Hatta belirli süreli ortaklıklarda da sözleşmede belirtilen ortaklık süresinin bitmesinden önce haklı sebeple sözleşmenin feshi davası açmak olanaklıdır ( Şener, Oruç Hami, Adi Ortaklık, Ankara: Yetkin Yayıncılık, 2008, s. 482 ). Ortak tarafından ileri sürülen sebebin, ortaklığın sona erdirilmesine olanak sağlayacak derecede haklı olup olmadığının belirlenmesi mahkemenin takdirindedir. Ayrıca fesih talebinin mutlaka fesih istenmesi şeklinde açıkça olması zorunluluğu yoktur. Örneğin; ortağın, ortaklığa getirdiği sermayenin iadesini istemesi, ortaklığın feshi ve tasfiyesi istemini de kapsamaktadır. Adi ortaklığın sona ermesi ile birlikte ortaklık tasfiye aşamasına girer. Ortaklar arasındaki hukuki bağ, tasfiye tamamlanmadan ortadan kalkmış kabul edilemez. Tasfiye, ortaklar arasındaki ortaklık ilişkisinin tamamen sona erdirilmesine yönelik kanuni bir usuldür....
Mahkemece, adi ortaklığın feshi, tasfiyesi ve katılım alacağının var olup olmadığı hususunun yargılamayı gerektirdiği, yaklaşık ispat kuralı kapsamında ihtiyati tedbir koşullarının bu aşamada gerçekleşmediği, asıl talep yönünden geçici koruma verilemeyeceği gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2020/743 Esas KARAR NO :2022/118 DAVA:Ticari Şirket (Tasfiyeye İlişkin) DAVA TARİHİ:15/12/2020 KARAR TARİHİ:11/02/2022 Mahkememizde görülmekte olan adi ortaklığın tasfiyesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde; davalı ile müvekkili arasında ... Otel işletmesine dair adi ortaklık hakkındaki ortaklık payı ve gelirleri üzerindeki alacak hakları saklı kalmak üzere anılan ortaklığın giderilmesine, feshine sona erdirilmesine ve tasfiyesine karar verilerek ortaklığa ...'ın kayyım olarak atanmasını talep ederek öncelikle adi ortaklığı yöneten davalının davanın açıldığını öğrenir öğrenmez şirketin malvarlığının içini boşaltabileceğinden tüm yetkilerinin tensip ara kararı ile sona erdirilmesini ve dava süresince İhtiyati Tedbir olarak kayyım olarak ...'...
TBK m. 642 ve devamı maddelerinde düzenlenen tasfiye; bütün hesapların görülüp, ortaklığın aktif ve pasif bütün mal varlığının belirlenip, ortakların birbirleri ile alacak verecek ve ortaklıktan doğan tüm ilişkilerinin kesilmesi yoluyla ortaklığın sona erdirilmesi, malların paylaşılması ya da satış yoluyla elden çıkarılmasıdır. Bu durumda, tasfiye işlemleri gerçekleştirilirken 6098 sayılı TBK’nun 620. vd madde- lerinde düzenlenen adi ortaklık hükümleri dikkate alınmalı, tasfiye işlemi TBK’nun 642. madde ve devamı hükümlerine göre gerçekleştirilmelidir. TBK’nun adi ortaklığın tasfiyesine ilişkin düzenlemeleri arasında tasfiye memuru ile ilgili hükümler dışında önemli bir farklılık bulunmamaktadır....
Taraflar arasında adi ortaklık bulunduğu ve tedbir talep edilen taşınmazların adi ortaklık malı olduğu iddia edildiğine göre ve açıklandığı üzere devam eden adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi davasının yargılama ve tasfiyesi sürecinde, adi ortaklığın malvarlığının korunması yönünden tedbir alınmasının adi ortaklığın menfaatine olacağı kanaatiyle, verilen red kararının usul ve hukuka aykırı olduğu anlaşılmıştır....
Ortakların sermaye olarak emeklerini de ortaklığa getirmeleri mümkün olup ortaklığın kurulması bakımından sermaye taahhüdünde bulunmak yeterlidir. Ortak, taahhüt ettiği sermaye payını hiç ödemez veya eksik öderse, bu durum ortaklığın tasfiyesinde dikkate alınır(Şener, Oruç Hami: Adi Ortaklık, Ankara 2008, s. 191). Somut olayda, taraflar arasında yazılı bir adi ortaklık sözleşmesi bulunmamaktadır. Davacı, dava dilekçesinde adi ortaklığa emeği ile katıldığını belirtmiş, hükme esas alınan bilirkişi raporunda da davacının adi ortaklığa sermaye olarak emeğini getirdiği kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Ancak, davacının mahkemeye sunduğu 24/09/2014 tarihli dilekçesinde, ortaklık borcu bitine kadar kardan pay almayacağını, sadece geçimini sağlamak için davalıların kendisine maaş vereceklerini belirtmiştir....
Tüm dosya içeriğinden ve mahkemece uyulan bozma kararının gerekçesinden; taraflar arasında bir adi ortaklık ilişkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Taraflar, Orman İşletme Müdürlüğünden aldıkları hakedişlerin paylaşılması konusunda anlaşamamışlar, davacı bu durumu ileri sürerek, davalıya alacak davası açmıştır. Davacının isteminin ortaklığın tasfiyesi aşamasında değerlendirilmesi ve adi ortaklığın son bulduğunun kabulü zorunludur. Somut olayda; taraflar arasındaki ortaklığın fiilen son bulduğu uyuşmazlık konusu değildir. Ortaklık son bulduğuna göre tasfiyenin de mahkemece bizzat yaptırılması gerekir. Ortaklığın feshi ile ortaklığın tasfiyesi ayrı ayrı hukuki işlemlerdir. Tasfiye, ortaklığın bütün malvarlığının belirlenip, ortakların birbirleri ile alacak verecek ve ortaklıktan doğan tüm ilişkilerinin kesilmesi yoluyla ortaklığın sonlandırılması, malların paylaşılması ya da satış yoluyla elden çıkarılmasıdır....
Her ne kadar davalı adi ortaklığın feshi davasının sonucunun bekletilmesini talep etmişse de bizim davamızın konusu para alacağı olup adi ortaklığın feshi davasında tarafların alacak ve borçlarının hesabında dikkate alınıp mahsup edilebileceği anlaşılmakla usul ekonomisi ve yargılamanın hızlı ve adil yürütülmesi gerektiğinden Asliye Hukuk Mahkemesinde dava sonucu beklenmeden davanın kabulüne ilişkin olarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
Her ne kadar davalı adi ortaklığın feshi davasının sonucunun bekletilmesini talep etmişse de bizim davamızın konusu para alacağı olup adi ortaklığın feshi davasında tarafların alacak ve borçlarının hesabında dikkate alınıp mahsup edilebileceği anlaşılmakla usul ekonomisi ve yargılamanın hızlı ve adil yürütülmesi gerektiğinden Asliye Hukuk Mahkemesinde dava sonucu beklenmeden davanın kabulüne ilişkin olarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen adi ortaklığın feshi ve tasfiyesi davasında verilen davanın kabulüne dair hüküm hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; asli müdahale talebinde bulunan tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde asli müdahale talebinde bulunan tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dosyanın incelenmesinde; davalı ... İnşaat Nakliyat Madencilik San ve Tic Ltd. Şti. borçlu olduğu Konya 8. İcra Müdürlüğünün 2014/11408 Esas ve Konya 14. İcra Müdürlüğünün 2015/7 Esas sayılı icra dosyalarında, alacaklı ...'a "... İnş. Nak. Mad....
