DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, İİK'nın 72.maddesi uyarınca açılmış menfi tespit davasıdır. İİK'nın 72/1. maddesi gereğince borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu olmadığını ispat//için menfî tespit davası açabilir.İİK'nın 72/6.maddesi gereğince menfi tesbit davası sırasında borç ödenirse, davaya istirdat davası olarak devam edilir.Davacı vekili dava dilekçesinde------ilçesindeki 1 adet daire ve 1 adet dükkan karşılığı anlaşma neticesi müvekkili ile davalıya davaya konu çekleri verdiğini, daire satışının yapılmasına rağmen dükkanın satışının gerçekleşmediğini, bu nedenle-----muhataplı, herbiri 80.000-TL bedelli, ------no'lu 3 adet çekin bedelsiz kaldığını ileri sürerek işbu davayı açmıştır.Davacı vekili 10/02/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile, 240.000 TL'nin 413.000 TL'ye arttırılması talebinde bulunarak, dava konusu olmayan çekleri de davaya dahil etmek istemiştir....
Varlığı iddia edilen bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davaya menfi tespit davası denir. Borçlu( daha doğrusu alacaklı olduğunu ileri süren kişi tarafından borçlu olduğu iddia edilen kişi) çeşitli nedenlerle borçlu olmadığını bildirebilir ve menfi tespit davası açabilir. Menfi tespit davası, bu nedenle, icra iflas hukukuna değil, maddi hukuka ilişkindir; gerek maddi hukuk, gerek usul hukuku bakımından genel hükümlere tabidir.Alacaklının iddia ettiği alacağın mevcut olup olmadığı maddi hukuk bakımından tespit edilmiş olunur, sonuçlanması normal bir hukuk davasındaki gibidir. Dava sonucunda verilen hüküm, kesinleşince, maddi anlamda kesin hüküm teşkil eder. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir....
Menfi tespit ve istirdat davaları İcra İflas Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre; borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Borçlu, menfi tespit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa davaya istirdat davası olarak devam edilir. İspat yüküne ilişkin yukarıda açıklanan genel kural menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da, tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf o vakıayı ispat etmelidir. Menfi tespit davasında kural olarak, hukuki ilişkinin varlığını ispat yükü davalı/alacaklıdadır ve alacaklı hukuki ilişkinin (borcun) varlığını kanıtlamak durumundadır....
Emsal nitelikli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 2013/12489- 15543 E-K sayılı ve özellikle Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nin karar düzeltme yoluyla yapılan başvuru üzerine vermiş olduğu 2020/917- 3079 E-K sayılı ilamlarında da ayrıntılarıyla açıklandığı üzere; takibin ve itirazın iptali davasının, menfi tespit davasının kesinleşmeden önce açıldığı gözetildiğinde, davacının takip başlatmakta ve itirazın iptali davası açmakta hukuki yararının bulunduğu kuşkusuzdur. Menfi tespit davasının itirazın iptâli davasından sonra açılması halinde, itirazın iptâli davasında borçlunun borçlu bulunup bulunmadığı zorunlu olarak inceleneceğinden bu halde borçlunun menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunmadığı kabul edilmekle birlikte, menfi tespit davası icra takibinden önce ya da sonra açılmış olsa dahi, icra takibine yapılan itiraz üzerine duran takibe devam edilebilmesi ve alacaklının cebri icra işlemlerini sürdürebilmesi için itirazın iptâli ya da alacak davası açması zorunludur....
Birleşen dosya birleştirme talepli açıldığından davalı tarafından dosyaya sunulan bir cevap dilekçesi yoktur. GEREKÇE, Dava, 2004 sayılı İİK'nun 89. Uncu maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden gönderilen haciz ihbarnamesi nedeniyle ihbarnameye muhatap olan 3. Kişi tarafından açılan borçlu olmadığının tespiti (menfi tespit) davasıdır. Davacı taraf, ... 14. İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasında kendilerine gönderilen 3. Haciz ihbarnamesi sebebiyle dosya borçlularına herhangi bir borçlarının olmadığı sebebiyle menfi tespit davası açmışlardır. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2023/5228 Esas, 2023/6468 Karar sayılı kararı ile Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesine yönelik vermiş olduğu kararda, 3....
İtirazın iptali davası daha önce açıldığı için aynı konuda menfi tespit davası açılmasında davacının hukuki yararı yoktur. Zira davacı-borçlu menfi tespit davasında ileri sürebileceği hususları, davalı alacaklı tarafından daha önce açılmış bulunan itirazın iptali davasında savunma şeklinde ileri sürebilecektir. Bu durumda mahkemece davacının iş bu menfi tespit davasını açmakta hukuki yararının bulunmadığı gözetilmeden yanılgılı değerlendirme sonucu işin esasına girerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 08.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/842 Esas KARAR NO : 2024/170 DAVA : 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 27/02/2023 KARAR TARİHİ : 29/02/2024 Antalya .... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... tarih ve .../... E - .../... Karar sayılı görevsizlik kararı ile Mahkememize tevzi edilerek Mahkememizin yukarıda esasına kaydı yapılan Mahkememizde görülmekte olan 3. Şahıs Tarafından Açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davalı takip alacaklısı davacıya, alacağı için ... tarihinde 89/1 haciz ihbarnamesi tebliğ edildiğini, süresinde itiraz edilmemesi üzerine ...tarihinde ikinci ihbarname tebliğ edildiğini, davacının takip borçlusu ... ......
l - MADDİ OLAY: İİK. 89. maddesine göre gönderilen ikinci haciz ihbarnamesi üzerine ilk önce icra Tetkik Mercii'nde süresinde açılan menfi tespit davasının görevsizlik kararıyla kendisine intikal ettirilen Sulh Hukuk Mahkemesince "icra Tetkik Mercii'nin mahkeme olmadığından ötürü açılan dava için öngörülen hak düşürücü sürenin kesilemeyeceği" gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. II- YASAL DAYANAK: Birinci haciz ihbarnamesine yedi gün içinde itiraz etmemiş ve bu nedenle borç zimmetinde sayılmış olan kişi, borçlunun kendisinde böyle bir alacağı yok ise, zimmetinde sayılan bu borcu ödemekten kurtulmak için (ikinci haciz ihbarnamesinin tebliğinden itibaren) yedi gün içinde mahkemede menfi tespit davası açabilir (İİK. mad. 89/111) Menfi tespit davası için görevli mahkeme, davacının zimmetinde sayılan borç miktarına göre, genel mahkemelerdir....
BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/94 Esas - 2020/433 T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2020/94 Esas KARAR NO : 2020/433 HAKİM : ... KATİP :.... DAVACI : ... (TCN:....) VEKİLİ : Av. .... DAVALI :... TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ....UETS VEKİLİ : Av. ... DAVA : Menfi Tespit DAVA TARİHİ : 14/01/2020 KARAR TARİHİ : 24/09/2020 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 09/10/2020 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, Dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili 14/01/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine Bursa 16. İcra Müdürlüğü tarafından gönderilen 2018/...Esas sayılı haciz ihbarnamesine ilişkin 3. Şahıs olarak kendisine daha önce re'sen tek olan ... Çelik Ltd....
G E R E K Ç E / Dava; İki adet çek yönünden menfi tespit ve ve bir adet çek bedeli yönünden istirdat istemlerine ilişkindir. .... Atmnin ... esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davanın menfi tespit davası olduğu, davacının dosyamız davacısı olduğu, davalıların dosyamız davacısı ile ticari ilişki içerisinde olan dava dışı şirketler olduğu, dava konusu çeklerin dosyamız davası çekler ile aynı olduğu, mahkememiz dava dosyasından önce açılmış olduğu ve halen derdest olduğu anlaşılmıştır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun birleştirmeye yönelik 166. maddesinde; "(1) Aynı yargı çevresinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış davalar, aralarında bağlantı bulunması durumunda, davanın her aşamasında, talep üzerine veya kendiliğinden ilk davanın açıldığı mahkemede birleştirilebilir....
