"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sıra cetveline itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen şikayetin kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde şikayet olunan .... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Şikayetçi borçlu icra mahkemesine başvurusunda; ödeme emrinin 23.02.2015 tarihinde muhtara teslim edildiğini, 26.02.2015 tarihinde yurtdışından dönüş yaptığını, haciz ve takipten 09.03.2015 tarihinde haberdar olduğunu, tebliğ sırasında yurtdışında olması nedeniyle borca sürede itiraz edemediğini ileri sürerek gecikmiş itiraz da bulunduğu, mahkemece ödeme emri tebligatının usulüne uygun tebliğ edildiği, gecikmiş itirazın süresinde olmadığı gerekçesiyle istemin redddine karar verildiği anlaşılmıştır....
Mahkemece;-Davanın gecikmiş itirazının süre aşımı nedeniyle reddine, şeklinde karar verildiği görülmüştür. Karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunarak, dava dilekçesini tekrar ederek mahkemece gecikmiş itiraz talepli açtıkları davanın reddine karar verildiğini, kararın hukuka aykırı olduğunu, gecikmiş itiraz yönündeki davada sürenin geçtiği tespitinin hatalı olduğunu, müvekkili tarafından ilgili takibin tamamen tesadüf eseri öğrenildiğini akabinde de gecikmiş itiraz talepli dava açtıklarını, müvekkilinin Almanya vatandaşı olduğunu, takip dosyasından yapılan tebligatın yapıldığı tarihte müvekkilinin yurt dışında olduğunu, müvekkilinin yurt dışına ziyaret amacıyla geldiğinde takipten haberdar olmadığını, müvekkilinin yurda giriş yapmış olmasının takipten haberdar olacağı anlamına gelmediğini belirterek mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 65. maddesi uyarınca gecikmiş itiraz istemine ilişkindir. Seferihisar İcra Müdürlüğünün 2020/813 esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davalı tarafından borçlu hakkında genel haciz yolu ile başlatılan ilamsız takip olduğu, ödeme emrinin 24/12/2020 tarihinde tebliğ edildiği, 29/01/2021 tarihinde borçlu vekili tarafından takibe itiraz edildiği anlaşılmıştır. Gecikmiş itiraz başlığını taşıyan İİK’nun 65. maddesinde “Borçlu kusuru olmaksızın bir mani sebebiyle müddeti içinde itiraz edememiş ise paraya çevirme muamelesi bitinceye kadar itiraz edebilir.” düzenlemesine yer verilmiştir....
İİK.nun 65. maddesinde, koşulları belirlenen gecikmiş itirazda, tebligat usulüne uygun olarak yapılmış olup, muhatabın bir engel nedeni ile süresi içinde itiraz edememiştir. Bu durumda, gecikmiş itirazda bulunacak kişi, mazeretini gösteren delillerle birlikte esasla ilgili itirazlarını ve dayanaklarını da engelin kalktığı günden itibaren üç gün içinde icra mahkemesine bildirmek zorundadır. İcra Hakimi, gecikmiş itiraz nedenlerini inceledikten sonra gecikme sebebinin mahiyetine ve hadisenin özelliklerine göre, takibin tatilini tensip edebilir. Mazeretin kabulü halinde icra takibi durur. Aynı celsede alacaklı itirazın kaldırılmasını sözlü olarak da isteyebilir. Bu takdirde tetkikata devam olunarak icra mahkemesinde gerekli karar verilebilir. Usulsüz tebligatta ise, İİK.nun 65. maddesine göre yapılacak incelemeden farklı olarak, tebligat usulüne uygun olarak yapılmamıştır....
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK' nın 65. maddesi gereğince gecikmiş itiraz talebi, İİK'nın 170/a maddesi uyarınca alacaklının takip hakkının bulunmadığı ve senedin kambiyo senedi vasfı taşımadığı iddiasıyla borca itiraz ve İİK'nın 16. maddesi uyarınca memur işlemini şikayete ilişkindir....
Tebligat mazbatasında, muhatabın adreste bulunmama sebebi ve tevziat saatinden sonra adrese dönüp dönmeyeceği tespit edilmediğinden, tebiğ işlemi 7201 sayılı Kanun'un 21/1. ve Tebligat Yönetmeliği'nin 30. maddesi gereğince usulsüzdür.Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda uyuşmazlığın İİK'nun 65. maddesinde yer alan gecikmiş itiraz kurallarına göre değil, 7201 sayılı Kanun'un 32. maddesine göre çözümlenmesi gerekir. Borçlu vekilinin mahkemeye verdiği dilekçede gecikmiş itiraz deyimini kullanmış olması, 6100 sayılı HMK'nun 33. maddesi uyarınca hukuki tavsifin hakime ait olması nedeniyle sonuca etkili olmayıp, başvuru bu hali ile 7201 sayılı Yasa'nın 32. maddesine dayalı usulsüz tebligat şikayetidir (Hukuk Genel Kurulu'nun 05.06.2001 tarih ve 1991/12-258 E. - 1991/344 K. sayılı kararı)....
Hemen belirtmek gerekir ki, şikayetçi tarafça gecikmiş itirazın kabulü de talep edilmiş ise de, gecikmiş itiraza ilişkin hükmün uygulanabilmesi için, borçluya, usulüne uygun olarak tebligatın yapılmış olması, ancak muhatabın kendisinden kaynaklanmayan bir engel nedeniyle süresinde itiraz edememiş olması gerekir. Bir başka anlatımla gecikmiş itirazın ön koşulu usulüne uygun bir tebligatın varlığıdır. Borçlunun mahkemeye verdiği dilekçede gecikmiş itiraz deyimini kullanması, HMK'nun 33. maddesi uyarınca hukuki tavsifin hakime ait olması nedeniyle sonuca etkili olmayıp, borçlunun başvurusu bu hali ile tebligat usulsüzlüğü şikayetidir (HGK'nun 05/10/2001 tarih ve 2001/12- 258 esas, 20018344 sayılı kararı).(benzer yönde; Yargıtay 12....
Adi iflas yolu ile takipte borçlu kusuru olmaksızın bir mani sebebi ile süresi içinde itirazda bulunmamışsa, engelin ortadan kalkmasından itibaren üç gün içinde iflas davası açılmadan önce icra dairesine, iflas davası açıldıktan sonra ticaret mahkemesine başvurarak gecikmiş itirazda bulunabilir. İflas davası açılmadan önce icra dairesine bildirilen gecikmiş itiraz iflas davası açıldıktan sonra ticaret mahkemesi tarafından incelenir. İİK 156. maddesine göre, borçlu hakkında açılan takibin şekli ve ödeme emrinin biçimi yönünden her türlü itiraz ve şikayetin icra müdürlüğüne bildirilmesi zorunludur....
İİK'nın 65. maddesinde, “borçlu kusuru olmaksızın bir mani sebebiyle müddeti içinde itiraz edememiş ise paraya çevirme muamelesi bitinceye kadar itiraz edebilir” hükmü yer almaktadır. İİK'nın 65. maddesine dayanan gecikmiş itirazda, muhatabın, bir engel nedeniyle süresinde itiraz edememesi halinde mazeretini gösterir delillerle birlikte, esasla ilgili itirazlarını ve dayanaklarını, engelin kalktığı günden itibaren üç gün içinde icra mahkemesine bildirmesi gerekir. Gecikmiş itiraz süresinde yapılmış ise, icra mahkemesi borçlunun bildirdiği mazeretin haklı olup olmadığını inceler. Anılan hükmün uygulanabilmesi için borçluya, usulüne uygun olarak tebligatın yapılmış olması, ancak muhatabın kendisinden kaynaklanmayan bir engel nedeniyle süresinde itiraz edememiş olması gerekir. Bir başka anlatımla, gecikmiş itirazın ön koşulu usulüne uygun bir tebligatın varlığıdır....
