Dava, paydaşlığın giderilmesi davası sonucu ... ada ... parsel sayılı taşınmazın paydaşlığının satılarak giderilmesine ilişkin kesinleşen hükümle ilgili yargılamanın iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. HUMK.'nun 445 ve onu izleyen maddelerinde düzenlenen yargılamanın iadesi istemine ilişkin bir davadır. Bu nedenle yargılamanın iadesi istenen kesinleşmiş hükmün taraflarının bu davada da taraf olarak yer alması zorunludur. Olayımızda yargılamanın iadesi istenen davada verilen, ... 6. Sulh Hukuk Mahkemesinin 14/05/1998 tarih ve 1996/482 Esas 1998/628 Karar sayılı kararında adı geçen davalılar; ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... , ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... yargılamanın iadesi dosyasında taraf olarak gösterilmeden ve taraf teşkili sağlanmadan karar verilmiştir....
"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü: 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) 8 inci maddesinde temyiz edilmeyen kararlar başlığı altında 4857 sayılı ... Kanunu'nun 20 nci maddesi uyarınca açılan fesih bildirimine itiraz davalarında verilen kararların kesin olduğu belirtilmiştir. Mahkemenin yargılamanın iadesi davası sonucunda verdiği karar temyiz edilebilir. Ancak aleyhine yargılamanın iadesi yoluna başvurulan karar kanundan dolayı kesin ise yargılamanın iadesi üzerine verilen karar da asıl karar gibi kesindir; yani temyiz edilemez....
Sulh Hukuk Mahkemesinden verilen 26.03.2019 gün ve 423-372 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili (aleyhine yargılamanın iadesi talep edilen) tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Dava, "yargılamanın iadesi" isteğine ilişkin olup; yerel mahkemenin 26.03.2019 tarihli kararına karşı davalı (aleyhine yargılamanın iadesi talep edilen) vekili tarafından temyiz yasa yoluna başvurulması üzerine dava dosyası Dairemize gönderilmiştir. Hemen belirtilmelidir ki, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 374. ve devamı maddelerinde düzenlenen yargılamanın iadesi davası, yargılamasının iadesi istenen önceki davadan ayrı, bağımsız bir davadır....
Dava, yargılamanın iadesi istemine ilişkin olup, Mahkemece yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 374. ve devamı maddelerinde düzenlenen yargılamanın iadesi talebi, hukuki niteliği itibariyle ayrı ve bağımsız bir davadır. Yargıtayın 23.05.1956 tarihli ve 8/9 sayılı içtihatları birleştirme kararında da yargılamanın iadesi talebinin müstakil bir dava olduğu, bu sebeple harca tabi olduğu ve mutlaka usulüne uygun duruşma daveti yapılmak suretiyle karara bağlanması gerektiği, evrak üzerinden değerlendirme yapılamayacağı hususu vurgulanmıştır. İlk Derece Mahkemesince davanın reddine dair verilen nihai nitelikteki kararın, bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçtikten sonra verildiği açıktır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Yargılamanın iadesini isteyen davalı ... tarafından, aleyhine yargılamanın iadesi istenen davacı ... aleyhine 23/06/2017 gününde verilen dilekçe ile yargılamanın iadesi istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; yargılamanın iadesi talebinin reddine dair verilen 28/02/2017 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi yargılamanın iadesi talebinde bulunan ... tarafından istenilmekle dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Bölge Adliye Mahkemeleri 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 25 ve geçici 2. maddeleri uyarınca kurulmuş ve Adalet Bakanlığının 07/11/2015 tarihli 29525 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan kararı uyarınca tüm yurtta 20/07/2016 tarihinde göreve başlamışlardır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341. maddesi uyarınca ilk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar istinaf yoluna tabidir....
Yargılamanın iadesi olağanüstü bir kanun yolu olsa da, bir üst yargı organından değil aynı mahkemeden talep edilmektedir.Yargılamanın iadesi talebi bir dava niteliğindedir. Bu sebeple yargılamanın iadesinin gerektirdiği özellikler dikkate alınarak talebin dava dilekçeleriyle yapılması gerekir. Yargılamanın iadesi, dava açılarak ileri sürülebileceğinden dava şartları ve davaya ilişkin genel hükümler geçerli olacak, yapılması gereken tüm işlemler yapılacaktır. Gerekli tüm harç ve giderler ödenmelidir. Mahkemece talep edilirse teminat da yatırılmalıdır. Yargılamanın iadesi talebini inceleyen mahkeme tarafları davet ederek dinler ve bir ön inceleme yapar. Yargılamanın iadesi talebinin kabulü halinde, yenileme sebebine göre farklı kararlar verilebilecektir. Yargılamanın iadesi bir dava olduğundan bu davada haksız çıkan taraf, asıl davada olduğu gibi yargılama giderlerine ve vekalet ücretine mahkum edilir....
Yargılamanın iadesi sebepleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 375. maddesinde (1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun m. 445) sınırlı olarak sayılmıştır. Bunun dışındaki bir sebepten dolayı, yargılamanın iadesi yoluna gidilemez. Bir başka deyişle, maddede sayılan yargılamanın iadesi sebepleri kıyas yolu ile genişletilemez (Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü C. V. 6. Baskı, İstanbul 2001, s. 5171; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun ... tarih ...E. ...K. sayılı kararı aynı mahiyette Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun ... tarih ... E. ... K. sayılı kararı). Yargılamanın iadesi talebi üzerine mahkeme, ilk önce yargılamanın iadesinin mesmu olup olmadığını araştırır. Mahkeme burada genel dava şartlarından başka, yargılamanın iadesi davacısının davayı süresi içinde açıp açmadığını, teminat gösterip göstermediğini ve kanunda yazılı bir yargılamanın iadesi nedenine dayanıp dayanmadığını kendiliğinden inceler....
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Davacı tarafından, iş akdinin 30/11/2014 tarihinde imzalanan ikale sözleşmesi ile sona erdirilmesi üzerine, kendisine ödenen tutardan kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilen gelir (stopaj) vergisinin iadesi istemiyle yapılan düzeltme başvurusu neticesinde iadesi yapılmayan 75.604,20 TL gelir vergisinin tecil faiziyle birlikte iadesi ve 07/10/2019 tarihinde iadesi yapılan 377.956,80 TL'nin tahsil tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faizinin iadesi istemiyle yapılan şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ile iadesi yapılmayan gelir vergisinin tecil faiziyle birlikte iadesi ve iadesi yapılan tutarın tecil faizinin iadesi istenilmiştir....
Yargılamanın iadesi sebepleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 375. maddesinde (1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun m. 445) sınırlı olarak sayılmıştır. Bunun dışındaki bir sebepten dolayı, yargılamanın iadesi yoluna gidilemez. Bir başka deyişle, maddede sayılan yargılamanın iadesi sebepleri kıyas yolu ile genişletilemez (Kuru, Baki; Hukuk Muhakemeleri Usulü C. V. 6. Baskı, İstanbul 2001, s. 5171; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 10/03/2020 tarih 2019/22-81E. 2020/275K. sayılı kararı aynı mahiyette Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 10/03/2020 tarih 2019/22-80E. 2020/274K. sayılı kararı). Yargılamanın iadesi talebi üzerine mahkeme, ilk önce yargılamanın iadesinin mesmu olup olmadığını araştırır. Mahkeme burada genel dava şartlarından başka, yargılamanın iadesi davacısının davayı süresi içinde açıp açmadığını, teminat gösterip göstermediğini ve kanunda yazılı bir yargılamanın iadesi nedenine dayanıp dayanmadığını kendiliğinden inceler....
Tebliğ belgesinin eklenmesi, yok ise kayıtlara dayanılarak tebliğ gününün açıklanması, tebliğ edilmemiş ise edildikten sonra dosyanın iadesi gerekir. 2-Dairemizin 5.2.2009 tarih ve 2008/10760 esas ve 2009/1263 karar sayılı Dairemiz onama ilamının davacıya hangi tarihte tebliğ edildiğini PTT müdürlüğünden sorularak tespitinden sonra iadesi için dosyanın mahalline iadesi gerekir. SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte belirtilen eksikliklerin ikmalinden sonra iadesi için dosyanın mahalline gERİ ÇEVRİLMESİNE, 4.2.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
