İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle, cevap dilekçesini tekrarla, takibe dayanak ilamın, menfi tespit davasından dönüşen istirdat davasına ilişkin olmadığını, icraya konulabilmesi için kararın kesinleşmesinin gerekmediğini, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2018/55 E.sas 2020/130 Karar sayılı kararının dava konusuna uygun olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava, İİK'nın 16. maddesi uyarınca ilamlı icra takibinde, dayanak ilam kesinleşmeden takibe başlanılması nedeniyle takibin iptali istemine ilişkindir. Davalı alacaklı tarafından davacı borçlu aleyhine hakkında başlatılan takip nedeniyle borçlu olmadığının tespiti, fazla ödenen bedelin istirdadı istemi ile açılan İzmir 1. Tüketici Mahkemesinin 2019/57 Esasında kayıtlı davada yapılan yargılama sonucunda, 04/02/2020 tarihinde davanın kabulüne, davacının İzmir 9....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit-istirdat-zayi nedeniyle çek iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı menfi tespit-istirdat davasının reddine zayi nedeniyle çek iptali davası konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde taraflardan kimse gelmemiş olduğundan, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Dava, davalı aleyhine başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Somut olayda; mahkemece, itirazın iptali davasına bakmaya yetkili mahkemenin, icra takibinin yapıldığı icra dairesinin bulunduğu yargı çevresindeki mahkeme olduğu, davacının ...7.İcra Dairesinde takip başlatmış olmakla, o yerin yargı çevresi sınırları dışına çıkarak başka bir yargı çevresi içerisinde itirazın iptali davası açamayacağı, ancak davalının yetkiye yönelik bir itirazı bulunmadığı gözetilerek, usulüne uygun bir takip bulunmadığı gerekçesiyle, dava ön şartı bulunmadığından davanın usulden reddine karar verilmiştir. Temyiz incelemesine konu dosyadaki çözümü gereken konu; itirazın iptali davasının, icra takibinin yapıldığı icra dairesinin yargı çevresi dışında bulunan bir mahkemede açılıp açılamayacağı konusudur. Bu nedenle öncelikle itirazın iptali davasında özel bir yetki şartı kuralı getirilip getirilmediği üzerinde durulması gerekmektedir....
BİLDİRİLEN İSTİNAF NEDENİ: Davalı vekili, müvekkili davalının bankadan kullanmış olduğu kredi ve ödeme günü itibariyle işlemiş olan faiziyle birlikte davacının ödemiş olduğu 18.000,00 TL'den daha az bir meblağ olduğunu, dava dışı bankanın davalı ve davacı ile diğer kefiller aleyhine takibe koymuş olduğu borcun miktarının gerçekte davalının kullanmış olduğu kredi tutarından çok yüksek bir meblağ olduğunu, banka aleyhine menfi tespit ve istirdat davası açtıklarını, menfi tespit ve istirdat davasının eldeki dava yönünden bekletici mesele yapılması gerekirken ilk derece mahkemesi tarafından kurulmuş olan hükmün hatalı olduğunu bildirerek istinaf itirazında bulunmuştur. GEREKÇE: Taraflar arası uyuşmazlık, itirazın iptali istemine yöneliktir....
Şti aleyhine kendilerinde bulunan çekin iadesi istemi ile dava açtığı ve davanın derdest olduğu, davacı tarafça her ne kadar çek iptali istemi ile dava açılmış ise de çeklerin ilgili kişinin elinde olduğu, davacının ancak çek iadesi davası ile çeklerin iadesini talep edebileceği, açılan çek iadesi davasının derdest olduğu, çekler ilgili kişide bulunduğundan dolayı iptalinin mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup davacı yedi adet çek için dava açmış, bu çeklerden dört tanesinin Ö.... K...... Gıda Ltd. Şti, iki tanesinin A...... S......kendilerinde olduğunu mahkemeye bildirmiştir. Bundan sonra, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İtirazın iptali ve menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali ve menfi tespit davasına dair karar, asıl dava davalı-birleşen dava davacısı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Asıl dava, 1776,08 TL toplam alacağın tahsili sitemi ile yapılan takibe vaki itirazın iptali, birleşen dava (2012/619 E.) 10.629,17 TL kira alacağının tahsili istemiyle yapılan takibe vaki itirazın iptali istemi, diğer birleşen dava (2013/146 E.) yapılan her iki icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece kiraya veren tarafından açılan asıl davanın ve itirazın iptali istemiyle açılan birleşen davanın kısmen kabulüne, kiracı tarafından açılan menfi tespit davasının ise reddine karar verilmiş hüküm asıl dava davalısı - birleşen dava davacısı tarafından temyiz edilmiştir. 1....
Şti. olan çekin Vakıfbank'a ait olup, lehtar tarafından ciro edilerek ihtiyati haciz talep edene verildiği, keşide yerinin de İstanbul olması nedeniyle yetkili mahkemenin İstanbul Ticaret Mahkemesi olduğu gerekçesiyle, itirazın kabulüne, ihtiyati haciz talebinin yetkisizlik nedeniyle reddine, karar verilmiştir. Kararı, üçüncü kişi ... Akaryakıt Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir. Talep, çeke dayalı ihtiyati haciz kararına itiraz istemine ilişkin olup, yukarıda özetlenen gerekçe ile itirazın kabulüne karar verilmiştir. Her ne kadar mahkemece verilen karar ... Akaryakıt Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiş ise de, temyiz eden hakkında verilmiş bir ihtiyati haciz kararı bulunmaması ve ihtiyati hacze itiraz nedenlerinin ayrı bir menfi tespit ya da istirdat davasına konu olacak nedenler olmasına göre, mümeyyiz vekilinin temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, ... Akaryakıt Ltd....
Şahıs ... tarafından Mahkememize sunulan dilekçe ile dava konusu ve iptali istenen çekin meşru hamili olduğunu, çekin bankaya ibraz edildiğini ve ödeme yasağı kararı nedeniyle çek bedelinin ödenmediğini belirterek çekin fotokopisini dilekçemiz ekinde ibraz etmiştir. Dilekçe ekinde bulunan çek fotokopisinin incelemesinde dava konusu çek bilgileri ile örtüştüğü ve son hamilin ... olduğu anlaşılmıştır. Mahkememizin 16/07/2021 tarihli ara kararı ile davaya konu çekin hamilinin bulunmuş olması nedeniyle davacı vekiline istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş, çeki elinde bulunduranın ihtiyati tedbir kararının kaldırılması talebinin bu aşamada reddine karar verilmiştir, davacı vekilinin verilen süre içerisinde ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/... E. Sayılı dosyası ile istirdat davası açtığı anlaşılmıştır....
Mahkemece, davanın İİK. 72. maddesine göre açılan istirdat davası olduğu ve davanın açıldığı tarih itibarı ile 1 yıllık hak düşürücü sürenin dolmuş olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, davalı emlakçı ile imzalanan komisyonculuk sözleşmesi gereğince davalının edimini yerine getirmemesine rağmen sözleşmede kararlaştırılan ücretin tahsili amacıyla aleyhine başlatılan icra takibi sonucu ödeme yaptığını ileri sürerek ödediği bedelin tahsili amacıyla eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, başlatılan icra takibi sonucu borcun tamamının 13.3.2013 tarihinde ödendiği, davanın ise 13.6.2014 tarihinde açıldığı dikkate alındığında istirdat davası yönünden hak düşürücü sürenin geçmesi nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir....
