Dava, İcra İflas Kanunun m.72/1 hükmü uyarınca açılan menfi tespit davası olup, m.72/6 hükmü gereği dava sırasında borç ödenmiş olmakla davaya istirdat davası olarak devam edilmiştir. İstirdat davası İİK 72/7. maddesinde düzenlenmiştir. Kendisine karşı ilamsız icra takibi yapılmış olan borçlu, ödeme emrine itiraz etmemiş veya itiraz etmiş olup da, itirazının icra mahkemesince kaldırılmış olması nedeniyle kesinleşen icra takibi ile ve menfi tespit davası da açmaması sonucu, gerçekte borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kalırsa, ödemiş olduğu paranın kendisine geri verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir. İstirdat davasında, icra takibi sırasında sebepsiz olarak ödenmiş olduğu iddia edilen paranın geri verilmesi istenir....

Somut olayda davalının yaptığı haricen tahsil bildirimine dayanarak fazla ödenen paranın iadesini istesek de yerel mahkemenin istirdat davası için gerekli 1 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğinden bahisle davanın reddine karar vermesi hukuka aykırı olduğunu, Haricen tahsil varsa dava istirdat değil sebepsiz zenginleşme davası olarak görülmesi gerektiğini, Yerel mahkeme gerekçeli kararında "her ne kadar davacı istirdat davasının niteliği gereği sebepsiz zenginleşme davası olduğunu ve TBK'nun 82....

nun 818/1- s bendi yollamasıyla aynı yasanın 763.maddesi gereğince dava konusu edilen ve müvekkilinin zilyetliğindeyken kaybolduğu iddia edilen çekin elinde bulunduğunu iddia eden Yavuz Selim Yemenici'e karşı iade (istirdat) dava açması için 2 haftalık kesin süre verildiğine ilişkin ihtaratlı ve meşruhatlı davetiye çıkarılmış,davacı vekili tarafından istirdat davası açıldığı ve Mahkememizin 2021/753 esas sayılı dosyasında davanın devam ettiği bildirilmiştir. Mahkememizin 2021/753 esas sayılı dosyasının incelenmesinde dava konusu çek yönünden davacı tarafından Yavuz Selim Yemenici'e karşı istirdat davası açıldığı ve davanın derdest olduğu anlaşılmıştır. Kaybolduğundan bahisle zayi nedeniyle iptali istenen dava konusu çekle ilgili istirdat davası açılmış olduğu anlaşılmakla konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmi ..." şeklinde karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekilince yasal süresinde istinafa başvurulmuştur....

Mahkemece yapılan yargılamada toplanan delillere göre; davacının icra dosyası borcunu ödemiş olması sebebiyle menfi tespit davası açmakta hukuki menfaatinin bulunmadığını, İİK'nın 72/7. md. uyarınca açılan istirdat davasında ise son ödemeden sonra dava tarihi itibariyle 1 yıllık hak düşürücü süre geçmiş olduğundan davanın reddi gerektiği gerekçesiyle davacının menfi tespit isteminin dava açmakta hukuki yararı olmadığından ve dava şartı yokluğundan usulden reddine, davacının istirdat isteminin ise hak düşürücü süre nedeniyle reddine, davalıların tazminat istemlerinin şartları oluşmadığından reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....

Mahkemece, ihtiyati hacze konu kararın 150.000 TL'lik kısmının istirdat, 300.000 TL'lik kısmının ise menfi tespit istemine ilişkin olduğu, menfi tespite ilişkin ilamın kesinleşmeden icraya konamayacağı, yargılama giderleriyle ilgili bölümün hem istirdat hem de menfi tespit davasından kaynaklanması nedeniyle 32.855.40 TL'lik miktar açısından ihtiyati haczin kaldırılmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine hükmedilmiş, karar muteriz vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre, ihtiyati hacze itiraz eden vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. 2- Menfi tespit davası sırasında borcun ödenmesi nedeniyle istirdat davasına dönüşen alacak kalemleri için karar kesinleşmeden ihtiyati haciz talep edilemez....

gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Dava, kredi sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit ve istirdat istemlerine ilişkindir....

Maddesi uyarınca istirdat davası açmak üzere süre verildiği ve davacı vekilinin celse arası mahkememizin diğer celsesinin ara kararına istinaden çek istirdat davalarını ikame ettiği görülmekle davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına ilişkin karar vermek gerekmiş ayrıca istirdat davasına bakan mahkemece ödeme yasağına ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmakla ihtiyati tedbir kararı dosya kesinleşinceye kadar devam edeceğinden tedbir kararının dosya kesinleşinceye dek devamına karar verilmiştir....

Mahkememizce davacı vekiline 09/01/2024 tarih tarihinde muhtıra çıkarılarak çeki elinde bulunduranlara karşı istirdat davacı açmak ve mahkememizi bilgilendirmek üzere iki haftalık kesin süre verilmiştir. Davacı tarafından verilen kesin süre içerisinde istirdat davasını açtığı anlaşılmıştır. Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davaya konu yukarıda dökümü yapılmış olan çekin dava sürecinde ortaya çıkmış olmakla, davanın konusuz kaldığı anlaşılmış ve konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur....

Sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, müvekkilinin İstirdat Hakları Saklı Tutularak icra dosyasına 162.214,55 TL ödeme yaptığını, ancak davacının haksız kazanç elde ettiğini ileri sürerek tahsil edilen tutarın müvekkiline iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı tarafından açılan dava, taşınmazın kiralanmasına ilişkin kiralama sözleşmesinden kaynaklanan istirdat davasıdır. 6100 sayılı HMK'nın 4/1-a maddesinde kiralanan taşınmazların, ... tarihli ve ... sayılı İcra İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahsiliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere kira ilişkisinden doğan davalarda dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu olan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara konuları ve değerlerine bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemeleri'nde bakılacağı hükme bağlanmıştır....