Mahkemece bozma ilamına uyulup davalı idarenin önceki kayıt malikleri aleyhine açtığı bir kısım davaların idare yararına sonuçlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne 41 parsel sayılı taşınmazın tapusundaki vakıf şerhinin terkinine karar verilmiştir. Davalı ... idaresi vekili kararı temyiz etmiştir. Dava vakıf şerhinin tapudan terkini isteğine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu 848. ve 849. maddeleri gereğince yasadan kaynaklanan mecburiyete dayanmış olduğundan yeni malik olan davacı taviz bedeli ödemekten sorumludur....
Maddesine göre taviz bedeli istenemeyeceği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; vakıf taviz bedelinden kaynaklı istirdat istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihli Resmi Gazete de yayımlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Sözü edilen 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 18.maddesi hükmüne göre; icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabiidir. Kanunun 3.maddesinde yapılan tanıma göre de; Mukataalı vakıf, zemini vakfa, üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise, değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Bu halde somut uyuşmazlığın çözümü için “......
Mahkemece; dava konusu taşınmazın miri arazi nevinden olup gayri sahih vakıf niteliği bulunduğundan taviz bedeline tabi olmaksızın terkin edilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulü .ile davacının taviz bedelinden borçlu olmadığının tespiti ile tahsil edilen taviz bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmiş, hüküm süresi içerisinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Sözü edilen 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 18.maddesi hükmünce; miri arazilerden mukataalı hayrata tahsis edilmeyenler ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlar dışındaki, tapu kayıtlarında icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabidir....
Tüm bu açıklamalar ışığında; vakıf türünün belirlenmesi ve belirlenen vakıf türüne göre çekişmeli taşınmazda vakfın bir hakkının kalıp kalmadığının, taviz bedeli ödenip ödenmeyeceğinin hiçbir kuşkuya yer bırakmadan saptanması bu tür davalarda önem kazanmaktadır. Somut olayda, görüşüne başvurulan bilirkişi tarafından dosya üzerinde yapılan inceleme ile hazırlanan 29.12.2009 tarihli raporda; davalı idare tarafından, taşınmazın satımı üzerine satış bedelinden taviz bedelinin tahsili yoluna gidilmesinin hukuka uygun olmadığı, 15.08.2012 tarihli raporda ise; davacının devrettiği taşınmaz üzerindek..edeniyle taviz bedeline tabi olduğu, davacıların ödediği taviz bedelini geri istemelerinin mümkün olmadığı belirtilmiştir. Bu haliyle bilirkişi raporları arasında açık çelişki bulunmaktadır....
Dava;vakıf taviz bedelinden kaynaklı istirdat istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu 27.02.2008 tarihli Resmi Gazete de yayımlanmış ve aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Sözü edilen 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 18.maddesi hükmüne göre; icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabiidir. Kanunun 3.maddesinde yapılan tanıma göre de; Mukataalı vakıf, zemini vakfa, üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise, değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder. Bu halde somut uyuşmazlığın çözümü için “...Vakfı”nın mukataalı veya icareteynli vakıf olup olmadığının veya miri arazilerden mukataalı hayrata tahsis edilmeyenler ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlardan bulunup bulunmadığının yöntemince araştırılması gerekir....
Bölge Müdürlüğü tarafından kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedelinden %10 taviz bedeli 283.760,00 TL düşülerek bu kısmın davalı idareye ödenmesine karar verildiğini, ancak dava konusu taşınmazın tapu kaydındaki ... Vakfı şerhinin 5737 sayılı ... Kanununun 18. madddesine göre bu vakfın gayri sahih vakıf olması ve vakfiyesinin bulunmaması nedenleriyle bu taviz kesintisinin yapılamayacağını ileri sürerek, kamulaştırma bedelinin %10'u oranında tahsil edilen 283.760,00 TL taviz bedelinin tahsil edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmişlerdir. Davalı; taviz bedeli alınması için vakfiyenin bulunmasına gerek olmadığını, tapu kaydında taşınmazın "... Vakfından" gelmekte olduğunu gösteren vakıf belirtmesi (şerhi) olduğunu, taviz bedeline tabi olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir....
DAVA KONUSU : İstirdat (Vakıf Taviz Bedelinden Kaynaklanan ) KARAR : Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;davacının Arnavutköy, Durusu köyü 191 parsel ile 173 ada, 3 parsel sayılı taşınmazların maliki olup tapuda babasından kalan taşınmazın İSKİ tarafından kamulaştırılması ve tapu kaydının İSKİ'ye devri sırasında kaydındaki Mihrişah Valide Sultan Vakıf şerhinin kaldırılması için 40.793,00 TL (06.04.2015 tarihinde 37.798,00 TL, 16.12.2015 tarihinde 2.995,00 TL) taviz bedelini davalı idareye ödediğini,taviz bedeline tabi olmayan ve gayrısahih vakıflardan olan Mihrişah Valide Sultan Vakfiyesi'ne ait olup dava konusu taşınmaz halihazırda boş bir tarla konumunda olduğundan, davalı tarafından haksız olarak alınan toplam 40.793,00 TL taviz bedelinin ödeme tarihlerinden itibaren yasal...
Vakıf şerhleri ile ilgili olarak, diğer kanunlarda yer alan zamanaşımı ve hak düşürücü sürelere ilişkin hükümler uygulanmaz.” şeklinde düzenlendiğini, Vakıflar Kanunu'nun geçici 5. maddesi “ Vakıf şerhleri ile ilgili devam etmekte olan davalarda; diğer kanunlarda yer alan zamanaşımı ve hak düşürücü sürelere ilişkin hükümler bu kanun açısından uygulanamaz.” şeklinde ifade edildiğini, bu hususları Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.07.2008 tarih ve 2008/3- 498 E, 2008/497 K. sayılı kararının teyit ettiğini, anılan kararda “Belirtilmelidir ki, geçici 5. maddede yer alan vakıf şerhleri ile ilgili devam etmekte olan davalar ifadesi, sadece vakıf şerhinin konulması veya silinmesi talebiyle açılan davalarda değil; somut olayda olduğu gibi taviz bedelinin alınmasına dayanak oluşturan vakıf şerhinin hukuka aykırı şekilde konulduğu iddiasına dayalı olarak açılmış olan ve ödenen taviz bedelinin istirdadı istemini içeren davaları da kapsamaktadır” denildiğini, Nitekim Kayseri 2....
taviz bedelinden davacılara ait olan 17.415,00 TL'nin ödeme tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmişlerdir....
Davalı T6 Vakfı vekili istinaf dilekçesinde; kendileri tarafından Vakfı şerhinin terkinine ilişkin açılan dava sonucunun beklenmediğini,önce birleştirilen davanın daha sonra tefrikine karar verildiğini, dava konusu taşınmazın kadimden beri davalı vakfa ait olduğunu,taviz bedeli nedeni olan vakıf şerhinin terkin edilmesi gerekirken terkin edilmediğini,davacının talep ettiği taviz bedelinden bu davalının sorumlu olmadığını,Vakıflar Kanunu’nun 18....
