İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Yerel Mahkeme yaptığı yargılama neticesinde; " Davanın KABULÜ ile; Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Kuzuculu Mahallesi 0 ada 72 parsel numaralı taşınmazın dosya içerisinde mevcut 22/03/2018 tarihli fen bilirkişisi raporunda belirtilen 1618,76 m2 lik kısmı üzerinde davacı lehine 2 yıllık geçici irtifak hakkının ve 2766,22 m2 lik kısmı üzerinde davacı lehine daimi irtifak hakkının tesisine ve tapuya tesciline," dair hüküm tesis etmiştir. Kararı her iki taraf vekili de istinaf etmiştir....
geç 120 gün içinde başlanacağı ve toplamda 24 ay içinde yapı kullanım izni alınarak bitirileceğinin belirlendiğini, ayrıca sözleşmeye göre irtifak hakkının sürenin bitimi ile sona ereceğini, sözleşme hükümlerine aykırı davranılması ve taşınmazın sözleşmede öngörülen amaçlar dışında kullanılması halinde sözleşmenin feshedileceği hükmünün bulunduğu, taşınmazın tapu kaydına irtifak hakkı tescil edilerek davalıya 03/04/2015 tarihinde teslim edildiği tarihten itibaren 24 aylık süre dolmuş olmasına rağmen işin yapımına dahi başlanmaması üzerine irtifak hakkı sözleşmesinin 10/04/2017 tarihinde rektörlük oluru ile feshedildiği, feshin davalıya bildirildiği belirterek taşınmaz üzerinde kurulu bulunan irtifak (üst hakkı) hakkının terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Girişim Bölgesi koruma amaçlı imar planı yapıldığından ve bu plana ait çalışma raporunda davaya konu tesis içinde "aynı şekilde kalması" hususu yer almış olduğundan dava konusu üst hakkının (irtifak hakkının) kaldırılması talebinin de hukuka uygun olmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı idare vekili temyiz etmiştir. Çevre ve Orman Bakanlığınca ....yöresi Mekanik Tesisleri Uygulama İmar Planı uyarınca Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsi edilen taşınmazlarda, taşınmaz üzerinde kış sporları kayak merkezi ve mekanik tesis yapılmak amacıyla davalı şirket adına 29 yıl süreli olarak Maliye Bakanlığının 20.04.2015 tarihli yazılarına istinaden 03.05.2005 tarih 5600 yevmiye numarası ile düzenlenen resmi senet ile tapuda 29 yıllık irtifak hakkı tescil edilmiştir....
Kadastro Mahkemesinin 1994/16 E. sayılı dosyası ile arsa niteliğiyle yapılan tespitinin iptali ile orman vasfıyla Hazine adına tesciline karar verildiği, taşınmazın tapu kaydında ... adına yer alan kullanım ve Türkiye Taş Kömürleri Kurumu lehine yer alan irtifak şerhlerinin kaldırılması istemiyle dava açmıştır. Mahkemece davanın kabulüne, ... ada ... parsel tapu kaydının beyanlar hanesindeki "1981 yılından beri ... kullanımındadır" şerhinin ve 07/04/1989 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle Türkiye Taş Kömürleri Kurumu lehine tesis edilen irtifak hakkının kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm davalı .... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, tapunun beyanlar hanesinde yer alan şerhin terkini istemine yöneliktir. İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine 13/10/2014 gününde oy birliği ile karar verildi....
lehine 35.986,00 metrekarelik bölümünde irtifak hakkı tesisi kurulduğu şerhi yazılarak tarla vasfıyla Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı ... taşınmazın kendi kullanımında olduğu iddiasına dayanarak ve ... lehine kurulan irtifak hakkının kaldırılması istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine, çekişme konusu 269 ada 33 parsel sayılı taşınmazın tespit gibi Hazine adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, temyiz karar harcı peşin yatırıldığından harç alınmasına yer olmadığına, 05.12.2013 gününde oybirliği ile karar verildi....
TMK'nun 785. maddesinde; "Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir. Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir." şeklinde hüküm altına alınmıştır. İrtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer. (4721 s. TMK m.783) Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir. Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir. (4721 s....
Yargıtay 5.HD'nin emsal niteliğindeki 2009/11639- 2009/12182 E-K, 2010/12314- 2010/19634 E-K, 2010/6215- 12195 E-K sayılı kararlarındaki belirlemeler de gözönüne alındığında taşınmazdan kamulaştırma yapılmaksızın geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı idare lehine irtifak hakkı tesis edilmesi halinde, tesis edilen irtifak hakkının tapuya tescil edilmesi yerine, Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesi uyarınca satılamaz şerhinin konulması maddenin düzenleme amacına uygun düşmemektedir....
Türk Medeni Kanununun 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür. Bilindiği gibi, HUMK.nun 13/2 maddesi uyarınca taşınmaza ilişkin davaların dava sebebi ne olursa olsun taşınmazın aynına veya taşınmaz üzerindeki bir hakka veya geçici olsa bile onun zilyetliğine veyahut hapis hakkına ilişkin davalar olduğu belirtilmiş ve anılan maddenin 1. fıkrasında da bu davaların taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde görüleceği hükmü getirilmiştir. Ayrıca irtifak haklarına dair iddialara ilişkin davalarda da irtifak hakkının üzerinde bulunduğu taşınmaz malın mahal mahkemesinin yetkili olduğu 13/2. maddenin son cümlesinde düzenlenmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 18/03/2020 gün ve 2019/222 E ve 2020/105 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 57.700,18 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAFLAR ve İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı kurum vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; dava konusu taşınmaz üzerinde yeterli araştırma yapılmadığı, değer kaybı oranının ve kapitalizasyon faizinin yüksek takdir edildiği belirtilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. DELİLLER: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu, Yargıtay kararları ve tüm dosya kapsamı....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 05/08/2020 gün ve 2019/324 E ve 2020/207 K sayılı kararı ile, açılan davanın kabulüne, taşınmazın irtifak kamulaştırması bedelinin 35.987,10 TL olarak tespitine ve taşınmaz üzerinde kurulan irtifak hakkının davacı kurum lehine tapuya tesciline karar verildiği, gerekçeli karar taraflara tebliğ edilerek süresi içinde davacı kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvuru dilekçesi sunulduğu görülmüştür. İSTİNAFA BAŞVURAN TARAFLAR ve İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı kurum vekilinin istinaf dilekçesi ile özetle; dava konusu taşınmaz üzerinde yeterli araştırma yapılmadığı, değer kaybı oranının ve kapitalizasyon faizinin yüksek takdir edildiği belirtilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir. DELİLLER: 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu, Yargıtay kararları ve tüm dosya kapsamı....
