DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, imar ipoteğinin fekki istemine ilişkindir. Bilindiği üzere ipotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. Taraflar mevcut ipoteği iradeleriyle tapuda yapacakları işlem sonucu kaldırabilecekleri gibi bir tarafın terkine rıza göstermemesi halinde ipotek bedelinin ödenmesi koşulu ile kaldırılmasını mahkemeden de isteyebilir. Davacı vekili tarafından imar ipoteğinin fekki istemli dava, dava dilekçesinde 1,0 TL değer gösterilerek açılmış, bu miktar üzerinden peşin harç yatırılmış, keşif ve bilirkişi kurulu raporu ile taşınmazın dava tarihindeki değerin 260.596,54 TL olarak saptanmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 06.07.2011 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin fekki istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 02.04.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, ipoteğin kaldırılması isteğine ilişkindir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır....
Anılan madde uyarınca ipoteğin fekki için, ipoteğin, tarafların özgür iradeleri sonucu konulmuş olması, ipotek bedelinin fer'ileri ile birlikte icra müdürlüğüne ödenmesi ve alacaklının da parayı almaktan makbul bir sebep ileri sürmeksizin kaçınmış olması gerekir. Somut olayda; ......mahallesi 3228 Ada, 22 Parsel olarak tapuda kayıtlı olan 28 bağımsız bölüm no'lu taşımaz üzerine, alacaklı lehine 12.10.1977 tarih ve 10369 Yev. ile 120.000,00 ETL bedelli ipotek tesis edildiği, borçlu ...'nin 25.06.2012 tarihinde ipotekle yükümlü olarak taşınmazı satın aldığı görülmektedir....
Bu bakımdan üst sınır ipoteği kurulurken akit tablosuna üst sınır belirlenmesi yapıldıktan sonra “ bu meblağa ilaveten ve ayrıca” denilmek suretiyle ilave yapma olanağı bulunmamaktadır. Yapılsa da bu kayıtlar geçerli sayılmaz. Kısaca, ipoteğin üst sınır ipoteği olması durumunda borçlu sadece ipotek akit tablosunda belirtilen miktar ile sınırlı olmak üzere sorumludur. Bütün bu açıklamaların sonucu doğrultusunda mahkemece yukarıda belirtilen ilkeler doğrultusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmalı, borç miktarı bu ilkelere göre saptanmalı, bulunacak miktar davacı tarafından depo edilirse ipoteğin terkinine aksi halde davanın reddine karar verilmelidir. Değinilen yönlerin gözardı edilmesi doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana geri verilmesine, 12.04.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Önceki malik... hissesine 01/061999 tarihli iş avansı sözleşmesi kapsamında, doğmuş ve doğacak tüm alacakların teminatı olmak üzere 55.00,00 TL bedelle teminat ipoteği tesis edildiği, taşınmazın daha sonra 12/02/2012 tarihinde ipotek hükmü olarak davacı tarafından satın alındığı, bahsi geçen sözleşmenin 16. maddesinde ipotek süresinin 3 ile sınırlandığı, bu hususun 03/06/1999 tarihli ipotek resmi senedin de de 3 yıl süreli olarak davalı şirket lehine 55.000,00 TL bedelli birinci dereceden teminat ipoteği tesis edildiği, dava tarihi itibari ile ipotek süresi kararlaştırılan 3 yıllık sürenin dolduğu, ipoteğin süreli olarak tesis edildiği sürenin dolduğu anlaşılmakla davacının şeklen süre bitim nedeniyle yolsuz hale gelen ipoteği terkin etmesinde haklı olduğu anlaşılmakla TMK. 1025 madde kapsamında yolsuz tescil haline geldiği gerekçesiyle davanın kabulüyle, 241 parsel sayılı taşınmaz üzerinde ...Turizm Seyahat Rehberlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. lehine olan ipoteğin fekkine 01.06.2015...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/03/2022 NUMARASI : 2021/263 ESAS, 2022/155 KARAR DAVA KONUSU : İpotek (İpoteğin Kaldırılması (Fekki) KARAR : Taraflar arasında görülen davada Malatya 4. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 22/03/2022 tarih ve 2021/263 Esas, 2022/155 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353....
Bu durumda anılan maddede belirtilen koşulların oluşmaması nedeniyle ipoteğin fekki istemi genel mahkemelerde yargılamayı gerektirmektedir. O halde icra mahkemesince istemin bu sebeple reddi gerekirken, yazılı gerekçe ile ipoteğin fekkine karar verilmesi isabetsizdir. SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/10/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İİK'nun 153/1. maddesinde; "İpotekle temin edilmiş ve vadesi gelmiş bir alacağın borçlusu, icra dairesine müracaatla alacaklısının gaip ve yerleşim yerinin meçhul bulunduğunu veya borcu almaktan ve ipoteği çözmekten imtina ettiğini beyan ederse, icra dairesi, on beş gün içinde daireye gelerek parayı almasını ve ipoteği çözmesini alacaklıya usulüne göre tebliğ eder. Alacaklı bu müddet içinde gelmediği veya gelipte kanunen makbul bir sebep beyan etmeksizin parayı almaktan ve ipoteği çözmekten imtina eylediği takdirde borçlu borcunu icra dairesine tamamiyle yatırırsa icra mahkemesi verilen paranın alacaklı namına hıfzına ve ipotek kaydının terkinine karar verir..." hükmüne yer verilmiştir....
ın Türkiye İş Bankası şubelerinden kullandığı ve kullanacağı krediler ile her ne sebepten olursa olsun bankaya karşı doğmuş doğacak, her türlü borçlarının teminatını teşkil etmek üzere 1.derece 1.sırada fekki alacaklı banka tarafından bildirilinceye kadar süresiz olarak (150.000 YTL) yüzelli bin YTL bedelle ipotek edildiği görülmektedir. Bu hali ile ipoteğin doğmuş doğacak borçların teminatını teşkil etmek üzere alınan üst sınır (limit) ipoteği olduğu tartışmasızdır. M.K. 851 ve 881. maddelerinde ifadesini bulan muhtemel bir alacağın teminatı olarak tesis edilen üst sınır (limit) ipoteğinde borcun ulaşacağı miktar belirsiz olduğundan taşınmazların ne miktar için teminat teşkil edeceği ipotek akit tablosundaki limitle sınırlandırılmıştır....
'in davalı bankaya olan tüm borçlarının ödenmesi koşuluyla ipoteğin fek edileceğinin davacı bankaya bildirildiğini, ... 'in 2 adet krediden kaynaklı borcu olduğunu, davacıdan alınan kredi ile ... 'in davalı bankaya olan kredi borçlarındann sadece 1 tanesinin kapatıldığını, bu kapatmanın karşılığı olarak da 2. derecede olan ipoteğin fek edildiğini, ... 'in 2. kredi borcu kapatılmadığı için 1. derecede olan ipoteğin fek edilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesince; yapılan yargılama, toplanan delillere göre, TMK 883 maddesi uyarınca taşınmaz üzerindeki ipoteğin terkinini taşınmazın malikinin talep edebileceği, davacı bankanın bu davada aktif dava ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın aktif dava ehliyeti yokluğu dava şartı nedeniyle usulden reddine karar verilmiş, hükme karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur....