Satış suretiyle ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde 4721 sayılı TMK'nin yürülüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden önce kurulmuş bir intifa hakkı varsa taşınmazın 14.03.1960 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü olarak satılması gerekir. İntifa hakkı sahibi yalnız başına bu hakkının paraya çevrilmesini ve taşınmazın intifasız satışını isterse diğer paydaşların muvafakati aranmaksızın taşınmazın intifasız satışına karar verilmelidir. İntifa hakkı 01.01.2002 tarihinden sonra kurulmuş ise, 4721 sayılı TMK'nin 700. maddesi uyarınca "Bir paydaşın kendi payı üzerinde intifa hakkı kurması halinde, diğer paydaşlardan biri intifa hakkının kurulduğunun kendisine tebliğinden başlayarak üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa; satış yoluyla paylaşmada intifa hakkı, buna ilişkin paya düşecek bedel üzerinde devam eder."...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 06.02.2008 gününde verilen dilekçe ile intifa hakkının sona erdirilerek, tapu kaydından terkini, tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; mahkemenin yetkisizliğine dair verilen 04.02.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, 1193 ada 1 parsel sayılı taşınmaz için 25.07.1996 tarihinde tesis edilen ve tapunun hak ve mükellefiyetler sütununa yazılan intifa hakkının kaldırılması ve kayıttan terkini isteğinde bulunmuştur. Davalı, davanın reddini savunmuş, mahkemece taşınmazın Bakırköy İlçesi yetki sınırları içerisinde kaldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, hükmü davalı temyiz etmiştir. Dava, intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir....
Bu minvalde ----------- intifa hakkına konu taşınmaz için yazılan müzekkere cevabında, davacı lehine, Davalı ---------- kayıtlı taşınmaz üzerinde 25.07.2006 tarihli intifa hakkının aktif olduğunun belirtildiği görülmüştür. ------ düzenlenen 25.07.2006 tarihli resmi senette, intifa bedeli 15.000 TL olarak belirlendiği ve bedelin istasyondaki tesislerin ve donanımın inşa ve iktisap bedellerinin davacı şirketçe karşılanması ve kalan miktarın da ödenmesiyle karşılandığı belirtilmiştir.Bu kapsamda, dava tarihi itibariyle intifa hakkının devam etmesi halinde bakiye intifa hakkı bedeli talep edilemeyeceği, davacı tarafça davalı yetkililerine intifa hakkının terkini hususunda vekaletname verilmiş ise de davacının basiretli bir tacir gibi davranarak intifa hakkını terkin ettirdikten sonra dava açması gerektiği, dava tarihi itibariyle intifa hakkının devam ettiği anlaşılmakla, bakiye intifa hakkı talebinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır....
Davacı vekilinin istinaf başvuru nedenlerinin incelenmesinde; Somut olayda davacı lehine davalı taşınmazında 12.03.2007 tarihli sözleşme ile davalı tarşınmazı üzerine 17 yıl süre ile intifa hakkı tesis edilmesinin kararlaştırıldığı, intifanın 10.05.2007 tarihinde başladığı, rekabet kurulu kararları uyarınca 28/12/2012 tarihinde intifa hakkının tapuda terkin edildiği anlaşılmaktadır. Turgutlu Tapu Müdürlüğü tarafından 28/12/2012 tarih 15439 yevmiye nolu olarak düzenlenmiş intifa terkin tescil işlem belgesi kapsamında yapılan incelemede, "yukarıda özellikleri belirtilen taşınmaz üzerinde lehtarı olduğumuz intifa hakkının tamamından bedelini aldığımdan, çıplak mülkiyet malikleri lehine terkinini talep ederim." ifadelerine yer verildiği görülmüştür. Davacı, bu beyanı ile intifaya yönelik haklarını saklı tutmamış olup, taşınmaz malikleri lenine intifa hakkını terkin ettirmiştir....
İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Davacı vekilinin istinaf başvuru nedenlerinin incelenmesinde; Somut olayda davacı lehine davalı taşınmazında 12.03.2007 tarihli sözleşme ile davalı tarşınmazı üzerine 17 yıl süre ile intifa hakkı tesis edilmesinin kararlaştırıldığı, intifanın 10.05.2007 tarihinde başladığı, rekabet kurulu kararları uyarınca 28/12/2012 tarihinde intifa hakkının tapuda terkin edildiği anlaşılmaktadır. Turgutlu Tapu Müdürlüğü tarafından 28/12/2012 tarih ... yevmiye nolu olarak düzenlenmiş intifa terkin tescil işlem belgesi kapsamında yapılan incelemede, "yukarıda özellikleri belirtilen taşınmaz üzerinde lehtarı olduğumuz intifa hakkının tamamından bedelini aldığımdan, çıplak mülkiyet malikleri lehine terkinini talep ederim." ifadelerine yer verildiği görülmüştür....
Taraflar arasında 26.07.2007 tarihinde 5 yıl süreyle geçerli olan bayilik sözleşmesi düzenlenmiş, 16.05.2007 tarihinde 15 yıl süreli intifa hakkı tesis edilmiştir. Sözleşmenin 13. maddesine göre sözleşme süresi 5 yıl olarak belirlendiğinden ve sözleşmede bu 5 yılın sonunda kendiliğinden sona erdiğinden, davacı dağıtıcı bu sözleşme kapsamında verdiği işletme yatırım desteklerini sözleşmede aksine hüküm olmadığı sürece isteyemez. Ayrıca intifa hakkı da 13.06.2012 tarihinde “1 TL bedel karşılığında, bedel ödenmek suretiyle terkin edildiğinden davacının intifa bedelinden de başkaca bir hakkı olmadığından, bu talebin de kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. Mahkemece açıklanan hususlar gözetilip davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar, arasındaki intifa hakkının terkini davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 26.06.2007 gün ve 2007/6255-8332 sayılı ilamiyle onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, intifa hakkının terkini istemi ile açılmıştır. Mahkemece dava red edilmiş, hükmü davacı temyiz etmiş, karar Dairemizce onanmıştır. Davacı karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Türk Medeni Kanununun 794. maddesince intifa hakkı taşınır taşınmaz, haklar veya bir mal varlığı üzerinde kurulabilir. Aksine düzenleme olmadıkçada bu hak sahibine konusu üzerine tam yararlanma yetkisi sağlar. Yasanın 795. maddesi hükmünce de intifa hakkı taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın temliki, taşınmazlarda ise tapu kütüğüne tescili ile kurulur....
İLGİLİ MEVZUAT: 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nun "Mükellef" başlıklı 3. maddesinde, bina vergisinin, taşınmazın maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa taşınmaza malik gibi tasarruf edenler tarafından ödeneceği hükmüne yer verilmiştir. Anılan Kanununun "Daimi Muaflıklar" başlıklı 4/a. maddesinde ise, özel bütçeli idarelere (mazbut vakıflar dahil), il özel idarelerine, belediyelere, köy tüzel kişiliğine, kanunla kurulan üniversitelere ve Devlete ait binaların, bina vergisinden daimi olarak muaf olduğu belirtilmiştir. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Yukarıdaki kanun maddelerinin değerlendirilmesinden, emlak vergisini taşınmaz malikinin ödeyeceği, maliki bulunan taşınmazlarda intifa hakkı tesis edilmesi halinde emlak vergisini malik yerine intifa hakkı sahibinin ödeyeceği, ancak taşınmaz malikinin ve intifa hakkı sahibinin bulunmaması halinde taşınmaza malik gibi tasarruf edenlerin ödeyeceği sonucuna ulaşılmaktadır....
- K A R A R - Davacı vekili; müvekkiliyle dava dışı şirket arasında akdolunan bayilik sözleşmesine konu taşınmazın davalı ... adına tapuda kayıtlı olup müvekkili yararına intifa hakkı tesis olunduğunu, ancak Rekabet Kurulu Tebliğleri doğrultusunda bayilik süresi sona ermesi nedeniyle müvekkili lehine olan intifa hakkının müvekkilinin isteğiyle tapudan terkin edildiğini, yapılan terkin masraflarından Harçlar Kanunu 58. maddesi uyarınca davalı malikin sorumlu olduğunu belirterek 68.105,84 TL terkin harç ve masraflarının dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ve KDV’siyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili; tapu harç ve masraflarının müvekkili tarafından yatırıldığını belirterek davanın reddine karar verilmesinin istemiştir....
Ortaklığının giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde intifa hakkı var ise bu hak sahibinin davaya dahil edilmesi zorunludur. Satış suretiyle ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde 4721 sayılı TMK'nin yürülüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden önce kurulmuş bir intifa hakkı varsa taşınmazın 14.3.1960 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü olarak satılması gerekir. İntifa hakkı sahibi yalnız başına bu hakkının paraya çevrilmesini, taşınmazın intifasız satışını isterse diğer paydaşların muvafakati aranmaksızın taşınmazın intifasız satışına karar verilmelidir....
