HUKUK DAİRESİ İLK DERECE MAHKEMESİ : AKKUŞ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Yargıtaya Geliş Tarihi: 27/04/2022 -KARAR- 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 40. ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18. maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, şahsi haktan kaynaklanan kadastro sonrası inançlı işleme dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 26/01/2022 tarihli ve 2022/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 7. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 60. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle, dosyanın Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kuruluna GÖNDERİLMESİNE, 11/05/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Davaya konu olay, “mülkiyet hakkına” dayanmayıp, “şahsi hakka” dayalı tapu iptal ve tescil davasıdır....
Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, davacının ileride kendisine devredileceği inancıyla davalı adına tescil edilen, sonrasında devredilmeyen taşınmazda inançlı işleme dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin değildir. 05/06/2014 tarihli tapu sözleşmesi gereğince davalıya bağışlanan taşınmazın sözleşmedeki şartları davalı tarafından yerine getirilmemesi sebebiyle açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 23.01.2020 tarihli ve 2020/1 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay (1.) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Ne var ki; 1....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, inançlı işleme dayalı tapu iptal ve tescil davasıdır. İnançlı işlemler, inananın teminat oluşturmak veya yönetilmek üzere mal varlığı kapsamındaki bir şey veya hakkını, inanılana devretmesi ve inanılanın da inanç anlaşmasındaki koşullara uygun olarak inanç konusu şeyi kullanmasını, amaç gerçekleştiğinde ise belirlenen şekilde inanana iade etmesini içeren işlemlerdir. İnançlı bir işlem ile inanan, sahibi olduğu bir mülkiyet veya alacak hakkını inanılana kazandırıcı bir işlemle devretmekte ancak borçlandırıcı bir sözleşme ile de onu bazı yükümlülükler altına sokmaktadır. İnançlı işlemin taraflarını, inanan ve inanılan oluşturur. Bir hakkı ya da nesneyi, güvendiği bir kişiye inançlı olarak devreden kimseye “inanan” adı verilir. Devredilen hak veya nesneyi, kendisine ait bir hak olarak kendi yararına, doğrudan doğruya ve dolaylı olarak kullanan kişiye de “inanılan” denir....
Davaya konu olay, “mülkiyet hakkına” dayanmayıp, “şahsi hakka” dayalı tapu iptal ve tescil davasıdır. Tapu iptal davasının şahsi hakka dayanması halinde, davalı tarafın iddianın aksini ispat amacıyla senet ileri sürmemesi halinde, HMK'nın 201. maddesi uyarınca bir senedin varlığından ve senede karşı tanıkla ispat yasağından söz edilemeyecektir. Mahkemece, şahsi hakka dayalı inançlı işlem gerekçe gösterilerek açılan bu davada, ispat hukukuna ilişkin hükümler ve özellikle 6100 sayılı Kanunun senetle ispatın istisnasını düzenleyen 203. maddesi nazara alınmış, dinlenen tanık beyanları ve dosya kapsamına göre tapu iptal ve tescil talebi kabul edilmiştir. Mahkemece, davanın ispatına dayanak yapılan delillerin ispat gücü, olaya ve davanın taraflarının akrabalık bağına uygun olarak değerlendirilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/474 Esas sayılı dosyası ile inançlı işleme dayalı tapu iptal ve tescil davasının sonucu beklenmeli, o davada davanın kabulüne karar verilmesi durumunda, davacı davaya konu taşınmazda hissedar olma sıfatını kaybedeceğinden eldeki bu dava bakımından şufa hakkının kalmayacağı değerlendirilmeli, beklenen dosyada davanın reddine karar verilmesi durumunda eldeki davada doğru sonuca ulaşılabilmek için, mahkemece mahallinde tüm tanıkların katılımı ile yeniden keşif yapılmalı; davalının fiili taksim yapıldığına ilişkin delilleri toplanarak özellikle zeminde davacının ve davalının veya davalıya pay satan kişilerin kullandığı yer olup olmadığının belirlenmesi ve davacının taşınmazın belli bir yerini kullandığı ve önceki paydaş zamanında hak iddia etmediği yere karşılık gelen payın satılması üzerine önalım hakkını kullanıp kullanmadığı, somut ve maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli...
Bir başka deyişle, inançlı işlemde zamanaşımı süresinin başlaması için de inanç ilişkisinin sona ermesi gerekir, inançlı işleme konu taşınmaz inanılanda kaldığı sürece zamanaşımı süresinin başlamasına olanak bulunmadığından, davacı ifa olanağından umudunu davanın açıldığı tarihte yitirmiş olacağından zamanaşımının geçirildiğinin kabulüne olanak yoktur. (Yargıtay 14. Hukuk Dairesi E. 2016/10116 K. 2018/9215 T. 19.12.2018) "…Dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacının eşinin ekonomik sıkıntısı olduğundan davalının kredi kullanabileceğini, ancak teminat olarak dava konusu taşınmazların kendisine devredilmesi istemesi üzerine güvenerek taşınmazlarını bedelsiz olarak davalıya devrettiğini, ancak davalının kredi çekmediği gibi taşınmazı gayri resmi birliktelik yaşadığı diğer davalıya devrettiğini iddia ederek tapu kaydının iptali ile adına tescilini istemiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre davacı, elatmanın önlenmesi, karşı dava ise satın alma ve inançlı işleme dayalı iptal-tescil isteklerine ilişkin olup, taraflar arasındaki asıl uyuşmazlık iptal-tescil isteğinden kaynaklanmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 23.01.2020 Perşembe günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı vekili Avukat ... ile temyiz edilen davacı vekili Avukat ... geldiler, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, inançlı işlem hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. 9.2. İlgili Hukuk 9.2.1. Bilindiği üzere; inanç sözleşmesi, inananla inanılan arasında yapılan, onların hak ve borçlarını belirleyen, inançlı muamelenin sona erme sebeplerini ve devredilen hakkın, inanılan tarafından inanana geri verme (iade) şartlarını içeren borçlandırıcı bir muameledir. Bu sözleşme, taraflarının hak ve borçlarını kapsayan bağımsız bir akit olup, alacak ve mülkiyetin naklinin hukuki sebebini teşkil eder. Taraflar böyle bir sözleşme ve buna bağlı işlemle genellikle, teminat teşkil etmek ve iade edilmek üzere, mal varlığına dahil bir şey veya hakkı, aynı amacı güden olağan hukuki muamelelerden daha güçlü bir hukuki durum yaratarak, inanılana inançlı olarak kazandırmak için başvururlar....
