Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. 1-Dava, üyelik tespitine ve varsa ihraç kararının iptaline ilişkindir. Mahkemece davacının terditli istemlerinden ilki olan üyelik tespiti istemi üzerinde değerlendirme yapılmadan ikinci isteme geçirilerek ihraç kararının iptali istemi incelenmiştir. Davacı vekili, bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde, müvekkilinin 2006 yılında dahi ödemelerde bulunduğunu bildirmiş, ayrıca 28.04.2006 tarihli taahhütnameden sonra da ödemeler yaptığını temyizinde ileri sürmüştür. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 16/son maddesi hükmüne göre ihraç kararının kesinleşmesine kadar ortağın hak ve yükümlülükleri devam eder, ihraç kararının kesinleşmesinden sonra ödemelerin kabulü yeni bir üyelik ilişkisinin zımnen benimsenmesidir. Ancak üyenin ödeme yükümlülüğü ihraç kararının kesinleşmesine kadar devam edeceği için bu dönemlerdeki ödemelerin kabulü ihraç kararından vazgeçildiği anlamına gelmez....
Dava, ihraç kararının iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davacıya ihraç kararının tebliğ edilmemiş olması gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de; mahkemenin kabulü 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 16/3. maddesi hükmü kapsamında dava açılması için öngörülen 3 aylık süre şartı aranmaması sonucunu doğurur. Davacı hakkındaki ihraç kararının iptal edilmesi ise, bu kararının kooperatif ana sözleşmesine ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 16 ve 27. madde hükümlerine uygun olarak alınıp alınmadığına göre değerlendirilmelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasında, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali istemine ilişkin davada verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatifin üyeliğinden haksız olarak ihraç edildiğini ileri sürerek, ihraç kararının iptalini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacının kooperatife olan borçlarını ödemediği, bu nedenle ihraç kararının doğru olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davacının peşin bedelli üye olduğu, bu nedenle ihtarnamelerde istenilen aidat ve faizlerinden sorumlu olmadığı, buna göre ihtarnamelerin ve ihraç kararının geçerli olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne, ihraç kararının iptaline karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİ Karar yasal süresinde davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.Davalı vekili istinaf nedenleri olarak; davacının daha önce ihraç kararının iptali için açtığı davanın açılmamış sayılmasına karar verildiğini, bu karar henüz kesinleşmeden eldeki davanın açılması nedeniyle davanın derdestlik nedeniyle reddi gerektiğini, ihraç kararının davacıya 30/06/2016 tarihinde tebliğ edildiğini, ihraç kararının tebliğinden itibaren üç aylık sürede ihraç kararının iptali için dava açılmadığını, uygulanan faizin, davacının temerrüde düştüğü tarih itibarıyla uygulanması gereken yasal mevzuata ve genel kurul kararlarına uygun olduğunu, ortaklar arasında eşitsiz uygulama da yapılmadığını belirterek kararın kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME:Dava, ihraç kararının iptali istemine ilişkindir....
Mahkemece her ne kadar iki istem birlikte incelenerek karar verilmiş ise de, menfi tesbit davası tefrik edilerek, bu istem bakımından ihraç kararının iptali davasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerekir. Zira, ihraç kararının iptali davasının sonucuna göre davacının üyelik durumu belirlenecek ve buna göre menfi tespit davasında aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı tespit edilecektir. Mahkemece, menfi tesbit istemine ilişkin davanın asıl davadan tefrik edilerek, davacının hukuki yararının belirlenmesi yönünden ihraç kararının iptali davasının sonuçlanması ve verilecek kararın kesinleşmesinin beklenmesi gerekirken, her iki davanın birlikte görülerek sonuçlandırılması doğru görülmemiştir. b) Bozma nedenine göre, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir. SONUÇ: Yukarda (... ve ...-a) bentlerinde açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile yerel mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA, (......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/179 Esas KARAR NO : 2021/582 DAVA : Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali DAVA TARİHİ : 23/03/2021 KARAR TARİHİ : 04/10/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Üyeliğinden İhraç Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı kooperatifin yönetim kurulu kararıyla aidatların ödenmediği gerekçesiyle ihraç edildiğini ihraç kararının usulüne uygun olmadığını öne sürmüş ve iptalini talep etmiştir. Davalı vekili cevabında ihraç işleminin usulüne uygun olduğunu belirtmiş davanın reddini talep etmiştir. Kooperatif defter ve kayıtları alınarak bilirkişiye tevdi edilmiş alınan raporda ihraç kararının usulüne uygun olmayan şekilde tebliğ edildiği, kanuni sürelere uyulmadığının bildirildiği görülmüştür. Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe Eldeki dava kooperatif yönetim kurulu kararının iptali istemidir....
Dava tarihinden önce davacının gönderdiği 02.11.2012 tarihli ihtarname içeriğine göre, davacının sadece ihraç kararının varlığını öğrendiği anlaşılmakta olup, bu öğrenmede ihraç kararının tüm unsurları yer almadığından ve ihraç kararının sadece varlığından davacı haberdar olduğundan ihraç kararının yasanın aradığı şekilde öğrenildiğinden söz edilemez. Bu itibarla mahkemece, ihraç kararının davacıya tebliğ edilmemiş olduğu gözetilerek, davanın hak düşürücü sürede açıldığının kabulü doğru olup, aksi yöndeki temyiz itirazları isabetsizdir. Öte yandan, kooperatif anasözleşmesinin 14. maddesinin parasal yükümlülükler ile ilgili ihraç prosedürüne ilişkin 2. fıkrasında ihraç kararı verilmeden önce parasal yükümlülüklerini 30 gün geciktiren ortaklara 10 günlük ödeme süresi içeren ilk ihtarnamenin gönderilmesi gerektiği öngörülmüştür....
Mahkemece, iddia, savunma, dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacıların peşin ve sabit ödemeli ortak oldukları, ortaklıktan ihraç kararına dayanak ihtarnamelerde sorumlu oldukları genel yönetim gideri ve alt yapı gideri ayrıştırılmaksızın genel kurulca kararlaştırılan aidatların aynen istenmek suretiyle fazla borç çıkarıldığı, TBK'nın 120. maddesi hükmüne aykırı olarak faiz hesaplanması nedeniyle ihtarnamelerin geçersiz olması sonucu haklarında yönetim kurulunca alınan ortaklıktan ihraç kararlarına karşı davacıların itirazları üzerine davalı kooperatifin 15.03.2015 tarihli genel kurul gündeminin 3. maddesine alınan ihraç kararının iptal edilmesi gerektiği, genel kurul kararının iptali istemlerinin genel kurulca alınan ihraç kararının iptali şeklinde yorumlanması gerektiği, ihraç kararının iptali ile üyeliğin tespiti isteminin aynı nitelikte olduğu, borçlu bulunmadıklarını tespiti isteminin teknik anlamda bir menfi tespit davası olmadığı, yalnızca peşin ödemeli ortak...
Davalı vekili, davacının ihraç kararının iptali için açtığı davanın açılmamış sayılmasına dair kararın kesinleştiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, ihraç kararı kesinleşmiş olduğundan üyelik tespitine yönelik isteminin yerinde olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin 31.01.2014 tarih ve 2013/7047 Esas, 2014/645 Karar sayılı ilamıyla, davacının, yönetim kurulunun 19.04.2002 tarihli kararıyla davalı kooperatif ortaklığından ihraç edildiği, anılan kararın iptali için açılan .......
Mahkemece ihraç kararının iptali davası ile tapu iptal ve tescil davasının ayrı ayrı görülmesi, üyelik hak ve sıfatına bağlı olarak tapu iptal ve tescil davası açan davacının, aktif husumetinin belirlenmesi için ihraç kararının iptali davasının bekletici mesele yapılması gerektiğinin düşünülmemesi doğru olmamıştır. b-Bozma nedenine göre, davacının asıl davaya yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir. 2-Davacı vekilinin birleşen davaya ilişkin temyiz itirazlarına gelince, Birleşen dava, ihraç kararının iptali istemine ilişkindir....
