DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Samsun 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/225 esas, 2022/204 karar sayılı dava dosyasında verilen dava ölüme bağlı tasarruf, birleşen dava (vasiyetnamenin iptali) talebinin reddine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; ölüme bağlı tasarruf, birleşen dava (vasiyetnamenin iptali) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Asıl ve birleşen davanın ayrı ayrı REDDİNE," karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"Davacı ... ve ark. ile ... ile davalı ... Başk. aralarındaki vasiyetnamenin iptali davasına dair Bakırköy 4. Asliye Hukuk Hakimliğinden verilen 29.2.2008 günlü ve 1999/863 E-2008/58 K.sayılı hükmün Onanması hakkında dairece verilen günlü ve sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir. Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dava dilekçesinde ve birleştirilen davada, muris ...'ın yaşamına son verdiği tarihten 2 gün önce düzenlediği vasiyetnamenin gerçek iradesini yansıtmadığını, iradesini etkileyen baskı unsuru olduğunu, 86 yaşındaki vasiyetçinin yaşı icabı ehil olmadığı belirtilerek davaya konu vasiyetnamenin iptaline karar verilmesi istenilmiştir....
Maddesinde Ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için aşağıdaki sebeplerle dava açılabileceği düzenlenmiştir; 1- Tasarruf miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, 2- Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, 3- Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka ve ahlaka aykırı ise, 4- Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa. Ölüme bağlı tasarrufun iptal sebepleri esasa ilişkin iptal sebepleri ve şekle ilişkin iptal sebepleri olmak üzere iki bölümde incelenebilir. Ölüme bağlı tasarrufun esasa ilişkin iptal sebepleri ehliyetsizlik, irade sakatlığı, hukuka aykırılık ve ahlaka aykırılıktır. Şekle ilişkin iptal sebeplerine gelince; ölüme bağlı bir tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa iptal davasına konu olabilir....
Dava; ehliyetsizlik ve irade fesadı nedenlerine dayalı vasiyetnamenin iptali, olmazsa tenkis istemine ilişkindir. Bilindiği üzere, TMK’nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. TMK.nun 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez. Somut olayda davacı taraf, ehliyetsizlik ve irade fesadı ve şekil eksiği sebebine dayanmıştır. Dava konusu Üsküdar 1. Noterliğinin 14/01/2010 tarih 00931 yevmiye numarası ile düzenlenen vasiyetnamenin, Üsküdar 1....
Mahkemece; "Muris Emin Tenk'in 25/01/2015 tarihinde vefat ettiği, dosya arasındaki bilgi ve belgelerden anlaşıldığı üzere; muris Emin Tenk'in ölüme bağlı tasarrufta bulunarak Görele Noterliğinin 31/08/2004 tarih ve 3799 yevmiye numaralı düzenleme şeklindeki vasiyetnamesinde "........
Bunlar; 1-Ehliyetsizlik, 2-Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3-Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4-Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. ./.. -2- TMK'nun 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez. Somut olayda davacı, dava dilekçesi ile; murisin vasiyetnameye konu taşınmazların tamamı üzerinde tasarruf hakkı bulunmadığı iddiası ile vasiyetnamenin iptalini talep etmiştir. Bu iddianın, yukarıda açıklanan kanun hükmünde sayılan hallerden hiçbirine girmediği açıktır....
, müvekkilinin murisin bütün tedavilerinde yanında bulunduğunu, tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, diğer mirasçıların ilgilenmediğini, muris tarafından diğer mirasçıların zorlama ve yanıltması ile düzenlenen vasiyetname ile mirasçılıktan çıkarma işleminin vasiyetnamenin şekil noksanlıkları ve irade sakatlığı sebebinin yanında TMK 510. maddenin aradığı iskat sebeplerinin yokluğu nedeni ile geçersiz olduğundan iptaline, mümkün olmaması halinde müvekkilinin saklı pay mirasçı olması ve muris Sunnah Göveç'in ölüme bağlı tasarruflarının tenkise tabi olması sebebi ile TMK 512/3 hükmü maddesi gereğince vasiyetnameye itirazlarının kabulü ile murisin aktif ve pasif malvarlığının tespiti ile terekeye dahil edilerek, müteveffa tarafından gerçekleştirilen ölüme bağlı tüm tasarrufların tenkisine, muris tarafından devredilen Kayseri ili Cengiz Topel Mh 416 pafta 2533 ada 7 parselde kayıtlı taşınmaz kaydına, Kayseri ili Kocasinan ilçesi Cumhuriyet Mahallesi 5043 ada 1 parselde kayıtlı taşınmazda...
Noterliğin'ce düzenlenen 17/11/2000 tarih ve 14124 yevmiye nolu vasiyetname ile yine aynı noterlikçe düzenlenen 17/11/2000 tarih ve 14123 yevmiye nolu vasiyet iptali senedinin ayrı ayrı iptallerine, bu mümkün olmadığı takdirde dava konusu vasiyetnamenin tenkisine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirterek, davanın reddini dilemiştir....
Tereke, miras bırakanın ölüm tarihinde bırakmış olduğu malvarlığı ile denkleştirmeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalardır. Türk Medeni Kanununun 507.maddesi uyarınca tasarruf edilebilir kısım ise, terekenin mirasbırakının ölüm günündeki durumuna göre hesaplanır. Dava konusu olayda ise murisin tek mal varlığını ölüme bağlı tasarrufla vasiyet ettiği ileri sürülmüş olup, davalı tarafından başkaca mal varlığının bulunduğu açıklanmamıştır. Vasiyetnamede ise muris tarafından mirasçıları arasında herhangi bir taksim kuralı konulmamış olup, paylaştırma (taksim) iradesinden sözedilemez....
CEVAP: Davalı T5 vekili cevap dilekçesinde; Tenkis davalarının murisin ölüm tarihi itibari ile mevcut olan terekesine göre hesaplandığını, muris dava dilekçesinde belirtilen vasiyetnameden sonra taşınmazlar üzerinde tasarruf işlemi yaparak vasiyetnamesinden döndüğünü, Medeni Kanun ve yerleşik Yargıtay kararları göz önüne alındığında tenkis hesabı yapılır iken; murisin ölüm anında terekesinde mevcut olan malvarlığı göz önüne alınması gerektiğini, şayet bu malvarlığı saklı paya tecavüz ederse önce ölüme bağlı tasarruflarda tenkis hesabı yapıldığını, murisin ölümü anında terekesinde, ölüme bağlı tasarruf olarak vasiyetnamesinde sadece 2331 parsel nolu taşınmazı olduğunu, bunun dışında murisin vasiyetnameye konu olmayan ve ölüm anında kendine ait olan taşınmazları da bulunduğunu, vasiyet konusu diğer taşınmazlar üzerinde tasarruf yapıldığından artık bu taşınmazların vasiyet konusu olarak değerlendirilmesi mümkün olmadığını, vasiyetname konusu olmayan diğer taşınmazlar ile birlikte murisin terekesi...
