Yukarıya alınan yasal düzenlemeler ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında mahkemece, davanın, ergin kişinin haklı sebeple soyadının değiştirilmesi niteliğinde değil, evlilik dışı doğan çocuğun, tanımayla kazandığı "baba soyadının" velayet hakkı kapsamında değiştirilmesi talebine ilişkin bulunması ve buna ilişkin değerlendirmenin aile mahkemesi tarafından yapılması gerektiğinden görevsizlik kararı verilmesi gerekirken bu isteğin esastan incelenerek davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Nüfusta Müşterek Çocuğun Soyadının Değiştirme İstemli Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçesinde, velayet hakkı annesinde bulunan küçük ...'in “...” olan soyadının "..." olarak değiştirilmesi istenmiş; mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar, davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Dava, velayet hakkına dayanılarak açılan, evlilik birliği dışında doğan, kanun gereği velayeti annede olan çocuğun, babanın tanımasıyla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesi istemine ilişkindir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, velayetin değiştirilmesi (TMK.md.183,349,351/1) istemine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince verilen karara karşı, davacı taraf süresinde istinaf talebinde bulunmuştur. Yapılan yargılama, toplanılan deliller, uzman raporu, müşterek çocuğun velayet konusundaki görüşü ve tüm dosya kapsamına göre; ilk derece mahkeme sinin delil değerlendirmesinde isabetsizlik bulunmadığı, kanunun olaya uygulanması ve gerekçede hata yapılmadığı, davalı annenin velayetten kaynaklanan görevlerini ihmal ettiğinin ve velayetin değiştirilmesi koşullarının oluştuğunun ispatlanamadığı, çocuğun da yaşadığı sosyal çevrenin değişmesini istemediğini ve anne yanında mutlu olduğunu beyan ettiği, inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Aile mahkemesinin 2012/144 Esas, 2012/116 Karar sayılı ilamıyla boşandıklarını,16.02.2010 doğumlu müşterek çocukları Adnan Doruk'un velayetinin davalı babaya verildiğini, kararın 29.03.2012 tarihinde kesinleştiğini, velayet babaya verilmiş ise de, çocuğun sürekli davacı anne yanında yaşamaya devam ettiğini, davalı babanın velayet yükümlülüklerini yerine getirmediği gibi 26.09.2020 tarihinde yeni bir evlilik yaptığını, çocuğun özel okul masrafının davacı annenin tek başına karşıladığını, ancak pandemi sonrasında davalının da maddi desteği de olmadığı için kadının çocuğu devlet okuluna aldığını, çocuğun tüm sosyal çevresi ve okulunun anne yanında olduğunu, babanın evlenmesi ile velayet babada olduğu için çocuğun üvey anne yanına taşınması ihtimali oluştuğunu, bu durumunda çocuğun psikolojinde büyük bir yıkıntıya sebep olacağını, çocuğun eğitimi, sosyal yaşamını davacının annenin devam ettirdiği dikkate alınarak çocuğun davalı babada olan velayetinin değiştirilerek velayetin davacı anneye...
Velayet hakkının kapsamı Türk Medeni Kanunun 339. maddesinde düzenlenmiş olup buna göre velayetin kapsamında yer alan çocuğun adının ana ve babası tarafından konulacağı belirtilmiştir. Somut olayda, dava dilekçesinde küçük olup velayeti annede bulunan Alina Asu'nun “..." olan soyadının "Aktaş" olarak değiştirilmesi istenmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Dava, evlilik birliği içinde doğan çocuğun doğumla kazandığı "..." aile soyadının velayet hakkı kapsamında annenin boşanma sonrası edindiği "Aktaş" soyadı ile değiştirilmesi talebine ilişkindir ve velayet hakkına dayanılarak açılmıştır. Başka bir ifade ile, soyadının değiştirilmesi talep edilen ... ergin kişi değil, çocuktur ve davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır....
Velayet hakkının kapsamı Türk Medeni Kanunun 339. maddesinde düzenlenmiş olup buna göre velayetin kapsamında yer alan çocuğun adının ana ve babası tarafından konulacağı belirtilmiştir. Somut olayda, dava dilekçesinde küçük olup velayeti annede bulunan ....'un .... olan soyadının ....olarak değiştirilmesi istenmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Dava, evlilik birliği içinde doğan çocuğun doğumla kazandığı ... aile soyadının velayet hakkı kapsamında annenin boşanma sonrası edindiği ... soyadı ile değiştirilmesi talebine ilişkindir ve velayet hakkına dayanılarak açılmıştır. Başka bir ifade ile, soyadının değiştirilmesi talep edilen .... ergin kişi değil, çocuktur ve davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır....
Kuşkusuz velayet kendisinde bulunan anne ve babanın çocuk ile ilgili yapacağı her türlü iş ve işlemde çocuğun üstün yararını koruması gerektiği tartışmasızdır. Çocuğun üstün yararı, çocuğu ilgilendiren her işte göz önüne alınması zorunlu olan ve belirli bir somut olayda çocuk için en iyisinin ne olduğunu belirlemede dikkate alınan bir ölçüt bir kılavuzdur. Çocuğun üstün yararı, çocuğun haklarını garanti altına alan bir işlev de üstlenmektedir (Yücel, Özge Ufuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt 1 Sayı 2, Aralık 2013, s. 117- 137). Esasında çocuğun üstün yararına gereken önemin verilmesi, yalnızca çocuğun ya da ana babanın değil, toplumunda menfaatinedir. Çünkü çocuğun sosyal, kültürel, fiziksel ve psikolojik yönden olumlu gelişimi ilerde toplumda zararlı davranışlarının ortaya çıkmasını da engelleyecektir. (BAKTIR, Çetiner Selma, Velayet Hukuku, Ankara 2000 s.33)....
Davacı baba boşanma kararı ile birlikte velayeti kendisine bırakılan, bilahare davalının açtığı velayetin değiştirilmesi davası sonucu Karaman Aile Mahkemesinin 2016/1131 Esas 2017/1244 karar sayılı kararı ile velayeti annesine verilen ortak çocuk 04.09.2007 doğumlu Hilmi Tunahan'ın velayetinin değiştirilerek kendisine verilmesini talep etmiş, İlk Derece Mahkemesince; velayetin değiştirilmesini gerektirir bir durum olmadığı gerekçesiyle velayetin değiştirilmesi talebinin reddi kararı verilmiş, hüküm davacı baba tarafından istinaf edilmiştir. Velayet hususu, çocukları ilgilendiren konuların en başında gelir. Velayet düzenlemesinde; çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir. Çocuğun yararı ise; çocuğun bedensel, fikri ve ahlaki bakımdan en iyi şekilde gelişebilmesi ve böyle bir gelişmenin gerçekleştirilmesi için, çocuğa sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sağlanmış olmasıdır....
ın katılan vekili olarak kabulüne karar verilerek yapılan incelemede; Yapılan duruşmaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma ve kovuşturma sonuçlarına uygun şekilde oluşan inanç ve takdirine göre katılan vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; Ancak; 1-Ayrıntıları Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun 2015/11-412 Esas, 2015/286 Karar nolu kararında belirtildiği gibi, çocuğun soybağının doğumu gösteren herhangi bir resmi belgeye dayanılmadan nüfus müdürlüğüne gerçek dışı beyanda bulunulması suretiyle değiştirilmesi durumunda, sahte bir resmi belge düzenlenmesi, gerçek bir resmi belgenin başkalarını aldatacak şekilde değiştirilmesi veya sahte resmi belgenin kullanılması söz konusu olmadığından resmi belgede sahtecilik suçunun unsurlarının oluşmadığı, nüfus müdürlüğüne gerçeğe aykırı beyanda bulunmak suretiyle çocuğunun soybağının değiştirilmesi nedeni ile hem TCK'nun 231/1. maddesinde düzenlenen çocuğun soybağının değiştirilmesi, hem de 206. maddesinde düzenlenen...
Davacı velayetin değiştirilmesi talebinin yanında çocuk hakkındaki koruma kararının kaldırılmasını da talep etmiştir. Velayetin değiştirilmesi davasında husumet çocuğun yasal temsilcisine (veli yada vasi), koruma kararının kaldırılmasında ise çocuğun yasal temsilcisi ile birlikte ... ve ... Politikalar İl Müdürlüğüne karşı yöneltilmesi gerekir. Bu durumda duruşma açılmak suretiyle çocuğun yasal temsilcisi davaya dahil edilip, davalı olarak gösterilen ... ve Sosyal ... İl Müdürlüğüne de dava dilekçesi tebliğ edilerek taraflara delillerini sunmaları için süre verilmesi, gösterildiği taktirde delillerinin toplanarak sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken dosya üzerinden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir....
