TTK’nin 792. maddesi “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür” şeklindedir. Anılan madde hükmüne göre açılan davada davacının talebi, bir miktar paranın ödenmesi, alacak veya tazminat değil kıymetli evrak olarak çeki haksız olarak elinde bulundurduğu iddia edilen hamilden çekin iadesidir. Bu itibarla TTK’nin 792. maddesi kapsamında açılan çek istirdadı davasında arabulucuya başvurmak dava şartı değildir. Yine diğer talep olan menfi tesbit istemi de alacak veya tazminat istemine ilişkin olmadığından arabuluculuk dava şartına tâbi değildir....

Şti. tarafından bu davaya konu olmayan (ancak bu dava konusu çek ile birlikte hakkında çek iptali davası açılan) .... TL bedelli bakımından, çek iptali davası derdest ve henüz karar bağlanmamış iken ....tarihinde bu dosyanın davalısı..... AŞ aleyhine çek istirdadı davası açıldığı, çek istirdadı davası açıldığı hususunun ....havale tarihli dilekçe ile davacı vekili tarafından Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin .... E. (görevsizlik kararı veren Diyarbakır ... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... E.) sayılı dosyasına bildirildiği, ..... E. sayılı dosyada, hakkında istirdat davası derdest olan ..... numaralı çekin de iptaline karar verildiği, ► Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin ..... tarih ve ....K. sayılı kararı ile ....numaralı çek hakkındaki istirdat davasında yetkisizlik kararı verildiği, dosyanın gönderildiği İstanbul .... Asliye Ticaret Mahkemesinin .... tarih ve ... E., ......

, davalının iyi niyetli ve yetkili hamil olmadığını ileri sürerek, çekin istirdadı ile müvekkilinin lehdar olarak haklı hamil sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine ve çekin müvekkiline iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Mahkememizce çekin ibraz edilip edilmediği hususunda ilgili bankaya müzekkere yazılmış, çekin ibraz edildiği bilgisi verilmiştir. 17/06/2022 tarihli celsede ve 04/07/2022 tarihli celsede son kez olmak üzere davacı vekiline çeki elinde bulunduran şahıslara TTK 758/1 gereği çekin istirdadı davası açmak üzere süre verilmiştir. TTK. sistematiği ve Yargıtay 11. H.D.'sinin yerleşik uygulamasına göre; yapılan yargılama sırasında çek/bono hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek/bono hamiline karşı istirdat davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek/bono iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı, istirdat davası açılmaması halinde ise davanın reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Yukarıda açıklandığı üzere dava konusu çek bakımından davacı tarafından verilen sürede istirdat davası açılmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm verilmiştir....

Bankasına müzekkere yazılmış, gelen müzekkere yazı cevabında ... numaralı çekin bankaya ibraz edildiği bildirilmiş, mahkememizin 18/09/2023 tarihli celsesinde davacı vekiline dava konusu çek yönünden çek iade davası açılması için süre verilmiş, verilen kesin süre içerisinde davacı vekilince beyanda bulunulmamakla, 23/10/2023 tarihli celsede dava açmadıklarını ancak menfi tespit davasının devam ettiklerini beyan etmişlerdir. .... sayılı ilamı ile yerleşik diğer içtihatlarında çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çekin ibraz edildiği, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır, hükmü yer almaktadır....

Şubesine ait, ... çek numaralı, 17/03/2022 keşide tarihli, 60.000,00.TL bedelli çek hakkında karar verilmesine yer olmadığına" şeklinde karar verilmiştir. DAVACI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf talebi ile; dava konusu iadesi istenen çek üzerinde mevcut ödeme yasağına ilişkin ihtiyati tedbirin kaldırılmasına sonucunda müvekkil telafisi mümkün olmayan sonuçlarla karşı karşıya kalacağını, çek zayi davasında verilmiş olan süre içerisinde çek istirdadı davası açmış olan müvekkilinin hakkının korunması gerektiğini, mağduriyetinin önüne geçilmesi amacı ile dava konusu çek hakkında ilk derece mahkemesince verilmiş olan tedbir kararı devam etmesi gerektiğini belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep ve beyan etmiştir....

GD: 1-Hükmün --- kısmınında ----- davalıdan istirdadı ile davalıya verilmesine" kısmı yerine ---- davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine" şeklinde yazılmak suretiyle hükmün TASHİHİNE, Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde ----------- Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF yolu açık olmak üzere tashih kararı verildi. 30/04/2021...

Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmesi gerektiğinden, istirdat davası açması için davacı taraf süre verilmiş; Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin ........... E. sayılı dosyası ile istirdat davasının açıldığı anlaşılmış, bu gerekçeyle çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir. HÜKÜM:Ayrıntısı yukarda açıklandığı üzere; 1-Davanın konusuz kalması nedeniyle KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 2-Dava konusu çeke konulan ödeme yasağının karar kesinleştiğinde kaldırılmasına ve bu hususla ilgili bankaya müzekkere yazılmasına, 3-Teminatın, iade şartları gerçekleşince, 15.10.2021 tarihli yazısı uyarınca Diyarbakır İcra Dairesinin ............

Seben şubesine ait keşidecisi ... olan bedeli 9.400,00 TL vadesi 03/03/2014 numarası ... olan çek nedeniyle takipte davalıya borçlu olmadığının tespitine, bu davacı yönünden çekin istirdadı talebinin reddine 4-Davacı ...'...

Davalı vekili, havale tutarının hesaba geçtiğini, paranın bir kısmının nakit, bir kısmının talimat ile havale, bir kısmının çek istirdadı karşılığı olmak üzere kullanıldığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece uyulan bozma ilamı, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacının uyuşmazlığa konu işlemlere icazet verdiği, davacının Şakar Tekstil Ltd. Şti.’nin hakim ortağı olduğu, davacının şirkete ait bir kısım işlemleri kendi hesabı üzerinden yaptığı, banka görevlilerinin hataen Şakar Tekstil Ltd....