SAKARYA ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. SAKARYA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2024/147 Esas - 2024/590
T.C.
SAKARYA
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2024/147 Esas
KARAR NO : 2024/590

HAKİM : ...
KATİP : ...

DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ...
VEKİLİ : Av. ...

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/03/2024
KARAR TARİHİ : 17/10/2024
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/10/2024

Mahkememizde görülmekte bulunan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu md. 297/1(c)'ye uygun şekilde, tarafların iddia ve savunmalarının özetini, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan delilleri, konuyla ilgili mevzuat hükümleri ve yargısal içtihatlar, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebepleri içerir şekilde hüküm verilerek,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
I-) Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti
Davacı vekili Av. ... tarafından UYAP üzerinden mahkememize ibraz edilen 17/10/2024 tarihli dava dilekçesi ile özetle: Davacı ...davalı ...'un bir dönem işçisi olan dava dışı ...'a asıl işveren sıfatıyla kıdem tazminatı ödediğini, dava dışı işçinin davalı şirkette çalıştığı dönemle alakalı olarak davalı tarafa düşen ödemeyle alakalı olarak ihtar gönderilmiş ancak davalı taraf yapılan ihtara cevap vermemiş ve herhangi bir ödemede bulunmadığını, bunun üzerine taraflarınca Sakarya 2. İcra Müdürlüğünün 2024/909 Esasına kayıtla ilamsız icra takibi başlatılmış olup davalı şirket tarafından takibe itiraz edildiğini ve takibin durduğunu, takibin durması üzerine, arabuluculuk sürecinden bir sonuç çıkmadığını, işbu davanın kabulüne, İtirazın iptaline ve takibin devamına, asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine, her türlü yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerine bırakılmasını karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalıya karşı hukuki mesnetten yoksun açılan ve ispatlanamayan davanın öncelikle usulden,aksi kanaat durumunda esastan reddine,haksız ve kötüniyetli başlatıldığı dosya kapsamından anlaşılan takip nedeniyle,takip konusu alacağın veya reddedilen alacak kısmının % 20'sinden aşağı olmamak üzere hükmedilecek icra inkar tazminatının davacıdan tahsili ile tarafımıza ödenmesine,tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II-) Dava Türü ve Tarafların Anlaştıkları - Anlaşamadıkları Hususlar
Dava; İtirazın iptaline ilişkindir.
Uyuşmazlık; Taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinde davalının çalıştırdığı işçilerden sorumluluğa ilişkin bir düzenleme olup olmadığı, varsa dava dışı işçi ...'a ödenen tazminattan kimin hangi oranda sorumlu olduğu, davacının davalıya ödenen tazminat nedeniyle rücu edip edemeyeceği, Sakarya 2. İcra Müdürlüğünün 2024/909 Esas sayılı dosyasına davalı tarafından yapılan itirazın iptalinin gerekip gerekmediği, icra inkar tazminatı koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarındadır.
III-) Çekişmeli Vakıalar Hakkında Toplanan Deliller
Uzunmehmet Vergi Dairesi Müdürlüğü, Adapazarı Sosyal Güvenlik Merkezi ve Türasaş İşçi İşlemleri Şube Müdürlüğü'nden istenilen bilgi ve belgeler celp edilerek incelenmiştir.
Sakarya 2. İcra Müdürlüğü'nün 2024/909 Esas sayılı dosyası UYAP sistemine ilgili dosya olarak eklenerek incelenmiştir.
Davalı hakkında mahkememizin 2023/562 esas sayılı dosyasında yapılan tacir araştırma netice evrakları dosya arasına alınarak incelenmiştir.
Dava konusu hakkında rapor tanzim etmek üzere dosya bilirkişiye tevdi edilmiş, bilirkişi ... 22/07/2024 tarihli raporunda özetle; "... Sonuç olarak ; dosya kapsamına göre davacı kurum, dava dışı sigortalı ...'a yaptığı ödeme nedeni ile davalının sorumlu olduğu miktarın, talep ile bağlılık ilkesi gereği, dava konusu icra takip dosyasında talep edilen asıl alacak için 14.514,49-TL ve vade farkı için 2.478,51-TL olacağı, bu nedenle de yersiz bir talebin olmadığına..." yönünde görüş bildirmiştir.
IV-) Sabit Görülen Vakıalar, Bunlardan Çıkarılan Sonuç ve Hukuki Sebepler
Davalı ile davacı kurum arasında 2021/663974 ihale kayıt sayılı hizmet alımına ilişkin sözleşmelerin düzenlendiği, bu sözleşmelerin 22.1 maddesi gereğince, yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin 6. Bölümünde belirlenmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamak zorundu olduğu şeklinde düzenleme mevcuttur.
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2019/633 E. 2020/819 K. Sayılı ilamında da belirtildiği gibi, hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 24.04.2024 Tarih 2023/(23)6-46 E. 2024/203 K. Sayılı ilamında "...kıdem tazminatı ödenen dava dışı işçinin davacı yüklenicinin işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, davalı işveren üniversitenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşme ve eklerinde herhangi bir hüküm bulunmaması hususları dikkate alındığında davacı yüklenicinin kendi çalıştırdığı işçisi için ödediği bedeli ve ferilerini davalı üniversiteden talep etmesine imkân bulunmamaktadır..." denilerek, asıl işverenin, işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşme ve eklerinde herhangi bir hüküm bulunmaması halinde, dava dışı işçinin alacaklarından taşerona karşı sorumlu olmayacağını belirtmiştir.
İşçilik alacakları asıl işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 30/10/2023 T. 2022/2824 E. 2023/3556 K. Sayılı ilamında da; "...taraflar arasındaki ilişkinin 6132 sayılı TTK kapsamında kalan ticari iş niteliğinde olması nedeni ile avans faizine hükmedilmesinde hukuka aykırı bir yan bulunmamakla birlikte, dosya kapsamında davacı tarafınca ödenen bedeller bakımından davalılara yönelik TBK 117 kapsamında temerrüde düşürücü bir işlem bulunmamasına karşın dava tarihi yerine ödeme tarihi olan 09/02/2017 tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir...." denilerek, dava konusu alacak için davalı tarafın temerrüte düşürülmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 05.02.2024 T. 2023/4462 E. 2024/493 K. Sayılı ilamında da; "...Davacı tarafça dava konusu edilen alacağa ticari faiz talep edildiği mahkemece kısmen kabule karar verilen miktar yönünden yasal faize hükmedildiği anlaşılmaktadır. Davalılar tacir olup dava konusu alacak ticari işletmesi ile ilgili olduğundan 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 19/2.maddesine göre; taraflardan yalnız biri için ticari iş niteliğinde olan sözleşmeler, Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, diğeri için de ticari iş sayılır ve dava konusu alacak için ticari (avans) faizi istenebilir. Hal böyle olunca mahkemece hükmedilen alacağa ticari (avans) faizi uygulanmasına karar verilmesi gerekirken yasal faiz uygulanmasına karar verilmesi doğru görülmemiştir.." denilerek, dava konusu alacak için ticari (avans) faizi istenebileceği belirtilmiştir.
BK'nun 117. Maddesi uyarınca muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur ve davacı ancak temerrüt tarihinden itibaren faiz talep edebilir. Alacaklı tarafından, icra takibinden önce, davalı tarafın temerrüde düşürüldüğüne dair bir belge sunulamadığından, davalı şirket, takip tarihi itibarıyla temerrüde düşürülmediğinden, davalı kendi sorumluluğu oranında sadece asıl alacaktan sorumlu olacağı kanaatine varılmıştır.
Tüm bu açıklanan nedenlerle ve dosya kapsamına göre: davacı asıl işverenin dava dışı işçiye ödediği işçilik alacaklarından dolayı davalı yüklenicilere rücu edebileceği; yüklenicinin işçiyi çalıştırdığı dönemle orantılı sorumlu olduğu kanaatine varılarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur. davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki gibi karar verilmiştir.
HÜKÜM (Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere):
1-Davanın kısmen KABULÜ ile;
Davalının Sakarya 2. İcra Müdürlüğünün 2024/909 esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın KISMEN İPTALİ ile,
Takibin 14.514,49.TL asıl alacak üzerinden devamına,
İcra inkar tazminat talebinin reddine,
2-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam 991,48-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 855,20-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 136,28-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (Madde-13) göre hesaplanan 14.514,49-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre vekalet ücreti red edilen miktarı geçemeyeceğinden 2.478,51-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 427,60-TL Peşin/nisbi Harcı, 427,60-TL Tamamlama Harcı, olmak üzere toplam 855,20-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan; 3.500,00-TL Bilirkişi ücreti, 260,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 3.760,00-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 3.211,59-TL lik kısmanın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise Davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Arabuluculuk sarf ücreti olan 3.600,00-TL'nin kabul red oranı dikkate alınarak 3.074,92-TL lik kısmının davalıdan, 525,08-TL'sinin ise davacıdan alınarak Hazineye İrat kaydına,
8-Gerekçeli kararın HMK 321/2 maddesi gereğince taraf vekillerine tebliğine,
9-Karar tebliğ giderleri karşılandıktan sonra kalan gider avansının karar kesinleşmesinden sonra talep halinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, miktar itibari ile KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.30/10/2024

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır