KAYSERI 2. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : Esas
KARAR NO :
HAKİM : ... ...
KATİP : ... ...

DAVACI : ... - ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... - ...
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/10/2024
KARAR TARİHİ : 23/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; Davalı, davacının işyerinin bitişiğinde bulunan Sahabiye Mahallesi Ahi Evran Caddesi ... yerleşkesinde çayhane olduğunu, davacının ticari işlerinin gerçekleştirilmesinde için şirket yönetici ... tarafından ... TC kimlik numaralı kardeşi ... ... görevli kılınmış ve kendisine işlerle ilgili ödemelerde kullanması için şirket çekleri imzalanıp verildiğini, ... ...'ün yaptığı işlemler ilgili kişilerle davacı arasında teyitli olarak gerçekleştirilmekte olduğunu, dava konusu; HALKBANK Kayseri Şubesi, ... hesap, ... mersis no'lu VKN/TCK: ..., IBAN NO: TR.... Seri no: ..., keşide tarihi: 30.09.2024, tutarı: 700.000.-TL olan ve ayrıca Seri no: 7567618, keşide tarihi: 30.09.2024, tutarı: 250.000.-TL olan, iki adet çek, bu çeklerden olup, nedensiz ve yasal ilişki yokluğunda davalıya verildiğini, Sonrasında çeklerin iadesi istenmiş ise de davalı, işyerini şirket yönetici ...'ün kardeşi ... ...'e sattığını, karşılığında dava konusu çekleri aldığını ileri sürdüğünü, Davalı kullandığı Sahabiye Mahallesi Ahi Evran Caddesi ... de yer alan taşınmazın maliki değil, kiracısı olup, TBK 323. maddesine uygun biçimde işyerini devir yetkisi de bulunmadığını, işletme varlığı 7.025.-TL olan bir yerin bilfarz kabul edilse dahi 950.000.-TL etmeyeceğini, Bu durumda dava konusu çekler ile davalının satış bedeli arasında %de 1000 gibi korkunç farklılık mevcut olacağını bu durumun hukuk düzenine de aykırılık teşkil ettiğini, Yine olay düşüncesiz deneyimsiz ... ...'e karşı yapılmakla, aşırı yararlanma ve kötüniyet içermekte olup, TBK 28 maddesindeki gabin oluşur, Ancak belirttiğimiz gibi ister davacı ile doğrudan yapılmış bir sözleşme yokluğu, herhangi bir mal alış verişi yokluğu, ister davacı ile ilgisi olmaksızın davacı yöneticisinin yakınlarına yönelik işlemler olarak değerlendirilmiş olsa da dava konusu olay sözleşme özgürlüğünden bahsetmek yada akrabalık bağı varlığının ileri sürülmesi mümkün olmadığını, Dava konusu çeklere ilişkin kayıtların davalıya ait vergi dairesinden getirtilmesi olayın anlaşılacağını, Her ne kadar davacı özel kişilerden mal temin etmesi mümkün ise de davalıdan her hangi bir mal almış olmadığını, Taraflar arasında kambiyo ilişkisi görüntüsü var olduğunu, alacak iddiası kanunen korunur nitelikli uygun bir illi ilişkiye ve hukuki ilişkiye borç ilişkisine dayalı olmadığını, Bil farz sözleşme geçerli olsa idi dahi davalı edimini ifa etmemiş yani davacıya verdiği herhangi bir malda olmadığını, Davacının yakınlarına verdiği mal 7.025.-TL olup, davacı ile ilgisi olmadığı gibi karşılığında 950.000.-TL tutarlı çeki ele geçirmiş olup aradaki 942.975.-TL nin davalıda bulunmasının haklı bir nedeni ve hukuken korunurluğu bulunmamadığını, Davalı istediği takdirde ve almamış ise verdiği mallar karşılığı 7.025.TL ninde kendisine ödenmesi sağlanacağını, davalının alacağının gerçek bir alacak olması dava özel şartı olmaktadır ve taraflar arasındaki temel borç ilişkisi kurulmadığını, senetlerin davalıya teslim edilmiş olması borç ilişkisinin kurulduğunu göstermeyeceği gibi, kambiyo senedinde gözüken alacak akibeti de kendisini meydana getiren asıl borç ilişkisine bağlı olduğunu, öncelikle; zarar verme ihtimaline binaen ve hukuki yararımıza olmakla, dava konusu çeklere dava kesinleşinceye kadar ödenmemesi için çekler üzerine ihtiyati tedbir kararı verilmesi ve haczin önlenmesi için teminatsız tedbir verilmesine, aksi takdirde teminat yatırmaya hazır olmakla teminat karşılığı tedbir verilmesine, taleplerinin reddi halinde davalıdır şerhi verilmesine ve ilgili banka birimlerine teskere yazılmasına, Davacı ile davalı arasında geçerli ve mevcut bir hukuki ilişki bulunmadığından ve temel alacağının doğmaması nedeni ile, davacının borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin hükümsüzlüğüne, Yargılama yüklerinin davalıya yükletimine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dosyada arabuluculuk tutanağı bulunmadığından dava dilekçesi davalıya tebliğe çıkarılmamıştır.
Dava şartı medeni usul hukukuna ait bir kurumdur. Bunun amacı bir davanın esası hakkında incelemeye geçilebilmesi için gerekli bütün şartları ve bunların incelenmesi usulünü tespit etmek; böylece davaların daha çabuk, basit ve ekonomik bir şekilde sonuçlanmasına yardımcı olmaktır. Dava şartları dava açılabilmesi için değil mahkemenin davanın esası hakkında inceleme yapabilmesi (davanın esasına girebilmesi) için gerekli olan şartlardır. Buna davanın dinlenebilmesi şartları da denir. Mahkeme dava şartlarından birinin bulunmadığını tespit ederse davanın esası hakkında inceleme yapamaz; davayı dava şartı yokluğundan (usulden) reddetmekle yükümlüdür. Dava şartlarının bulunup bulunmadığı davada hâkim tarafından re'sen gözetilir.
6100 sayılı HMK’nun 114/1. maddesinde, dava şartları açıkça sayılmış ve yine HMK'nın 114/2. maddesi gereğince diğer kanunlarda sayılan dava şartlarına da atıfta bulunmuştur.
6102 sayılı TTK'nun 5/A maddesinde (Ek:6/12/2018-7155/20 maddesi):"(1) Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır..." şeklinde getirilen düzenleme ile arabuluculuk müessesesine başvurunun bir dava şartı olduğunu benimsenmiştir.
Öte yandan 05/04/2023 tarihli ve 32154 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 7445 sayılı "İcra İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 31. Maddesi ile 6102 sayılı TTK’nın 5/A maddesinin birinci fıkrasında yer alan “paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında” ibaresi “para olan alacak, tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında,” şeklinde değiştirilmiştir. Ancak, yapılan değişiklik, 7445 sayılı Kanun’un 43/1-a maddesi uyarınca 1 Eylül 2023 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bu nedenle, 01.09.2023 tarihine kadar ticaret mahkemeleri nezdinde açılacak itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında zorunlu arabuluculuğa başvurulmasına gerek bulunmayacaktır.
Tüm bu açıklamalardan sonra somut olayda; davanın menfi tespit istemine ilişkin olduğu, UYAP kayıtlarına göre davanın 06/10/2024 tarihinde açıldığı, bu tarih itibariyle davanın zorunlu arabuluculuk dava şartına tabi davalardan olduğu, işbu dava açılırken herhangi bir arabuluculuk tutanağı sunulmadığı, mahkememizin 08/10/2024 tarihli tensip zaptıyla davacı tarafa arabuluculuk tutanağını sunmak üzere 1 haftalık kesin süre verildiği ve arabuluculuk son tutanağının sunulmadığı anlaşılmakla açılan işbu davanın 6102 sayılı TTK'nun 5/A. maddesi ile 6325 sayılı kanunun 18/A. maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Arabuluculuğa başvurulmadan açılan davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Alınması gereken 427,60-TL maktu karar ve ilam harcının davacıdan peşin olarak alınan 1.622,37-TL harçtan mahsubu ile artan 1.194,77-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesin,
3- Davacı tarafından yapılan yargılama harç ve giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından karar tebliğ işlemlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi'nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda karar verildi.23/10/2024

Katip ...
¸E-imzalıdır

Hakim ...
¸E-imzalıdır