KAYSERI 2. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : Esas
KARAR NO :
HAKİM : ... ...
KATİP : ... ...

DAVACI : ... - ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... - ... ...
DAVA : Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/06/2022
KARAR TARİHİ : 11/10/2024
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle;müvekkilinin Kayseri ilinde faaliyet gösteren konut yapı kooperatifi olduğunu, bugüne kadar 192 üyeye ve 196 arsa sahibine konut teslimi yapıldığımı, davalının kooperatif üyesi olduğunu vei ferdileştirme ile taşınmaz temin ettiğini, davacı kooperatifin halen tasfiye aşamasında olmadığını, 10 yıldan fazla süredir kooperatife üye olan kişileri ve 15 yıl önce arsasını kat karşılığı devreden arsa sahiplerine konut teslimi yapamadığını, mağduriyetlerin büyüdüğünü, üyelcfin ve arsa sahiplerinin haklarının temin edilmesi hususunda ümitlerini yitirdikleri bir aşıımaîia kooperatif ve mağdur üyelerin bir araya gelerek taahhüt edilen konutların yapımı ve teslimi ve borçların ödenmesi için süratle çalıştığını, bu doğrultuda kooperatiflen taşınmaz temin eden üyelerden kesin maliyet bedeli alınmadığı anlaşıldığı, üyelerden ödenmeyen maliyğt bedelleri için davalar açıldığını, Kayseri ATM'de 160'dan fazla dava açıldığını, mahkemeîbe davanın kabulüne karar verildiğini ve istinaf mahkemesince onandığını, temyiz başvuruğunda Yargıtay 6. H.D.'nin ... sayılı ilamında kooperatif inşaatlarırın tamamı bitmeden kesin maliyet delip edilemeyeceği gerekçesiyle erken dava sebebiyle yerel mahkeme kararının bozulduğunu, Yargılay'ın söz konusu kararı sonrasında birçok yerel mahkemenin bu kararı emsal kabul ederek davaların reddi yönünde karar verdiğini, istinaf mahkemelerinin merci mahkemenin kabul yönündeki kararlarının kaldırdığını, bu davalardaki üyelerin tamamının üye olmadıkları, kooperatifle ilişiklerinin kesildiğini ileri sürdüklerini, Yargıtay ilgili kararında bu konudaki uyuşmazlığa noklayı koyduğunu ve üye olduğunu kabul ettiğini, kooperatifçe inşaatlar devam ederken başkaca aidat alınmayacağına ilişkin taahhütlerin kooperatif açısından geçerli kabul edilemeyeceğinin bahse konu Yargıtay kararında belirtildiğini, hal böyle olunca davalının istifa edip etmediğine bakılmaksızın aidat borcundan sorumlu olacağını, kooperatifçe alınan genel kurul kararları doğrultusunda davalının aidat borcu olduğunu, davalı borcuna ilişkin aidat çizelgesini dosyaya sunduklarını, davalının 2005 yılı Ocak ayından dava tarihinde temerrüde düşen son aidat borcu 2022 yılı Mayıs ayına kadar ödemesi gereken tutardan şimdilik 9.000-TL talep ettiklerini, kooperatif aidat borçlarına zamanâşımı işlemesinin söz konusu olmayacağı belirterek şimdilik 9.000-TL alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yıllık %18 faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle;davacı tarafça açılan haksız ve hukuka aykırı davayı kabul etmediklerini ve reddini talep ettiklerihi, davacının kooperatifin kuruluşundan itibaren davalıdan talepte bulunduğunu üye olduğu taıhıin esas alınmadığını, 10.06.2022 tarihli 7410 sayılı yasa ile Kooperatifler Kanunu'na geçici 11. madde eklendiğini ve söz konusu maddede; inşaatların etaplar halinde yapılarak teslim edilmesi, terkin edilmemiş olması, yapımı tamamlanan etapta bağımsız bölüm malikine koopergtifçe tahakkuk ettirilen bedelin ödenmiş olması, kooperatif tarafından üyeye konutun tapusunun verilmiş olması şartlarının birlikte sağlanması halinde, konutun tapu devrinin yapılmasından sonraki dönemler için yönetim giderleri hariç herhangi bir bedel istenemeyeceginin hüküm altına alındığını, söz konusu maddeye göre davacının yasa gereği alacak talep etmesinin mümkün olmadığını; ayrıca davacı talebinin zaman aşımına uğradığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: kooperatif ana sözleşmesi ve genel kurul tutanakları, üyelik dosyası, bilirkişi raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, kooperatif aidat borcunun tahsili istemi ile davacı kooperatifin davalı kooperatif üyesi aleyhine açmış olduğu alacak davasıdır.
Mahkememizce, dosyanın bir kooperatif muhasebesi konusunda uzman bilirkişi ile bir kooperatif hukuku alanında nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişiye tevdi ile kooperatif defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup bilirkişi heyetinin mahkememize sunmuş olduğu 14/12/2022 tarihli raporda özetle; Kooperatifçe tamamlanan 6659 ada 5 parsel, B Blok, ... numaralı bağımsız bölümün davalıya devir ve tesliminin yapıldığı, söz konusu daire için 23.12.2011 tarihli maliyet raporunda bahse konu bağımsız bölüm için maliyet hesabında kendisine çıkarılan miktarı yatırmış olduğu, genel giderler için ayrı inşaat finansmanı için ayrı karar alınmadığı tüm giderleri kapsayacak şekilde aidat kararı alındığı ve zamanaşımı süresi olmadığı, Kooperatifler Kanunu'na eklenen geçici 11. maddede belirtilen şartlar bakımından yaptığımız incelemede inşaatların etaplar halinde tamamlanarak teslim edileceğine dair anasözleşmede hüküm bulunmadığı, davalı kooperatifin kuruluşundan dava tarihine kadar geçen dönemde 125 m2 daire üyesi ortağın yapması gereken aidat ve ara ödemeler toplamı 166.830 TL olarak hesaplandığı, dava tarihi itibariyle davacının yaptığı ödeme ise toplam 108.216,50 TL olduğu, hal böyle olunca dava tarihi itibariyle davalının davacı kooperatife 58.613,50 TL asıl alacak borcu kaldığı tespit edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne dair verilen 06/10/2023 tarihli ... sayılı kararın istinaf edilmesi üzerine Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 14/12/2023 tarih ... sayılı ilamıyla kaldırılmıştır.
Mahkememizce, dosyanın bilirkişi heyetine yeniden tevdi ile kaldırma ilamı doğrultusunda ek rapor alınmasına karar verilmiş olup bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulan 27/02/2024 tarihli raporda özetle; Kesin Maliyet Sonrası Davalının Aidat Borcu: Kayseri BAM 6. H.D'nin kararında maliyet çalışmasından sonraki 28.02.2011 - 31.05.2022 dönem için hesaplama yapılması talep edildiği, bu döneme ilişkin ödenmesi gereken aidat tutarı kök raporumuzda belirttiğimiz genel kurul kararları doğrultusunda 135.800 TL olacaktır (Ek Tablo-3) dosyadaki hesap ekstresinde davalının toplam ödemesi 108.216,50 TL olarak gözüktüğü, davalı tarafın tapuyu alma aşamasında (01.03.2012 tarihinde) 48.595,50 TL toplu ödeme yaptığı anlaşıldığı, davalının kendisine çıkarılan maliyet tutarını ödeyip tapuyu aldıktan sonra başka bir ödemesi gözükmediği, Kooperatifin Tüm Genel Kurul Kararlarının Hesaplamaya Dahil Edilmesi Durumunda Davalının Aidat Borcu: Davacı vekili çeşitli dava dosyalarına sunmuş olduğu dilekçesinde hesaplamanın maliyet raporu tarihine kadar ödenmesi gereken aidat toplamı ve ödenen tutarlar ile maliyet raporundan sonraki dönemler için ödenmesi gereken aidat ve ödenen tutarların karşılaştırılması ile yapılması gerektiğini belirtildiği, buna göre hesaplama şöyle olacağı, 01.01.2003-28.02.2011 Dönemi İtibariyle Ödenmesi Gereken Aidat (Ek Tablo-2)| 31.030,00 Ödenen Tutar -108.216,50 Fazla Ödenen -77.186,50 hesaplamadan da görüleceği üzere maliyet raporunun hazırlandığı tarihte ödenmesi gereken aidat toplamı 31.030 TL olduğu, davalının toplam ödemesi ise 108.216,50 TL olduğu, buna göre 77.186,50 TL fazla ödeme oluşmadığı, buradaki fazla ödeme 28.02.2011 tarihinden sonraki aidat hesaplamasından mahsup edildiğinde davacı talebi doğrultusunda hesaplama şöyle olacağı, 28.02.2011-31.05.2022 Dönemi İtibariyle 28.02.2011-31.05.2022 Dönemi Aidat | 135.800,00 28.02.2011 Tarihli Fazla Ödeme -77.186,50 davalının Davacıya Borcu 58.613,50Hesaplamadan da anlaşılacağı üzere maliyet çalışması öncesi ve sonrası tüm tahakkuk ve ödemeler dikkate alındığında davalının 31.05.2022 tarihi itibariyle 58.613,50 TL borcu hesaplandığı, davacı Muavin Defter Kayıtlarının İncelenmesi: Kayseri BAM 6. H.D.'nin güncel kararlarında davacı kooperatif muavin defter kayıtlarının incelenmesi talep edilmediği, söz konusu muavin defter kayıtları raporumuz ekinde sunulmuş ve tarafımızca incelendiği, bu kayıtlarda davacı kooperatifin kuruluşundan 2022 yılına kadar üyelerin yapmış olduğu ödemeleri (107.077 TL) ortağın hesabına kaydetmiş (331 Ortaklara Borçlar); ancak tahakkuk eden tutarlar 2022 yılına kadar kaydetmediği, 2022 yılında davalı hesabına 313.410 TL topluca tahakkuk (aidat * ara ödeme) yapmıştır (131 Ortaklardan Alacaklar). Ayrıca 2023 yılında 48.000 TL üye aidatı tahakkuku yaptığı, toplam tahakkuk tutarı 361.410 TL olarak kayıtlara işlendiği, bu durumda davacının ticari defterlerinde davalıdan 361.410 TL - 107.077 TL - 254.333 TL alacak oluştuğu hesaplandığının tespit edildiği bildirilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararında sehven 28/02/2011 tarihinden itibaren ödenmesi gereken aidat tutarının hesaplanmasının belirtildiği ve bilirkişi tarafından da bu tarihten itibaren hesaplama yapıldığı görüldüğünden, dosyanın bilirkişi heyetine yeniden tevdi ile 23/12/2011-31/05/2022 tarihleri arasında talep edilebilecek aidat miktarının hesaplanmasın karar verilmiş olup bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulan 15/07/2024 tarihli raporda özetle; ödenmesi gereken aidat tutarı 01.01.2003-23.12.2011 Dönemi İtibariyle Ödenmesi Gereken Aidat (Ek Tablo-2)| 36.430,00 Ödenen Tutar -108.216,50 Fazla Ödenen -71.786,5 Hesaplamadan da görüleceği üzere maliyet raporunun hazırlandığı tarihte ödenmesi gereken aidat toplamı 36.430 TL olduğu, davalının toplam ödemesi ise 108.216,50 TL'dir. Buna göre 71.786,50 TL fazla ödeme oluşmadığı, buradaki fazla ödeme 23.12.2011 tarihinden sonraki aidat hesaplamasından mahsup edildiğinde davacı talebi doğrultusunda hesaplamanın, 23.12.2011-31.05.2022 Dönemi İtibariyle 23.12.2011-31.05.2022 Dönemi Aidat | 130.400,00 28.02.2011 Tarihli Fazla Ödeme -71.786,50 Davalının Davacıya Borcu 58.613,50 Hesaplamadan da anlaşılacağı üzere maliyet çalışması öncesi ve sonrası tüm tahakkuk ve ödemeler dikkate alındığında davalının 31.05.2022 tarihi itibariyle 58.613,50 TL borcu olduğu şeklinde hesaplandığı, davalı vekili 10.05.2024 tarihli bilirkişi raporunda aidat alacağı içinde genel gider olup olmadığı hususunun incelenmediğini belirtmiş buna göre; Davalının hesaplamada genel giderlerin belirlenmediğine yönelik olarak ileri sürdüğü bu iddiasına ilişkin mahkemenizde görülmekte olan aynı nitelikteki başka dosyalarda daha önceki raporlarımızda değerlendirme yapıldığı, ancak yinelemek gerekirse davacı kooperatif genel kurulları incelendiğinde inşaat finansmanı için ayrı diğer giderleri için ayrı aidat toplama kararı alınmadığı görülmediği, Kooperatifçilik uygulamalarında üyelerden toplanan aidatlar inşaat finansmanına ve diğer giderlere harcanır, kesin maliyet aşamasında ise tüm giderler hesaplamaya dahil edilerek üyenin ödeyeceği toplam maliyet bedeli bulunup üyelerden ödenmeyen aidat alacağı talep edilirken de genel kurul kararı doğrultusunda ödenmeyen aidatlar talep edileceği, inşaat finansmanı için ayrı genel giderler için ayrı talepte bulunulamayacağı, zaten gider türleri için ayrıştırılmış genel kurul kararı da bulunmadığı, ancak kesin maliyet çalışması yapıldıktan sonraki tasfiye döneminde alınan aidat kararları tasfiyenin sonlandırılması sürecindeki genel giderleri karşılamaya yönelik olduğu, bu durumda kesin maliyet çerçevesinde inşaat finansmanı için ayrı, genel giderler için ayrı talep söz konusu olabileceği, davacı kooperatifin aidat kararları incelendiğinde üyelerden inşaat finansmanı için ayrı, genel giderler için ayrı veya borçlanma maliyetleri için ayrı ya da pazarlama ve tanıtım giderleri için ayrı karar alınmamış ve ayrı bir bedel tahsil edilmediği, Yargıtay'ın 5 yıllık zamanaşımını esas aldığı genel giderlerin, takdiri mahkemeye ait olmak üzere tasfiye döneminde ortaya çıkan yönetim giderlerinin karşılanması amacıyla üyelerden periyodik olarak tahsil edilen aidatlara ve genel kurulda alınan ayrı yönetim gideri kararı olması durumunda uygulama imkanı olduğu düşünülmediği, kök raporda belirtilen tutarların genel kurulda herhangi bir ayırıma tabi tutulmadan alınan aidat kararları doğrultusunda hesaplanan tutarlar olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi ek raporunda davalının ödemesi gereken aidat tutarının 58,613,00 TL olarak hesaplandığı anlaşıldığından davanın kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın KABULÜ ile, 9.000,00 TL aidat alacağının dava tarihi olan 06/06/2022 tarihinden, 49.613,00-TL aidat alacağının ıslah tarihi olan 16/05/2023 tarihinden itibaren işleyecek yıllık %18 / aylık %1,5 faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 4.003,85-TL nispi karar ve ilam harcından, davacıdan alınan 153,70-TL peşin harç ve 848,00-TL ıslah harcından mahsubu ile bakiye 3.002,15-TL karar ve ilâm harcının davalıdan alınarak Hazine' ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 153,70-TL peşin harç, 80,70-TL başvurma harcı ve 848,00-TL ıslah harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yargılama boyunca yapılan; 300,00-TL tebligat masrafı, 140,00-TL posta ve müzekkere masrafı, 3.479,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.919‬,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini bir vekille ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 13/1. maddesi uyarınca taktir olunan 30.000,00-TL maktu vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama harç ve giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-11-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama gideri) davalıdan alınarak Hazine'ye gelir kaydına,
8-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi'nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.11/10/2024

Katip ...
¸E-imzalıdır

Hakim ...
¸E-imzalıdır