KAYSERI 2. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No:
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : Esas
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ : Av.
DAVALI :
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/01/2023
KARAR TARİHİ : 11/10/2024
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; müvekkili bankanın müşterileri tarafından tahsil olunmak üzere müvekkili bankaya teslim edilmiş bir kısım çek ve senetin, MNG Kargo firması tarafından taşıma işi esnasında kaybedildiğini, Keşidecisi ... Mühendislik Tic. Ltd. Şti. lehdarı ... Elk. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. olan, son yetkili hamil ... Elektrik San. Ve Tic. A.Ş. tarafından müvekkili bankaya tahsile verilen 10.01.2023 tanzim tarihli 36.000 TL bedelli düzenleme yeri Adana olan çekin, taşınması için gerçekleştirilen MNG Kargo tarafından taşıma işi esnasında kaybedildiğini, akabinde davacı bankaca 05.01.2023 tarihli tutanak tutulduğunu, davalının çekin yetkili hamili olmadığını, işbu çekin ne suretle ele geçirildiğinin taraflarınca bilinmediğini, birden farklı ilde farklı kişiler tarafından düzenlenen, lehdarları farklı olan, farklı kişilere ciro edilmiş, davacı bankanın farklı müşterileri tarafından tahsil için bankaya teslim edilmiş olan ve davaya konu olmayan başkaca icra takiplerine konu edilmiş senetlerin yetkili hamilinin benzer kişiler olmasının hayatın olağan akışına hiçbir şekilde uygun olmadığının açık olduğunu, davacı bankanın müşterisinden sonraki cirantaların, çekin MNG kargo firması tarafından kaybedilmesi müteakiben kötü niyetli kişilerce ele geçirilmesinden sonra çeki ciro ettiklerini, bu anlamda davacı banka müşterisinin tahsil maksadıyla davacı banka heline yapmış olduğu cirodan sonraki tüm ciroların haksız ve hukuka aykırı olduğunu, ciro zincirinin koptuğunu beyan ederek, takibe konu edilen çekin iadesine ve istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı tarafından cevap dilekçesi verilmediği görülmekle HMK 128.maddesi gereği bütün vakıaları inkar etmiş sayılacağı anlaşılmıştır.
DELİLLER: Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi ... Esas sayılı dosyası, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... Soruşturma sayılı dosyası, ticari defterler ve belgeler, bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememizce, dosyanın mali müşavir bilirkişiye tevdi ile davacı tarafın ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak rapor düzenlenmesine karar verilmiş olup bilirkişi tarafından mahkememize sunulan 18/07/2023 havale tarihli raporda özetle; ... Elektrik San. Ve Tic, A.Ş.” nin e-Defter Beratlarının zamanında alındığı, kayıtların usulüne göre tutulduğu, Dava konusu çekin ... Elektrik San. Ve Tic. A.Ş Ticari defterlerinde kayıtlı olduğunun tespit edildiği bildirilmiştir.
Mahkememizce, dava dışı New Plus Kimayasal ... Ltd Şti' nin ticari defter ve belgelerinin incelenmesi için Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi' ne talimat yazıldığı, ilgili şirkete TK' nun 35.maddesine göre defter ibrazında bulunması için tebligat yapıldığı, ancak defter ve belge ibrazında bulunulmaması nedeniyle talimatın bila ikmal kapatılarak iade edildiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, 6102 sayılı TTK’nun 792. maddesine dayalı çek istirdadı talebine ilişkindir.
TTK'nun 790.maddesi uyarınca cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır. Aynı yasanın 792.maddesi uyarınca çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.
Kıymetli evrakın yetkili hamili olduğunu ve istem dışı elinden çıktığını ileri süren davacı, halen kıymetli evrakın hamili konumunda olan kişilere karşı istirdat isteminde bulunabilir. Böyle bir iddiada bulunan davacının söz konusu davadaki kanıt yükü, kendisinin davaya konu ettiği kıymetli evrakın son yetkili hamili olduğu ve hali hazırda hamil konumunda olan davalının kıymetli evrakı iktisabında kötüniyetli yahut ağır kusurlu olduğunu ortaya koymak olmalıdır. Buna göre hali hazırda hamil durumunda olan davalının kötüniyet ya da ağır kusurunu ispat zımmında, ciro zincirindeki bir kopukluk, çalıntı olduğu bilinmesine rağmen kıymetli evrakın devralınması gibi unsurlar belirleyici olabilecektir. (Benzer Yargıtay 11.HD.12/12/2014 Tarih, 2014/13735 Esas 2014/19653Karar Sayılı Kararı)
Davacı lehtar çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri sürerek işbu davayı açmıştır. Çekin ciro yoluyla devri için ciro silsilesinin görünüşte düzgün olması yeterlidir. Ayrıca, davalının yetkili hamil olması için ciro silsilesinde imzası bulunanların imzalarının gerçek cirantalara ait olup olmadığını tahkik zorunluluğu yoktur.
Somut olayın değerlendirilmesinde;davacı tarafından Keşidecisi ... Mühendislik Tic. Ltd. Şti. lehdarı ... Elk. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. olan, ... Elektrik San. Ve Tic. A.Ş. tarafından bankaya tahsile verilen 10.01.2023 tanzim tarihli ve 36.000 TL bedelli çekin rıza dışında elden çıkmış olması nedeni ile çekin iade ve istirdadı talep edilmiş ise de, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığının ... soruşturma numaralı dosyasında davalı şirketin yetkilisi olan Süleyman Ulusoy hakkında soruşturma bulunmadığının anlaşıldığı, dava konusu çekte ciro silsilesinde bir kopukluk da bulunmadığı, dosyada bulunan diğer delillerden davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisabında ağır kusurlu olduğunun da kanıtlanamadığı dikkate alınarak ispatlanamayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın REDDİNE,
2-Mahkememiz kararının kesinleşmesine müteakip 19/01/2023 tarihli verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına,
3-Alınması gereken 427,60-TL maktu karar ve ilam harcının, davacıdan peşin olarak alınan 614,79-TL harçtan mahsubu ile artan 187,19‬-TL'nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama harç ve giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/10/2024

Katip
¸E-imzalıdır

Hakim
¸E-imzalıdır