KAYSERI 2. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. KAYSERİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No:
T.C.
KAYSERİ TÜRK MİLLETİ ADINA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : Esas
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/05/2023
KARAR TARİHİ : 11/10/2024
KARAR YAZIM TARİHİ : 21/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinden özetle; müvekkili bankanın müşterileri tarafından tahsil olunmak üzere müvekkili bankaya teslim edilmiş bir kısım çek ve senetin, MNG Kargo firması tarafından taşıma işi esnasında kaybedildiğini, ... Turizm Gıda Ve İhtiyaç Maddeleri Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi , lehdarı ... Gıda Tem. Ve İhtiyaç Maddeleri Araç Kiralama .... Bilgisayar Tar. San. Ve Tic. Ltd. Şti. olan, son yetkili hamil ... Gıda Tem. Ve İhtiyaç Maddeleri Araç Kiralama .... Bilgisayar Tar. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından müvekkili bankaya tahsile verilen 14.01.2023 tanzim tarihli 244.000 TL bedelli çekin, taşınması için gerçekleştirilen MNG Kargo tarafından taşıma işi esnasında kaybedildiğini, akabinde davacı bankaca 06.01.2023 tarihli tutanak tutulduğunu, davalının çekin yetkili hamili olmadığını, işbu çekin ne suretle ele geçirildiğinin taraflarınca bilinmediğini, birden farklı ilde farklı kişiler tarafından düzenlenen, lehdarları farklı olan, farklı kişilere ciro edilmiş, davacı bankanın farklı müşterileri tarafından tahsil için bankaya teslim edilmiş olan ve davaya konu olmayan başkaca icra takiplerine konu edilmiş senetlerin yetkili hamilinin benzer kişiler olmasının hayatın olağan akışına hiçbir şekilde uygun olmadığının açık olduğunu, davacı bankanın müşterisinden sonraki cirantaların, çekin MNG kargo firması tarafından kaybedilmesi müteakiben kötü niyetli kişilerce ele geçirilmesinden sonra çeki ciro ettiklerini, bu anlamda davacı banka müşterisinin tahsil maksadıyla davacı banka heline yapmış olduğu cirodan sonraki tüm ciroların haksız ve hukuka aykırı olduğunu, ciro zincirinin koptuğunu beyan ederek, takibe konu edilen çekin iadesine ve istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı tarafından cevap dilekçesi verilmediği görülmekle HMK 128.maddesi gereği bütün vakıaları inkar etmiş sayılacağı anlaşılmıştır.
DELİLLER: Kayseri 2. Asliye Ticaret Mahkemesi ... Esas sayılı dosyası, Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... Soruşturma sayılı dosyası, Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... soruşturma sayılı dosyaları, Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... soruşturma sayılı dosyası, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... soruşturma sayılı dosyaları, ticari defter ve belgeler.
Mahkememizce, dava dışı Testa Tekstil ... Ltd Şti' nin ticari defter ve belgelerinin incelenmesi için Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi' ne talimat yazıldığı, ilgili şirkete TK' nun 35.maddesine göre defter ibrazında bulunması için tebligat yapıldığı, ancak defter ve belge ibrazında bulunulmaması nedeniyle talimatın bila ikmal kapatılarak iade edildiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, 6102 sayılı TTK’nun 792. maddesine dayalı çek istirdadı talebine ilişkindir.
TTK'nun 790.maddesi uyarınca cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır. Aynı yasanın 792.maddesi uyarınca çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.
Kıymetli evrakın yetkili hamili olduğunu ve istem dışı elinden çıktığını ileri süren davacı, halen kıymetli evrakın hamili konumunda olan kişilere karşı istirdat isteminde bulunabilir. Böyle bir iddiada bulunan davacının söz konusu davadaki kanıt yükü, kendisinin davaya konu ettiği kıymetli evrakın son yetkili hamili olduğu ve hali hazırda hamil konumunda olan davalının kıymetli evrakı iktisabında kötüniyetli yahut ağır kusurlu olduğunu ortaya koymak olmalıdır. Buna göre hali hazırda hamil durumunda olan davalının kötüniyet ya da ağır kusurunu ispat zımmında, ciro zincirindeki bir kopukluk, çalıntı olduğu bilinmesine rağmen kıymetli evrakın devralınması gibi unsurlar belirleyici olabilecektir. (Benzer Yargıtay 11.HD.12/12/2014 Tarih, 2014/13735 Esas 2014/19653Karar Sayılı Kararı)
Somut olayın değerlendirilmesinde; Davacı banka, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri sürerek işbu davayı açmıştır.Dava konusu çekin hamili olan davalı şirket yetkilisi ... hakkında Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... soruşturma numaralı dosyasında Resmi Belgede Sahtecilik ve Bina İçerisinde Muhafaza Altına Alınan Eşya Hakkında Hırsızlık suçlarından soruşturma yürütüldüğü ve soruşturmanın halen derdest olduğu anlaşılmıştır.Yine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... soruşturma numaralı dosyasında, davalı şirket yetkilisi ...'ın da aralarında bulunduğu birden çok şüpheli tarafından MNG Kargo üzerinden çeklerin çalınması sonrası paravan şirketlerce kaşe ve imzalanıp haksız kazanç elde ederek dolandırıcılık suçunu işledikleri iddiası ile başlatılan soruşturma mevcut olup halen devam ettiği görülmüştür.Mahkememizde aynı olaya ilişkin davacısının aynı olduğu dava dosyalarında vergi dairesinden celbedilen beyanname örneklerinden, iş bu çekin vade tarihi olan 2023 yılında, çekte cirosu bulunan ... Ltd Şti, ... ve Day To Day Ltd Şti' nin hiçbir beyanname vermediklerinin görüldüğü, davalı şirkete dava konusu çekin hangi ticari ilişkiye binaen alındığıma dair beyanda bulunmak ve ticari ilişkiye dayanak sözleşme, fatura, sevk irsaliyesi, sevkiyat mal bilgisi vs sunmak için verilen sürede mahkememize herhangi bir beyanda bulunulmadığı ve belge ibraz edilmediği birlikte değerlendirildiğinde, davalının dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiği kanaatine varılarak davanın kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ile;
1-Davanın KABULÜ ile, keşidecisi... İnş. Turz. Gıda ve İhtiyaç Madd. Tic. Ve San. Ltd. Şti. olan 14/01/2023 keşide tarihli, 244.000,00-TL bedelli, 7011078 seri numaralı Türkiye İş Bankası Kayseri Ticari Şubesine ait çekin davalıdan istirdadı ile davacıya iadesine,
2-Alınması gereken 16.667,64-TL nispi karar ve ilam harcından, davacıdan alınan 4.166,91-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 12.500,73‬-TL karar ve ilâm harcının davalıdan alınarak Hazine' ye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 4.166,91-TL peşin harç ve 179,90-TL başvurma harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yargılama boyunca yapılan; 438,00-TL tebligat masrafı, 364,00-TL posta ve müzekkere masrafı olmak üzere toplam 802‬,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı taraf kendisini bir vekille ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 13/1. maddesi uyarınca taktir olunan 39.040,00-TL nispi vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
11/10/2024

Katip
¸E-imzalıdır

Hakim
¸E-imzalıdır