YARGITAY 8. CEZA DAIRESI (KYB)

8. Ceza Dairesi         2021/12280 E.  ,  2022/14479 K.6136 SAYILI KANUNA MUHALEFETTEN TALEPNAME DÜZENLENDIĞINDE HAKININ TALEPNAMEDE CUMHURIYET SAVCISININ KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELENMESI KARARI UYGULANMAMASI YÖNÜNDEKI TAKDIR HAKKIYLA BAĞLI OLDUĞU YÖNÜNDEKI BOZMA ILAMI
"İçtihat Metni"6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun'a muhalefet suçundan şüpheli M. A.hakkında, Tavşanlı Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen 08/06/2020 tarihli ve 2020/1491 soruşturma, 2020/321 Esas, 2020/16 sayılı talepnamesinin, şüpheli hakkında 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 171/2. maddesi uyarınca öncelikle kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmesinin değerlendirilmesi gerektiğinden bahisle iadesine dair Tavşanlı 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/06/2020 tarihli ve 2020/174 Esas, 2020/402 sayılı kararını kapsayan dosyası ile ilgili olarak; Dosya kapsamına göre, mahkemesince; şüpheli hakkında üzerine atılı suç nedeniyle düzenlenen talepnamenin, daha lehe olduğu halde kamu davası açılmasının ertelenmesi kararının verilmemesinin Cumhuriyet Başsavcılığınca somut gerekçelere dayandırılarak değerlendirilmediği gerekçesiyle iadesine karar verilmiş ise de; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 250/2. maddesinde yer alan, “Cumhuriyet savcısı veya kolluk görevlileri, şüpheliyi, seri muhakeme usulü hakkında bilgilendirir.” şeklindeki, aynı maddenin 3. fıkarasında yer alan, “Cumhuriyet savcısı tarafından seri muhakeme usulünün uygulanması şüpheliye teklif edilir ve şüphelinin müdafii huzurunda teklifi kabul etmesi halinde bu usul uygulanır.” şeklindeki, aynı maddenin 9. fıkrasında yer alan, “ Mahkeme, şüpheliyi müdafii huzurunda dinledikten sonra üçüncü fıkradaki şartların gerçekleştiği ve eylemin seri muhakeme usulü kapsamında olduğu kanaatine varırsa talepte belirtilen yaptırım doğrultusunda hüküm kurar; aksi takdirde talebi reddeder ve soruşturmanın genel hükümlere göre sonuçlandırılması amacıyla dosyayı Cumhuriyet Başsavcılığına gönderir. Mazeretsiz olarak mahkemeye gelmeyen şüpheli, bu usulden vazgeçmiş sayılır.” şeklindeki, anılan maddenin 14. fıkrasında yer alan, "Dokuzuncu fıkra kapsamında Cumhuriyet savcısının talebi doğrultusunda mahkemece kurulan hükme itiraz edilebilir.” şeklindeki, keza Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliğinin 8. maddesindeki ''Cumhuriyet savcısı seri muhakeme usulüne tabi bir suçun işlendiği izlenimi veren bir hali öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlar. Soruşturma konusu suçun seri muhakeme usulüne tabi olması Cumhuriyet savcısının maddi gerçeği araştırma yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz'' ve anılan Yönetmeliğin 14. maddesindeki "Mahkeme, eylemin seri muhakeme usulü kapsamında olduğu, bu usulün şüpheliye Kanunda öngörülen koşullar çerçevesinde teklif edildiği ve şüphelinin bu teklifi müdafii huzurunda özgür iradesiyle kabul ettiği
./..kanaatine varırsa talepte belirlenen yaptırım doğrultusunda hüküm kurar." ve aynı Yönetmeliğin 13/4. maddesindeki "Mahkemece, isnat olunan suçun seri muhakeme usulü kapsamında olmadığı veya Kanunun 250 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen şartların gerçekleşmediği kanaatine varılması hâllerinde talep reddedilir. Bu durumda, dosya Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir ve soruşturma genel hükümlere göre sonuçlandırılır." şeklinde,
5271 sayılı Kanun'un 171/2. maddesinde, "Uzlaştırma ve önödeme kapsamındaki suçlar hariç olmak üzere, Cumhuriyet savcısı, üst sınırı üç yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı, yeterli şüphenin varlığına rağmen, kamu davasının açılmasının beş yıl süre ile ertelenmesine karar verebilir. Suçtan zarar gören veya şüpheli, bu karara 173 üncü madde hükümlerine göre itiraz edebilir." şeklinde yer alan düzenlemelere nazaran, Seri muhakeme usulü uygulanmadan evvel daha lehe olduğu gerekçesiyle, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından anılan Kanun'un 171/2. maddesi gereğince kamu davasının açılması kararı verilebilmesi mümkün olmakla birlikte, bu kararın Cumhuriyet Başsavcılığının takdirinde olduğu, ancak söz konusu takdir hakkının da olumlu ya da olumsuz kullanımında somut gerekçelere dayanılması gerektiği, nitekim anılan müesseseyi uygulamayıp seri muhakeme usulü kapsamında talepname düzenleyen Cumhuriyet Başsavcılığının talepnamesinde, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararını uygulamama gerekçelerini somut bir şekilde belirtmesi gerektiği, bu hususa riayet edilerek düzenlenen talepnamenin ise, Cumhuriyet Başsavcılığının takdirine müdahale edecek şekilde mahkemesince reddine veya iadesine karar verilemeyeceği, İncelenen dosya kapsamındaki olayda, Tavşanlı Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 08/06/2020 tarihli ve 2020/1491 soruşturma sayılı seri muhakeme bilgilendirme tutanağı ile seri muhakeme teklif ve kabul tutanaklarının usulüne ve mevzuat hükümleri kapsamında hukuka uygun olduğu, yine şüpheli tarafından işlendiği iddia edilen 6136 sayılı Kanun'un 13/1. maddesinde düzenlenen suçun seri muhakeme usulü kapsamında bulunduğu, her ne kadar şüpheli hakkında; seri muhakeme usulü uygulanmadan önce lehe olduğu gözetilerek, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 5271 sayılı Kanun'un 171/2. maddesi gereğince kamu davasının açılması kararı verilebilmesi mümkün ise de, Tavşanlı Cumhuriyet Başsavcılığının 08/06/2020 tarihli talepnamesinde, belirtilen bu husus tartışılarak şüphelinin üzerine atılı suç ve söz konusu suçun sonuçları nazara alınıp, kamu davasının açılmasının ertelenmesi yerine, kamu davasının açılmasının daha isabetli olduğunun ayrıca belirtildiği anlaşılmakla, mahkemesince Cumhuriyet Başsavcılığının takdir hakkına müdahale edecek şekilde, yazılı gerekçe ile talepnamenin iadesine karar verilmesinde isabet görülmediğinden bahisle 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 23.03.2021 gün ve 2020-11906 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay Cumhuriyet
./...
Başsavcılığının 15.04.2021 gün ve KYB - 2021/43547 sayılı ihbarnamesi ile dairemize tevdii kılınmakla incelendi.
TÜRK MİLLETİ ADINA Gereği görüşülüp düşünüldü: 24/10/2019 tarihinde 30928 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 23. maddesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 250. maddesinde yapılan değişiklik ile "Seri Muhahakeme" usulüne yer verildiği, bu düzenlemeye istinaden çıkarılan Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği'nde, seri muhakeme usulünün, uygulama alanının, usule ilişkin düzenlemelerin, usulün teklifinin, yaptırımları belirleme usulünün, Cumhuriyet Savcısı tarafından düzenlenen talepnamede yer alacak hususların, mahkemece talepnamenin değerlendirilmesinin, talep üzerine verilecek kararlar ile bu kararlara ilişkin itiraz usulünün ve uygulamaya dair diğer hususların belirtildiği, Bu düzenlemelere göre, 5271 sayılı Kanunu'nun 250/1-a maddesinde belirtilen katalog suçlardan başlatılan soruşturma evresi sonunda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde seri muhakeme usulünün uygulanacağı, usulüne uygun yapılacak teklif sonrasında Cumhuriyet Savcısı tarafından düzenlenen talepname üzerine, mahkemesince yapılacak ilk değerlendirme sonucunda, anılan Yönetmeliğin 13/2. maddesinde yer alan düzenleme gereğince talepnamenin eksik düzenlendiği kanaatine varılması halinde, talepnamenin eksikliklerin tamamlanması amacıyla Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine karar verilecek, talepnamede eksiklik bulunmaması halinde ise anılan Kanun'un 250/9. maddesinde yer alan "(9) Mahkeme, şüpheliyi müdafii huzurunda dinledikten sonra üçüncü fıkradaki şartların gerçekleştiği ve eylemin seri muhakeme usulü kapsamında olduğu kanaatine varırsa talepte belirlenen yaptırım doğrultusunda hüküm kurar; aksi takdirde talebi reddeder ve soruşturmanın genel hükümlere göre sonuçlandırılması amacıyla dosyayı Cumhuriyet Başsavcılığına gönderir. Mazeretsiz olarak mahkemeye gelmeyen şüpheli, bu usulden vazgeçmiş sayılır." ve anılan Yönetmeliğin 13. maddesinin 4. fıkrasında yer alan "(4) Mahkemece, isnat olunan suçun seri muhakeme usulü kapsamında olmadığı veya Kanunun 250 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen şartların gerçekleşmediği kanaatine varılması hâllerinde talep reddedilir. Bu durumda, dosya Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir ve soruşturma genel hükümlere göre sonuçlandırılır." şeklindeki düzenlemeler uyarınca, talepnamede belirlenen yaptırım doğrultusunda hüküm kurulacak, aksi takdirde talep reddedilerek soruşturmanın genel hükümlere göre sonuçlandırılması amacıyla dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesi gerekeceği,
./....
Her ne kadar Tavşanlı 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/06/2020 tarihli ve 2020/174 Esas, 2020/402 sayılı kararında sanık hakkında kamu davasının açılmasının ertelenmesinin değerlendirilmesi gerektiği gerekçesi ile talepnamenin iadesine karar verilmiş ise de;
Somut olayda, Tavşanlı Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 08/06/2020 tarihli ve 2020/1491 soruşturma, 2020/321 talepname sayılı seri muhakeme bilgilendirme tutanağı ile seri muhakeme teklif ve kabul tutanaklarının usulüne ve mevzuat hükümleri kapsamında hukuka uygun olduğu, şüpheli tarafından işlendiği iddia edilen 6136 sayılı Yasaya aykırılık suçunun seri muhakeme usulü kapsamında olduğu, 5271 sayılı CMK.nın 171/3-c maddesine uygun şekilde yapılan değerlendirmeye göre; anılan suçta hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararından daha faydalı olacağının talepnamede belirtildiği ve bu nedenle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair karar verme yetkisi ve takdirinin de Cumhuriyet Savcısında olduğu, nitekim Tavşanlı Cumhuriyet Başsavcılığınca gerek soruşturma dosyasında yer alan kabul ve teklif tutanaklarında, şüphelinin bir daha suç işlemeyeceği konusunda geçmiş kişiliği ve görünen hali itibariyle olumlu yönde kanaat oluşması, adli sicil kaydının bulunmaması ve sonuç cezanın adli para cezası olması nedeniyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verildiğinin belirtilmiş olduğu, bu haliyle değerlendirildiğinde Cumhuriyet Savcısının takdir yetkisinde olan bir durumun talepname düzenlenmesinin iade sebepleri arasında sayılmadığı gözetilmeden, Cumhuriyet Başsavcılığının 08.06.2020 tarihli, 2020/16 nolu talepnamesinde belirtilen yaptırım doğrultusunda hüküm kurulması gerekirken talepnamenin iadesine karar verilmesi, Yasaya aykırı ve Adalet Bakanlığı'nın kanun yararına bozma istemine dayalı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ihbarname içeriği bu itibarla yerinde görüldüğünden Tavşanlı 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/06/2020 tarihli ve 2020/174 Esas, 2020/402 sayılı Kararının CMK.nın 309. maddesi gereğince BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahkemesince yapılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı'na gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 17.10.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.