YARGITAY 11. CEZA DAIRESI (KYB)

11. Ceza Dairesi         2021/41539 E.  ,  2021/12251 K.IADELI TAAHHÜTLÜ POSTA UZLAŞTIRMACININ TESPIT ETTIĞI ADRESE ULAŞILAMAMASI TEBLIGATANI IADE GELMESITÜRK CEZA KANUNU (TCK) (5237) DOLANDIRICILIK
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü’nün 10.09.2021 tarih ve 2021/14017 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 15.10.2021 tarih ve KYB-2021/115998 sayılı ihbarname ile; Dolandırıcılık suçundan sanık Ü. K., 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 157/1, 62 ve 52/2. maddeleri gereğince 10 ay hapis ve 2.000,00 Türk lirası adli para cezaları ile cezalandırılmasına dair Aydıncık Asliye Ceza Mahkemesinin 30.12.2011 tarihli ve 2010/62 esas, 2011/81 sayılı kararının Yargıtay 11. Ceza Dairesinin 06.07.2015 tarihli ve 2013/14893 esas, 2015/27972 karar sayılı ilamı ile onanarak kesinleşmesini müteakip, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 34. maddesi ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. maddesinde değişiklik yapılması nedeniyle sanığın hukukî durumunun uzlaştırma hükümleri yönünden yeniden değerlendirilerek infazın durdurulmasına yönelik talebinin kabulüne ilişkin anılan Mahkemenin 13.12.2016 tarihli ve 2010/62 esas, 2011/81 sayılı ek kararını takiben, taraflar arasında uzlaştırma sağlanamaması sebebiyle infazın devamına dair Aydıncık (Mersin) Asliye Ceza Mahkemesinin 24.04.2017 tarihli ve 2010/62 esas, 2011/81 sayılı ek kararının "02.12.2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 34. maddesi ile değişik 5271 sayılı Kanun’un 253. maddesinin 6. fıkrasında yer alan, "Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye veya bunların kanunî temsilcisine ulaşılamaması halinde, uzlaştırma yoluna gidilmeksizin soruşturma sonuçlandırılır.", 05.08.2017 tarihli ve 30145 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliğinin 7/12. maddesinde yer alan, "Resmî mercilere beyan edilmiş olup da soruşturma veya kovuşturma dosyasında yer alan adreste bulunmama veya yurt dışında olma ya da başka bir nedenle mağdura, suçtan zarar görene, şüpheliye, sanığa veya kanunî temsilcisine ulaşılamaması hâlinde soruşturma veya kovuşturma konusu suçla ilgili uzlaştırma yoluna gidilmez.",Aynı Yönetmeliğin 29/7. maddesinde yer alan, "Uzlaşma teklifinde bulunmak için çağrı; telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle de yapılabilir. Ancak, bu çağrı uzlaşma teklifi anlamına gelmez.",Anılan Yönetmeliğin 29/6. maddesinde yer alan, "uzlaştırmacının uzlaşma teklifinde bulunacağı şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar gören ya da kanunî temsilcilerine iletişim araçlarıyla ulaşılamaması hâlinde açıklamalı uzlaşma teklifi büro aracılığıyla yapılır." ,Bahsi geçen Yönetmeliğin 29/5. maddesinde yer alan, "Uzlaştırmacı, uzlaşma teklifini büro aracılığıyla açıklamalı tebligat, istinabe veya Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) yoluyla da yapabilir.",
7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 10/1. maddesinde yer alan, "Tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır." şeklindeki,Aynı Kanun'un 21/1-2. maddesinde yer alan, "Kendisine tebligat yapılacak kimse veya yukarıdaki maddeler mucibince tebligat yapılabilecek kimselerden hiçbiri gösterilen adreste bulunmaz veya tebellüğden imtina ederse, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza mukabilinde teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırmakla beraber, adreste bulunmama halinde tebliğ olunacak şahsa keyfiyetin haber verilmesini de mümkün oldukça en yakın komşularından birine, varsa yönetici veya kapıcıya da bildirilir. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır. Gösterilen adres muhatabın adres kayıt sistemindeki adresi olup, muhatap o adreste hiç oturmamış veya o adresten sürekli olarak ayrılmış olsa dahi, tebliğ memuru tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırır. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır." şeklindeki düzenlemeler hep birlikte değerlendirildiğinde;Kendisine uzlaştırma işlemlerini gerçekleştirmek üzere dosya tevdi edilen uzlaştırmacının öncelikle uzlaştırma teklifi yapılacak ilgililere telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle uzlaştırma teklifi yapmak üzere çağrı yapması, şayet belirtilen şekilde çağrı yapılamaz ise bu defa uzlaştırmacının ilgili savcılık nezdinde kurulmuş uzlaştırma bürosundan uzlaşma teklifi yapılmasını talep etmesi gerektiği, böyle bir taleple karşılaşan büronun da öncelikle 7201 sayılı Kanun'un 10/1. maddesi uyarınca muhatabın bilinen son adresine tebliğ yapması, tebligatın iade gelmesi durumunda bu defa aynı Kanun'un 10/2. maddesi gereğince muhatabın mernis adresinin tespitini yaparak tebligat zarfı üzerine adresin mernis adresi olduğu ve 7201 sayılı Kanun'un 21/2. maddesi uyarınca işlem yapılması belirterek tebliğ yapması gerektiği; Somut olayda, 20/03/2018 havale tarihli uzlaştırma raporunda; müştekiler M. A.U. ve M. H. O. telefonla ulaşıldığı ve müştekilerin uzlaşmayı kabul ettiklerini bildirdikleri, sanık ve müştekilere uzlaşmanın temini için iadeli taahhütlü mektup ile ulaşılmaya çalışıldığı, ancak sanığın iki farklı adresine gönderilen mektubun iade edildiği ve sanığa ulaşılamaması nedeniyle uzlaştırma işleminin sağlanamadığı belirtildiği ve mahkemece taraflar arasında uzlaştırma sağlanamadığından bahisle yazılı şekilde cezanın aynen infazına karar verildiği anlaşılmış ise de;Uzlaşma teklifinde bulunulacak sanığa Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği'nin 29. maddesinin 7. fıkrasında belirtilen başka iletişim araçları kullanılarak ulaşılmadığı takdirde, uzlaştırma bürosu aracılığıyla usulüne uygun bir uzlaşma teklifi yapılmasını sağlamak üzere uzlaştırmacı tarafından büroya teklif formları tevdii edilmeden, nihayetinde usulüne uygun bir uzlaştırma işlemi gerçekleştirilmeden uzlaşma sağlanamadığı gerekçesiyle düzenlenen rapora istinaden yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmediğinden” bahisle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca, anılan kararın bozulması istenilmiş olmakla, Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Yargılama konusu suçun 6763 sayılı Kanun ile uzlaşma kapsamına alınması sebebiyle kararın Dairemizin 06.07.2015 tarihli 2013/14893 Esas ve 2015/27972 Karar sayılı kararı ile kesinleşmesini müteakip mahkemece dosyanın uzlaşma işlemlerinin yapılması için uzlaştırma bürosuna gönderildiği, uzlaştırmacı tarafından, katılanın arandığı ve uzlaşmak istediğini belirttiği, sanığın ise telefonu olmadığından bir adresine 02.03.2017 tarihinde iadeli taahhütlü posta yolu ile uzlaşma teklif formu çıkarıldığı ve iade olduğu, bunun üzerine sanığın son beyan ettiği adresine tebligat çıkarıldığı ve bunun da iade olduğu, sanığa ulaşılamadığı gerekçesiyle uzlaştırmacı tarafından uzlaştırma yapılamadığına dair rapor düzenlenerek dosyanın mahkemeye iade edildiği ve mahkemece ek karar ile sanığın infazın devamına karar verilmiş, bu karar kesinleşmiş ise de; CMK'nin 253. maddesinin dördüncü fıkrasında, büro tarafından görevlendirilen uzlaştırmacının, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunacağı, uzlaştırmacının, uzlaşma teklifini açıklamalı tebligat veya istinabe yoluyla da yapabileceği düzenlenmiş, şüpheli, mağdur veya suçtan zarar görenin, kendisine uzlaşma teklifinde bulunulduktan itibaren üç gün içinde kararını bildirmediği takdirde teklifi reddetmiş sayılacağı belirtilmiştir.Eğer uzlaştırmacı taraflara ulaşamamış ise ancak açıklamalı tebligat veya istinabe yoluyla uzlaşma teklifinde bulunabilecektir. Açıklamalı tebligat ya da istinabe işlemi ancak uzlaştırmacıya görev veren uzlaştırma bürosu aracılığıyla yerine getirilebilecektir. 05.08.2017 tarihli ve 30145 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği'nin "Uzlaşma teklifi" başlıklı 29. maddesindeki "Uzlaştırmacının uzlaşma teklifinde bulunacağı şüpheli, sanık, katılan, mağdur veya suçtan zarar gören ya da kanunî temsilcilerine iletişim araçlarıyla ulaşılamaması hâlinde açıklamalı uzlaşma teklifi büro aracılığıyla yapılır. Bu işlem uzlaştırmacının, büroya başvurarak teklif formunu vermesi üzerine gerçekleştirilir." şeklindeki 6. fıkra hükmü gereğince, uzlaştırma teklifinin 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine uygun olarak uzlaştırma bürosunca Uzlaştırma Yönetmeliği ve Tebligat Kanunu hükümleri gözetilerek kendisine uzlaştırma işlemlerini gerçekleştirmek üzere dosya tevdi edilen uzlaştırmacının öncelikle uzlaştırma teklifi yapılacak ilgililere telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle uzlaştırma teklifi yapmak üzere çağrı yapması, şayet belirtilen şekilde çağrı yapılamaz ise bu defa uzlaştırmacının ilgili savcılık nezdinde kurulmuş uzlaştırma bürosundan uzlaşma teklifi yapılmasını talep etmesi gerektiği, böyle bir taleple karşılaşan büronun da muhatabına ulaşamaması durumunda Tebligat Kanunu'na göre tebliğ işlemlerini yapması gerektiği,Bu nedenle haricen iadeli taahhütlü posta yolu ile sanığa gönderilen gönderiye göre son beyan adresi ve dosyadan uzlaştırmacının tespit ettiği adreste ulaşılamadığı ve yapılan tebligatın iade olduğu gerekçesiyle 17.03.2017 tarihinde uzlaşma sağlanamadığına ilişkin raporun düzenlenerek infazın devamına karar verildiği anlaşılmış ise de; kanun yararına bozmaya atfen düzenlenen ihbarnamedeki düşünce yerinde görülmekle Aydıncık (Mersin) Asliye Ceza Mahkemesinin 24.04.2017 tarihli 2010/62 Esas ve 2011/81 Karar sayılı kararının 5271 sayılı CMK'nin 309. maddesi gereğince BOZULMASINA, hükümlü bu suç nedeniyle cezaevine alınmışsa, cezasının infazının durdurulmasına, başka suçtan tutuklu ya da hükümlü değilse derhal TAHLİYESİNE, müteakip işlemlerin mahallinde takdir ve ifasına, dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE 13.12.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.