YARGITAY 1. CEZA DAIRESI (KYB)

1. Ceza Dairesi         2023/4073 E.  ,  2023/3256 K.DENETIM SÜRECINDE HAPIS CEZASINA MAHKUM OLAN HÜKÜMLÜNÜN ŞARTLA TAHLIYESI GERI ALINIR, AYRICA IHTARAT YAPILMASINA GEREK BULUNMAZ.CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN (5275) Madde 107
"İçtihat Metni"Çocuğun nitelikli cinsel istismarı ve kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçlarından Zile Ağır Ceza Mahkemesinin 09.11.2015 tarihli ve 2015/700 değişik iş sayılı içtima kararı ile 8 yıl 19 ay hapis cezasına hükümlü S. D.'nin, bu cezasının infazı sırasında, 12.07.2018 tarihi itibariyle koşullu salıverilmesine dair Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesinin, 17.07.2018 tarihli ve 2018/747 değişik iş sayılı kararını müteakip, Zile Cumhuriyet Başsavcılığı İlamat ve İnfaz Bürosunda görevli infaz savcısı tarafından hükümlünün denetim süresi içerisinde kasten işlemiş olduğu suçlardan dolayı koşullu salıverilme kararının geri alınmasına, denetim süresi içinde ilk suçun işlendiği 27.05.2019 tarihi ile bihakkın tahliye tarihi olan 09.05.2023 tarihleri arasındaki sürenin aynen infaz edilmesi gerektiğinden bahisle yapılan talebin, hükümlü hakkında Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesince verilen koşullu salıverilme kararında denetim süresi içerisinde suç işlenmesi halinde koşullu salıverilmenin geri alınacağına dair ihtaratın bulunmadığı, anılan kararın tebliğ esnasında da bahse konu ihtaratın hükümlüye bildirilmediğinden bahisle reddine ilişkin Zile İnfaz Hâkimliğinin 22.02.2022 tarihli ve 2022/261 dosya, 2022/300 Karar sayılı kararı ile ilgili olarak;
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 14.03.2023 tarihli ve 94660652-105-60-17809-2022-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 28.04.2023 tarihli ve 2023/38859 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 28.04.2023 tarihli ve 2023/38859 sayılı kanun yararına bozma isteminin;“7242 sayılı Kanun'un 48 inci maddesiyle yapılan değişiklik öncesi, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 107 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan, "Koşullu salıverilen hükümlünün tâbi tutulacağı denetim süresi, yukarıdaki fıkralara göre infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı kadardır. Ancak süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemez." şeklindeki, anılan Kanun'un 107 nci maddesinin 12 nci fıkrasında yer alan, "Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hâkimin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi hâlinde koşullu salıverilme kararı geri alınır. " şeklindeki ve yine aynı Kanun'un 107 nci maddesinin 13 üncü fıkrasında yer alan, "Koşullu salıverilme kararının geri alınması hâlinde hükümlünün; a) Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren kalan cezasının aynen, b) (Değişik bend: 25.05.2005-5351 S.K./8.md) Yükümlülüklerine aykırı davranması hâlinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla takdir edilecek bir sürenin, Ceza infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir. Koşullu salıverilme kararının geri alınmasından sonra aynı hükmün infazı ile ilgili bir daha koşullu salıverilme kararı verilmez." şeklindeki ve 107 nci maddenin 14 üncü fıkrasında yer alan, "Denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi hâlli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır." şeklindeki hükümlere göre hükümlünün belirlenen denetim süresi içerisinde tekrar suç işlediği takdirde koşullu salıverilmenin geri alınacağı,5275 sayılı Kanun'un 107 nci maddesinin on üçüncü fıkrasında ise, "Koşullu salıverilme kararının geri alınması hâlinde hükümlünün;(2) a) Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren başlamak ve hak ederek tahliye tarihini geçmemek koşuluyla sonraki işlediği her bir suç için verilen hapis cezasının iki katı sürenin,...Ceza infaz kurumunda aynen çektirilmesine karar verilir" şeklinde yer alan düzenleme ve aynı maddedeki diğer düzenlemeler bir bütün halinde değerlendirildiğinde, Somut olayda, hükümlü hakkında Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesince verilen koşullu salıverilme kararını müteakip, hükümlünün denetim süresi içerisinde işlediği kasıtlı suçlardan mahkûm olmasından dolayı koşullu salıverilme kararının geri alınmasına yönelik talebin, anılan kararda hükümlüye hangi durumda koşullu salıverilmenin geri alınacağına dair ihtarat yapılmadığından bahisle reddine karar verilmiş ise de, 5275 sayılı Kanun'un 107 nci maddesinde koşullu salıverilme ve koşullu salıverilme kararının geri alınması şartlarının sayıldığı, bu bağlamda denetim süresi içerisinde kasıtlı suçtan mahkûm olan hükümlü hakkında koşullu salıverilme kararının geri alınmasının kanunî bir zorunluluk olduğu, hükümlüye bu konuda ihtarat yapılıp yapılmamasının anılan Kanun'un 107 nci maddesinin 12 nci fıkrasının uygulanması bakımından geçerlilik şartı teşkil etmediği ve bu hususla ilgili herhangi bir yasal düzenlemeninde bulunmadığı gözetilmeden, infaz savcılığı tarafından yapılan talebin kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin, (1), (2) ve (3) üncü fıkraları;(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir. (2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.Şeklinde düzenlenmiştir.
2. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un, 15.04.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7242 sayılı Kanun'un 48 inci maddesiyle değişik 107 nci maddesinin on üçüncü fıkrasında yer alan "Koşullu salıverilme kararının geri alınması hâlinde hükümlünün; a) Sonraki suçu işlediği tarihten itibaren başlamak ve hak ederek tahliye tarihini geçmemek koşuluyla sonraki işlediği her bir suç için verilen hapis cezasının iki katı sürenin, b) (Değişik: 25.5.2005-5351/8 md.) Yükümlülüklerine aykırı davranması hâlinde, bu yükümlülüklere uymama tarihi ile hak ederek salıverilme tarihi arasındaki süreyi geçmemek koşuluyla ihlalin niteliğine göre takdir edilecek bir sürenin, Ceza infaz kurumunda aynen çektirilmesine karar verilir." Şeklinde düzenlenmiştir.
3. 7242 sayılı Kanun'un 48 inci maddesi ile değişiklik yapılmadan önceki 5275 sayılı Kanun'un 107 nci maddesinin altıncı fıkrasında "Koşullu salıverilen hükümlünün tâbi tutulacağı denetim süresi, yukarıdaki fıkralara göre infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı kadardır. Ancak süreli hapislerde hakederek tahliye tarihini geçemez." aynı Kanun'un 107 nci maddesinin 12 nci fıkrasında "Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi... hâlinde koşullu salıverilme kararı geri alınır." on dördüncü fıkrasında “Denetim süresi yükümlülüklere uygun ve iyi hâlli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır.” şeklindeki düzenlemelere göre koşullu salıverilmesine karar verilen hükümlünün denetim süresinin, anılan maddenin diğer fıkralarına göre belirlenecek infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin yarısı olacağı ve denetim süresinin yükümlülüklere uygun ve iyi halli olarak geçirilmesi durumunda cezanın infaz edilmiş sayılması gerektiği, denetim süresi içerisinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlenmesi durumunda ise koşullu salıverilme kararının geri alınmasına karar verilmesi gerekmektedir.
4. Bu açıklamalara göre somut olay değerlendirldiğinde; hükümlü hakkında verilen ve kesinleşen hükmün infazına başlanması ile birlikte Cumhuriyet savcılığınca düzenlenen ve hükümlüye tebliğ edilen müddetnamede koşullu salıverilme ve bihakkın tahliye tarihinin açıkça gösterilmesi, hükümlü hakkında Ceyhan İnfaz hakimliğince verilen ve hükümlüye tebliğ edilen 20.01.2017 tarihli kararda açıkca “hükümlünün cezasının koşullu salıverilme tarihi olan 12.07.2018 tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına” karar verilmesi, hükümlü hakkındaki denetimli serbestlik tedbiri uygulamasına müddetnamede ve İnfaz hakimliğinin kararında gösterilen koşullu salıverilme tarihinde son verilmesi ve Cumhuriyet savcılığının talebi ile Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesince 17.07.2018 tarihinde hükümlü hakkında 12.07.2018 tarihinden geçerli olmak üzere koşullu salıverilmesine karar verilmesi ve “5275 sayılı Kanun’un 107 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca ceza infaz kurumunda geçirdiği sürenin yarısı kadar denetim süresi belirlenmesine” karar verilmesi, hükümlünün belirlenen denetim süresi içerisinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı birden çok suçtan mahkum olduğu anlaşılmaktadır.
5. Hükümlünün infaza konu ceza miktarını ve kendisine tebliğ edilen müddetnamede bihakkın tahliye tarihini bildiği, bihakkın tahliye tarihinden önce koşullu salıverilmesine karar verilen hükümlüye yasa gereği belirlenen denetim süresini iyi halli olarak geçirmesi gerektiği, iyi halli olarak geçirmediği takdirde, hakkında verilen koşullu salıverilme kararının geri alınmasına karar verileceği yönünde ayrıca ihtarat yapılmasına gerek bulunmadığı, koşullu salıverilen ancak denetim süresini iyi halli olarak geçirmeyen, denetim süresi içerisinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı suçtan mahkum olan hükümlü hakkında daha önce verilen koşullu salıverilme kararının geri alınmasına karar verilmesinin yasadaki mevcut düzenlemenin zorunlu bir sonucu olduğu dikkate alınarak, koşullu salıverilmesine karar verilen ancak denetim süresi içerisinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı suçlardan mahkum olan hükümlü hakkında koşullu salıverilme kararının geri alınmasına karar verilmesi gerekirken bu yöndeki istemin reddine dair İnfaz Hakimliğince verilen karar Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. Zile İnfaz Hâkimliğince verilen 22.02.2022 tarihli ve 2022/261 dosya, 2022/300 Karar sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 18.05.2023 tarihinde karar verildi.