İSTANBUL ANADOLU 9. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2024/857 Esas
KARAR NO: 2024/911
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 11/11/2024
KARAR TARİHİ: 11/11/2024

DAVA:Davacı vekili mahkememize sunduğu 11/11/2024 tevzi tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ...'a, ticari faaliyetlerinin icrası için 2006 yılında ----------- Bankası ----------- Şubesinden çek karnesi tahsis edildiğini, müvekkilinin sağlık sektöründe ticari işletmesi adına faaliyetini devam ettirdiği dönemde, ortağı tarafından dolandırılması sonucu, beklenmedik olumsuz gelişmeler yaşanarak bir takım çekleri bilgisi dışında elinden çıktığını ve bu çekler icra takiplerine söz konusu olduğunu, tüm çek bedelleri müvekkili tarafından ilgili dönemde icra müdürlüklerine ödenerek kapatıldığını, ilgili çeklerin icra müdürlüklerinde kaldığını ve üzerinden 18 yıl geçmesi nedeniyle imha edildiğini, bu bağlamda, keşidecisi olduğu 31/05/2006 tarihli, ------------ seri numaralı, 2.950,00 TL bedelli çek, 28.06.2006 tarihli, ------------ seri numaralı, 1.250,00 TL bedelli çek, 26/08/2006 tarihli, ---------- seri numaralı, 1.250,00 TL bedelli çek, 13/10/2006 tarihli, ------------ seri numaralı, 2.090,00 TL bedelli çek, 25/10/2006 tarihli, ------------ seri numaralı, 10.000,00 TL bedelli çek, 31/10/2006 tarihli, ---------- seri numaralı, 4.465,00 TL bedelli çek, 24/12/2006 tarihli, ------------- seri numaralı, 2.650,00 TL bedelli çekler için ----------Ş.'ye müzekkere yazılarak bankaya geri dönmediği için açık gözüken çeklerin bilgilerinin teyidi ve zayi nedeniyle iptalini talep ve dava etmiştir. Talebin Hukuki Sebebi; 6102 sayılı TTK.nun 818/1-s maddesi uyarınca poliçenin iptali hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası çek ve bono(senet) hakkında da uygulanır. TTK.nun 757 vd. maddeleri uyarınca; iradesi dışında çek veya bono elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın çeki veya senedi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, TTK 757/2 maddesi gereğince ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin (keşide tarihinin) gelmesi üzerine çek veya senet bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir. 6102 sayılı TTK’nın 759/1. maddesindeki “Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.” ve TTK’nın 764/1. maddesindeki "Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir." şeklinde düzenlenmiştir.İptal isteminde bulunan kişi, çek veya senet elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve bir suretini ibraz etmek veya esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, çek veya senet elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, çeki veya senedi eline geçireni, çeki veya senedi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde çekin veya senedin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Çekin veya senedin getirilmesine ilişkin ilan, 35 inci maddede yazılı gazete ile üç defa yapılır. Elden çıkan çek veya senet , verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa iptaline karar verilir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava, hukuki niteliği itibariyle TTK'nın 818/s madde hükmü delaletiyle, aynı kanunun 757.madde hükümlerinde belirtilen zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.Tüm dosya kapsamı incelenip birlikte değerlendirildiğinde; keşideci tarafından imzalanmamış ,düzenleme tarihi ve bedeli olmayan boş çek yaprağının çek vasfı taşımadığı, boş çek yapraklarının TTK.nun 780 'nci maddesindeki anlamda "çek" vasfında olmadığı ayrıca TTK'nın 757/1 maddesine göre kıymetli evrakın iptalini ancak evrak üzerinde hak sahibi olan lehtar veya yetkili hamilin isteyebileceği, davacının kendisine ait hesaba bağlı olarak verilen çek yapraklarında keşideci olabileceği ve keşidecinin ise hamilin ortaya çıkmasından sonra ancak menfi tespit veya istirdat davası açabileceği, davacının çek hamili sıfatının bulunmadığı, keşideci sıfatı ile kıymetli evrakın iptali davası açtığı anlaşılmış olup nitekim ----------- sayılı ilamında da belirtildiği üzere çekin iptalini isteme hakkı sadece hamile ait olup, keşideci olan davacının kıymetli evrakın iptali davasını açma ehliyeti bulunmadığından açıklanan nedenlerle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Başlangıçta alınması gereken 427,60 TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davanın niteliği gereği yargılama giderlerinin talep eden üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca, artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, talep edenin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile----------- Bölge Adliye Mahkemesi'ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde karar verildi. 11/11/2024