İSTANBUL ANADOLU 9. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/217 Esas
KARAR NO: 2024/890
DAVA: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 28/03/2022
KARAR TARİHİ: 06/11/2024

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekilinin dava dilekçesini özetle; Davacı Vekili Dava Dilekçesinde; Davacı şirket, ticari faaliyeti kapsamında davalılardan -------- Şti. ile 21.01.2022 Tarihinde yaptıkları anlaşma gereğince, ilk etapta 1.000.000 (Bir Milyon) adet "--------" alımı konusunda anlaşmaya vardıklarını, Hedeflenen nihai alım tutarı ise 10.000.000 adet maske olduğunu, Anlaşma gereği, maskenin bir adedi 0,094 EURO olmak üzere, ilk etapta alınacak 1.000.000 adet maskenin bedeli karşılığında toplamda 94.000 EURO davalıya ödeme yapılacağını, Bu tutarın yarısı olan 47.000 EURO peşin olarak davacı tarafından, davalının banka hesabına anlaşma gereği ödendiğini, Hazırlanacak ikinci parti mal tutarı 3.000.000 adet maskenin ham maddesinin temini için ise 1.556.000,00 TL tutarında çekler davacı firma tarafından keşide edilerek, davalılara teslim edildiğini, Söz konusu teslim edilen çekler, ---------Ş. ----------- Şubesine ait, keşideci ---------- Şti. Keşide yeri ----------, ---------- nolu hesap adına düzenlenen;80.000-TL Bedelli, 31.03.2022 Keşide Tarihli, ---------- nolu çek,125.000-TL Bedelli, 31.03.2022 Keşide Tarihli, ----------- nolu çek,125.000-TL Bedelli, 31.03.2022 Keşide Tarihli, ------------ nolu çek,131.000-TL Bedelli, 30.04.2022 Keşide Tarihli, ---------- nolu çek,75.000-TL Bedelli, 30.04.2022 Keşide Tarihli, ----------- nolu çek,75.000-TL Bedelli, 30.04.2022 Keşide Tarihli, ------------ nolu çek,170.000-TL Bedelli, 30.04.2022 Keşide Tarihli, --------- nolu çek,200.000-TL Bedelli, 31.05.2022 Keşide Tarihli, ------------ nolu çek,125.000-TL Bedelli, 31.05.2022 Keşide Tarihli, ---------- nolu çek,125.000-TL Bedelli, 31.05.2022 Keşide Tarihli, ------------ nolu çek,200.000-TL Bedelli, 30.05.2022 Keşide Tarihli, ------------ nolu çek,125.000-TL Bedelli, 30.06.2022 Keşide Tarihli, ------------ nolu çek,Toplam 1.556.000 TL tutarında yukarıda belirtilen çekler davalı tarafa teslim edildiğini, Söz konusu çekler davacı tarafından, ----------- Şti. emrine düzenlendiğini, Sadece 80.000 TL bedelli çek doğrudan ---------Ş. emrine düzenlendiğini, Davalı ----------- Şti. ise söz konusu maskeleri, diğer davalı ----------Ş.'ye yaptıracağından çekleri ciro yoluyla ----------Ş.'ye teslim ettiğini, Diğer bir anlatımla, -------- Şti. tedarikçi firma olup, davacıya satılan malları, diğer davalı ------------Ş.'ye yaptırılacağını, Bu nedenle ----------- Şti. emrine düzenlenen çekler, lehtar ---------- Şti.'nin cirosuyla diğer davalı ----------Ş.'ye teslim edildiğini, Davacı tarafından sözleşme uyarınca, davalıya hem 47.000 EURO nakit ödeme yapılmış, hem de ham madde tedariki için yukarıda belirtilen çekler teslim edildiğini, Ancak şu ana kadar, davacı şirkete ancak 114.450 adet ürün (maske) teslim edildiğini, Derhal teslim edilmesi gereken 885.550 adet maske teslim edilmediğini, Keza verilen çekler karşılığında da hiçbir ürün veya mal davacıya teslim edilmemiş olup çekler de tamamıyla bedelsiz kaldığını, Davacı tarafından yapılan nakit ödemeler şunlardır:24.01.2022 Tarihinde -----------Ş.'den 14.900 EURO,25.01.2022 Tarihinde ---------Ş.'den 5.100 EURO,01.02.2022 Tarihinde ----------Ş.'den 15.000 EURO,03.02.2022 Tarihinde ---------Ş.'den 12.000 EURO Olmak üzere toplam 47.000 EURO ile birlikte 30.000 TL davalı ---------- Şti.'nin hesabına gönderildiğini, şu ana kadar teslim edilen malların tutarı 9.500 EURO olup, 37.500 EURO değerinde mal teslim edilmediğini, Dolayısıyla davalılar, davacı aleyhine 37.500 EURO haksız zenginleştiklerini, Bu tutarın davacıya yasal faiziyle iadesini talep ettiklerini, Davalılara teslim edilen 12 adet çek toplamı 1.556.000 TL ile birlikte ödeme yapılan 47.000 EURO ve 30.000 TL 'ye rağmen, bu güne kadar teslim etmesi gereken ürünleri (maskeleri) davacıya teslim etmediklerini, Taraflar arasında en son 21.02.2022 Tarihinde yapılan protokol uyarınca, verilen çekler ile paranın davacıya en geç 15 gün içerisinde iadesi konusunda anlaşmaya varıldığını, Ancak davalılar çekleri ve verilen nakit parayı iade etmeyerek bu konuda kötüniyetli olduklarını ortaya koyduklarını, Bütün çabalara rağmen davalıların malları teslim etmesi yönünde bir umudun kalmadığı anlaşıldığını, Son alınan bilgilere göre, davalıların piyasaya yüklü miktarda borcu olduğu tespit edildiğini, Davalıların teslim etmesi gereken malları teslim etmemesi nedeniyle davacı çok büyük ekonomik sıkıntıya düştüğünü, Teslim almadığı ürünlerin bedelini ödemek zorunda kalması halinde ise belki de yıkımına dahi neden olabileceğini, Söz konusu malların davacıya teslim edilmemesi nedeniyle çeklerin bedelsiz kaldığı ortada olduğunu, Bedelsiz kalan çeklerin ise davalı tarafından kötüniyetle icra takibine konulması kuvvetle muhtemel olduğunu, Çeklerin vadeleri (keşide tarihleri) henüz gelmediğini, Ancak vadeleri geldiğinde takibe konulması ve icra takibinden dolayı ise davacının büyük zarara uğrayacağını, Bu nedenle dava konusu çekler hakkında teminatsız veya İcra ve İflas Kanunun 72/II. Maddesi uyarınca, teminat mukabilinde ve dava sonuna kadar, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmişlerdir. Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller değerlendirildiğinde; Dava sebepsiz zenginleşmeye ve istirdada dayalı olarak alacak davasıdır. Türk Medeni Kanununun 6. Maddesine göre, Kanunda aksine hüküm yoksa herkes iddiasını ispat etmekle yükümlüdür. HMK'nın 190. Maddesine göre de, ispat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkçe, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. İspatın hangi delillerle yapılacağı HMK'da ayrıntılı şekillerde düzenlenmiştir. HMK'ya göre, ikibinbeşyüz lirayı aşan hukuki işlemlerin senetle ispatı zorunludur. HMK'ya göre, ikrar edilen olguların ispatı gerekmez. Bu nedenle, eldeki davanın çözümünde tarafların ispatla mükellef olduğu hususların ayrıntılı bir şekilde belirlenerek uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekmektedir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak iade isteminde bulunulabilmesi için bir tarafın malvarlığının diğer tarafın aleyhine çoğalması gerekir. Buna göre sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Zenginleşen, başkasınını malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. (TBK m.77/1) Davalılardan ---------- Şti ile davacı arasında tek kullanımlık ----------- alımı konusunda bir ticari ilişki bulunup bulunmadığı, varsa bu ticari ilişki uyarınca davacının davalı ----------- tarafından teslim edilecek maske karşılığında davalı -------- tarafından diğer davalı -----------Ş’ye ciro edilen 1.556.000,00 TL tutarlı çeklerin verilip verilmediği, ciro edilen çekler ve davacı tarafından davalı ---------- nakit yapıldığı iddia olunan ödeme karşılığında maskelerin davacıya teslim edilip edilmediği, teslim edilmiş ise teslim edilen malın miktarı, dolayısıyla davacının davalıdan teslim edilmeyen ancak davalı --------- yapılan nakit ödendiği iddia olunan bedel ile keşide edildiği iddia olunan çeklerin karşılıksız kalıp kalmadığı, davacıya iadesinin gerekip gerekmediği, davaya konu çekler nedeni ile davacının davalılara borçlu olup olmadığının uyuşmazlık konusu olduğu anlaşılmaktadır. Somut olayda, dosya içeriği ve toplanan delillerden, davacı ile davalı ------------ arasında maske alım sözleşmesi olduğu davacının davalıya sözleşme gereği 47.000,00 EURO ,30.000,00 TL nakit ödeme yaptığı ve 1.556.000,00 TL bedelli çekleri teslim ettiği , -------- tarafından sözleşme gereği teslim edilecek maskelerin üretimi için diğer davalı ---------- ile maske tedarik sözleşmesi yapıldığı bu hususun davacının bilgisi dahilinde olduğu davacıya sözleşme gereği taahhüt edilen miktarda maske teslimi yapılmadığının deliller ve davalı ------------ yetkilisi beyanı ile sabit olduğu, tarafların 21.02.2022 tarihinde bir araya gelerek 47.000,00 EURO, 30.000,00 TL ve 1.556.000,00 TL bedelli çeklerin iadesi için tutanak imzaladığı davalı ---------- yetkilisi isticvabı ile de bu hususun sabit olduğu davacının aynen iade ya da ödeme günü rayicine göre faizi ile iade talebine göre davalıların 36.740,70 EURO ve 30.000,00 TL 'den sorumlu kabul edilebileceği 1.556.000,00 TL bedelli çekleri davacının ödeme zorunluluğu olmadığı, davacının ödeme zorunda kalması sebebiyle davalılardan çek bedellerini talep edebileceği açık olup davacının davasının kabulüne karar vermek gerekmiştir. Yukarıda açıklanan sebeplerle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM; Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-A-Davanın KABULÜNE, 30.000-TL'nin avans faiziyle birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine; 36.740,70-EURO'nun ödeme günündeki rayiç üzerinden Türk Lirası olarak, yasal faiziyle birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine;
B- ----------Ş. ----------- Şubesine ait, keşideci -----------Şti. Keşide yeri ----------, --------- ----------- nolu hesap adına düzenlenen; 80.000-TL Bedelli, 31.03.2022 Keşide Tarihli, -------- nolu çek, 125.000-TL Bedelli, 31.03.2022 Keşide Tarihli, ---------- nolu çek, 125.000-TL Bedelli, 31.03.2022 Keşide Tarihli, ----------- nolu çek, 131.000-TL Bedelli, 30.04.2022 Keşide Tarihli, --------- nolu çek, 75.000-TL Bedelli, 30.04.2022 Keşide Tarihli, ------------ nolu çek, 75.000-TL Bedelli, 30.04.2022 Keşide Tarihli, ----------- nolu çek, 170.000-TL Bedelli, 30.04.2022 Keşide Tarihli, ----------- nolu çek, 200.000-TL Bedelli, 31.05.2022 Keşide Tarihli, ----------- nolu çek, 125.000-TL Bedelli, 31.05.2022 Keşide Tarihli, --------- nolu çek, 125.000-TL Bedelli, 31.05.2022 Keşide Tarihli, ---------- nolu çek, 200.000-TL Bedelli, 30.05.2022 Keşide Tarihli, ----------- nolu çek, 125.000-TL Bedelli, 30.06.2022 Keşide Tarihli, ---------- nolu çeklerin tutarı olan 1.556.000,00-TL'nin davalılardan müşterek ve müteselsilen faiziyle istirdadına,
2-Harçlar Yasasına göre alınması gereken 149.288,35 TL'nin başlangıçta alınan 11.014,99 TL'den mahsubu ile bakiye kalan 138.273,36 TL'nin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
3-Yargılama sırasında davacı tarafın yapmış olduğu 11.014,99 TL peşin harç, 80,70 TL başvuru harcı, 12.750,00 TL bilirkişi masrafı, 2.546,75 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere bakiye toplam 26.392,44 TL'nin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Yargılama sırasında davacı taraf kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 300.399,93 TL vekalet ücretinin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi uyarınca, artan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekilleri yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren İKİ HAFTA içerisinde dilekçe ile başvurulacak İSTİNAF yolu açık olmak üzere OY BİRLİĞİ ile verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 06/11/2024