İSTANBUL ANADOLU 8. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2023/759 Esas
KARAR NO:2024/811
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ: 27/10/2023
KARAR TARİHİ: 23/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkil şirket -------- bu yana film ve dizi sektöründe faaliyet gösterdiğini, ticari faaliyetine --------- devam eden müvekkil aleyhine taşınmaz sahibi tarafından tahliye davası açılmış ve mahkeme tarafından müvekkilin taşınmazdan tahliyesine karar verildiğini, söz konusu tahliye kararı sebebiyle müvekkil ilgili taşınmazdan derhal taşınarak kendisine yeni bir ofis aramaya koyulduğunu, ancak bulamadığını, bu sebeple şirkete ait ------- yıllarına ait resmi defterler, yevmiye-kebir- envanter defterleri ile fatura klasörleri müvekkil şirket sahibi ---- çok samimi arkadaşı olan ------şahsın, ---- faaliyet göstermekte olan ---------- adresinde bulunan taşınmazın alt katında yer alan deposuna güvenli şekilde konulduğunu, Müvekkil şirketin taşınmazı mahkeme kararı sebebiyle hızlıca tahliye etmesi, yeni bir taşınmaz bulamaması ve ------ kendisine ait depoda evrakların çok güvenli şekilde saklanacağını belirtmiş olması sebebiyle müvekkil tarafından bu şekilde bir karar alındığını, zira gelinen süreçte de müvekkil tarafından ------ adresinde bulunan-------ticari faaliyetler sürdürülmeye başlanmışsa da söz konusu hazır ofiste müvekkil şirkete ait evrakların muhafaza edilebileceği uygun bir deponun bulunmaması nedeniyle ilgili evraklar depoda bırakıldığını, Müvekkilinin, ----- sürekli şekilde iletişim halinde kalarak kendilerine ait eşya ve evrakları bir süre sonra talep etmiş; ------- "kendisine ait eşyaların da burada bulunduğu, depoda kamera bulunduğunu, bütün eşyaların güvende olduğu ve müvekkil şirkete teslim edileceği" yönünde telkinlerde bulunduğunu ve müvekkil tarafından aralarındaki güven ilişkisi sebebiyle eşya ve evraklar bir süre daha bu şekilde beklendiğini, süreç içinde müvekkilin bilgisi dışında ----ortağı şirketlerini tasfiye ettiğini ve ---- bu süreçte yurt dışına yerleştiğini,---- dükkanın boşaltılacağı ve depoda bulunun evrakların ne yapılacağı ile ilgili eski ortağı tarafından ulaşmaya çalışılmışsa da -------dönemde yurtdışında bulunması sebebiyle kendisiyle iletişim kurulamadığını ve müvekkil şirkete ait evraklar dükkanın boşaltıldığı esnada zayi olduğunu, müvekkil şirket sahibi -------- tarafından söz konusu otomobil galerisinin önünden geçerken dükkanın başka bir şahsa devredildiği görülmüş ve derhal yeni dükkan sahipleriyle görüşülerek durumun izah edildiğini, dükkanı devralan şahıslar tarafından depoda bir takım evrakların bulunduğunun iletilmesi üzerine müvekkil tarafından depoya inilerek evraklar tespit edilmeye çalışılmışsa da müvekkil şirkete ait hiçbir evrağın depoda olmadığı müvekkil tarafından 25/10/2023 tarihinde tespit edildiğini, açıklanan nedenleler müvekkil şirkete ait zayi durumunda bulunan; ---------- yıllarına ait resmi defterler, yevmiye-kebir-envanter defterleri ile fatura klasörleri ve tüm mali evraklar için zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.Tanık ----- beyanında: "ben 2022 yılından itibaren yaklaşık ------- çalıştım. Davacı bulunduğu adresten başka bir adrese taşınacaktı. koliler içerisinde özel evrak ve eşyaları benim çalışmış olduğu ----- kullanılmayan konulmuştu. Bir süre sonra ------ isimli galeri kapatıldı.------ sahibi galeriyi devredeceğinden bahisle davacıya ait eşyalarda içinde olmak suretiyle dükkanı kilitleyip devredeceğini söyledi. Davacının -------- galeriye bırakmış olduğu belge ve evrakların akibetinden bilgim yoktur" şeklinde beyanda bulunmuştur.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:SMMM bilirkişi ----- tarihli raporunda özetle; davacının kaybolduklarını iddia ettiği ticari defterlerine ilişkin Mali Müşavirinden ------- yıllarına ilişkin Noter tasdik bilgilerinin temin edildiği, 2018 yılı tasdik bilgilerini se tespit edilemediği, ticari defterlerinin kaybolduğu iddia edilen davacı şirketin--------- tarihinden itibaren kayıtlı olduğu, Sermayesinin 10.000,00 TL.den 5.000.000,00 TL.ye yükseltilerek sermaye artırımı yapıldığı, tek ortaklı olmak üzere sermaye şirketi olduğu ve yetkilisinin ------ olduğu, şirketin son tescilinin 16.08.2023 tarihinde yapıldığı, davacı hakkında herhangi bir vergi incelemesi veya soruşturmanın bulunmadığının belirtildiği, davacının, saklanması zorunlu ticari defterlerini, arkadaşının işlettiği ---- deposuna konulduğuna dair tanıklık eden ---çalışanı tanık --------- ifadesi doğrultusunda: İlk işyerinden mahkeme kararı ile tahliye edildiği, yeni kiraladığı yerin-ofisin küçük olması nedeniyle saklanması zorunlu ticari defterleri belgelerinin arkadaşının işyeri deposuna muhafaza altına alan, arkadaşının taşınmasından sonra da bırakıldıkları depoda bulunamayan ticari defterin ve belgeleri için zayi belgesi talebinde bulunan,----- itibaren kayıtlı olduğu, mükellefi bulunduğu vergi dairesinin bildirimine göre hakkında bir vergi incelemesinin ve soruşturmanın bulunmadığı davacının ticari defterlerinin, kaybolmuş olabilecekleri kanaatine varıldığını beyan ve rapor etmiştir.Bilirkişi raporu davacı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edildiği ve davacı tarafından rapora karşı beyan dilekçesi sunulduğu görüldü.

İNCELEME ve GEREKÇE:Dava, Zayi Belgesi Verilmesi davasıdır. TTK'nın 82/1. maddesi gereğince, "Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür."Saklama süresi on yıl olup sürenin başlangıcı da kanunda belirtilmiştir (TTK m.82/5-6). Defter ve belgelerin saklanması yükümü, gerçek kişi tacirlerde ticaretin terk edilmesinden sonra sürdüğü gibi, tacirin ölümü halinde mirasçılar bakımından da devam eder. Mirasın resmi tasfiyesi veya tüzel kişiliğin sona ermesi durumlarında, defter ve belgeler Sulh Hukuk Mahkemesince saklanır (TTK m.82/8). Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir(TTK m.82/7).Somut olayda; davacının ilk iş yerinden tahliyesine karar verildiği, yeni kiralanan ofisin küçğk olması nedeniyle başka bir iş yerinin deposunda saklanması zorunlu defter ve belgelerin muhafaza edildiği ancak akabinde belge ve defterlerin muhafaza edildiği yerde bulunmadığı dikkate alındığında defter ve belgelerin zayi olduğu anlaşılmakla davacıya ait zayi belgesi talep edilen defter ve kayıtların da zayi olduğu ve TTK 82. Maddenin yasal şartları oluştuğu anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile;
1-Davacı şirkete ait -------- ait resmi defterler, yevmiye kebir ve envarter defterleri ile fatura klasörleri ile tüm dayanak mali evrakların zayi olduğunun tespitine ve zayi belgesi verilmesine,
2-Alınması gerekli 427,60 TL harçtan dava açılırken peşin olarak yatırılan 269,85 TL harcın mahsubu ile eksik kalan 157,75 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacının yatırmış olduğu başvuru harcının üzerinde bırakılmasına,
4-Davanın niteliği gereği davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Kararın kesinleşmesi halinde kullanılmayan gider avansının ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 345. maddesi uyarınca 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer eş değer Mahkemesine verilecek usulüne uygun istinaf dilekçesi ile -----Adliye Mahkemesi İstinaf Yasa Yoluna başvurabileceği belirtilerek verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/10/2024