İSTANBUL ANADOLU 4. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2023/108 Esas
KARAR NO: 2024/781
DAVA: Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 09/11/2016
KARAR TARİHİ: 23/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili --------- 03.06.2013 tarihinde davalı kooperatife üyelik başvurusunda bulunduğunu ve 05.06.2013 tarihinde yönetim kurulunun 215 nolu kararı ile üyelik başvurusunun kabul edildiğini, müvekkilinin üyelik başvurusuna göre, kooperatifin-------- nolu blokta bulunan ---------- nolu dubleks dairesi müvekkilinin taahhüdü karşılığında müvekkiline verildiği, müvekkilinin üyelik bedeli olarak, keşidecisinin kendisinin olduğu 05.06.2013 vade ve 150.000,00 TL meblağ, 05.07.2013 vade, 50.000,00 TL meblağ, 05.09.2013 vade 50.000,00 TL meblağ ve 05.10.2013 vade 50.840,00 TL meblağlı olmak üzere, toplam 358.340,00 TL bedelli 5 adet senedi dkire bedeli olarak kooperatife verdiğini, müvekkilinin söz konusu senet bedellerinin tamamını dönemin yönetim kurulu başkanı ---------- ödediğini ve ödemeleri karşılığında kooperatif kaşeli makbuzlarını aldığını, tüm dekontların dilekçe ekinde sunulduğunu, ayrıca müvekkilinin --------, ---------, --------- ve --------- gibi altyapı bedellerine karşılık olarak davalı kooperatife 7.500,00 TL ödeme yaptığını, buna ilişkin makbuzların da dilekçe ekinde sunulduğunu, netice itibariyle müvekkilinin davalı kooperatife toplam 358.340,00 TL ödediğini, buna karşılık davalı kooperatif tarafından müvekkiline, ---------- Noterliğinin 07.09.2016 tarih ve --------- yevmiye nolu ihtarnamesi ile müvekkilinin davalı kooperatife taahhüt etmiş olduğu 370.840,00 TL’nin ödenmediğinden bahisle ihtarname yollandığı, davalının ihtarına cevaben ----------- Noterliğinin 09.09.2016 tarih ve ----------- yevmiye nolu ihtarnamesi ile cevap verildiği ve muhataba olan tüm borçların ödendiğinin bildirildiğini, müvekkilinin daha sonra kooperatifin yeni yönetimi ile yapmış olduğu yüz yüze görüşmelerde eski başkan --------- müvekkilinin yapmış olduğu ödemeleri bilançoya yansıtmadığını ve bunun gibi bir çok kişinin aynı durumda olduğu öğrendiğini, ancak Mahkemenin de takdir edeceği üzere, müvekkilinin bu durumdan mağdur edilebilmesi mümkün olmadığını, zira üye olarak müvekkilinin yegane sorumluluğu üyelik borcu ödemek olduğunu, bunun bilançoya yansıtılıp, yansıtılmadığı hususunun kooperatifin sorumluluğunda olduğunu, Kooperatif yönetim kurulu başkanı olarak --------- seçilmiş olduğuna göre bunun sorumluluğunun müvekkiline yükletilebilmesinin mümkün olmadığını, şimdiki yönetimin eski yönetim başkanı ----------- ve bir takım eski yöneticiler hakkında zimmet, dolandırıcılık, görevi kötüye kullanma, çıkar amaçlı suç örgütü kurmak vb. suçlamalar ile haklarında --------- soruşturma sayılı dosyası ile şikayette bulunduğunu, davacı tarafından da söz konusu soruşturmaya şikayet dilekçesi sunulduğunu, davacının borcunu ödemiş olmasına rağmen davalı kooperatif tarafından borçlu çıkarıldığını, davalı kooperatifi dolandıranın eski yönetim olduğunu, eski yönetimin kusurlarının müvekkiline yükletilmesinin hukuken mümkün olmadığını, bu nedenle ileride olabilecek muhtemel icra takipleri veya üyelik ihraçlarını önlemek adına müvekkilinin ödemiş olduğu 358.340 TL açısından borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek, davacı tarafça müvekkili kooperatife yapılmış herhangi bir ödeme söz konusu olmadığını, ödeme belgesi olarak sunulan makbuz ve senetlerin, sonradan kötü niyetli olarak davacı taraf ile kooperatifi, tek başına temsil etme ve borçlandırma yetkisi bulunmayan eski yönetici olan ---------- arasında imzalanan belgeler olduğunu, bu belgelerin müvekkili kooperatifi bağlamadığını, zira yapılan işlemler yetkisiz temsile dayandığını, davacı tarafın tüm ödemelerini senet ile yaptığını iddia etmesi, tek bir banka dekontu dahi sunamamasının, tek başına anılan senetlerin sonradan oluşturulduğunu gösterdiğini, zira, müvekkili kooperatifin tüm aidatları senet karşılığı tahsil etme gibi bir uygulaması olmadığını, aidatların nakit olarak ve banka hesabına yapıldığını, ancak aidat yapılandırılmasına gidilmesi halinde, peşin nakit ödemeler yapılması kaydı ile bakiye kısım için senet kabul edilebilir olduğunu, bu durumda da yönetim kurulu üyelerinin çift imzası ile ödeme olarak senet kabulü söz konusu olabildiğini, nitekim, gerek senetlerin kooperatifçe teslim alındığı iddia edilen 03.06.2013 tarihinde gerekse senetlerin ödendiği iddia edilen; 09.07.2013- 06.08.2013- 09.09.2013- 12.10.2013- 04.02.2014 tarihlerinde kooperatifi taahhüt altına sokmaya ve ilzama, her türlü sözleşme, senet, çek ve makbuzu imzalamaya kooperatif yönetim kurulu üyelerinin herhangi ikisi yetkili kılındığını, dolayısıyla bir an için davacının iyi niyetli olduğunun kabul edilmesi halinde dahi, dayanakları belgeler, eksik temsile dayalı olduğundan müvekkili kooperatifi bağlamadığını, dolayısıyla yetkisiz kişiye yapılan ödemenin usulüne uygun ödeme sayılamayacağını ve davacıyı borçtan kurtarmayacağının izahtan vareste olduğunu, halihazırda kayıtlarında yaptığı incelemelerde, davacı tarafından yapılmış herhangi bir ödemeye rastlanılmadığını, davacının, kooperatifin üyesi olup, dava tarihi itibariyle, müvekkili kooperatife toplamda 370.840,00 TL borcu bulunduğunu belirterek, haksız ve dayanaksız davanın reddine, karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER, DAVANIN VE ÇEKİŞMELİ KONULARIN TESPİTİ, DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ NEDENLER VE SONUÇ: 1-Deliller: a-Taahütname: (03.06.2013 tarihli) Kooperatife yeni giren üyenin, diğer üyelerin ödemiş olduğu meblağın tamamını peşin olarak ödemekle yükümlü olduğu, idare heyetinin tespit ettiği parasal yükümlülükleri zamanında yerine getirmek zorunda olduğu, geç ödemlerde aylık %10 gecikme faizi uygulanacağı gibi parasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve getirilmediği taktirde üyeliğin sonuçlarını belirten taahhütname davacı tarafından imzalanmış, ayrıca taahhütname üzerinde davalı kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı --------- imzası bulunmaktadır. b-Üyelik Giriş Beyannamesi: (03.06.2013 tarihli) Kooperatif kararları ve ödeme şartlarına uyacağını belirten beyannamede, davalı imzası ile davalı kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı --------- imzası bulunmaktadır. c-Kooperatife üyeliğin kabul edilmesi ve gereken işlemin yapılması ile ilgili yazı: (03.06.2013 tarihli) davacı tarafından imzalanmış, ayrıca taahhütname üzerinde davalı kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ----------- imzası bulunmaktadır. d-Kooperatifte 03.06.2013 tarihli taahhütname: Kooperatifin --------- Blok, ---------- nolu Dublex daire, Pafta no ---------, Ada no ----------, Parsel no ----------- olarak belirtilmiştir. e-Senet Alındı Bordrosu: ---------- 350.840,00 TL tutarında senet alındığını belirten senet alındı bordrosu, davacı tarafından imzalanmış, ayrıca davalı kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ----------- imzası bulunmaktadır.
Üye No: ----------, Blok No: ----------, Daire No: ---------- olarak belirtilmiş,
05.06.2013 vade tarihli senet 150.000,00 TL,
05.07.2013 vade tarihli senet 50.000,00 TL,
05.08.2013 vade tarihli senet 50.000,00 TL,
05.09.2013 vade tarihli senet 50.000,00 TL,
05.10.2013 vade tarihli senet 50.840,00 TL,
Toplamı 350.840,00 TL.

f-Ödeme Makbuzları:
03.06.2013 tarihli ----------- sıra nolu 150.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, ----------- Kooperatif Giriş Peşinatına karşılık alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ---------- imzası bulunmaktadır.
09.07.2013 tarihli ….. sıra nolu 50.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, ----------- 2013 ödemlere mahsuben alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ----------- imzası bulunmaktadır.
06.08.2013 tarihli ----------- sıra nolu 50.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, ---------- 05.08.2013 vadeli senedine karşılık nakden 50.000,00 TL alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ------------ imzası bulunmaktadır.
09.09.2013 tarihli ----------- sıra nolu 50.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, ----------- 05.09.2013 vadeli senedine karşılık nakden 50.000,00 TL alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ----------- imzası bulunmaktadır.
12.10.2013 tarihli ….. sıra nolu 50.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, ----------- 05.10.2013 ödemesine mahsuben 50.000,00 TL alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ---------- imzası bulunmaktadır.
04.02.2014 tarihli ------------ sıra nolu 7.500,00 TL tutarındaki makbuz ile, ----------- ---------, ---------, --------- ve ---------- alt yapı bedellerine istinaden 7.500,00 TL alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ---------- imzası bulunmaktadır.
g-Davalı ------------ tarafından davacı tarafa ----------- Noterliğinden 06.09.2016 tarih ----------- yevmiye nosu ile çekilen ihtarname:
"Sayın Muhatap, hali hazırda sizin de üyesi bulunduğunuz kooperatifimizin %90 oranında inşaatı tamamlanmış olup, buna karşın üyeliğiniz gereği müvekkil kooperatifimize, taahhüt etmeniz gereken 370.840,00 TL, hali hazırda ödenmemiş ve taahhüdün gereği yerine getirilmemiştir.
İş bu ihtarnamenin tarafınıza tebliğinden itibaren 10 gün içinde, 370.840,00 TL, tamamının kooperatife ödemenizi veya ödeme koşullarına ilişkin olarak konuyla ilgili olarak kooperatif yönetimiyle temasa geçmeniz gerekmektedir.
İhtarın gereklerine riayet edilmemesi halinde, Kooperatif Kanun, Kooperatifimiz Tüzüğü ve ekleri uyarınca, kooperatifle olan ilişiğinizin kesileceğini, hak kaybı ve mağduriyet yaşanmaması amacıyla tarafınıza ihbaren ihtar ederiz." şeklinde düzenlenmiştir.
ğ-Davacı ... ----------- tarafından davalı ---------- ---------- Noterliğinden 09.09.2016 tarih ---------- yevmiye nosu ile çekilen ihtarname:
"Muhatap tarafından gönderilmiş olunan ihtarname ile müvekkilimin, muhatap kooperatif üyeliği gereğince, taahhüt etmiş olduğu 370.840,00 TL bedeli ödemediği ihbar olunmuştur.
Ancak müvekkilimin, üyelik borcunun tamamını ödemiştir. Buna ilişkin makbuz ve ibranameler, muhataba sunulmuştur. Müvekkilimin, muhataba hiçbir borcu bulunmamaktadır." şeklinde düzenlenmiştir.
h-İmza sirkülerleri:
------------ 10.06.2012 tarihinde yapılan 2011 yılı olağan genel kurul toplantısında; Gündemin 10. Maddesinde, yapılan seçim sonucunda, Yönetim Kurulu Asil Üyeliklerine, ---------, ----------, ----------,bir yıl süre ile görev yapmak üzere oy birliği ile seçilmiş, yönetim kurulu, 11.06.2012 tarih ----------- nolu karar ile; görev taksimi yaparak, başkanlığa ----------, Yönetim Kurulu ikinci başkanlığına ------------- ve muhasip üyeliğe ---------- oy birliği ile seçilmiş, yönetim kurulu, 12.06.2012 tarih ------------ nolu karar ile; temsil ve ilzama hakları esasları belirtilmiştir.29.06.2012 tarihli imza sirküleri: ----------- Noterliğinden 29.06.2012 tarih ---------- yevmiye nolu imza sirkülerinde davalı ----------- Yetkililer ----------, -----------, ----------- olarak belirtilmiş,---------Ticaret Sicili Memurluğunca 27.06.2012 tarihinde tescil edilen ve ------------ Noterliğinden 19.06.2012 tarih ve -------- ---------- yevmiye numarasıyla tasdikli 11.06.2012 tarih ve --------- karar ile 12.06.2012 tarih ve ---------- nolu kararlarına göre, Yönetim Kurulunun kooperatif merkezinde toplanarak 10.06.2012 tarihinde yapmış olduğu olağan genel kurulunda bir yıl süre ile göreve getirilen mevcut yönetim kurulundan herhangi bir isim değişikliği olmadığı, yönetim kurulu kendi arasında görev taksimi yaparak, Yönetim Kurulu Başkanlığı -----------, yönetim kurulu ikinci başkanlığına ----------- ve muhasip üyeliğe ------------ oy birliğiyle seçildiği, temsil ve ilzam ile ilgili olarak; 1. maddesinde, "Kooperatifi resmi dairelerde, mahkemeler ve üçüncü şahıslara karşı temsil eder.", 6. maddesinde, "Kooperatifi taahhüt altına sokmaya ve ilzam edecek her türlü sözleşme, senet, makbuz, çek ve belge imzalamaya, Yönetim Kurulu Başkanı --------- yanında Yönetim Kurulu üyelerinden herhangi birisinin kooperatif unvanı üzerine atacakları iki imza ile kooperatifi en geniş şekilde temsil ve ilzam edilmesine" şeklinde kararlar alındığı anlaşılmıştır. ------------ 29.06.2013 tarihinde yapılan 2012 yılı olağan genel kurul toplantısında; gündemin 8. Maddesinde, yapılan seçim sonucunda, Yönetim Kurulu Asil Üyeliklerine, ----------, ---------, ---------, yedek üyeliğe ----------, -----------, ------------ oy çokluğu ile seçilmiştir.---------- 21.06.2014 tarihinde yapılan 2013 yılı olağan genel kurul toplantısında; gündemin 9. Maddesinde, yapılan seçim sonucunda, Yönetim Kurulu Asil Üyeliklerine, ----------, ---------, ---------, ----------, ----------- oy çokluğu ile seçilmiş, 23.06.2014 tarih ---------- molu karar ile görev taksiminde; yeni dönemde ----------- sağlık sorunları nedeniyle işlerin aksamaması için, Yönetim Kurulu Başkanlığını -----------, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığına ---------, Yönetim Kurulu Muhasip Üyeliğine -----------, Yönetim Kurulu Üyeliğine ---------- ile ----------- seçilmiş olup yönetim kurulunun buna göre görev almasına oy birliği ile karar verilmiştir. 30.06.2014 tarih --------- nolu karar ile, temsil ve ilzama hakları esasları belirtilmiştir.10.09.2014 tarihli imza sirküleri; ----------- Noterliğinden 10.09.2014 tarih ---------- yevmiye nolu imza sirkülerinde, davalı ----------- yetkililer, ----------, ----------, ----------, ----------, ----------- olarak belirtilmiş, ----------- ---------- Ticaret Sicili Gazetesinin 25.08.2014 tarih ve---------- sayılı nüshasında neşir ve ilan olunan 23.06.2014 tarih ve ---------- nolu karar ile 30.06.2014 tarih ve ------------ nolu kararlarına göre; Yönetim Kurulu’nun 21.06.2014 tarihinde yapılan olağan genel kurulunu müteakip, yönetim kurulu toplantısında, yeni seçilen yönetim kurulunun görev bölümü ve genel kurulun değerlendirilmesinde, yeni dönemde --------- sağlık sorunları nedeniyle işlerin aksamaması için, Yönetim Kurulu Başkanlığını -----------, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığına -----------, Yönetim Kurulu Muhasip Üyeliğine ----------, Yönetim Kurulu Üyeliğine --------- ile ---------- seçilmiş olup yönetim kurulunun buna göre görev almasına oy birliği ile karar verilmiştir.
Kooperatifin temsil ve ilzamı hakkında;
6. Maddesinde, kooperatifi taahhüt altına sokmaya ve ilzam edecek her türlü sözleşme, senet, makbuz, çek ve belge imzalamaya,
8. maddesinde bankalar, postane, ortaklar ve üçüncü şahıslardan kooperatif adına para tahsil etmeye ve başkalarına ödemeler yapmaya karar verilmiştir.
ı-Kooperetifin incelenen defterleri ve kayıtları: Bilirkişiler --------- ve ----------- tarafından düzenlenen 16.11.2018 tarihli bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, davaya konu olan ve davacı tarafın iddia ettiği ödemelerinin 2013 ve 2014 yılında olması nedeniyle 2013 – 2014 yılı defterleri ve dava tarihinin 09.11.2016 tarihi olması nedeniyle 2016 yılı ticari defterleri incelenmiştir. Davacı tarafın 2013-2014 ve 2016 yılı Ticari defterleri, Yevmiye, Kebir ve Envanter defterlerinin 6102 sayılı yeni TTK m.64-67 uyarınca, ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin yapılmış olduğu tespit edilmiştir. HMK m.222 ye göre; Davacı tarafın, ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri yapılmış olduğu, birbirini teyit ettiği ve usulüne uygun tutulmuş olduğu tespit edilmiştir.Davalı kooperatifin cari hesap kayıtlarının incelenmesinde; davalı Kooperatifin Karar Defterinde; 30.09.2013 tarihli --------- nolu, Üyelik için müracaat eden şahıs hakkında konulu kararda; --------- Blok--------- nolu bahçe katına üye olmak için müracaat eden --------- üyeliğinin kabulüne yönetim kurulunun oy birliği ile karar verdiği, şeklinde karar alındığı, Üye Kayıt Defterinde; 69. Sayfada, ------- --------- Blok D:---------- - 30.09.2013 tarih ve ---------- nolu yönetim kurulu kararı ile ---------- hissesi devredildiği, Üye aidat tahsilatı bölümünde, Yönetim kurulu üyeleri, ------------ isminin yazıldığı, --------- ve ---------- isim ve imzası bulunduğu, ----------- 30.09.2013 tarihinde ---------- Blok D:---------- nolu kooperatif dairesini devraldığı tespit olunmuştur.Ancak, davacı tarafın sunmuş olduğu "Senet Alındı Bordrosu"nda, ---------- 350.840,00 TL tutarında senet alındığını belirten senet alındı bordrosu, davacı tarafından imzalandığı, ayrıca davalı kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ---------- imzasının bulunduğu tespit olunmuştur. Ancak; davalının 2013-2014 ve dava tarihi itibariyle 2016 yılı ticari defterleri olan yevmiye, kebir ve envanter defterlerinde, 2013 yılında, davacı ... ---------- muhasebe defterlerinde üyelik kaydının yapılmadığı, davacı taraftan Kooperatif Yönetim Kurulu Başkanı tarafından alınan 350.840,00 TL tutarındaki senetlerin alındığına dair muhasebe kaydının yapılmadığı, daha sonrasında, senetlerin tahsil edildiği tarih itibariyle ve 2014 yılında ---------, ---------, ---------- VE ---------- bedellerine istinaden alınan 7.500,00 TL tutarın muhasebe kaydının yapılmadığı, davalı Kooperatifin 2013-2014 yılı ticari defterlerde ve dava tarihi itibari ile 2016 yılı ticari defterlerinde davacı tarafa ait ödeme yaptığına dair muhasebe kaydının olmadığı, Defter kayıtlarında yer almadığı tespit edilmiştir.
2-Davanın ve çekişmeli konuların tespiti:
Dava, kooperatif üyelik bedeli yönünden borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Taraflar arasında, "davacının davalı kooperatife üye olduğu" hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık,
A-Davacının, davalı kooperatife borcu olup olmadığı, varsa miktarının ne kadar olduğu,
B-Davacının, davalı kooperatifin önceki yöneticisi --------- yaptığı ödemelerin davalı kooperatifi bağlayıp bağlamayacağı noktalarında toplanmaktadır.
3-Delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, hukuki nedenler ve sonuç:
Davanın esası ile ilgili olarak, davalı kooperatifin defter ve kayıtlarının incelenmesi gerektiğinden mali müşavir ve nitelikli hesaplamalar uzmanı bilirkişiden oluşan bilirkişi heyeti oluşturularak uyuşmazlığın çözümü yoluna gidilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde müvekkili tarafından ödenmiş olunan 358.340,00 TL üyelik bedeli yönünden davalı kooperatife borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı kooperatif davacıya gönderilen --------- Noterliğinin 07.09.2016 tarih ve ----------- yevmiye nolu ihtarnamesi ile kooperatife taahhüt etmiş olduğu 370.840,00 TL’nin ödenmesinin istendiği anlaşılmıştır.
Bu sebeple davacının kooperatif üyesi olduğu konusunda taraflar arasında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Davacı ... --------- 30.09.2013 tarihinde ------- Blok D:-------- nolu kooperatif dairesini devraldığı anlaşılmaktadır.
Davacı tarafın sunmuş olduğu Senet Alındı Bordrosunda, -------- 350.840,00 TL tutarında senet alındığını belirten senet alındı bordrosu, davacı tarafından imzalanmış, ayrıca davalı kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ---------- imzası bulunmaktadır.
Üye No: ---------, Blok No: --------, Daire No: -------- olarak belirtilmiş,
05.06.2013 vade tarihli senet 150.000,00 TL,
05.07.2013 vade tarihli senet 50.000,00 TL,
05.08.2013 vade tarihli senet 50.000,00 TL,
05.09.2013 vade tarihli senet 50.000,00 TL,
05.10.2013 vade tarihli senet 50.840,00 TL,
Toplamı 350.840,00 TL tutarında senedin alındığı beyan edilmiştir.
Yine davacı tarafın sunmuş olduğu tahsilat-ödeme makbuzlarında;
-03.06.2013 tarihli ---------- sıra nolu 150.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, --------- Kooperatif Giriş Peşinatına karşılık alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ---------- imzası bulunmaktadır.
-09.07.2013 tarihli ….. sıra nolu 50.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, ---------- 2013 ödemlere mahsuben alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ----------- imzası bulunmaktadır.
-06.08.2013 tarihli ----------- sıra nolu 50.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, ------------- 05.08.2013 vadeli senedine karşılık nakden 50.000,00 TL alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ----------- imzası bulunmaktadır.
-09.09.2013 tarihli ------------- sıra nolu 50.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, -------------- 05.09.2013 vadeli senedine karşılık nakden 50.000,00 TL alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ---------- imzası bulunmaktadır.
-12.10.2013 tarihli ….. sıra nolu 50.000,00 TL tutarındaki makbuz ile, ------------- 05.10.2013 ödemesine mahsuben 50.000,00 TL alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı --------- imzası bulunmaktadır.
-04.02.2014 tarihli ---------- sıra nolu 7.500,00 TL tutarındaki makbuz ile, --------- --------, ---------, --------- ve --------- alt yapı bedellerine istinaden 7.500,00 TL alındığını belirten makbuz üzerinde kooperatif kaşesi üzerine Yön. Kur. Başkanı ------------ imzası bulunmaktadır.
Ancak; 2013, 2014 ve dava tarihi itibariyle 2016 yılı ticari defterleri yevmiye, kebir ve envanter defterlerinde, 2013 yılında, davacı ... -------- muhasebe defterlerinde üyelik kaydının yapılmadığı, davacı taraftan Kooperatif Yönetim Kurulu Başkanı tarafından alınan 350.840,00 TL tutarındaki senetlerin alındığına dair muhasebe kaydının yapılmadığı, daha sonrasında, senetlerin tahsil edildiği tarih itibariyle ve 2014 yılında -------, ----------, -------------- VE ------------ bedellerine istinaden alınan 7.500,00 TL tutarın muhasebe kaydının yapılmadığı, davalı Kooperatifin 2013-2014 yılı ticari defterlerde ve dava tarihi itibari ile 2016 yılı ticari defterlerinde davacı tarafa ait ödeme yaptığına dair muhasebe kaydının olmadığı, Defter kayıtlarında yer almadığı tespit edilmiştir. Kooperatif ana sözleşmesinin "Kooperatifin Temsil ve İlzamı" başlığını taşıyan 46.maddesi "Kooperatif adına düzenlenecek evrakın muteber olması veya kooperatifi ilzamı için, kooperatif unvanı altında temsile yetkili olanlardan ikisinin imzası gereklidir. Yönetim kurulu, kooperatifi temsil ve kooperatif adına imza atmaya yetkili şahısları kararla tespit eder ve bu kararın noterlikçe onaylanmış bir sureti, imzalarla birlikte tescil edilmek üzere Ticaret Sicili Memurluğuna verilir. Gerektiğinde, yukarıdaki fıkra hükmüne göre hareket edilerek imza yetkisine sahip kimseler değiştirilebilir." hükmünü haizdir. Kooperatif ana sözleşmesinin 46.maddesinde kooperatifin temsili için kooperatif başkanı ile yönetim kurulu üyelerinden birinin birlikte imzası gerekmektedir.Davacı tarafından ibraz edilen makbuzlarda sadece o dönemde kooperatif başkanı olan ----------- imzası bulunmaktadır.Davacı tarafından kooperatif başkanı ----------- yapılan ödemeler kooperatif kayıtlarında gösterilmemiştir.Bu sebeple kural olarak tek imza ile düzenlenen ve kooperatif kayıtlarına işlemeyen makbuzların kooperatifi bağlamayacağının kabulü gerekmektedir.Ancak davalı kooperatifin kayıtlarına geçen başka üyelerden tahsil edilmiş olan ödeme makbuzlarında yine kooperatif başkanının tek başına imzasının bulunduğu ve bu şekilde yapılan tahsilatların teamül haline geldiğinin tespit edilmesi halinde tahsilatların kooperatif başkanı tarafından tek imza ile yapıldığı ve davalı kooperatifin bu şekilde yapılan tahsilatları benimsediğinin kabulü gerekeceğinden bu durumda davacının yaptığı ödemelerin davalı kooperatife yapılmış olduğunun kabulü gerekeceği kanaatine varılmıştır.Buna göre, incelenen defter kayıtlarından bu husus tespit edilemediğinden ve bu nedenle "davacının ödeme yaptığı tarihlerde kooperatif adına yapılan tahsilat makbuzlarının incelenmesi ve bu şekilde yapılan tahsilatların kooperatif kayıtlarında geçip geçmediğinin tespiti gerektiğinden davalı kooperatif vekilinin hazır olduğu 19/12/2018 tarihli duruşmanın 1 numaralı "Davalı vekiline, davacı vekilinin belirttiği davacının ödeme yaptığı 06 Ağustos 2013, 3 Haziran 2013, 4 Şubat 2014, 12 Ekim 2013, 9 Eylül 2013 ve 9 Temmuz 2013 tarihlerini kapsayan 6 Ağustos 2013-5 Şubat 2014 tarihleri arasında üyelere kesilen makbuz suretlerine ilişkin kayıtları sunması veya bilirkişi incelemesini açık hale getirdiğini bildirmesi için 2 haftalık kesin süre verilmesine, davalı vekili tarafından kesin süre içinde beyanda bulunulduğunda ilgili makbuzların incelenip ek rapor düzenlenmek üzere dosyanın aynı bilirkişi heyetine tevdiine, davalı vekili tarafından yapılan ihtarın yerine getirilmediği taktirde eski kooperatif başkanı ----------- davacı gibi diğer üyelerden tahsil ettiği paralara ilişkin tek imzalı makbuz düzenlediğinin kabulü ile yargılamaya devam edileceğinin ihtarına(ihtar edildi), bilirkişilere yerinde inceleme yapma yetkisi verilmesine, İnceleme günü olarak 08/01/2019 günü saat: 09:30 olarak belirlenmesine, ek raporun taraflara tebliğine," şeklindeki ara kararı ile davalı tarafa "davacının ödeme yaptığı 06 Ağustos 2013, 3 Haziran 2013, 4 Şubat 2014, 12 Ekim 2013, 9 Eylül 2013 ve 9 Temmuz 2013 tarihlerini kapsayan 6 Ağustos 2013-5 Şubat 2014 tarihleri arasında üyelere kesilen makbuz suretlerine ilişkin kayıtları sunması veya bilirkişi incelemesini açık hale getirdiğini bildirmesi" için 2 haftalık kesin süre verilmiş, ancak davalı taraf verilen kesin süre içinde istenen kayıtları sunmamış ve defter inceleme günü sonuna kadar kayıtları bilirkişi incelemesine açık hale getirmemiştir. Her ne kadar davalı vekili 24/01/2019 tarihli dilekçesi ile bilirkişilerle yerinde inceleme hususunda görüştüğünü beyan etmiş ise de, bu husus tebligat yapılmak suretiyle bilirkişilere ayrı ayrı sorulmuş, bilirkişiler 28/03/2019 tarihli dilekçeleri ile davalı vekili veya davalı kooperatif temsilcisi ile bu şekilde bir görüşme yapmadıklarını beyan etmişlerdir.Buna göre, bilirkişilerin beyanı doğru kabul edilerek, davalı taraf verilen kesin süre içinde istenen kayıtları sunmadığından ve davalı kooperatifin kayıtlarına geçen başka üyelerden tahsil edilmiş olan ödeme makbuzlarında yine kooperatif başkanının tek başına imzasının bulunduğu ve bu şekilde tahsilatların önceki kooperatif başkanı ------------- tarafından tek imza ile yapıldığı ve davalı kooperatifin bu şekilde yapılan tahsilatları benimsediğinin kabulü, sonuç olarak da davacının yaptığı ödemelerin davalı kooperatife yapılmış olduğunun kabulü gerektiği kanaatine varılmıştır. Tüm bu nedenlerle, sonuç olarak, davacı tarafından davalı kooperatife makbuz karşılığı 358.340,00 TL ödeme yapıldığı kanıtlandığından, davacının bu tutar kadar davalı kooperatife borçlu olmadığının tespitine ilişkin mahkememizce verilen 29/03/2019 tarih ve --------- Esas - ------- Karar sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine,----------- sayılı ilamıyla "Dava, davacı tarafından davalı kooperatife ödendiği iddia olunan 358.340 TL üyelik bedeli yönünden borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemenin 19/12/2018 tarihli ara kararı ile, davalı vekiline, davacı vekilinin belirttiği davacının ödeme yaptığı 06 Ağustos 2013, 3 Haziran 2013, 4 Şubat 2014, 12 Ekim 2013, 9 Eylül 2013 ve 9 Temmuz 2013 tarihlerini kapsayan 6 Ağustos 2013-5 Şubat 2014 tarihleri arasında üyelere kesilen makbuz suretlerine ilişkin kayıtları sunması veya bilirkişi incelemesini açık hale getirdiğini bildirmesi için 2 haftalık kesin süre verilmesine, davalı vekili tarafından kesin süre içinde beyanda bulunulduğunda ilgili makbuzların incelenip ek rapor düzenlenmek üzere dosyanın aynı bilirkişi heyetine tevdiine, davalı vekili tarafından yapılan ihtarın yerine getirilmediği taktirde eski kooperatif başkanı ----------- davacı gibi diğer üyelerden tahsil ettiği paralara ilişkin tek imzalı makbuz düzenlediğinin kabulü ile yargılamaya devam edileceğinin ihtarına (ihtar edildi), bilirkişilere yerinde inceleme yapma yetkisi verilmesine, inceleme gününün 08/01/2019 günü saat: 09:30 olarak belirlenmesine karar verildiği anlaşılmış olup bilirkişi heyeti 14/01/2019 tarihli ek raporlarında, inceleme günü olarak belirlenen 08.01.2019 günü saat 09.30'da davalı vekili tarafından inceleme için herhangi bir defter ibraz edilmediğini, davacı vekili tarafından 6.12.2018 tarihli dilekçesi ekinde dosyaya sunulan ----------- isimli şahsa ait iki adet makbuzun kooperatif adına sadece o tarihteki yönetim kurulu başkanı ------------ imzası ile düzenlendiği ve bu şahıs tarafından alınan paraların kooperatif kayıtlarına işlendiği ileri sürülmüş ise de davalı kooperatif kayıtları ibraz edilmediği ve bu sebeple incelenemediği için bu hususun teyidinin yapılamadığını, davacı tarafından davalı kooperatifin eski başkanı ------------ yapılan ödemelerin kooperatif kayıtlarında yer almadığını, kooperatif ana sözleşmesinin 46. maddesinde kooperatifin temsili için kooperatif başkanı ile yönetim kurulu üyelerinden birinin birlikte imzası gerektiğinden kural olarak kooperatif başkanı ------------- tek imzası ile düzenlenen ve kooperatif kayıtlarına işlemeyen makbuzların kooperatifi bağlamayacağının kabulü gerektiğini, mahkemece sonuçları hatırlatılarak verilen kesin süreye rağmen davalının, ibrazı istenen evrak ve defter kayıtlarını ibraz etmediğinden taktir mahkemeye ait olmak üzere davalı kooperatif başkanı tarafından atılan tek imza ile yapılan tahsilatların kooperatif tarafından benimsendiğinin ve davacı tarafından yapılan ödemelerin davalı kooperatife yapıldığının kabulü gerektiğini, davacı tarafından davalı kooperatif başkanına makbuz karşılığı yapılan ödeme tutarı 358.340,00 TL olduğundan bu tutar kadar davalı kooperatife borçlu olmadığının tespitinin istenebileceğini bildirmişlerdir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının, davalı kooperatife üye olup olmadığı, üyelik bedelinin ödendiğine ilişkin davacı tarafından sunulan ve davalı kooperatifin kaşesi üzerinde o dönemin yönetim kurulu başkanı olan ------------ imzasının bulunduğu makbuzların geçerliliği bulunup bulunmadığı, kooperatifi bağlayıp bağlamadığı ve netice olarak üyelik bedelinin ödenip ödenmediğinin tespiti noktasında toplanmaktadır. Somut olayda, davalı tarafından davacıya çekilen ----------- Noterliğinin 06.09.2016 tarih ve ----------- yevmiye nolu ihtarnamesinde, davacının, halihazırda kooperatifin üyesi olduğu belirtilerek üyeliği gereği kooperatife taahhüt ettiği 370.840,00 TL'nin tamamının 10 gün içerisinde ödenmesinin talep edildiği, yine davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde, davacının, müvekkili kooperatifin üyesi olduğu belirtilerek dava tarihi itibariyle toplamda 370.840,00 TL borcunun bulunduğunun belirtildiği, davalı vekilinin 15/03/2017 tarihli dilekçesi ile ve bundan sonraki aşamalarda, davacının üyeliğe alınmasına ilişkin bir yönetim kurulu kararı dolayısıyla geçerli bir üyeliğinin bulunmadığını beyan etmiştir. Dosya kapsamındaki mevcut bilgi ve belgelere göre, kooperatife ait kayıt defteri fotokopisinde, davacının 30/09/2013 tarih ve --------- nolu yönetim kurulu kararı ile ---------- hissesini devraldığının yazılı olduğu, 30/09/2013 tarih ve ------------ nolu yönetim kurulu kararının ise, --------- Blok ----------- nolu bahçe katına üye olmak isteyen ------------ üyeliğinin kabulüne ilişkin olduğunun anlaşıldığı, ---------- Ticaret Sicil Müdürlüğünden gönderilen davalı kooperatife ait kayıtlar incelendiğinde, davalı kooperatifin 29/06/2013 tarihli 2012 yılı olağan genel kurulu hazirun cetvelinde ----------- üye olarak göründüğü, davacının ise üye olarak görünmediği, kayıt defterine göre bu tarihte henüz devir işleminin yapılmamış olduğu, devir işleminin yapıldığı belirtilen 30/09/2013 tarihinden sonra davalı kooperatifin 21/06/2014 tarihli 2013 yılı, 28/06/2015 tarihli 2014 yılı, 05/06/2016 tarihli 2015 yılı ve 30/04/2017 tarihli 2016 yılı olağan genel kurulları hazirun cetvellerinde davacı ... --------- üye olarak göründüğü, ---------- ise üye olarak görünmediği, ------------ Ticaret Sicil Müdürlüğünden, davalı kooperatife ait 2016 yılına kadar olan genel kurul toplantı tutanaklarının gönderildiği, sonraki tarihlerde yapılan işlemlerin ne olduğu bilinmese de söz konusu tarih itibariyle ise davacının kooperatife üye olduğunun anlaşıldığı, buna karşılık davalının, davacının kooperatife geçerli bir üyeliğinin bulunmadığını iddia ettiği, kooperatiflerde üyelik ilişkisinin kurulması kooperatif yöneticilerinin gerçekleştirdikleri üyelik kaydı ile olabileceği gibi zımnen üyeliğin benimsenmesi yolu ile de üyelik ilişkisinin kurulmasının mümkün olduğu, davacının, davalı kooperatifin 2013, 2014, 2015 ve 2016 yılı genel kurul toplantıları hazirun cetvellerinde üye olarak gösterildiği gibi hem davalının, davacıya çektiği ihtarda hemde cevap dilekçesinde, davacının kooperatif üyesi olduğunu kabul ettiği ve davalı kooperatif tarafından davacının geçerli bir üyeliğinin bulunmadığından bahisle aksine herhangi bir işlem tesis edilmediği hususları dikkate alındığında davacının, davalı kooperatife üye olduğuna yönelik Mahkemenin kabulü yerindedir. Dosya kapsamında bulunan 03.06.2013 tarihli ------------ nolu makbuzda, ------------ kooperatif giriş peşinatına karşılık 150.000 TL alındığının ve parayı alanın ------------ olduğunun yazılı olduğu, kooperatif kaşesi üzerinde tek imzanın bulunduğu, 09.07.2013 tarihli makbuzda, ------------ 2013 ödemelere mahsuben 50.000 TL alındığının yazılı olduğu, kooperatif kaşesi üzerinde tek imzanın bulunduğu, 06.08.2013 tarihli ----------- nolu makbuzda, ------------- 05.08.2013 vadeli senedine karşılık nakden 50.000,00 TL alındığının ve parayı alanın ------------ olduğunun yazılı olduğu, kooperatif kaşesi üzerinde tek imzanın bulunduğu, 09.09.2013 tarihli ------------- nolu makbuzda, ------------ 05.09.2013 vadeli senedine karşılık nakden 50.000,00 TL alındığının ve parayı alanın ---------- olduğunun yazılı olduğu, kooperatif kaşesi üzerinde tek imzanın bulunduğu, 12.10.2013 tarihli makbuzda, ---------- 05.10.2013 ödemesine mahsuben 50.000 TL alındığının ve parayı alanın ----------- olduğunun yazılı olduğu, kooperatif kaşesi üzerinde tek imzanın bulunduğu, 04.02.2014 tarihli ------------- nolu makbuzda, ------------- -------------, ------------, ----------- ve ---------- alt yapı bedellerine istinaden 7.50,00 TL alındığının ve parayı alanın --------- olduğunun yazılı olduğu, kooperatif kaşesi üzerinde tek imzanın bulunduğu, kooperatif kaşesi üzerindeki tek imzaların o dönemin yönetim kurulu başkanı olan --------- ait olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece ilk alınan bilirkişi raporundan sonra 19/12/2018 tarihli celsede, bu kez davacının ödeme yaptığı tarihlerde diğer üyelerden kooperatif adına yapılan tahsilat makbuzlarının incelenerek bu şekilde yapılan tahsilatların kooperatif kayıtlarında geçip geçmediğinin tespiti için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verildiği, ara kararda davalı kooperatife, kayıtları sunması veya bilirkişi incelemesini açık hale getirdiğini bildirmesi için 2 haftalık kesin süre verildiği, aksi taktirde eski kooperatif başkanı --------- davacı gibi diğer üyelerden tahsil ettiği paralara ilişkin tek imzalı makbuz düzenlediğinin kabulü ile yargılamaya devam edileceğinin ihtar edildiği, davalı tarafından kayıtların sunulmadığından bahisle davalı kooperatifin kayıtlarına geçen başka üyelerden tahsil edilmiş olan ödeme makbuzlarında yine kooperatif başkanının tek başına imzasının bulunduğu ve bu şekilde tahsilatların önceki kooperatif başkanı ------------ tarafından tek imza ile yapıldığı ve davalı kooperatifin bu şekilde yapılan tahsilatları benimsediğinin kabulü ile davacı tarafından yapılan ödemelerin davalı kooperatife yapılmış olduğunun kabulüne karar verilmiş ise de Mahkemece, ara karar gereğinin yerine getirildiğinden bahsedilemez. Ayrıca söz konusu ara kararın kendi içinde çelişkili olduğu da anlaşılmaktadır. 6100 sayılı HMK'nun "Belgenin yerinde incelenmesi" başlıklı 218. maddesinin 1. fıkrası "Mahkemeye getirilmesi zor veya sakıncalı olan belgeler, hâkim veya görevlendireceği bilirkişi tarafından yerinde incelenir ya da bu belgelerin mahkemeye sunulmuş örnekleri asıllarıyla karşılaştırılır. İnceleme sonunda bir tutanak düzenlenir ve gerekli görülürse uygun teknik araçlarla belgenin aslı kaydedilir." hükmünü ihtiva etmektedir. Somut olayda, Mahkemece bir taraftan davalıya, ilgili kayıtları sunması veya bilirkişi incelemesine açık hale getirdiğini bildirmesi için 2 haftalık kesin süre verilirken diğer taraftan ise bilirkişilere yerinde inceleme yapma yetkisi verilerek kendi içinde çelişkili bir ara karar oluşturulmuştur. Bu ara karar gereğince de, tayin edilen inceleme gününde tarafların hazır olmadığı ve dosyanın mevcut haliyle bilirkişiye teslim edildiği, bilirkişi heyeti tarafından ise, kesin süreye rağmen davalının istenen belgeleri sunmadığından bahisle ek rapor tanzim edildiği anlaşılmıştır. Davalı tarafça, bilirkişilerin yerinde inceleme yapılması amacıyla kooperatife gitmelerinin zorunlu olduğu bildirilerek yerinde inceleme yapılması talep edilmiş ise de Mahkemece, kendi içinde çelişkili ve usulüne uygun olmayan ara karara dayalı olarak hatalı şekilde, davalı vekilinin kesin süre ihtarlı olarak oluşturulan ara kararların gereğini yerine getirmediği ve bu durumun davacı taraf için usulü kazanılmış hak oluşturduğundan bahisle yerinde inceleme yapılması talebini reddetmiştir. Oysa ara karar ile yerinde inceleme yetkisi de verilmişken, bilirkişilerce ek rapor, yerinde inceleme için kooperatife gidilmeden dosyanın mevcut haliyle düzenlenmiştir. Davalının, bilirkişileri yerinde incelemenin yapılacağı yere götürmesi gibi bir sorumluluğu bulunmadığı gibi ayrıca HMK'nun 218. maddesinde de bu yönde bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Böyle bir sorumluluk yüklenecekse eğer, dava açarak kendi lehine hak iddia etmesi sebebiyle bunun davacı tarafta olduğunu kabul etmek gerekir. O halde bilirkişilerin ya davacı tarafından götürülerek yada kendiliklerinden yerinde incelemenin yapılacağı yere giderek incelemelerini yapıp bu doğrultuda ek raporlarını tanzim etmeleri icap eder. Bu durumda kooperatif ana sözleşmesinin 46. maddesi uyarınca, kooperatif adına düzenlenecek evrakın muteber olması veya kooperatifi ilzamı için kooperatif ünvanı altında temsile yetkili olanlardan ikisinin imzasının gerekli olduğu kararlaştırılmış olduğuna göre, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 23. maddesi uyarınca, ortaklar hak ve yükümlülüklerde eşit konumda olduklarından davalı kooperatifte borcu olan üyelerin borç ödemelerinin hangi usulle gerçekleştiği, ödemelerin kim tarafından kabul edildiği, yapılan ödemelerde çift imza uygulamasının bulunup bulunmadığı, yönetici tarafından kooperatif kaşesi üzerine atılan tek imza ile para tahsilinin yapılıp yapılmadığı, yapılan ödemelerin defter ve kayıtlara işlenip işlenmediği, sonuç olarak kooperatife daha önce yapılan ödemeler karşılığında verilen makbuzlarda tek imza ve koopertif kaşesi bulunup bulunmadığı tereddüte yer vermeksizin ortaya konularak davalı kooperatif yönünden makbuz üzerine tek imza ile tahsilat yapılmasının teamül halini alıp almadığı, böyle bir uygulamanın kooperatif tarafından benimsenip benimsenmediğinin tespiti bakımından usulüne uygun bir şekilde ara karar oluşturularak gerekirse bilirkişilere HMK'nun 218/1 maddesi uyarınca yerinde inceleme yetkisi de verilerek gerekçeli, ayrıntılı ve denetime elverişli bilirkişi raporu alınması gerekirken Mahkemece yazılı olduğu şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesinc tesis edilen karar usul ve yasaya uygun olmadığından davalının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
" mahkememiz kararı kaldırılmıştır. Dosyanın bilirkişi heyetine tevdi ile, istinaf kaldırma kararında geçtiği şekilde, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 23. maddesi uyarınca, ortaklar hak ve yükümlülüklerde eşit konumda olduklarından davalı kooperatifte borcu olan üyelerin borç ödemelerinin hangi usulle gerçekleştiği, ödemelerin kim tarafından kabul edildiği, yapılan ödemelerde çift imza uygulamasının bulunup bulunmadığı, yönetici tarafından kooperatif kaşesi üzerine atılan tek imza ile para tahsilinin yapılıp yapılmadığı, yapılan ödemelerin defter ve kayıtlara işlenip işlenmediği, sonuç olarak kooperatife daha önce yapılan ödemeler karşılığında verilen makbuzlarda tek imza ve kooperatif kaşesi bulunup bulunmadığı tereddüte yer vermeksizin ortaya konularak davalı kooperatif yönünden makbuz üzerine tek imza ile tahsilat yapılmasının teamül halini alıp almadığı, böyle bir uygulamanın kooperatif tarafından benimsenip benimsenmediğinin tespiti bakımından bilirkişilerden ek rapor alınmasına, bilirkişilere davalı kooperatif kayıtları üzerinde yerinde inceleme yapma yetkisi verilmesine karar verilmiştir. Bilirkişiler ---------- ve SMMM ----------- tarafından sunulan 26.10.2023 tarihli ek raporda özetle; "2-SAYIN MAHKEMENİN ARA KARARI DOĞRULTUSUNDA; 15.09.2023 tarihinde ----------- 15.09.2023 tarihinde -----------, --------- Mahallesi ---------- Caddesi No:---------- ----------- adresine gelindi, İnceleme için, Kooperatifin 2013 yılı Ticari defterleri Yevmiye, Kebir ve Envanter defterleri ibraz edildi, Davalı Kooperatif Avukatı telefonla vermiş olduğu bilgide, 2013 yılı tahsilat makbuzları, kayıt belgelerinin, dekontların vesair tüm evrakların --------- Esas sayılı dosyasında bulunduğunu belirterek, bu aşmada ilgili belgeleri sunamadıklarını beyan etmişlerdir. Açıklanan nedenlerle Sayın Mahkemenin ara kararı doğrultusunda, inceleme yapılamamıştır. Davacı vekili ile birlikte aşağıdaki tutanak düzenlenerek, imza altına alınmıştır. Sayın Mahkemenin Takdirlerine arz olunur." şeklinde görüş bildirildiği görülmüştür.
----------- Esas sayılı dosyasına yazılan yazıya verilen cevapta dosyanın 07/06/2013 tarihinde karara çıktığı ve Yargıtay'da olduğunun bildirildiği görülmüştür. --------- Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi'ne talimat yazılarak mahkememizce görevlendirilen bilirkişi ----------- dosyanın teslimi ile ----------- Esasında kayıtlı dosyadaki davalı kooperatife ait evrak üzerinde istinaf kaldırma kararında belirtilen hususlarda denetime elverişli ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması ve alınacak rapor ile birlikte dosyanın mahkememize gönderilmesi talep edilmiştir.Bilirkişi ---------- tarafından sunulan 16.09.2024 tarihli raporda özetle; "IV-SONUÇ VE KANAAT - Yargıtay 5. Ceza Dairesi Kaleminde yapılan incelemede; Davalı Kooperatife ait tahsilat makbuzlarının bulunmadığı, Davalı kooperatife ait 2013 yılı Mizan belgesinin bulunduğu, belirtilen bu mizan belgesinde de Davacıya ait mali bir kaydın bulunmadığı, - Davalı Kooperatif üyelerinden ----------- tarafından yapılan 05.06.2015 ve 07.05.2015 tarihli toplam 267.920,00 TL'lik ödeme makbuzlarında da kaşe ve tek imzanın bulunduğu, Davalı kooperatife ait 2016 yılı Mizan Belgesinde ------------ ait --------- ----------- hesap bakiyesinin 287.920,00 TL bulunduğu, bu hususlar dikkate alındığında kaşe ve tek imza makbuz ile tahsilatın kooperatifte kabul gördüğünün değerlendirildiği, Takdirin Sayın Mahkemede olduğu," şeklinde görüş bildirildiği görülmüştür.

DELİLLER, DAVANIN VE ÇEKİŞMELİ KONULARIN TESPİTİ, DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ NEDENLER VE SONUÇ: Dava, davacı tarafından davalı kooperatife ödendiği iddia olunan 358.340,00 TL üyelik bedeli yönünden borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının, davalı kooperatife üye olup olmadığı, üyelik bedelinin ödendiğine ilişkin davacı tarafından sunulan ve davalı kooperatifin kaşesi üzerinde o dönemin yönetim kurulu başkanı olan ---------- imzasının bulunduğu makbuzların geçerliliği bulunup bulunmadığı, kooperatifi bağlayıp bağlamadığı ve netice olarak üyelik bedelinin ödenip ödenmediğinin tespiti noktasında toplanmaktadır.1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun Ç) Hak ve vecibelerde eşitlik başlıklı 23 üncü maddesi "Ortaklar bu kanunun kabul ettiği esaslar dahilinde hak ve vecibelerde eşittirler." hükmünü düzenlemiştir.İstinaf kaldırma kararı öncesinde alınan bilirkişi rapor ve ek raporlarıyla davacının kooperatif yöneticisi ----------- tarafından kooperatif kaşesi üzerine atılan tek imzayla düzenlenen makbuzlar ile 358.340,00 TL ödeme yaptığının tespit edildiği, istinaf kaldırma kararı sonrası yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu, davalı Kooperatif üyelerinden ---------- tarafından yapılan 05.06.2015 ve 07.05.2015 tarihli toplam 267.920,00 TL'lik ödeme makbuzlarında da kaşe ve tek imzanın bulunduğu, davalı kooperatife ait 2016 yılı Mizan Belgesinde --------- ait ------- --------- hesap bakiyesinin 287.920,00 TL bulunduğu, bu hususlar dikkate alındığında kaşe ve tek imza makbuz ile tahsilatın kooperatifte kabul gördüğünün değerlendirildiğinin bildirildiği, KK'nun 23. maddesi uyarınca, ortaklar hak ve yükümlülüklerde eşit konumda olduklarından dava dışı ----------- yönetici tarafından kooperatif kaşesi üzerine atılan tek imza ile para tahsili yapılıp kooperatif mizan belgesine işlendiği göz önünde bulundurulduğunda davalı kooperatif yönünden makbuz üzerine tek imza ile tahsilat yapılmasının teamül halini aldığı, böyle bir uygulamanın kooperatif tarafından benimsendiği, davacı tarafından yapılan ödemelerin de geçerli bir ödeme olarak kabul edilmesi gerektiği anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
Davacının, davalıya ödediği 358.340,00 TL üyelik bedeli yönünden BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 24.478,21 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 6.119,56 TL harçtan mahsubu ile bakiye 18.358,65 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 6.119,56 TL peşin harç, 29,20 TL başvurma harcı ile 8.609,30 TL bilirkişi ve posta masrafı olmak üzere toplam 14.758,06‬ TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan masrafın üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 57.334,40 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Hükmün kesinleşmesinden sonra yatırılan avansın kullanılmayan kısmının re'sen yatırana iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde ---------- Bölge Adliye Mahkemesi'nin ilgili Hukuk Dairesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/10/2024