İSTANBUL ANADOLU 2. FIKRI VE SINAI HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/27 Esas
KARAR NO : 2023/77

DAVA : Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli)
DAVA TARİHİ : 22/01/2020
KARAR TARİHİ : 06/04/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Fikir Ve Sanat Eseri (Maddi Tazminat İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili mahkememizin---- Esas sayılı dosyası ile açmış olduğu dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin, saygın bir çocuk kitapları yazarı olduğunu ve davalı----Yayınevi ile 2018 yılında çalışmaya başladığını davalı yayınevi ile 4 adet kitabı için-----) ayrı ayrı yayın sözleşmesi imzaladığını, titapların bir kısmının baskıları için %10 telif ücreti ödenmesi kararlaştırılmışken bir kısmının ise basılan kitap adetinin %10'u kadarının müvekkile gönderilmesi şeklinde telif hakkı alacağı kararlaştırııldığını, ancak müvekkile kitapların basım adetleri düşük söylenip kitap gönderimini de hiçbir zaman yapılmadığını, davalı yayınevinin, müvekkiline sözleşmelerden kaynaklanan telif ücreti alacağını ise ödemediğini, davalının haksız eylemi sonucu manevi olarak telafisi mümkün olmayan zarara uğrayan müvekkilinin yazar kimliği zedelendiğini, davalının haksız eylemi sonucu manevi olarak telafisi mümkün olmayan zarara uğrayan müvekkilinin yazar kimliği zedelendiği için 40.000-TL manevi tazminat talep ettiklerini, açıklanan tüm bu hususlar ve resen gözetilecek nedenler doğrultusunda müvekkilinin dava konusu haksız eylem nedeniyle maddi manevi kayıplarının olduğu aşikar olup iş bu maddi ve manevi tazminat davasını açma zorunluluğumuz hasıl olduğunu, Davalı taraf ile yapılan tüm yayın sözleşmelerinin feshine karar verilmesini, fazlaya ilişkin tüm hak ve alacakları saklı kalmak kaydıyla, müvekkilinin telif hakkı alacağı sebebiyle uğradığı zararın şimdilik 1.000-TL. maddi tazminat ve 40.000-TL. manevi tazminatın işleyecek olan yasal faizi ile birlikte, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP : Davalı cevap dilekçesi ile, davaya konu kitapların her birinin %10 ununu telif ücreti olarak kargoyla veya kendisine elden verdiğini, ayrıca fuarda satılan kitapların %10 unun yazara verildiğini, yazar tarafından sözleşme hükümlerine uyulmadığını ayrıca, sözleşmede ----- Mahkemelerinin yetkili olduğunu, davanın reddini talep ettiği, yine sonuç kısmında ise 100 TL maddi, 5 Kuruşluk Manevi Tazminat talebinde bulunmuştur. Davalı tarafından açılan karşı davanın tefriki ile başka bir esasa kaydedilmesine karar verilmiş, dosya tefrik edilerek mahkememizde ---- Esas numarasını almıştır.-----sayılı 11/11/2021 tarihli karar ile Dava harcı yatırılmadığı gibi, gider avansının da yatırılmadığı anlaşıldığından, usulüne uygun dava açılmamış olduğundan davanın AÇILMAMIŞ SAYILMASINA karar verilmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E : Dava, davacıya ait "------" isimli 4 adet kitabın telif ücretlerinin ödenip ödenmediği, sözleşmenin feshi koşullarının oluşup oluşmadığına ilişkin davadır.Mahkememizde aldırılan 02/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda; davacıya 4 kitap için ödenecek toplam telif bedelinin 10.000 TL + 23.120 TL + 1500 TL + 3000 TL - 35.870 TL olacağı, dosyada mübrez -----tarafından gönderilen yazıya göre, davalı tarafça davacıya yapılan 1.750 TL ödeme düşüldüğünde, davacının bakiye telif alacağının 35.870 TL olacağı yönünde raporunu sunmuşlardır.Mahkememiz dosyasından aldırılan 27/09/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda: ---- isimli kitap için davacıya ödenmesi gereken telif bedelinin 23.120.TL,----- isimli kitap için ödenmesi gereken telif bedelinin 8750 TL, ---- isimli kitap için 1500 TL ,----- isimli kitap için 3.000 TL olmak üzere toplam telif bedelinin 8750 TL + 23120 TL + 1500 TL + 3000 TL = 34620 TL olacağı, dosyada mübrez-----tarafından gönderilen yazıya göre davalı tarafça davacıya yapılan 1750 TL ödeme düşüldüğünde davacının bakiye telif alacağının 32.870 TL olacağı yönünde ek raporunu sunmuşlardır.Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı, mevcut deliller, bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; Davacı vekili davacı ile davalı arasında davacının yazarı olduğu ----- isimli kitapların basımı için davalı ile anlaşmaya varıldığını fakat davalı tarafından telif ücretlerinin ödenmediğinin iddia edildiği, bu sebeple maddi ve manevi tazminat talebinde bulunulduğu, davalı tarafça sunulan cevap ve karşı dava dilekçesi ile, davaya konu kitaplardan ------isimli kitapların ise 1.000' er adet basıldığını, davacıya telif ücreti olarak kitapların %10' unun gönderildiğini, davayı kabul etmediğini ayrıca karşı dava olarak 100 TL maddi 5 Kuruşluk manevi tazminat davası açtığı, davalı tarafça harçların yatırılmaması ve usulüne uygun açılmayan karşı dava yönünden davanın tefrik edildiği, huzurdaki davanın sadece esas dava olarak devam ettiği, mahkememizce davaya konu kitaplara ilişkin ----- buna ilişkin bilgi ve belgeler celp edilmiş davacının bildirmiş olduğu tanık dinlenmiş, tanığın duruşmada alınan beyanında yayınevi kitap fuar işi ile uğraştığını, davacının kendisine davaya konu kitaplarla ilgili ücret almadığını beyan ettiği, ayrıca çok iyi kitap satışının olduğunu,-----Fuarında kitap tanıtımı için geldiğini fakat davacının taksi parasını bile kendisinin karşıladığını beyan ettiği, bu şekilde tüm deliller toplandıktan sonra dosya konusunda uzman bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyetince sunulan 02/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda davacının davalıdan 35.870 TL telif alacağı olduğu yönünde görüş bildirildiği, itiraz üzerine aldırılan ek raporda ise davacının alacak miktarının 32.870,00 TL olarak hesaplandığı, buna göre tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde davacının----- isimli kitapların yazarı olduğu, taraflar arasında düzenlenen 01/03/2018 tarihli sözleşme kapsamında 3 yıl boyunca davalı tarafından davaya konu edilen iş bu 4 adet kitap yönünden istediği kadar basım yapabileceği ilk basımın en az 1000 adet olacağı, bu basım için yazara 200 adet kitabın telif ödemesi, 2. Baskısı olması halinde %10 telif ödeneceğinin kararlaştırıldığı, davaya konu ----- isimli kitap için 6800 adet bandrol alındığı, kitabın ortalama satış fiyatının 17,00 TL olduğu, davacı yazarın telif alacağının 1360 kitap x 17 = 23.120,00 TL olduğu ------isimli kitap için internet satış fiyatının 25,00 TL olduğu toplamda 4000 adet bandrol alındığı, davacının telif alacağının 400 adet kitaba denk geldiği fakat 50 adet gönderildiğinden bakiye 350 kitap üzerinden toplam 8.750,00 TL alacağı olduğu ----- isimli kitap için 1000 adet bandrol alındığı kitabın ortalama satış fiyatının 15,00 TL olduğu, bu kitap sebebiyle 1.500 TL telif alacağı olduğu-----isimli kitap yönünden ise 2000 adet bandrol alındığı, bu kitabın da ortalama satış bedelinin 15,00 TL olduğu, buna göre davacı yazarın bu kitap nedeniyle toplam 3.000 TL neticeden davacının davalıdan davaya konu kitaplar ile ilgili telif alacağının toplam 32.870 TL olduğu, ödeme yapıldığını ispat yükünün kitapların basımını yapan ve satışını yapan davalıda olduğu, davalının davacıya ödeme yaptığına dair bir belge sunmadığı sadece -----simli kitaptan 50 adet davacıya gönderdiği bu kitap miktarının zaten hesaplamadan düşüldüğü, taraflar arasında düzenlenen yazar - yayın sözleşmesi incelendiğinde, yayınevinin baskı sayısının %10' unu kitap olarak yazara ödeyeceğinin belirtildiği davalı tarafından telif alacağı olarak kitapların davacıya teslim edildiği hususunun ispat edilemediği, buna göre davalının sözleşmeden kaynaklanan yükümlüğünü yerine getirmediği anlaşılmakla telif alacağı yönünden davanın kabulüne karar vermek gerekmiş yine dosya içerisindeki belgelerden davacının yazarı olduğu davaya konu 4 adet eser için herhangi bir ödeme almamış olması yine mahkememizce dinlenen tanık beyanında kitap tanıtımı için yayın evi tarafından davacı yazara destek verilmediği gibi davacı yazarın kitap tanıtımı hususunda yalnız bırakıldığı, kitap satışlarının mevcut piyasa ortamına göre fena olmayan bir satış rakamına ulaşmasına rağmen davalı tarafından davacı yazarın kitaplarının satışından gelir elde edilmesine rağmen davacıya ödeme yapılmaması bu durumun davacı yazara manevi dünyası bakımından olumsuz sonuçlara sebebiyet verdiği anlaşıldığından davacının manevi tazminat talebinde haklı olduğu dosyadaki kitap bandrol bilgileri, tarafların sosyal ekonomik durum tespit tutanakları, tanık beyanı ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde 15.000 TL Manevi tazminatın dosya kapsamına uygun ve hakkaniyetli olduğu kanaatine ulaşılmış davacı tarafından ayrıca taraflar arasında imzalanan sözleşmelerin de feshine karar verilmesinin talep edildiği, dosya kapsamında davalının yayıncı sıfatı ile davacının yazarı olduğu 4 adet kitap yönünden toplamda 13800 adet bandrol alındığı, bu kadar bandrol alınıp kitap satışına rağmen davacıya sadece bir kitap ile ilgili 50 adet gönderildiği onun dışında herhangi bir ödeme yapılmadığı yine dosya kapsamından ve tanık beyanından davacı yazarın kitabın tanıtımına ilişkin organizasyon ve fuarlarda yalnız bırakıldığı davalı yayıncı tarafından davacıya maddi ve manevi herhangi bir destek verilmediği, bu sebeple davacının davalı ile olan sözleşmesinin devamının davacı için çekilmez hal aldığı ve fesih talebinde haklı olduğu kanaatine ulaşıldığından sözleşmenin feshi talebi yönünden de davanın kabulüne karar vermek gerekmiş neticeden bu şekilde davanın kısmen kabul kısmen reddi ile karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
2-Davacı ile davalı arasında yapılan tüm yayın sözleşmelerinin feshine,
3-Maddi tazminat yönünden davanın kabulü ile 32.870,00 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulü ile15,000,00 TL manevi tazminat dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
5-Alınması gereken 3.269,99 TL harçtan peşin alınan (54,40 TL peşin harç + 700,17 Tamamlama harcı + 560,00 TL ıslah harcı ) toplam 1.314,57 TL' nin mahsubu ile 1.955,42 TL nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından yatırılan 1.314,57 TL harcın davalı tarafından alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 3.000,00 TL bilirkişi ücreti + 338,80 TL tebligat müzekkere gideri olmak üzere toplam 3.338,80 TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre. 2.647,86 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacının üzerinde bırakılmasına,
7- Kabul edilen sözleşmenin feshi talebi yönünden: Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 15.000,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8- Kabul edilen maddi tazminat davası yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 15.000,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
9- Kısmen Kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 15.000,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
10- Kısmen Kabul edilen manevi tazminat talebi yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 15.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
11-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.