İSTANBUL ANADOLU 2. FIKRI VE SINAI HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 2. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/218
KARAR NO : 2023/141

DAVA : Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/10/2015
KARAR TARİHİ : 22/06/2023

Mahkememizde görülmekte bulunan Tazminat (Fikir Ve Sanat Eserleri Sahipliğinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının, dürüstlük kuralına aykırı olarak ve başkalarına ait iş ürünlerinden yetkisiz yararlanmak suretiyle, davacıya karşı haksız rekabet oluşturan fiiller işlediğini, Davalının, davacıdan müşteri gibi hareket ederek 5 takım “----- Kaplamalı Sundurma” satın aldığını ve son iki tanesinin faturasını da ödemediğini, akabinde aynı ürünleri üreterek satmaya başladığını, davalının kötü niyetli olduğunu, davacı 2007 yılında faaliyete başlamış olduğunu, 2014 yılının Ekim ayında sundurma sistemindeki sorunlar ve ihtiyaç karşısında ihtiyaca uygun şekilde, o güne plastik olan sundurmaları bir yenilik niteliğinde çelik kesim olarak ve kelepçe tasarımı ve aparat sistemindeki yeniliklerle montaj güçlüklerine çözüm olacak bir sistem gerçekleştirdiğini, bu konudaki bütün çizimler şirket içinde ve şirket çalışanı ------ tarafından gerçekleştirildiğini, Davacını çalışanı olan ----- emeği ile gerçekleştirilen yenilik vasfı da taşıyan sundurma ürünü için----- adına 2015 yılı haziran ve ağustos aylarında Türk Patent Enstitüsü'ne tasarım ve faydalı model başvuru yapmış olduklarını ve tescil sürecinin devam ettiğini, davalının karşılaştırılmaya elverişli internet adresleri satın aldığını, davacının sundurmaları için, “pratik" ibaresi kullanarak, "pratik sundurma" tanıtıcı işareti ile emtialarını tanıtmış ve -----”internet adresini satın aldığını, ayrıca ----adlı internet sitesinin de davacıya ait olduğunu, davalının internet adreslerinin ise -----olduğunu, davalının benzer alan adları ile karışıklık meydana getirdiğini, davalının internet sitesinde davacıya ait olan görsellerin birebir aynını kullandığını, hatta davacının montaj ustası ile ----- bile fotoğraflarını kullandığını, belirttiğini, davalının bu davranışları ile tüketicileri yanılttığını ve haksız rekabet fiillerini işlediği, haksız rekabetin tespitini, haksız rekabetin men'ine karar verilmesini, haksız rekabetin refine kararı verilmesini, davalının web sitelerinde yer alan ihlal oluşturan içeriğin kaldırılmasını, çıkarılmasını, erişimin engellenmesine karar verilmesini, yoksun kaldığı kazancının ve uğradığı zararlarının hesap edilerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL maddi tazminata ve dava tarihi itibariyle işleyecek avans Faizine, Ayrıca, davacının manevi zararları için 25.000. TL manevi tazminata ve dava tarihi itibariyle işleyecek yasal faizine, Masrafları davalıya ait olmak üzere, ulusal basında yer alan tirajı yüksek en az iki gazetede hükmün ilanına karar verilmesini ve yargılama giderlerine hükmedilmesini talep ve dava ettiği anlaşıldı.

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı üzerine atılan suçlamaları kabul etmediğini, davacının iddia ettiği gibi kendi sitelerinin ismini kullanarak bir internet sitesi açmalarının mevzu bahis olmadığını çünkü pratik sundurma, sundurma işini yapan herkesin kullandığı ve ortaya çıkarılan işin genel ismi olduğunu, davalının firma bünyesinde birçok elaman çalıştırdığını, kendisinin de demir ustaları olduğunu, davacı tarafın bahsettiği durum söz konusu dahi olmadığını, davalı firma 20 yıldan fazladır inşaat sektöründe 10 yıldan fazla çatı sektöründe faaliyet gösterdiğini, patent başvurusunu dahi 2015 yılında yapmış bir firmanın ürünlerini taklit etmesinin mümkün olmadığını, davalının köklü firma olması sebebiyle internet aramalarında ilk sırada çıktığını, davacının, davalıyı karalamaya çalıştığını, davalının birçok tasarımı olduğunu, yapılan işin kapı üstünde sundurma olduğunu, şekillerin birbirine benzemesi tabidir ortaya çıkarılan şey bir sanat eseri olmadığını, kapı üzerine yapılacak bir çatının birbirinden ne kadar farklı olabileceğini, kaldı ki patenti dahi alınmamış bir tasarımdan bahsedildiğini, bu ürünün zaten tüm demir ustaları tarafından aynı şekilde yapıldığını, davalı gibi bu ürünün benzerini kullanan birçok usta olduğunu, tasarım olduğu ispatlanmamış henüz başvurusu yapılmış bir eserden söz edildiğini, kaldı ki Tasarım yada eser olduğunun bile belli olmadığını, davalıya ait firmanın çıkarmış olduğu işlerin tamamen kendi demir ustaları ve kendi işçileri tarafından yapıldığını belirttiği, haksız ve mesnetsiz açılan işbu davanın reddini, yargılama masrafları ve ücreti vekaletin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği şeklinde beyanda bulunduğu anlaşıldı.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E : Dava, davacının çalışanına ait olan ve üretimi davacı tarafından yapılan tasarımların davalı tarafından haksız olarak internet sitesinde kullanıp kullanmadığı bu durumun haksız rekabet şartlarının oluşup oluşmadığına ilişkin davadır.Mahkememizde aldırılan 19/11/2019 tarihli bilirkişi raporunda; Bilirkişi Kurulumuzca yukarıda açıklanan nedenlerle TK m.54, m.S5/1/a/4 Sınai Mülkiyet Kanunu m.81 çerçevesinde davalı fiilinin haksız rekabet ve davacının ----- tescil no'lu tasarımına tecavüz teşkil ettiği kabulünün Sayın Mahkemenin tekabülünde bulurduğu kanaatine varıldığı şeklinde rapor sunulduğu görüldü.Mahkememizde aldırılan 11/02/2021 tarihli bilirkişi raporunda; Davacı tarafa ait ----- numaralı tasarım ile davalı tarafın internet sitesinde 20 Eylül 2015 tarihli ekran görüntüsünde tespit edilen ürün görselleri (resim----) arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları Davalı tarafın davacı tarafa ait ürün görsellerinin aynısını (resim -----) internet sitesinde kullandığı ve haksız rekabet oluştuğu şeklinde rapor sunulduğu görüldü.Mahkememizce aldırılan 15/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Verilen bilgiler doğrultusunda 2015-2016 defterleri ve satış faturaları imha edilmiş olmaları gerekçesi tarafına ibraz edilmediğini, davalı 31.12.2016 tarihinde işini terk etmiş olduğundan 2017-2019 yılları arası mükellefiyetliği bulunmadığını, davalının defter ve belgeler incelenmek üzere tarafıma sunulamamış olması nedeni ile dava konusu olay açısından kazanç tespit edilememiş ve hesaplama yapılamadığını, Davalının defter ve belgeler incelenmek üzere tarafıma sunulamamış olması nedeni ile dava konusu olay açısından kazanç tespit edilememiş ve hesaplama yapılamadığı şeklinde rapor sunulduğu görüldü.
Tarafların gösterdikleri deliller toplanmış, tüm usuli eksiklikler giderilmiştir.
İncelenen dosya kapsamı, mevcut deliller, bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; Dava haksız rekabetin tespiti, men'i, refi ve maddi manevi tazminat talebine ilişkin olup, davacının iddiasına göre, davalının davacıdan müşteri gibi 5 adet ----- kaplamalı sundurma satın aldığı ve davacıya ait sundurmaların davacı firma çalışanı dava dışı ------ tarafından tasarlandığı ve tasarım ve faydalı model tescili için TPMK' ya müracaat edildiği, davalı tarafından davacıya ait bu sundurmaların montaj yapım ve görsellerinin davalının sitesinde yayınlandığını bu durumun haksız rekabet teşkil ettiğini iddia ettiği, davalı tarafından ise davanın reddinin talep edildiği, mahkememizden önce davanın görüldüğü----- Asliye Ticaret Mahkemesinde aldırılan bilirkişi raporunda herhangi bir zarar tespiti yaptırılamadığı yönünde rapor sunulduğu, dava konusunun tasarım ve faydalı model niteliğinde olduğu iddia edilen ürünlere ilişkin olması sebebiyle görevsizlik üzerine mahkememizde yapılan yargılama ve neticesinde aldırılan 19/11/2019 tarihli bilirkişi raporunda tarafların web siteleri üzerinde yapılan incelemede, web sitesindeki tasarımların benzer olduğu, davacının web sitesinin daha önce kurulmuş ve yayınlanmış olması sebebiyle davalı eylemlerinin haksız rekabet teşkil ettiği yönünde görüş bildirildiği, davaya konu ürünlerin dava açıldıktan sonra ----- numarası ile davacı adına tescil edilmesi sebebiyle bu defa içerisinde tasarımcı bilirkişinin de olduğu yeni bir heyetten rapor alındığı alınan raporda davalı web sitesindeki ürünler ile davacı tasarımının benzer olduğu yönünde görüş bildirildiği, daha sonra tazminat hesabı için aldırılan 15/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda ise davalının ticari defterleri sunulmadığından hesaplama yapılamadığı yönünde rapor sunulduğu, davalıya ait vergi kayıt ve belgeleri getirildikten sonra yeniden aldırılan ek raporda yine hesaplama yapılamadığı yönünde rapor bildirildiği, davalıya ait tüm kayıt ve belgeler yeniden celbi ile aldırılan 11/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda ise davalının elde ettiği net kazancın 20.846,04 TL olarak hesaplandığı, buna göre tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde, davanın konusunun dava dışı ... ait ------ numaralı tasarıma yönelik olarak davalı tarafından gerçekleştirilen haksız rekabet ve davalı tarafından davacıya ait ürünlerin benzer şekilde kopyalanmak suretiyle davalı web sitesinde yayınlanmasından kaynaklı haksız rekabete ilişkin olduğu, mahkememizce aldırılan bilirkişi raporlarında tarafların web siteleri üzerinde yapılan inceleme ve dava dışı-----ait ------numaralı tasarım ile karşılaştırılması sonucu davalının davacının ticari faaliyet ürünlerini taklit ettiği kopyaladığı bu durumun haksız rekabet yol açtığı, davaya dayanak ürün ve tasarımların teknik uzmanlık gerektiren hususlardan olması sebebiyle bu konuda bilirkişi raporları ile bağlı kalındığı, davalı eylemlerinin TTK' nun 55/1/a)4 maddesi uyarınca "başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak " haksız rekabet teşkil ettiği, davacının haksız rekabet halinde maddi manevi tazminat talebinde bulunabileceği, davalının ticari defterleri üzerinde yaptırılan incelemede 2015 ve 2016 yıllarında toplam 20.846,04 TL net kar elde ettiği yönünde hesaplama yapılmış ve dava da bu miktar üzerinden ıslah edilmiş ise de davanın açılış tarihinin 16/10/2015 tarihi olduğu, mahkememizde ancak dava tarihine kadarki eylemlerden dolayı yargılama yapılabileceği 2016 yılında yapılmış olan hesaplamanın dava konumuz dışında kaldığı bu sebeple mahkememizce yargılamanın uzun süredir sürüyor olması da dikkate alınarak yeniden rapor aldırılmaksızın bilirkişi raporuna göre davalının 2015 yılında elde ettiği brüt karın 9.292,04 TL olarak hesaplanması karşısında maddi tazminatın bu miktar üzerinden kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş, manevi tazminat yönünden ise tarafların vergi kayıtları, sosyal ekonomik durum araştırma tutanağı ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde 15.000 TL Manevi tazminatın dosya kapsamınca da uygun olduğu kanaatine varıldığından bu miktar üzerinden de manevi tazminat talebi yönünden kısmen kabulü ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:
Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile, davalı tarafından davacıya yönelik haksız rekabetin tespiti, men'i ve refine bu kapsamda davalıya ait ------isimli internet sitesinin erişime engellenmesine,Maddi tazminat yönünden: Davanın KISMEN KABULÜ ile, 9.292,04 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek (ticaret mahkemesinde açılan dava tarihinden itibaren) avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,Manevi tazminat yönünden: Davanın KISMEN KABULÜ ile, 15.000 TL Manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek (ticaret mahkemesinde açılan dava tarihinden itibaren) yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya ilişkin istemin reddine,
Hükmün masrafı davalıya ait olmak üzere traji yüksek 5 büyük gazeteden birinde ilanına,
1-Alınması gereken 1.659,38 TL harçtan alınan 782,95 TL harcın mahsubu ile kalan 876,43 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, davacı tarafından yatırılan 782,95 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacı tarafından yapılan toplam 1.210,20 TL yargılama gideri ve 6.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 7.410,20 yargılama giderinden 5.180,00 TL' nin davanın red kabul oranına göre davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Haksız rekabetin tespiti, men'i ve refi yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Maddi tazminat talebin yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 9.292,04 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Maddi tazminatın red edilen kısmı yönünden Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 9.292,04 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
6-Manevi tazminat talebin yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-Manevi tazminatın red edilen kısmı yönünden: Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca, avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince takdir olunan 10.000,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
8-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.