İSTANBUL ANADOLU 10. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2022/591 Esas
KARAR NO:2024/632
DAVA:Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:16/08/2022
KARAR TARİHİ:17/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:DAVA: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla haklı davalarının kabulüne, sözleşmeye aykırılık nedeniyle, (bilirkişi marifetiyle 24.04.2018 tarihinden itibaren 3 yıl boyunca alacağı tiim teşvikleri veya hak edişleri tutarları hesaplandıktan sonra artırılmak üzere) şimdilik 10.000 TL cczai şartın 24.04.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama gideri ve vekâlet ücreti tutarlarının karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP: Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Yetki itirazlarının kabulü ile yetkisizlik kararı verilmesine, işbu davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddine, işbu haksız ve yersiz açılan davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

RAPOR: Bilirkişi raporunda özetle; "Defterlerin Usulüne Uygun Tutulup Tutulmadığı Yönünden: Davacı şirketin incelenen 2018-2019-2020 yıllarına ilişkin ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin zamanında yapıldığı, 2021 ve 2022 yıllarına ilişkin ticari defterlerinin GİB onaylı beratlarının süresinde alındığı, TTK ve VUK hükümlerine göre usulüne uygun tutulduğu, Davalı şirketin ticari defterlerinin incelenmesi amacıyla ------- Asliye Ticaret Mahkemesi'ne talimat yazılmış olup, 2023/177 Talimat sayılı dosyasına bilirkişi-------- tarafından düzenlenen 11.08.2023 tarama tarihli bilirkişi raporunda; 2018 yılına ilişkin ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında yapıldığı, kapanış tasdikinin bulunmadığı, 2019 yılına ilişkin ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin zamanında yapıldığı, 2020-2021 ve 2022 yıllarına ilişkin ticari defterlerinin elektronik ortamda tutulduğu, açılış ve kapanış beratlarının süresinde verildiği yönünde tespitin yapıldığı, Tarafların Hesap İncelemesi Yönünden : Davacının huzurdaki davadaki talebinin, taraflar arasında imzalanan 24.04.2018 tarihli -------- ilişkin danışmanlık hizmet sözleşmesine aykırılık nedeniyle, sözleşmenin Süre ve Fesih başlıklı 6.maddesinde kararlaştırılan "Müşterini/ı mükellefiyetlerini sözleşmede yer alan süreler dahilinde, yerine getirmesindeki herhangi bir gecikme hali. danışmana akdi Jesih hakkı verir. Fesih tek taraflı gerçekleşse bile sözleşme imzalanmasından 3 yıl boyunca alacağı tüm teşvikleri veya hakkedişleri müşteri danışmana şartsız koşulsuz öder." Hükmü doğrultusunda, bu tutarın bilirkişi tarafından hesaplanması sonucunda arttırmak üzere şimdilik 10.000 TL cezai şartın 24.04.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte tahsiline ilişkin olduğu. Tarafımca incelenen davacı şirketin kendi defterlerinde davalı şirketten 10.204,09 TL alacaklı gözükürken, talimat yolu ile incelenen talimat bilirkişi raporunda, davalı şirketin kendi defterlerinde, davacı şirkete 10.204,11 TL borçlu gözüktüğü yönünde kanaatin bildirilmiş olduğu, ticari defterlerin birbiriyle uyumlu olduğu, Davalının Talepleri Yönünden: Raporumuzun Genel Değerlendirme bölümünde detaylı bir şekilde açıklandığı üzere, davalı, ----- zarara uğrattığı iddiası bakımından, mevzuatlarda yer alan hangi teşvikten şatlarının oluştuğunun davalı tarafından somutlaştırmasından sonra, feshin haklı olup-olmadığı ve cezai şart yönünden değerlendirme yapılabileceği" şeklinde sonuç ve kanaatine varıldığı beyan edilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, cezai şart talebine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle taraflar arasında akdedilen 24/04/2018 tarihli sözleşmeye aykırılık nedeniyle 10.000 TL cezai şartın 24/04/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ettiği anlaşılmıştır. Safahatta dosya kapsamında deliller toplanmış, eksiklikler giderilmiş, tanıklar dinlenmiş, ------ alakalı müzekkereler yazılarak bilgi ve belge toplanmış, taraflara ait ticari defterler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, rapora karşı ileri sürülen itirazların karşılanması amacıyla ara karar kurulmuş olmasına rağmen rapora itirazda bulunan davacı yanın gerekli gider avansını yatırmaması nedeniyle ek rapor için kurulan ara karardan rucü edilmiştir. 16/01/2024 tarihli bilirkişi heyeti raporunda ise ; " Raporumuzun Genel Değerlendirme bölümünde detaylı bir şekilde açıklandığı üzere, davalı, ------- davacının 11.931,66 TL zarara uğrattığı iddiası bakımından, mevzuatlarda yer alan hangi teşvikten şatlarının oluştuğunun davalı tarafındansomutlaştırılmasından sonra, feshin haklı olup-olmadığı ve cezai şart yönünden değerlendirme yapılabileceği" şeklinde değerlendirmelere yer verilerek davacının davasının ispata muhtaç olduğunu ortaya koymuştur.Daha sonra davacı vekili 18/07/2024 tarihli "tam ıslah talebinin sunulmasından ibarettir" konulu 1 sayfadan ibaret beyan dilekçesi ile davanın ıslahını talep etmiştir.Hal böyle olunca talep değişikliği nazara alınarak mahkememizin 30/07/2024 tarihli muhtırası ile davacı vekiline;"Mahkememizin yukarıda numarası yazılı dosyasında, tarafınızca mahkememize sunulan 18/07/2024 tarihli ıslah dilekçenizde müvekkiliniz şirket tarafından 10.000,00 TL cezai şart talep edilmiş olduğunu ancak dosya içeriğine bakıldığında, toplam deliller ve alınan bilirkişi raporu sonucunda ortaya çıkan durum doğrultusunda, davalı şirketin müvekkiliniz şirkete ödememiş olduğu ve ticari defterlerde de kayıtlı olan toplam 10.204,12 TL fatura alacağı olduğunun görülmüş olduğunu, bu nedenle 10.000,00 TL olarak talep edilen cezai şartı (dava dilekçesinde önceden talep edilmemiş olan) 10.204,12 TL fatura alacağı olarak değiştirdiğiniz görülmüştür.Mahkememizce yapılan inceleme sonucu, dava konusunun cezai şart alacağından fatura alacağına döndüğü, dava dilekçesi ekinde sunulan arabuluculuk son tutanağında cezai şart bedelinin ödenmesine ilişkin arabuluculuğa başvurulduğu, fatura alacağına ilişkin arabuluculuğa başvurulmadığı hususu nazara alınarak fatura alacağına ilişkin dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurup başvurmadığınız, başvurmuş iseniz arabuluculuğa ilişkin belgenin 1 HAFTALIK SÜRE içerisinde mahkememize sunmanız, aksi halde davaya bu hali ile devam olunacağı hususu " ihtar edilmiştir.Davacı vekili muhtıra ile tanınan süre zarfında konusu ıslah dilekçesi ile değişen davaya (fatura alacağına) ilişkin davalı şirket ile yürütülen arabuluculuk işlemine dair her hangi bir evrak sunmadığı görülmüştür.Benzer konuya ilişkin olmak üzere -----------sayılı ilamında; "Davacı-karşı davalı tarafça dosyaya ibraz edilen arabuluculuk anlaşamama son tutağının düzenlenme tarihi 21/01/2019 olup, bu tarih itibariyle arabuluculuk görüşmesi yapılan tüm işçilik alacağı kalemlerinin tutanakta gösterilmesi gerektiği, Yargıtay ve Dairemiz uygulaması ile kabul edilmektedir. Ancak, söz edilen tutanak içeriğinde ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ve ulusal bayram genel tatil ücreti talepleri bakımından bir görüşme yapıldığı ispat edilememektedir. Dosyaya herhangi bir delilde sunulmamıştır. Bu istekler için arabuluculuk dava şartı yokluğu sebebiyle usulden ret kararı verilmesinde hata görülmemiştir." şeklindeki açıklamalarının ışığı altında tam ıslah ile değiştirilen dava konusunun dava açılmadan önce başvurulan arabuluculuk görüşmelerinde konu edilmesi gerektiği, somut olayımıza bakıldığında davacı yanın tam ıslah ile ileri sürdüğü fatura alacağına ilişkin arabuluculuk dava şartını yerine getirdiğine ilişkin dosyaya herhangi bir delil sunmadığı anlaşılmıştır.Davacı vekiline 6325 sayılı HUAK'nın 18/A maddesinin 2. fıkrasına göre dava açılmadan önce (fatura alacağına ilişkin olmak üzere) arabulucuya başvurup anlaşamama tutanağının aslının veya onaylı örneğinin mahkememize sunulması gerektiği hususu 30/07/2024 tarihli muhtıra ile 1 haftalık kesin süre içerisinde ibrazı gerektiği ihtar edilmesine rağmen tanınan süre içerisinde arabuluculuk son tutanağını mahkememize sunmadığı anlaşılmaktadır.Eldeki davada taraflar arasındaki uyuşmazlığın (cezai şart bedeli için açılan davanın konusu ıslah ile değiştirilmiş) konusunun bir miktar para alacağına ilişkin olduğu, bilirkişi raporu sonrası davacı vekili tarafından dava konusunun değiştirildiği, bu haliyle başkaca bir talebi dava konusu haline getirdiği, davalı ile bu yeni dava konusu hakkında arabuluculuk marifetiyle müzakere edilmediği, davalıya karşı talep edilen iş bu yeni talepler bakımından arabuluculuğa başvurulması gerektiği ancak başvurulmadığı anlaşılmaktadır. Dava bir miktar para alacağına ilişkin olup ticari dava olduğu ve 6325 sayılı HUAK'nın 18/A maddesinin 2. fıkrasına göre dava açılmadan önce arabulucuya başvurup anlaşamama tutanağının aslının veya onaylı örneğinin dava dilekçesine (somut olayımızda ıslah dilekçesine) eklenmesi zorunlu olduğu halde davanın arabulucuya başvuru yapılmadan doğrudan açılmış olmasına, zorunlu dava şartı olan "arabulucuya başvuru" koşulunun tamamlanabilir dava şartı olmamasına göre zorunlu dava şartı arabuluculuk koşulu yerine getirilmediğinden --------karar sayılı ilamı nazara alınarak usulden red kararı vermek gerekmiştir.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın 6102 Sayılı kanun 4. Ve 5/A maddeleri, 6325 Sayılı Kanun 18/A-2. Maddesi HMK 114/2. Ve 115/2. Maddeleri gereğince USULDEN REDDİNE,
2-Alınması gereken 427,60 TL maktu karar ve ilam harcının, peşin alınan 170,78 TL ve 3,49 TL ıslah harçtan mahsubu ile eksik bakiye 253,33‬ TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye İRAT KAYDINA,
3-Yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiği için karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.ye göre tespit edilen 10.204,12 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
5-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatırana İADESİNE,
6-1.600,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Dair, Gerekçeli mahkeme kararının taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde------------ Adliye Mahkemesi'nde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/10/2024