İSTANBUL ANADOLU 1. FIKRI VE SINAI HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO:2022/94 Esas
KARAR NO:2023/131
DAVA : Marka (Tecavüzün Giderilmesi İstemli)
DAVA TARİHİ: 14/04/2022
KARAR TARİHİ: 11/07/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;

İSTEM /Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkili şirketin ---- yılında kurulduğunu ve ----- markası ile meyhane konsepti ile restoran işletmeciliği yaptığını, --- bulunan ve ----- konseptiyle hizmet veren restoranının en çok rağbet gören restoranlardan birisi olduğunu, davacının ----- markasının tescilli olduğunu, markanın tanınmış marka olduğunu ve tek ve gerçek hak sahibinin müvekkili davacı olduğunu, davalının -----markasının ---- de dahil olmak üzere tescili için başvuru yapıldığını, ---tarafından müvekkiline ait ---- tescil numaralı -----markası gerekçe gösterilerek------- için başvurunun resen reddedildiğini, tescil talep edilen diğer hizmetler için müvekkilinin yaptığı itirazın ise inceleme aşamasında olduğunu, müvekkilinin haricen yaptığı araştırmada davalının---- markalarını --------- adreslerinde kullandığını tespit ettiğini, davalıya bu konuda ihtar gönderilmesine rağmen kullanımlarına bu adreslerde ve pek çok -------- hesabında kullanmaya devam ettiğini, davalının bu kullanımlarının SMK’nun 29 ve 7. maddeleri uyarınca müvekkilinin marka haklarına tecavüz ve TTK’nun 56. Maddesi uyarınca haksız rekabet teşkil ettiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla; davalının, müvekkil adına tescilli ----marka tesciline ayırt edilemeyecek derecede benzer -----ibarelerine ilişkin tescilsiz, kötü niyetli, izinsiz ve hukuka aykırı kullanımının müvekkilinin ------ markasından doğan haklarını ihlal ettiğinin ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, davalının, müvekkilinin ----markasından doğan haklarını ihlal eden ve aynı zamanda haksız rekabet teşkil eden fiillerinin durdurulmasına ve önlenmesine, müvekkilinin marka hakkının ihlalinin ve haksız rekabetin neticesi olan maddi durumun da ortadan kaldırılmasına, bu amaçla; müvekkilinin anılan marka hakkını ilal eden ------- ibarelerini taşıyan ve -------- adreslerinde bulunan işyerlerindeki her türlü ürün, iş evrakı, broşür, katalog ve benzeri pazarlama ve tanıtım materyalleri dahil ve bunlarla sınırlı olmamak üzere her türlü ticari kullar /durdurulması ve önlenmesine ve müvekkilinin anılan marka hakkını ihlal eden ----- ibarelerini taşıyan her türlü ürün, ---- görüldükleri yerde el konulmasına ve imhasına, müvekkilinin anılan marka hakkını ihlal eden ------ ibarelerinin kullanıldığı ------ erişimin engellenmesine, masrafları davalıdan alınmak suretiyle yargılama sonucunda Mahkemenin kesinleşen kararının kamuya yayın yoluyla duyurulmasına ve bütün ---- neşredilen tirajı en yüksek ilk 3 gazeteden birinde bir kereye mahsus ilanına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DAVAYA CEVAP / Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesini sunmamış, davalı vekili duruşmada müvekkilinin annesinin adının ---- olup işletmesini açacağı zaman -------ortamında işletmenin adı ile ilgili bir anket yaptığını ve bu anket sonucunda ----adını kullanmaya karar verdiğini, müvekkilinin işletmesinin---- yılında faaliyete başladığını, davacının markasının ise --- yılında tescil edildiğini, kendilerinin de marka tescil süreçlerinin halen devam ettiğini, ayrıca müvekkilinin işletmesinde------ hizmeti verildiğini, davacı tarafın ise meyhane tarzı hizmet verdiğini, bu nedenle faaliyet alanlarının da farklı olduğunu, davacı tarafın markasının tanınmışlığının da söz konusu olmadığını ve markaların iltibas yaratmadığını beyan etmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davalı tarafından yiyecek ve içecek hizmetlerinde kullanılan -----markasının davacı adına tescilli ----- markası ile iltibasa neden olduğu iddiasıyla açılan markaya tecavüzün giderilmesi ve önlenmesi davasıdır.Dosyaya ---- kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde;-------- sınıflarda tescilli olduğu tespit edilmiştir.Davalının ise -------- marka başvurusunun ise ------çıkartılarak kısmi olarak tesciline karar verildiği anlaşılmıştır.Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin değerlendirilmesi yönünden dosya kapsamına alınan marka uzmanı ---- tarihli bilirkişi raporunda; davacı adına --- esas unsurlu bir çok
markasının tescilli olduğu ve ilk marka tescil başvurusunun ----- senesinde yapıldığı, davalı tarafın kullandığı ---- ibareli markada ------
ibaresinin esas unsur olması sebebi ile davacı markalarına benzer olduğu,bu kullanımın marka haklarına tecavüz, haksız rekabet ve iltibas yaratacak derecede benzer olduğuna dair görüş bildirmiştir.Mahkememizce davacı tarafın delil tespiti talebi doğrultusunda bilirkişi incelemesi için------ talimat yazılmış olup, ------ sayılı dosyasında alınan --- tarihli raporunda; ------ yapılan incelemede, sokak adının-------- tabelalı işletmenin bulunduğu, işletmenin kapalı olduğunun tespit edildiği, işletmenin hemen karşısında bulunan komşu iş yerinden ------- sorulduğunda, sokağın eski adının/numarasının --- Sokak olduğu ,------- olarak faaliyet gösteren işletmede birkaç gün önce temizlik yapıldığı, ancak sezon açılmadığı için henüz faaliyete başlamadığı, işletmenin üst kısmında konaklama, alt kısmında ------hizmeti verildiği yönünde bilgi edinildiği, işletmenin dış cephesindeki tabelada ve ana giriş kapısının üzerindeki tentede -----diğer tentelerde “-------- ibarelerinin yer aldığının gözlemlendiği, işletme kapalı olduğu için iş yerinin kime ait olduğunun tespit edilemediği ve işletmenin fiili faaliyetine ilişkin fotoğraflama yapılamadığı, inceleme konusu kullanımların davacının ----- tescil numaralı markasına tecavüz teşkil edip etmediğine ilişkin olarak, inceleme konusu işletmede ----- hizmeti verildiği kabul edilecek olursa dayanak markanın tescilli olduğu --------yönünden sınıfsal ayniyet bulunduğu, aksi halde yani işletmede sadece konaklama hizmetinin verildiği kabul edilecek olursa sınıfsal benzerlik veya ayniyet şartının gerçekleşmeyeceği, sınıfsal ayniyet/benzerlik şartının gerçekleştiğinin kabulü halinde; tespit konusu işaretlerdeki -------verilen hizmetin niteliğini açıklaması nedeniyle ancak yardımcı unsur mahiyetinde olmaları, davacının ---------- sözcüğünün tespit konusu işaretlerde esas unsur olarak ve markasal mahiyette aynen kullanılması nedeniyle bilinç ve dikkat düzeyi orta seviyede olan potansiyel müşteri tarafın marka ve işareti arasında arasında bir şekilde bağlantı kurabileceğinden iltibas tehlikesinin doğabileceğine dair görüş bildirmiştir.Davacının ek tedbir talebi yönünden marka uzmanı ------- oluşan bilirkişi heyetinden yeniden rapor istenilmiş, ------ tarihli bilirkişi heyet raporunda; ----ifadesinin aratılması soncunda ilk ---sayfada üst sıralarda davacıya ait işletme bilgilerinin yer aldığı, ---- adreslerinin yer aldığı, işletme için ------yorum yapılmış olduğu ve işletme puanının ----- olduğunun tespit edildiği, davalıya ait olduğu belirtilen ----- adresinde yer alan Instagram hesabında yapılan incelemede; hesap adının ---- olduğu, hesapta ------ açıklamasının yer aldığı, hesap açıklamasında ---- iletişim numarasının ----- olduğu, hesabın ----- tarihinde oluşturulduğu, hesaptan 30/07/2019 tarihi itibariyle ------adet gönderi paylaşımı yapıldığı, hesap adının 1 kez değiştirildiği, ancak geçmişe dönük verilerin yer almadığı, hesabın takipçi sayısının ---- olduğu, hesaptan yapılan paylaşımlarda ve hesap adında ---- ibaresinin yer aldığı, hesapta profil resminin---- olduğu, hesaptan yapılan paylaşımlardaki görsellerde ------ logolarının kullanıldığı, hesaptan yapılan paylaşımlarda işletme iletişim bilgilerinde; firma adresinin ---- firma iletişim numarasının ----- Firma instagram hesabının rapor tarihi itibariyle ---- olduğu tespit edildiği, davalıya ait olduğu belirtilen-----yer alan işletme bilgisinde yapılan incelemede; işletme adının ----- olduğu, işletme adresinin ----- olduğu, işletme iletişim numarasının--- -olduğu, işletme puanının --- olduğu, işletmede yer alan menüde -------- markasının kullanıldığının tespit edildiği, davalıya ait -------adresinde yer alan işletme bilgisinde yapılan incelemede; işletme adının ---- olduğu, işletme adresinin ---- olduğu, işletme iletişim numarasının --- olduğu, işletme puanının -- olduğu, işletmede ---------- logolarının kullanıldığının tespit edildiği,davalıya ait olduğu belirtilen-------- yer alan işletme bilgisinde yapılan incelemede; işletme adının --------olduğu, işletme iletişim numarasının -----olduğu, işletme puanının --- olduğu, işletmede görseller arasında --------logosunun kullanıldığının tespit edildiği, davalıya ait ----- adresinde yer alan işyerinde tabela ve menülerde ----- logosunun kullanıldığının --- tarihli incelemede tespit edildiğine dair görüş bildirmişlerdir. Dava konusu teknik bilgi gerektirdiğinden tarfaların delilleri toplandıktan sonra Mahkememizce dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, marka uzmanı ---- yiyecek içecek sektörü uzmanı ----oluşan bilirkişi heyeti ---- tarihli heyet raporunda; davacının --- tescil numaralı ---- markasının ---- nezdinde tescilli hak sahibi olduğu, davalının ------ markasının -------- nezdinde tescilli hak sahibi olduğu, 6769 Sayılı SMK.nun 155. maddesi uyarınca davalının bu tescilli markasını işbu davada savunma olarak ileri süremeyeceği, davalının ;-------davalının ----------- şeklindeki kullanımlarının, davacının tescilli markası ile benzer olduğu, davalının bu şekildeki kullanımlarının davacı ve davalı arasında işletmesel bağ olduğu ya da idari ve ekonomik açıdan bağlantılı işletme tarafından piyasaya sunulan markalı mal/hizmetler algısı oluşabileceği, yani markaları karıştırabileceği iltibas koşullarının mevcut olduğu , davalının ----- marka kullanımında pembe alan üzerinde daire içinde deniz ve gökyüzünün birleştiği görsel üzerinde ----şeklindeki kullanımlarının ise davacının tescilli ------- markasından uzaklaştığı ve bütünsel olarak tüm unsurları ile yapılan karşılaştırma sonucunda davalının bu şekildeki markasal kullanımlarının davacı markası ile benzer olmadığı ve orta düzeyde tüketici kesimi nezdinde karıştırma ihtimalinin olmadığına dair görüş bildirmişlerdir. Sınai Mülkiyet Kanununun 29. Maddesinin yollamasıyla SMK'nun 7/2-b maddesinde tescilli bir marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından tescilli marka ile ilişkilendirilme ihtimali de dahil karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması marka hakkına tecavüz olarak tanımlanmıştır. Yine Sınai Mülkiyet Kanununun 149. maddesinde marka hakkına tecavüz edilen marka sahibinin fiili tecavüzün olup olmadığının tespitini, muhtemel tecavüzün durdurulmasını, tecavüz fiillerinin durdurulmasını, tecavüzün kaldırılmasını, maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabileceği düzenlenmiştir.Markaların karıştırılma (iltibas) tehlikesi, iki ayrı marka karşısında bulunan kişilerin, bu markaların benzerliği sebebiyle, sunulan mal veya hizmetlerin aynı işletmeye veya ekonomik olarak bağlantı içerisinde bulunan işletmelere ait olduğunu düşünmeleri veya düşünme ihtimalleridir. Diğer bir tanıma göre karıştırılma ihtimali, bir -tescilsiz- işaretin veya tescil edilmiş bir markanın daha önce tescil edilmiş bir marka ile şekil, görünüş, ses, genel izlenim vs. sebeple ya aynı ya da benzer olduğu için önce tescil edilmiş marka olduğu zannını uyandırması tehlikesidir.Yapılacak incelemede karıştırılma (iltibas) ihtimalinin araştırılmasına ilk önce markalar arasında ayniyet ya da benzerlik bulunup bulunmadığından başlanması gerekir. Bunun için de ilk önce markalar arasında ayniyet veya benzerlik ve daha sonra mal ve/veya hizmetler arasında ayniyet veya benzerlik olup olmadığı araştırılmalıdır. Burada iltibas tehlikesinin belirlenmesinde, benzerliğin vasat düzeydeki tüketicilerin ilk bakışta ürün veya hizmetin karıştırılmasına sebep olması veya karıştırma tehlikesinin bulunması ölçütü esas alınır. Ancak özel alıcı grubu olan hedef kitle de somut olayda nazara alınabilir.Bu yasal düzenlemeler ışığında somut olaya bakıldığında; taraflara ait marka tescil kayıtları, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı ile, davacının ---- tescil numaralı --- markasının ---- için tescilli olduğu, davalının ---- bulunan işletmelerinde ---- hizmeti verdiği ve ------ markasını kullandığının tespit edildiği, her iki tarafın markasının da esas unsurunun ---- olduğu, davalının markasında yer alan --- ibaresinin ------ karşılığı kahvaltı olan ----- bir kelime olup tanımlayıcı ve tali unsur niteliğinde olduğu, markaların hitap ettiği tüketici kitlesinin ortalama tüketici kitlesi olup, markaları karıştırma ya da tarafların işletmeleri arasında bağlantı bulunduğunu zannetme ihtimalinin mevcut olduğu, bu durumun davacının marka haklarına tecavüz teşkil ettiği kanaatine varılmıştır. Her ne kadar davacı davalının davalının ------ erişimin engellenmesine karar verilmesini de talep etmişse de, bu ------------sitelerinin başka firmalara ait olması nedeniyle erişim engeli kararı verilemeyeceği, davalının bu --------- yer sağlayıcılarına bildirim yaparak bu kullanımların kaldırılmasını sağlayabileceği, ayrıca davalının ------ markasını intrenet ortamında da kullanmasının durdurulması ve önlenmesi ile bu ---- de markayı kullanamayacağı anlaşıldığından, bu talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafça davalının marka haklarına tecavüz etmesinin aynı zamanda haksız rekabet oluşturduğunu belirterek, haksız rekabetin tespitini ve önlenmesini de talep etmiştir. ------- Karar sayılı kararında da belirtildiği gibi; 6762 sayılı mülga TTK’nın 57/5.maddesinde yazılı "Başkasının emtiası, iş mahsulleri, faaliyeti veya ticaret işletmesiyle iltibaslar meydana getirmeye çalışmak veya buna müsait bulunan tedbirlere başvurmak, hususiyle başkasının haklı olarak kullandığı ad, unvan, marka, işaret gibi tanıtma vasıtalarıyla iltibasa meydan verebilecek surette, ad, unvan, marka, işaret gibi tanıtma vasıtaları kullanmak veyahut iltibasa meydan veren malları, durumu bilerek veya bilmeyerek, satışa arz etmek veya şahsi ihtiyaçtan başka her ne sebeple olursa olsun elinde bulundurmak" şeklindeki düzenlemeden yola çıkılarak, sınai mülkiyet hakkına tecavüz eylemleri, hem özel yasa niteliğindeki 556 sayılı Marka KHK’nın 61 ve 9.maddeleri uyarınca, hem de az önce zikrolunan hüküm nedeniyle mülga 6762 sayılı TTK’nın 57/5.maddesi hükümleri doğrultusunda kümülatif olarak korunmakta idi. 6102 sayılı TTK’nın 55/1-a-4 bendinde yer alan "Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak," şeklinde düzenlenmiş olup, Kanun’un gerekçesinde de ifade olunduğu üzere, Kanun Koyucu bilinçli bir şekilde, “ad, unvan ve marka” kavramlarına yeni düzenlemede yer vermemiş ve buna gerekçe olarak da, bu kavramların kendi özel yasası niteliğindeki 556 sayılı Marka KHK, 554 sayılı End. Tasarım KHK ve 555 sayılı Coğrafi İş. KHK ve TTK’nın unvan ile ilgili düzenlemeleriyle korunması gösterilmiş ve bunların bir kez de TTK’nın haksız rekabet hükümleriyle korunmasının gereksiz olduğu ve yorum güçlüklerine yol açacağına vurgu yapılmıştır.
Gerçekten de, sınai mülkiyet haklarının kendi özel yasası niteliğindeki 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu hükümleriyle korunması ve 6102 sayılı TTK’nın 55/1-a-4 maddesindeki düzenleme karşısında, davalının davacı adına tescilli markayı kullanması eyleminin TTK’nın 55/1-a-4.maddesi uyarınca aynı zamanda haksız rekabet teşkil ettiğine ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiş, tüm bu gerekçelerle, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.

H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davalının -----adreslerindeki iş yerlerinde ve -----ortamında kullandığı ----- markalarının davacı adına tescilli ------ markasından kaynaklanan haklarını ihlal ettiğinin TESPİTİNE,
Davalının davacının ------markasından doğan haklarını ihlal eden fiillerinin DURDURULMASINA ve ÖNLENMESİNE,
Davacının marka haklarının ihlalinin neticesi olan maddi durumun ORTADAN KALDIRILMASINA, bu amaçla ------ ibaresini taşıyan davalıya ait her türlü ürün, iş evrakı, broşür, katalog ve benzeri pazarlama ve tanıtım materyalleri dahil ve bunlarla sınırlı olmamak üzere her türlü ticari kullanımlarının DURDURULMASINA ve ÖNLENMESİNE,
Davalıya ait ------ibarelerini taşıyan her türlü ürün, iş evrakı, broşür, katalog ve benzeri pazarlama ve tanıtım materyallerine EL KONULMASINA, karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınmak suretiyle İMHASINA,
Karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınmak suretiyle hüküm özetinin Türkiye çapında yayın yapan tirajı en yüksek ilk 3 gazeteden birinde bir kez ilanına,
Davacının fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
Alınması gereken 269,85 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15‬ TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına,
Davacı vekiline kabul edilen marka hakkına tecavüzün tespiti ve önlenmesi davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline reddedilen haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harç ve 80,70 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 161,40 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 490,75 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 12.600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 13.090,75‬ TL yargılama giderinden davanın kabuk ve red oranına göre, (%66) 8.639,90 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%34) 4.450,85‬ TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.11/07/2023