İSTANBUL ANADOLU 1. FIKRI VE SINAI HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/4
KARAR NO: 2023/63
DAVA: Patent (Tecavüzün Ref'i İstemli)
DAVA TARİHİ : 18/03/2015
KARAR TARİHİ: 30/03/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan patente tecavüzün önlenmesi ve maddi tazminat davasının yapılan açık yargılama sonucunda;

İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkilinin ------ iştigal ettiğini ve----------- nezdinde tescil ettirdiğini, davalının ise davacıya ait tescilli patentin davalı tarafça taklit edilmek suretiyle üretilip daha düşük fiyatla piyasaya sürüldüğünü, dava konusu üründe patent ile koruma altına alınan kısmın ----------olduğunu, bu yeniliğin çerçevenin üretiminde kolaylık ve sağlamlık getirdiğini, davalının da çerçevenin bu bölümünü taklit ettiğini, davalının eyleminin müvekkilinin patent hakkına tecavüz oluşturduğunu, bu sebeplerle meydana gelen tecavüzün önlenmesine, taklit ürünlerin toplatılarak imhasına, şimdilik 10.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; davacının talebinin zamanaşımına uğradığını, davacının taklit diye sunduğu ürünün müvekkiline ait olmadığını, müvekkilinin gerçek ürünü ile davacının patenti kıyaslandığında gerek genel işlevsellik, gerek parçaları itibariyle bunların hiç bir ortak özelliklerinin bulunmadığının görüleceğini, tarafların ürünlerinin teknik olarak da farklı olduğunu, davalının dava konusu patent kapsamına giren bir üretim veya bu şekilde elde edilmiş bir ürünün satışını yapmaması nedeniyle tazminat yükümlülüğü bulunmadığını, talep edilen tazminatın da fahiş olduğunu, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davacı adına tescilli ------numaralı patente konu ürünün davalı tarafından taklit edilmek suretiyle üretilmesi ve piyasaya sunulması sebebiyle meydana geldiği iddia edilen tecavüzün önlenmesi ve maddi tazminat davasıdır.
Dosyaya ----- kayıtları getirtilmiş olup, incelendiğinde; ----- buluş başlıklı patentin ve ------ buluş başlıklı patentin davacı adına tescilli oldukları anlaşılmıştır.
Mahkememizin -------Karar numaralı kararı ile; "davalıya ait ürünlerin davacının -------- numaralı patente tecavüz etmedikleri" gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, kararın davacı tarafça istinaf edilmesi üzerine -------- ilamı ile; "Mahkemece yargılama sırasında üç ayrı heyetten rapor alındığı görülmüştür. ---- havale tarihli ilk raporu hazırlayan bilirkişilerin ve ----- sayılı patentin üretim yöntemi içerdiği göz önüne alınarak uzmanlık alanlarının yeterli olmadığı, bu hususun bilirkişi heyet raporunda da bilirkişiler tarafından açıklandığı anlaşılmakla, mahkeme kararına dayanak yapılması yerinde olmamıştır. Mahkemece alınan ----- havale tarihli raporda, davalı ürününde ---- sistemi kullanıldığı, oysa -----numaralı -------koruduğu, bu nedenle patente tecavüzün bulunmadığı görüşünün beyan edildiği, mahkemece alınan -----tarihli raporda ise patent belgesinde --------- özelliğinin var olduğu ve görüldüğü, ----başvuru numaralı patent belgesine tecavüz bulunduğunun beyan edilmesi karşısında, raporlar arasında çelişki bulunduğu anlaşılmaktadır. ----- sayılı patente tecavüz yönünden yapılan incelemede de; ------ havale tarihli raporda, davalıya ait olduğu ileri sürülen üründe -------- bulunmadığını, dayama biriminin------- etmediğinin belirtildiği, mahkemece alınan ---- tarihli raporda ise patent belgesi -----isteminde tanımlanan ----- özelliğinin bulunmadığının açıklandığı, her iki raporda da sonuç olarak ------- patent belgesine tecavüz bulunmadığının beyan edildiği anlaşılmakla birlikte, açıklanan unsurların farklı olduğu anlaşılmakla, raporlar arasında çelişki oluştuğu görülmüştür. Mahkemece alınan ilk raporun değerlendirmeye alınamayacağı, diğer iki raporda açıklanan görüşlerin de çelişkili olduğu gözetilerek, mahkemece çelişkileri giderecek şekilde yeni bir uzman heyetten rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi yerinde görülmemiş, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın raporlar arasındaki çelişkileri giderecek şekilde yeni bir heyetten rapor alınarak yargılamaya devam edilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir." gerekçesiyle Mahkememizin kararı kaldırılarak dosya Mahkememize iade edilmiştir.
Mahkememizce ------kararında belirtildiği gibi önceki bilirkişi raporları arasındaki çelişkileri giderecek şekilde davalının ürünlerinin davacıya ait ------ tescil numaralı patentlerin koruma kapsamında kalıp kalmadığına dair patent uzmanı ------- oluşan bilirkişi heyetinden yeniden rapor istenilmiş, ----- tarihli bilirkişi raporunda; davalının değiştirilebilir çerçeve ürününün davacıya ait ------------ kapsamında olduğu, davalıya ait çerçeve ürününün üretim metodunun davacıya ait ------ nolu patent ile korunan metodun korumak kapsamında kalmadığına dair görüş bildirmişlerdir. Mahkememizce aynı bilirkişi heyetinden, davanın açıldığı tarihe göre tecavüz incelemesinin 551 sayılı KHK hükümlerine göre yapılması gerektiğinden ve ayrıca halen Mahkeme kasasında bulunan davalıya ait çerçeve ürünü üzerinde bizzat inceleme yapılması gerektiğinden, taraf vekillerinin bilirkişi raporuna itirazları da incelenerek özellikle------- isteminde yer alan ------ unsurunun davalıya ait üründe kullanılan-------------- daha ayrıntılı olarak karşılaştırılarak ek rapor hazırlanması istenilmiş, ek bilirkişi raporunda, heyetçe düzenlenen kök raporda belirtilen davalı değiştirilebilir çerçeve ürününün davacıya ait ------nolu patentin koruma kapsamında olduğu, davalıya ait çerçeve ürününün üretim metodunun davacıya ait ------nolu patent
ile korunan metodun korumak kapsamında kalmadığına dair görüş bildirmişlerdir. Tazminat hesabının yapılabilmesi için ----- talimat sayılı dosyasından alınan ----- tarihli raporda muhasip bilirkişi tarafından, davalıya ait ------- yılı defter belgeler incelendiğinde toplam brüt karının ----yılında ---- yılında ---------, ---- olmak üzere bütün satış hasılatından toplam ------- brüt kar elde ettiği, -----yılına ait sunulan faturaların tek tek incelendiği, fatura çıkışlarında dava konusu çerçeve kalemlerinden davalının ------ yılı için 20.417,93-TL, ------ yılı için 73.121,34-TL, ----yılı için 56.161,32-TL, --- yılı için 71.353,91-TL olmak üzere toplam 221.054,50,57-tl toplam çerçeve ürünlerinden brüt satış hasılatı (brüt kar) elde ettiğinin hesaplandığı, ----- yılı sonu davalının envanter kayıt tutarının 71.794-TL olduğu, davalı tarafından ---- yılı faturaları ibraz edilmediği için -----çerçeve gelirlerinin önceki yıl ile orantılı hesaplandığına dair görüş bildirmiştir. Patent haklarına tecavüz konusu dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 551 sayılı KHK'nin 136. maddesinde düzenlenmiş olup, patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretmek sonucunda taklit etmek patente tecavüz sayılmıştır. Bu durumda davanın çözümlenmesi için davalıya ait ürünün davacının tescilli patentleri ile kısmen veya tamamen benzer olup olmadığının tespiti zorunludur. 551 sayılı KHK'nin 83. maddesinde patentten doğan korumanın kapsamının istem veya istemler ile belirleneceği, koruma kapsamının belirlenmesinde tecavüzün varlığının ileri sürüldüğü tarihte, istem veya istemlerde belirtilmiş unsurlara eşdeğer nitelikte olan unsurların da dikkate alınacağı belirtilmiştir.
Davaya konu patentlerin tescil kayıtları, en son alınan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacıya ait ------- patente konu buluş, afişlerin yerleştiği ve kenarlarına, afişleri ana plakada tutan tutma --------- tahsis edildiği bir ana plakaya sahip, afişler için değiştirilebilir çerçeve ile ilgilidir.--------şeklinde katlanır olarak ana plakaya takılmış olup, burada menteşe yatağının -------, ana plaka ile, tek parçalı olarak ------- edilmiştir. --------- numaralı patentin istemleri incelendiğinde, ------ olmak üzere toplam ------bulunmaktadır. Bu istemler içerisinde buluşu tanımlayan en geniş koruma kapsamına sahip --------ana istemin koruma kapsamında mevcut unsurlar ise; afişler için, yüzeyine afişlerin yerleştirildiği bir ana plakaya sahip olan ve ayrıca ana plakanın kenarlarına menteşe şeklinde katlanabilir olarak tahsis edilen, her defasındaki kenarın yönünde uzanan ve kendileriyle afişlerin ana plakaya bastırılabildiği tutma -----, burada ana plakanın kenarlarına --------- parçalarının tahsis edildiği, bu parçalarda tutma profillerinin kanatlanma hareketi yaparak döndüğü, değiştirilebilir çerçevenin karakteristik özelliğinin, -------- parçalarının ------ olarak entegre edilmiş olmasıdır.----- numaralı patente konu buluş ise; ------ teşhir edilmesi için ---------- oluşan ---------- üretilmesi amacıyla ---------- oluşturulan bir ----------- yerleştirilen en az bir -------- içermesidir şeklinde özetlenmiştir. Buluşun amacı, r----- teşhir edildiği --- ---- daha kısa sürede ve daha düşük maliyetle üretilmesine imkan veren, kullanım kolaylığı sağlayan yeni bir çerçeve üretim metodu temin etmektir. Gövde tek aşamada üretildiğinden, çerçevede --------gerek kalmadığından ----- kısalmaktadır.
Davaya konu ------ numaralı patentin istemleri incelendiğinde, ---numaralı ana istem ve ana isteme bağımlı ----- numaralı ------ oluşmaktadır. Bu istemler içerisinde buluşu tanımlayan en geniş koruma kapsamına sahip - numaralı ana istemde tanımlı metot istemidir. -------- numaralı incelemeli patentin ----- numaralı ana isteminin koruduğu unsurlar; -------- teşhirine yönelik ------ ------------ olması, bu üretim metodunun şerit formunda kesilmesi, -------------- yöntemiyle üretilmesi ve kesilmesi, ---- profillerin ------ edilmesi, bir -----korumasının kesilmesi ve ----- korumasının konumlandırılması ve bu metodun özelliğinin, ayrıca ----- ---- delme işlemine tabi tutulması, bir çerçeve gövdesinin ------ yöntemi vasıtasıyla -------gövde şeklinde oluşturulması, üst ------ bahsedilen yekpare gövde üzerine --------ile birlikte monte edilmesi, ------ korumasının bahsedilen --------- gövdenin üzerine konumlandırılması adımlarını da içermesi gereklidir.
Davalıya ait ürünler incelendiğinde; --------teşhirine yönelik ---- ------, davacıya ait ---- numaralı patentin----- numaralı ana isteminde bahsedilen --- ----- teşhirine yönelik ---- ------ olduğu, davalının ürününde bu üretim metodunda --------- yöntemiyle üretilmesi ve kesilmesi, ----- edilmesi, bir ----- korumasının kesilmesi ve ----- konumlandırılması adımlarının mevcut olduğu, ancak bu metodun özelliğinin, ayrıca ------- bir delme işlemine tabi tutulması, bir ---------- yöntemi vasıtasıyla ---- gövde şeklinde oluşturulması, -----------gövde üzerine --------ile birlikte monte edilmesi, ------- bahsedilen ------gövdenin üzerine konumlandırılması olduğu, davalının ürününün --------- bir delme işlemine tabi tutulması adımını içermediği, bu işlem adımı yerine eşdeğer olarak karşılaştırmada bulunulabilecek başka bir işlem adımının da bulunmadığının tespit edildiği, bu nedenle davalıya ait reklam posterlerinin teşhirine------- çerçevelerin üretim metodunun davacıya ait ---- numaralı patent ile korunan ve ---- numaralı ana istemde tanımlanan ------- koruma kapsamında olmadığı tespit edilmiştir.
Yine davalı ürününde; afişler için, yüzeyine afişlerin yerleştirildiği bir ana plakaya, ayrıca ana plakanın kenarlarına --------- katlanabilir olarak tahsis edilen, her defasındaki kenarın yönünde uzanan ve kendileriyle afişlerin ana plakaya bastırılabildiği tutma profilleri ile donatılan, burada ana plakanın kenarlarına menteşe yatağının ---------- tahsis edildiği, bu parçalarda tutma profillerinin kanatlanma hareketi yaparak döndüğü, değiştirilebilir çerçeve olduğu, ve bu çerçevenin menteşe yatağının -------- parçalı olarak -------- edilmiş olduğunun tespit edildiği, davalının değiştirilebilir çerçeve ürününde; ----- numaralı incelemeli patentin--- numaralı ana isteminde belirtilen buluşun tüm özelliklerinin (unsurlarının) bulunduğunun tespit edildiği, bu nedenle davalının değiştirilebilir çerçeve ürününün -----numaralı patentin koruma kapsamında kaldığı anlaşılmıştır.
Davalının ürünün davacı adına tescilli -----numaralı patentin koruma kapsamında kalması nedeniyle, davalının davacıya ait patentten kaynaklanan haklara tecavüz ettiği, bu nedenle davacının maddi tazminat talep edebileceği, davalının davaya konu ürünlerden ne kadar gelir elde ettiğinin kesin olarak hesaplanamadığı, ancak davacı tarafça her ---------- kaynaklanan haklarına tecavüz nedeniyle talep edilen ------tescil numaralı patent için talep edilmiş olduğu, bu tutarın da davaya konu ürünün özelliklerine ve tecavüzün devam ettiği süreye göre hakkaniyete uygun bir tazminat olduğu anlaşılmakla, davacının ----numaralı patentten kaynaklanan haklarına tecavüz edildiğinin tespiti ve önlenmesi ile maddi tazminat taleplerinin reddine,---- tescil numaralı patentle ilgili taleplerinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.

H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın KISMEN KABULÜNE, KISMEN REDDİNE,
Davalının davacıya ait -------numaralı patentinin koruma kapsamında kalan çerçeve ürününün üretimini ve satışını yapmak suretiyle davacının patentten kaynaklanan haklarına tecavüz ettiğinin TESPİTİNE,
Davalının patente tecavüz eylemlerinin ÖNLENMESİNE,
Tecavüz konusu ürünlerin ve münhasıran bu ürünlerin üretiminde kullanılan araçların toplatılarak karar kesinleştiğinde masrafı davalıdan alınmak suretiyle İMHALARINA,
5.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
Davacının------ tescil numaralı patente ve fazlaya ilişkin taleplerin reddine,
Alınması gereken 341,55‬ TL harçtan peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 313,85‬ TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına,
Davacı vekiline patent haklarına tecavüzün tespiti, önlenmesi davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline kabul edilen maddi tazminat davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı vekiline reddedilen ------- tescil numaralı patente tecavüzün tespiti ve önlenmesi davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davalı vekiline maddi tazminat davasının reddedilen kısmı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 5.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan 27,70 TL peşin harç ve 27,70 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 55,40 TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 1.010,00 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile 14.250,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 15.260,00 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%50) 7.630,00 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, bakiye (%50) 7.630,00 TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan 185,00 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve red oranına göre, (%50) 92,50 TL' nin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine, bakiye (%50) 92,50 TL' nin davalı üzerinde bırakılmasına,
Dair; davacı vekili yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/03/2023