İSTANBUL ANADOLU 1. FIKRI VE SINAI HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/274
KARAR NO : 2023/130

DAVA : Sözleşmenin İptali
DAVA TARİHİ : 19/10/2022
KARAR TARİHİ : 11/07/2023

------Asliye Ticaret Mahkemesinin 31/10/2022 tarih, ---- Esas ve---- Karar sayılı görevsizlik kararı üzerine Mahkememize tevzi edilen dava dosyası incelendi.

İSTEM / Davacı vekili -----. Asliye Ticraet Mahkemesi'ne sunduğu dava dilekçesinde duruşmada tekrarla; müvekkilinin, -----. ile bebek mağazacılığı sektöründe hizmet verilmesi amacıyla 19/07/2022 tarihinde Franchising Sözleşmesi imzaladığını, Franchising Sözleşmesi'nin karşılığı olarak müvekkili tarafından 19/07/2022 tarihinde ---- dekont numaralı "bayilik bedeli" açıklaması ile 10.000,00 TL, 20/07/2022 tarihinde "bayilik bedeli" açıklaması ile 20.000,00 TL, 20/07/2022 tarihinde ---- dekont numaralı "bayilik bedeli" açıklaması ile 10.000,00 TL ve 04/08/2022 tarihinde ---- dekont numaralı "bayilik bedeli" açıklaması ile 10.000,00 TL olmak üzere toplam 50.000,00 TL isim hakkı ödemesi yapıldığını, ödenen isim hakkı karşılığı olarak davalı şirket tarafından 19/07/2022 tarihinde -----belge numaralı KDV dahil 50.000,00 TL bedelli e-arşiv faturası düzenlendiğini, sözleşmenin imza tarihinden sonra müvekkilinin mağaza açılması için gerekli çalışmalara başladığını, taraflar arasındaki sözleşme uyarınca müvekkilinin edimini yerine getirdiğini, davalı şirketin müvekkiline franchising sözleşmesi kapsamında gerekli bilgi ve birikim aktarımını yapmadığını, gerekli yönlendirmeleri yapmadığını, müvekkilinin davalı şirketin Franchising Sözleşmesi'nin esaslı unsurlarına aykırılık oluşturan eylemlerine karşı ticari faaliyetlerine devam edebilmek amacıyla davalı şirketten tekstil ürünü siparişi verdiğini ve ürünlerin karşılığı olarak 18/08/2022 tarihinde ---- dekont numaralı "bayilik mal parası tekstil ürünleri araç gereç" açıklaması ile 40.000,00 TL bedeli şirket hesabına gönderdiğini, bunun karşılığında davalı şirket tarafından 20/08/2022 tarih ----- belge numaralı 32.700,00 TL bedelli e-arşiv faturası düzenlendiğini ve belirtilen tutarda ürünün müvekkiline kargo aracılığıyla gönderildiğini, buna karşılık müvekkilinin hali hazırda 7.300,00 TL tutarında davalı şirketten alacağı bulunduğunu, Franchise veren davalı şirket tarafından bayi konumunda olan müvekkiline gönderilen tekstil ürünlerinden bir çoğunun da ----- tescilli ürünleri olmadığını, ayrıca gönderilmiş olan ürünlerin seri şeklinde beden sırasına uygun şekilde temin edilmediğini, satın alınan tekstil ürünlerine ilişkin şikayetleri ve Franshising Sözleşmesi'nde yer alan iade haklarına ilişkin taleplerinin şirket yetkililerine bildirildiğini, davalı şirket tarafından ise ürünlerin geri alınabilmesi için iade faturası kesilmesinin talep edildiğini, bunun üzerine müvekkili tarafından davalı şirkete 13/09/2022 tarih ----- fatura numaralı fatura ile 32.700,00 TL bedelli iade faturası kesildiğini, ancak iade talebi kabul edilerek davalı şirketin talebi üzerine düzenlenen iade faturası davalı şirket tarafından E-fatura itirazı ve faturanın iadesine ilişkin ihtarname ekinde müvekkiline 26/09/2022 tarihinde iadeli taahhütlü posta ile gönderildiğini, davalı şirketin sözleşmenin esaslı unsurlarına aykırılık oluşturan eylemlerine son vermesi ve düzeltmesi için ----- Noterliği'nin ------yevmiye numaralı ihtarnamesinin 22/09/2022 tarihinde davalı şirkete gönderildiğini, ihtarnamenin 27/09/2022 tarihinde davalı şirkete tebliğ edildiğini, müvekkili tarafından yapılan tüm sözlü ve yazılı ihtarlara rağmen davalı şirketin tutum ve davranışlarına aynı şekilde devam ettiğini, Franshising Sözleşmesi'nden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmediğini ve müvekkiline herhangi bir cevap vermediğini, dolayısıyla davalının taraflar arasındaki sözleşmeden doğan yükümlülükleri yerine getirmediğini belirterek, Franchising Sözleşmesi'nin iptaline, isim hakkı neticesinde ödenen 50.000,00 TL’nin iadesine, Sözleşme kapsamında alınan ürünler için ödenen 32.700,00 TL bedelin ve karşılığında ürün gönderimi yapılmamış olan 7.300,00 TL açık kalan bakiyenin taraflarına iadesine, müvekkili tarafından yapılan harcamalar neticesinde uğranılan zararın tazmini için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminata hükmedilmesine, avukatlık ücreti ile yargılama giderlerinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

----.Asliye Ticaret Mahkemesi'nce---- Esas ve ------ Karar ve 31/10/2022 tarihli kararı ile, davanın 5846 sayılı yasadan kaynaklanan bir dava olduğu gerekçesiyle, HMK'nun 115/2. maddesi gereğince görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine, karar kesinleştiğinde ve süresi içinde talep edildiğinde dosyanın görevli ----- Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, kararın kesinleşmesi üzerine dosyanın Mahkememize gönderildiği anlaşılmıştır.

DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkili firmanın 16 senedir bebek sektörünün itibarlı bir şirketi olup, "----" ve bir çok markanın da sahibi olduğunu, ---- Mağazalarında satılan "---- ve "-----" markalarının üreticisi olduğunu, müvekkili firmanın ayrıca ----bebek ürünleri,----tekstil gibi markaların da ithalatçısı veya Türkiye dağıtıcısı olduğunu, firmanın bebek ürünleri ve çocuk ürünlerinin satışı için franchise bayilik anlaşmaları yaptığını ve internet mecrasında e-ticaret bayilikleri de verdiğini, firmanın toplamda 100'ün üzerinde internet ve franchise bayilik anlaşması yaptığı kişi veya kuruluş bulunduğunu, müvekkili firma ile davacı firmanın 19/07/2022 tarihinde aralarında bir franchise bayilik sözleşmesi düzenleyip onayladığını, müvekkili firmanın tüm yükümlülüklerini zamanında ve tam olarak gerçekleştirdiğini, müvekkili firmanın ---- Şirketi'ne "-----" markası tabelası altında davacı firmaya ----satış yetki alanında bebek mağazası açabilme, 5 yıl boyunca bu isimle işletebilme amacıyla bayilik verdiğini, sonrasında da davacı firmaya sözleşme gereği ticari mal satışı ve sevkiyatı yaptığını, satışını yaptığı ürünler ve verdiği hizmetler karşılığı davacı firmaya hitaben 97.311,33 TL tutarlı e-arşiv fatura düzenlendiğini ve karşılığında 90.000,00 TL ödemenin banka havalesi olarak alındığını, taraflar arasında imzalanan franchise bayilik sözleşmesinin taraflar arasındaki ilişkileri genel olarak çerçeve içerisine alan genel amaçlı bir sözleşme olup, sevk edilecek markalar ve ürünlerin, bu sevkiyatın zamanlaması, ödeme araçları, yöntemleri ve şartları sipariş anında tarafların özgür iradesiyle ve tarafların kredibilitesine göre belirlenen hususlar olup, davacı tarafça dava dilekçesinde ortaya atıldığı üzere sözleşmenin iptalini gerektirmeyeceğini, dava dilekçesinde yapılan "vadeli çekle veya senetle çalışılması gerektiği" yönündeki iddiaların inandırıcı olmayıp, basiretli bir tacirin de talep edeceği hususlar olmadığını, tüm bu nedenlerle müvekkilinin itibarlı kurumsal bir firma olduğunu, hiç bir franchise bayisiyle bir davası olmadığını, imzalanan sözleşme kapsamında davacıya tam ve gereği gibi hizmet ve ürünlerin temin edildiğini, davacının da bundan faydalandığını, layığı ile ticaretini sürdürmesine imkan elde ettiğini, hal böyle iken işi, iş akışını, sevk ve idaresini öğrendikten ve geliştirdikten sonra imzalanmış sözleşmeyi bertaraf etmeye çalışarak, nedensiz feshederek davacının müvekkili firmayı mağdur etmeye çalışmasının yasal mevzuata , sözleşmeye ve ticari ahlak ve anlayışa aykırı olduğunu belirterek, maddi taleplerine ilişkin yasal zorunluluk olan zorunlu arabuluculuk şartını yerine getirmeyen davacının davasının dava şartı yokluğundan ön inceleme sefahatinde reddine, her durumda haksız mesnetsiz hukuki dayanaktan yoksun kötü niyetli davadaki tüm taleplerin reddine, avukatlık ücreti ve mahkeme masraflarının davacının uhdesinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davalının taraflar arasındaki sözleşmeden doğan yükümlülükleri yerine getirmediği iddiasıyla açılan Franchising Sözleşmesi'nin iptali, isim hakkı neticesinde ödenen 50.000,00 TL’nin iadesi, Sözleşme kapsamında alınan ürünler için ödenen bedelin ve karşılığında ürün gönderimi yapılmadığı ve açık kaldığı iddia edilen bakiyenin iadesi, davacı tarafından yapılan harcamalar neticesinde uğranılan zararın tazmini için tazminat davasıdır.
TTK'nun 5/1.maddesine göre; aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.Her ne kadar ---- Asliye Ticaret Mahkemesi'nce sözleşmenin marka kullanım hakkını da içermesi nedeniyle görevsizlik kararı verilmişse de, taraflar arasında marka kullanımına ilişkin bir ihtilafın bulunmadığı, davalının sözleşme kapsamında üstlendiği edimleri yerine getirmediği, davacıya franchising sözleşmesi kapsamında gerekli bilgi ve birikim aktarımını yapmadığı, gerekli yönlendirmeleri yapmadığı, davalı şirket tarafından bayi konumunda olan müvekkiline gönderilen tekstil ürünlerinden bir çoğunun ----- tescilli ürünleri olmadığı, ayrıca gönderilmiş olan ürünlerin seri şeklinde beden sırasına uygun şekilde temin edilmediği, davalının sipariş eidlen ve bedeli ödenen bir kısım tekstil ürünlerini davacıya göndermediği ve bedelini iade etmediği iddiasıyla ödenen bayiilik bedelinin ve ürün bedelleri ile davacının uğradığı zararın ödenmesi için dava açtığı, davanın bu haliyle ticari sözleşmeden kaynaklan bir uyuşmazlık olduğu, davacı tarafça SMK'dan kaynaklanan bir uyuşmazlık nedeninin ileri sürülmediği, SMK hükümlerinden kaynaklanan bir hakka dayanmadığı, bu yönde bir iddia, talep ve uyuşmazlık bulunmadığı, davacının taleplerinin SMK kapsamında tescilli bir sınai hakka dayalı olmadığı, davanın 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile hiç bir ilgisinin bulunmadığı anlaşıldığından, davanın Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görülmesi gerektiği, mahkemelerin görevinin kanunla düzenlendiği, görev konusunun kamu düzenine ilişkin olduğu, yargılamanın her aşamasında re’sen göz önüne alınacağı, Mahkememizin yalnızca Sınai Mülkiyet Kanunu'ndan ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'ndan kaynaklanan davalara bakan özel yetkili mahkeme olması nedeniyle, davanın görevsizlik nedeniyle usulden reddine, davaya bakmakla görevli mahkemenin ----- Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğuna karar vermek gerekmiştir.

H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın HMK'nun 114/1-c ve 115/2.maddeleri uyarınca GÖREVSİZLİK NEDENİYLE REDDİNE,Karar taraflarca istinaf yargı yoluna başvurulduktan sonra kesinleşirse istinaf talebinin reddine dair verilen kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde taraflardan birinin Mahkememize müracaatı halinde dosyanın yetkili ve görevli ----ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE, aksi takdirde davanın açılmamış sayılacağına,Daha önce----Asliye Ticaret Mahkemesince görevsizlik kararı verilmiş olduğundan kararın istinaf yargı yoluna başvurulmadan kesinleşmesi halinde dosyanın yargı yerinin belirlenmesi için ----- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ İLGİLİ HUKUK DAİRESİNE gönderilmesine,HMK 331.maddesi gereğince yargılama giderlerinin davanın esası ile birlikte değerlendirilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 331/2. maddesi gereği vekalet ücretinin görevli mahkemece değerlendirilmesine,Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.