İSTANBUL ANADOLU 1. FIKRI VE SINAI HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/142 Esas
KARAR NO: 2023/49
DAVA: Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 10/06/2022
KARAR TARİHİ: 21/03/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan davasının yapılan açık yargılama sonucunda;

İSTEM / Davacı vekili dava dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkilinin ------ unvanı ile 10 yılı aşan üretimi boyunca sahip olduğu bilgi ve tecrübeyi müşterilerine özenle sunma gayretinde olan ve kurulduğu günden itibaren ----- konusunda üretim yapan; ----- faaliyet gösteren firmaların tüm ihtiyaçlarını karşılayabilecek------- sahip bir işletme konumuna geldiğini, ----- -- olmakla birlikte bir çok farklı amaçta ------- faaliyet göstermekte olup, kendisinin tasarlayarak ürettiği makinaların satışını yaptığını, ancak, davalının müvekkili şirketin faydalı model tescil belgesine sahip olduğu ürünleri taklit ederek ürettiğinin, sattığının ve teşhir ettiğinin tespit edildiğini, müvekkilinin ------ tescil numaralı ------ ilişkin faydalı modelin de sahibi olduğunu, bu faydalı modelin müvekkilinin ------ da iş bu dava açılmadan iki yıl öncesinde yayınladığını, davalı şirketin, müvekkili şirketin faydalı model tescil belgesine sahip olduğu ------ ürünlerini birebir kopyalamak ve taklit etmek suretiyle ürettiğini, sattığını ve teşhir ettiğini, buna dair video görüntülerini ekte sunduklarını, müvekkil şirketin uğradığı zararın tespit edilebilmesi adına, davalının söz konusu ürünlerden kaç adet ürettiği, -----yaptığı ve deposunda kaç adet bulundurduğunun tespiti için davalının bu hususa ilişkin bilgileri dava dosyasına bildirmesini talep ettiklerini, müvekkilinin ------numaralı hızlı------- makinası faydalı ---- ve genel maksatla kullanımlarda -----nitelikte bir makine olduğunu ve------ bulunduğunu, davalının müvekkile ait makineyi izinsiz bir şekilde kopyalaması, üretmesi ve satması işlemlerinin açıkça müvekkilinin SMK’nun 141. maddesi uyarınca sahip olduğu haklarına tecavüz eder nitelikte olduğunu belirterek; fazlaya dair tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, delil tespiti taleplerinin kabulü ile, delillerin kaybolmaması adına davalıya tebligat yapılmadan davalının fabrika adresi olan -------- tespit tarihinde taraflarınca belirtilecek” adresinde bilirkişi marifetiyle inceleme yapılarak, müvekkili şirkete ait tasarımları taklit ettiğinin tespit edilmesine, davalının, müvekkili şirketin tasarımlarını taklit etmesi nedeniyle, davalının dava konusu ürünlerin üretimi, satış ve teşhirinin durdurulması için öncelikle teminatsız olarak ihtiyati tedbir koyulmasına ve aksi halde Mahkemenin uygun göreceği bir teminat karşılığında ihtiyati tedbir koyulmasına, haklı davanın kabulü ile davalının tecavüzünün tespitine, davalının, müvekkili şirketin sınai mülkiyet hakkına tecavüz etmesi nedeniyle, davalı tarafından yapılan tecavüzün önlenmesine ve durdurulmasına, müvekkilinin uğramış olduğu zararların kısmen tazmini için daha sonra artırılmak üzere şimdilik davalının 100,00-TL tazminat ödemesine hükmedilmesine, yargılama gideri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DAVAYA CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesini duruşmada tekrarla; müvekkiline ait makina ile davacıya ait makinanın zorunlu bazı özellikler dışında aynı olmadığını, dava konusu makinanın yenilik özelliğinin bulunmadığını, buluş olarak nitelendirilemeyeceğini, bir çok parçasının taklit olduğunu, gerek müvekkilinin makinasına, gerekse de davacının makinasına benzer binlerce ürünün ülke içinde satışta olduğunu, söz konusu makinanın ------ beri gelişme aşamasında olduğu ve her yıl yeni parçalar veya özellikler dahil edilerek bir çok kişi, kurum ve şirketçe geliştirildiğini, makinanın niteliği itibari ile bir şahsa veya kuruma özgülenemeyeceğini, müvekkilinin ------ ticaret unvanı ile ---- ilgili ------ toptan ticareti ------- alanında faaliyete başladığını, müvekkilinin resmi kayıtlardan önce, yani ------- yılından önce de bu sektörde faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin, özellikle günlük ve ticari hayatı kolaylaştıran, zamandan tasarruf ettiren, makina ve ürünler üzerinde çalışmalar yürütmüş olduğunu, üretim hayatı boyunca da bir çok buluşa imza atan müvekkilinin, marka ve patent bilinci olmadığı için gerekli tescilleri yapamadığını, dava konusu ürün ile müvekkili tarafından üretilip, geliştirilen makina arasında zorunlu unsurlar hariç herhangi bir benzerlik bulunmadığını, her iki makinanın da bant uzunlukların gözle görülür bir biçimde birbirlerine denk olmadığını, müvekkiline ait makinanın motor kısmının gövde kısmında yer aldığını,müvekkiline ait makinanın ---- olduğu, dava konusu makinanın ise -------- olduğu, müvekkiline ait ------ olduğu, dava konusu makinanın ise ----- olduğunu, müvekkiline ait makinanın yıkama alanının açılıp kapandığını, dava konusu ürünün ise ------- sabit olduğunu, her iki makinanın ------ farklı olduğunu, müvekkiline ait ----- ------- bölmelerinde perde mevcut olduğu, dava konusu makinede bu ----- mevcut olmadığını,----------- olduğunu, her ------ farklı olduğunu, her ne kadar makinelerin gövde ve biçimleri benzerlik göstermiş ise de bu benzerliğin zorunluluktan kaynaklandığını, etin banttan düzeltilerek yürütülmesi, devamında makinenin içinde yoğrulması ve bıçak ağızlarına varması ve neticede de doğranmış etlerin dökülmemesi amacıyla tekrardan bir banta ihtiyaç duyulmasından kaynaklandığını, müvekkilinin faaliyete başladığı ------ beri bu makine üzerine çalıştığını, daha sonrasında da nihai olarak makineyi yıllar sonra tamamlandığını, davacının dosya kapsamına sunmuş olduğu video kayıtlarının 2 yıl öncesine ait olduğunu, müvekkilinin davacının Sınai Mülkiyet Hakkına tecavüz etmediğini, taklit üretim yaparak, piyasaya sunmadığını, teknik şartlarını kendisinin belirlediği ve bizzat teknik resmini verdiği ayrıcı özellikller gibi çalışma yaptığını, kalıp ve ürünlerin piyasada önceden beri dolaşmakta olduğunu, davacı şirketin tescil için başvurusunda bulunduğu faydalı modelin yenilik unsuru taşımadığı gibi faydalı model unsurlarını da taşımadığı gerekçeleri ile haksız ve hukuki dayanaktan yoksun bir şekilde açılan davanın reddine karar verilmesini, ayrıca davacı tarafın, aynı dava ve talep konusuna ilişkin------ üzerinden dava açtığını, aynı taraflar arasında konu ve talepleri aynı olan ------- sayılı dosyası devam etmekte iken yeniden dava açılması nedeniyle derdestlik itirazında bulunduklarını beyan ederek, HMK' nun 114/1-ı maddesi gereğince davanın usulden reddine, davanın hukuki yarar yokluğundan usulden reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretrinin davacı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

D E L İ L L E R V E G E R E K Ç E / Dava, davalı adına tescilli ------ tescil numaralı faydalı modelin koruma kapsamında kalan ürünlerin davalı tarafından izinsiz şekilde satışa sunulmak suretiyle meydana geldiği iddia edilen faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüzün tespiti, durdurulması, önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Dosyaya ---- getirtilmiş olup, incelendiğinde; ----buluş başlıklı faydalı modelin ----- tarihinde tescil edildiği, yıllık ücreti ödenmediğinden hükümsüz olduğu anlaşılmıştır.
---- sayılı dava dosyasının örneği dosya içine getirtilmiş, incelendiğinde; taraflarının aynı olduğu, davacının ------ faydalı model tescil belgesinin koruma kapsamında kalan ürünleri taklit ederek ürettiği, sattığı ve teşhir ettiği iddiasıyla, davalının, davacı şirketin faydalı model tescilinden doğan haklarına tecavüz edildiğinin tespiti ile bu tecavüzün önlenmesi ve durdurulmasına tecavüz dolayısıyla uğranılan zararın davalıdan tahsilini için dava açıldığı, yapılan yargılama sonucunda ------ Karar sayılı kararla, davacının söz konusu faydalı model hakkının sona ermiş olduğu, davacının dava tarihi itibariyle adına kayıtlı faydalı modele ait korumadan faydalanmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, kararın halen kesinleşmediği, davanın istinaf aşamasında olduğu anlaşılmıştır.
HMK'nun 114/1-ı maddesinde aynı davanın daha önce açılmış ve halen görülmekte olmaması dava şartı olarak sayılmış, HMK'nun 115/1. maddesinde ise dava şartlarının yargılamanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden araştırılacağı, 114/2. maddesinde ise dava şartı noksanlığı tespit edilirse davanın usulden reddedileceği düzenlenmiştir. ------- sayılı davanın konusu ve taraflarının bu dava ile aynı olduğundan, yani aynı konuda derdest bir dava bulunduğundan, davanın derdestlik nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiştir.

H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
Davanın HMK'nın 114/1-ı ve115/2 maddeleri uyarınca derdestlik nedeniyle USULDEN REDDİNE,
Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,2‬0 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına,
Davalı vekiline Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 15.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davalı vekiline tazminat davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 21/03/2023