İSTANBUL 9. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2023/41 Esas
KARAR NO :2024/656

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:30/07/2018
KARAR TARİHİ:06/11/2024

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirket olan ... A.Ş.'nin ülke çapında fall, Türkiye'nin öncü akaryakıt dağıtım şirketlerinden olduğunu, müvekkili ile davalı arasında 18/09/2013 tarihinde 5 yıl süreli bir Bayilik sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre ..., Davalıya akaryakıt ve diğer petrol ürünlerini ikmal edecek, davalı da sözleşme şartlarına göre münhasıran ...'ten mal tedarik edip ... adresinde mukim kendi akaryakıt istasyonunda son tüketicilere satacağını, davalının ... numaralı bayilik lisansının Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin 17/1-ç maddesine uygun olarak lisans sahibinin yani davalının talebi üzerine 01/09/2014 tarih ve 30478 sayılı Enerji Piyasası Kurulu kararı ile sonlandırıldığını, ...'in 08/09/2014 tarihli noter ihtarnamesi ile Bayilik Sözleşmesi'nin fesholduğunu Davalıya bildirdiğini, sözleşmenin davalının bayilik lisansının kendi talebi ile EPDK tarafından iptali sebebiyle fesholması üzerine ... muaccel hale gelen alacaklarını davalıdan faturalar ile talep ettiğini, bu faturaların; 1-49.381,84-TL tutarlı motorin faturası: davalıya ikmal edilen 10.386 KG motorine karşılık kesildiğini,2-354,00-TL tutarlı Otomasyon (İletişim Hizmetleri) Faturası: ilgili bayilik sözleşmesinin 26. Ve dilekçede eklenmiş olan protokolün 6. Maddesi uyarınca davalının istasyonundaki her türlü sistem ve ekipmanla ilgili periyodik muayene ve kontrolleri yaptırma yükümlülüğünün bulunduğunu, otomasyon bu yükümlülüğün yerine getirilmesi, arızaların bildirilmesi ve sair işlemler için davalının aldığı bir hizmet olduğunu, davalının bu hizmetten yararlandığı Ağustos 2014 dönemine ait ödenmeyen toplam hizmet bedeli faturasıdır olduğunu,3-514,48-TL tutarlı Hortum - Tabanca Faturası: İstasyonda kullanılan hortum ve tabancaların statik iletkenliğinin sağlanması için davalıya verilen mühendislik hizmetine ilişkin fatura olduğunu,4-3.186,00-TL tutarlı Tank Pompa Otomasyon Sökümü Yansıtma Faturası: Davalının sözleşmenin sona ermesinden itibaren ariyeten aldığı malları derhal iade ve teslim ile mükellef olduğunu, davalının iade yüküm ve sorumluluğu kapsamında yapması gereken işlemlerin ... tarafından yapıldığını, bu sebeple söküm bedellerinin asıl sorumlu olan davalıya yansıtıldığını,5-5.451,60-TL tutarlı Eksik Düzenlenen Otomasyon ve İletişim Bedeli Faturası: İçerik olarak iki numaralı fatura ile aynı olduğunu, eksik kesildiği fark edilince toplu kesildiğini,6-47.200,00-TL tutarlı Kanopi ve Saha Betonu Faturası: İstasyon kurulurken ... tarafından yaptırılan Kanopi ve dökülen Saha Betonu için yapılan harcamaya ilişkin fatura olduğunu,7-11.963,35-TL kalan tutarlı Motorin Faturası: Davalıya ikmal edilen 6.042 kg motorine karşılık kesilen faturanın ödenmeyen kısmı olduğunu,Yukarıda detayları verilen faturaların ödenmemesi üzerine müvekkil şirketin davalının aleyhine .... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyası ile bir takip başlatıldığını, davalının bu takibe itiraz ettiğini,Yukarıda açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin haklarının mahfuz olması kaydıyla davalının .... İcra Müdürlüğü nezdinde açtıkları ... Esas numaralı takipe yapılan haksız itirazın iptali ile takibin devamını, davalının %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talebi ile dava ettikleri anlaşıldı.
CEVAP: Davalı vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, davacının alacağının olmadığını, dava dilekçesinde belirtilen faturalara ilişkin olarak 1. Maddedeki alacak olarak gösterilen meblağın ödendiğini, 7. Maddesinde belirtilen 11/08/2014 tarihli 11.967,35-Tl tutarındaki malın alınmadığını, aynı tarihte böyle bir malı diğer ayı gün alınan mallarla bir tankere sığdırmanın mümkün olmadığını, 4 ve 5. Maddesindeki otomasyon- söküm yansıtma ve iletişim bedeli olarak istenen meblağların farazi olup talep edilmemesi gerektiğini, istasyonun 01/09/2014 tarihinde kapandığını, 2018 yılında başka bir firmadan alınan bayilik ile faal hale geldiğini, bu durumda 28/02/2017 ve 22/06/2015 tarihlerinde otomasyon sökümü yansıtma ve eksik düzenlenen otomasyon ve iletişim bedeli olarak talepte bulunamayacağını, faturaların gerçeği yansıtmadığını, davacının bayiliği fesih ettikleri için bu durumu sindiremediğini, olmayan satım ve hizmetler için fatura düzenlediğini, müvekkilinin davacıya borcu olmadığını, davacının kötü niyetli olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talebi ile davanın reddini talep ettikleri anlaşıldı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Eldeki dava, itirazın iptali davasıdır.
Mahkememizce verilen 02/03/2021 tarihli kararın istinaf edilmesi neticesinde, istinaf incelemesini yapan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 08/12/2022 tarih ve 2021/744 Esas, 2022/1671 Karar sayılı ilamı ile; "...Somut olayda istinaf incelemesine konu ilk derece mahkemesi kararında, yukarıda açıklandığı üzere davacının her bir fatura konusu alacak talebinin reddi yönünde gerekçe bulunmamaktadır. Yani ilk derece mahkemesi iddia ve savunma doğrultusunda delil değerlendirmesi yapmamıştır. Karar, bu haliyle istinaf incelemesine elverişli değildir." gerekçesi ile Mahkememiz kararı kaldırılmıştır.
Kaldırma kararı doğrultusunda yargılamaya devam edilmiş ve dosya yeni bilirkişi heyetlerine tevdi edilmiştir.
Sözleşme Uzmanı Bilirkişi tarafından düzenlenen 26/09/2023 tarihli bilirkişi raporuna göre; davalının EPDK bayilik lisansının, kendisinin talebi üzerine sonlandırıldığını, davacının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşme ve protokol uyarınca davalının davacıdan aldığı akaryakıtların bedellerini, otomasyon hizmet ve iletişim bedellerini, kendisine emaneten verilen teçhizat ve edevatı aynen, kullanılır ve sağlam bir şekilde derhal iadesi ile mükellef olması sebebiyle davacının bundan doğan zarar ve bu kapsamda yapılan işlemlere ilişkin giderleri ödemesi gerektiğinin değerlendirilebileceğini, uzmanlık alanı dışında olması sebebiyle talep edilebilecek miktara ilişkin bir değerlendirme yapmanın mümkün olmadığını belirtmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 28/05/2023 tarihli bilirkişi raporuna göre; bilirkişi kurullarının görev tanımı doğrultusunda, dava dosyası ve belgeleri ile uzmanlık alanlarımız sınırları çerçevesinde yapılan incelemelere dayalı olarak ulaşılan sonuçların mahkemenin takdirine sunulduğunu, davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarını yasal süre içerisinde tasdik ettirdiğini, davacının ticari defter ve kayıtlarının davalıdan 118.051,27 TL alacaklı olduğunu belirtmişlerdir.
Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 09/09/2024 tarihli bilirkişi raporuna göre; .... İcra Müdürlüğü’nün ... E sayılı dosyasına vaki itirazın iptali istemi çerçevesinde yapılan değerlendirmelerde, alacağın faturaya dayalı olması ve davacı tarafından düzenlenen faturalara süresi zarfında itirazda bulunulmamış olması karşısında, faturadan sadır alacak kalemleri yönünden alacak miktarının belirlenmesi gerektiği kanaatine varılması halinde, takibe karşı ileri sürülen itirazın iptali ile takibin - taleple sınırlı olarak 118.051,27 TL asıl alacak ve 30.562,11 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 148.613,38 TL üzerinden, takip talebindeki şartlarla devamı gerekeceğini, alacağın bir kısmının faturaya dayalı olmasının yanı sıra bir kısım talepler yönünden aksi yönde deliller sunulmuş olması nedeniyle talep miktarının yeniden belirlenmesi noktasında yukarıda yer verilen ikinci tabloya konu miktarlar üzerinden alacak miktarının belirlenmesi gerektiği kanaatine varılması halinde, takibe karşı ileri sürülen itirazın kısmen iptali ile takibin 76.810,55 TL asıl alacak ve 26.917,22 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 103.727,77 TL üzerinden, takip talebindeki şartlarla devamı gerekeceğini, takibe karşı ileri sürülen itirazın haksız olup olmadığının hukuki takdirin Mahkemeye ait olduğunu, haksız olduğu kanaatine varılması halinde asıl alacağın %20’si nispetinde icra inkar tazminatına karar verilebileceğini belirtmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının bayilik ilişkisi kapsamında kesilen faturalara dayalı alacağın tahsili için davalı hakkında icra takibi yaptığı, takibe itiraz edilmesi üzerine eldeki davanın açıldığı, davacının her bir fatura nedeniyle davalıdan alacaklı olup olmadığı hususunda ticari defter ve kayıtların incelendiği ve bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, icra takibine konu 49.381,84 TL bedelli motorin faturası yönünden, davalının yaptığı 85.000 TL bedelli ödemenin geçmiş dönem borçlarına mahsuben gerçekleştirilmiş olduğu, ticari kayıtlarda bu faturanın özel olarak davalı tarafından ödendiğine ilişkin bir kaydın bulunmaması nedeniyle davacının bu fatura nedeniyle davalıdan alacaklı olduğu, 354,00 TL bedelli otomasyon (iletişim hizmeti) faturası yönünden taraflar arasında imzalanan Çerçeve Protokolün 7.9.maddesine göre bayinin sistemin bakım ve onarımı için kesilecek hizmet ve iletişim bedeli faturalarını itirazsız ödemeyi kabul ettiği, davacının kestiği bu faturaya davalının ileri sürdüğü bir itiraz olmadığından davalının fatura içeriğini kabul etmiş olduğu bu nedenle davacının bu fatura nedeniyle de davalıdan alacaklı olduğu, 514,48 TL bedelli hortum- tabanca faturası yönünden davacının kestiği bu faturaya davalının itirazı olmadığından ve bu fatura bedelinin davalı tarafça ödendiği ispatlanmadığından davacının bu fatura nedeniyle de davalıdan alacaklı olduğu, 3.186 TL tank pompa otomasyon sökümü yansıtma faturası yönünden Çerçeve Protokolün 5.maddesine göre bayinin kendisine ariyet olarak verilen teçhizatı söküm masrafları uhdesinde kalmak üzere ...'e iade etmek zorunda olduğu, dava dışı Turpak Elektromanyetik A.Ş.tarafından davacı şirkete tank ve pompa otomasyon demontajı için 2.655 TL bedelli fatura düzenlendiği, davacının bu hizmet için 2.655 TL ödemesi nedeniyle, tank otomasyon sökümü nedeniyle davalıdan 2.655 TL alacaklı olduğu, 5.451,60 TL eksik düzenlenen otomasyon ve iletişim bedeli faturası yönünden Çerçeve Protokolün 7.9.maddesine göre davacının davalıdan bu bedeli isteyebileceği ve bu faturaya davalı tarafından itiraz edilmemesi nedeniyle davacının bu fatura nedeniyle davalıdan alacaklı olduğu, 47.200 TL kanopi ve saha betonu faturası yönünden kanopi ve saha beton inşasının 16/05/2005 tarihli bayilik sözleşmesiyle yapıldığı, sözleşme süresinin 10 yıl olarak belirlendiği, ancak taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin 08/09/2014 tarihinde sona erdiği, davacının imal işleri için harcadığı 94.748,54 TL'nin bakiye süreye oranlanması ile davacının kanopi ve saha betonu faturası yönünden davalıdan talep edebileceği tutarın 6.490,28 TL olduğu, 11.963,35 TL bedelli 6.042 kg motorin faturasından bakiye kalan tutar için hazırlanan faturaya davalının itirazının olmadığı, bu fatura bedelinin davalı tarafça ödendiğinin ispat edilemediği gözetilerek bu fatura yönünden de davacının davalıdan alacaklı olduğu kanaatiyle, davacının davalıdan 49.381,84 TL, 354 TL, 514,48 TL, 2.655 TL, 5.451,60 TL, 6.490,28 TL ve 11.963,35 TL'nin toplamı olan 76.810,55 TL asıl alacak üzerinden alacaklı olduğu kanaatiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davacı icra takibi öncesi davalıya temerrüde düşürmediğinden davacının takip öncesi işlemiş faiz talebinin reddine karar verilmiş, alacağın likit olduğu gözetilerek kabul edilen tutar yönünden davacı lehine icra inkar tazmnatına hükmedilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile davalının .... İcra müdürlüğünün ... Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptali ile takibin 76.810,55 TL asıl alacak ve takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte (talebi aşmamak kaydıyla) devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Kabul edilen alacağın %20’si oranında 15.362,11 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 5.246,92 TL harçtan peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 3.452,04‬ TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 35,90 TL başvurma harcı ve 1.794,88 TL peşin harcın toplamı olan 1.830,78‬ TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 30.000 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 30.000 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 22.719,20 TL yargılama giderlerinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 11.742,37 TL'sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
06/11/2024

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır