İSTANBUL 6. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2024/55 Esas
KARAR NO : 2024/633

DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (Finansal Kiralamaya Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 25/01/2024
KARAR TARİHİ : 23/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (Finansal Kiralamaya Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA (Davacı vekili dava dilekçesinde özetle); Müvekkil şirket ... ile kiracı ... arasında ... sayılı Finansal Kiralama Kanunu çerçevesinde; Finansal Kurumlar Birliğinde ... numarası ile tescil edilen, ... sözleşme tarihli, ... Sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, davalının ödenmeyen kira borcu ve işlemiş faiz borcu için muhataplara ... 48. Noterliğinden düzenlenen; ... tarihli ... yevmiye numaralı ihtarname keşide edildiğini, keşide edilen ihtarnamede kiracı şirketin sözleşmeden kaynaklanan borçlarının 60 gün içerisinde müvekkilim şirkete ödenmesi talep edilmiş, sözleşme borçlarının tamamen ödenmemesi halinde sözleşmenin işbu ihtarname ile feshedilmiş olacağı, vadesi gelmemiş borçların muaccel hale dönüşeceği, sözleşme konusu kiralananların 3 (üç) gün içerisinde müvekkil şirkete iade ile teslim edilmesi gerektiğini, teslim edilmemesi halinde yasal yollara müracaat edileceği ihtar edildiğini, işbu ihtarname 28.10.2023 tarihinde muhataba tebliğ edildiğini, davalıya verilen 60 günlük mehil dolmasına rağmen ihtarnamenin tebliğinden bugüne kadar davalı, yapılan bütün uyarılara rağmen kira borcunu halen kapatmamış ve malların teslimi de bugüne kadar gerçekleşmediğini beyan ederek davalının haksız ve kötü niyetli zilyetliğine son verilmesini, sözleşmeden doğacak hak ve alacakları, zarar ve ziyan hakkımız saklı kalmak kaydı ile 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ve finansal kiralama sözleşmesinin açık hükümleri karşısında mülkiyeti müvekkiline ait ve üçüncü kişilere devri mümkün olmayan finansal kiralama sözleşmesine konu, "satıcısı ... Olan ... Marka 2022 Model, ... Tipinde, ..., ... Ve ... Seri Nolu 3 Adet ... Makineleri'in taraflarına aynen iadesine, ihtiyati tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar devamını, mahkeme masrafları ve ücreti vekâletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP(Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle); Öncelikle yetki itirazında bulunduklarını, dava dilekçesinin kabulü mümkün olmadığını, taraflar arasındaki sözleşme genel işlem şartlarına aykırı olarak düzenlendiğini, davacı tarafın sözleşmenin kuvvetli tarafı olmakla kendi menfaat ve risklerini akde dilediği şekilde geçirebildiğini, müvekkili ise genel işlem şartlarının varlığından habersiz, sözleşme içeriğini algılayıp olası sonuçlarını değerlendiremeden akdi kabul etmek zorunda kaldığını, Genel işlem şartlarına aykırı olarak düzenlenen sözleşmenin kabulü mümkün olmadığını, diğer yandan taraflar arasındaki sözleşme noterde düzenleme şeklinde yapılmadığını, Finansal kiralama sözleşmesinin noterden düzenleme şeklinde yapılması sözleşmenin kurucu unsurlarından olup geçerliliği için şart olduğunu, düzenleme şeklinde yapılmaması halinde sözleşme geçersiz olacağından bu durumda taraflar arasında geçerli bir finansal kiralama sözleşmesinin varlığından söz edilemediğini, davacının kiraladığını iddia ettiği taşınır mallar teslim yolu ile alındığını, bu durumun adi satış niteliğinde olduğunu, taraflar arasında yapılan sözleşme şekil usule ve hukuka aykırı olduğundan kabulü mümkün olmadığını beyan ederek yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle davanın reddini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
Dava konusu uyuşmazlığın; Taraflar arasındaki finansal kiralama sözleşmesi uyarınca davalının edimlerini usulüne uygun ifa edip etmediği, finansal kiralama sözleşmesinin haklı nedenle fesedilip edilmediği, finansal kiralama konusu malların davacı tarafa iadesinin gerekip gerekmediğine ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesinde; Finansal Kurumlar Birliğinde ... numarası ile tescil edilen, ... sözleşme tarihli, ... Sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi ile eklerine, ... 48. Noterliği’nden düzenlenen;.. tarihli ... yevmiye numaralı ihtarnameye, ... 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin... D. İş sayılı dosyasına, ticari defter ve kayıtlarına, bilirkişi incelemesine ve sair yasal her türlü delile delil olarak dayanmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Emsal Kararlara, sözleşmeye, ihtarnameye, bilirkişiye, keşife, tanığa ve her türlü yasal delile delil olarak dayanmıştır.
... 6. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... D.iş sayılı dosyasına müzekkere yazılarak dosya kapsamına alınmıştır.
... 33. İcra Dairesi'nin... E. Sayılı dosyasının dosyana müzekkere yazılarak dosya kapsamına eklenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ ve GEREKÇE :
Dava, finansal kiralama konusu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Aynı Yasanın 30 ve devam maddeleri uyarınca Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir. Kiracı ve kiralayan arasında finansal kiralama sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır.
Kiracının bu Kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında 2004 sayılı Kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, Finansal Kurumlar Birliğinin ... tarihli, ... tescil numaralı, ... sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedilmiş, sözleşme kapsamında menkul mallar davalı yana teslim edilmiş, davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile davalı adına keşide edilen ... 48. Noterliğinin.. tarih, ... yevmiye numaralı ihtarname ile borçların 60 gün içinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren 3 gün içinde iade edilmesi ihtar edilmiş, TK 10 gereğince borçlunun bilinen son adresi olan ... adresine tebligat çıkartıldığı , tebligatın 26.09.2023 tarihinde iade edildiği, borçlunun ... adresine tebligat çıkartıldığı, 28.10.2023 tarihinde köy muhtarına tebliğ edilmek suretiyle tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca kiracı ve kefiller yerleşim yerlerinde ve diğer hususlarda meydana gelen bütün değişiklikleri noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmemesinden veya usulüne uygun şekilde bildirmemesinden doğan tüm sorumluluğun kendilerine ait olduğunu, yapılan işlemlerin kendilerini bağlayacağını kabul ve taahhüt etmiş; kiralayan tarafından kendilerine gerekli tebligatın yapılabilmesi için bu sözleşmede isim ve ünvanları yanında belirtilmiş adresleri kanuni yerleşim yeri ittihat ettiklerini, belirtilen yerde adres yazılmaması halinde Ticaret sicili dosyalarındaki son adreslerinin veya kiralayan tarafından son olarak herhangi bir bildirim gönderilen adreslerinin, muhtarlıkta kayıtları bulunmasa bile yasal yerleşim yerleri olduğunu, ileride diğer bir mahalli kanuni yerleşim yeri ittihat edecek olurlarsa bu yeni adresi derhal noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmedikleri takdirde bu sözleşmede yazılı ya da yukarıda yer alan adreslerine ya da kayıtlı elektronik posta adreslerine 7201 sayılı Yasanın hükümlerine göre gönderilecek her türlü tebligatın kendilerine tebliğ edilmiş sayılacağını kabul ve taahhüt etmişlerdir.
Anılan durum karşısında ;Taraflar arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde, ... tarihli, ... tescil numaralı, ... sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiği, Finansal kiralamaya konu olan malın, 6361 Sayılı yasanın 23/1 Maddesi gereğince kiralayan şirketin mülkiyetinde olduğu, Anılan yasanın 24/1-2 maddesi gereğince de, kiracı sözleşmeler süresinde finansal kiralama konusu malların zilyedi olup, malları sözleşmelerde öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorunda olup, 6361 sayılı yasanın 30. maddesine göre sözleşme süresinin dolması ve sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi, 31. Maddesi hükmüne göre de, sözleşmenin ihlali hallerinde, 6361 sayılı yasanın 32. Ve 33. Maddeleri gereğince kiracı finansal Kiralama konusu mal yahut malları, kiralayana derhal geri vermekle mükellef olduğundan, dava konusu Finansal Kiralama Sözleşmesi gereği davalı kiracının kira taksitlerini üst üste 2 kez ve daha çok ödememesi yüzünden, 6361 sayılı FKK. 33/1 madde hükmü uyarınca davacının kiralanan malın iadesini talep edebileceği yönünde yasal tüm koşulların oluştuğundan, davacı şirketin, davalıdan dava konusu malı tüm ekipman ve aksesuarları ile birlikte iadesi talebinde bulanabileceği taraflar arasındaki sözleşme uyarınca, kiralayanın sözleşmeyi fesih etmesi halinde malın kiracı tarafından kiralayana iade ve teslim etmesi gerektiği ve bu kapsamda malın aynen iade yükümlülüğünün davalıya ait olduğu anlaşılmakla sözleşmenin feshinin geçerli olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM / Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE; 6361 S. Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde ... sözleşme sayılı finansal kiralama sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiğinin TESPİTİNE,
2-... MARKA 2022 MODEL,... TİPİNDE, ..., ... VE ... SERİ NOLU 3 ADET JAKARLI DAR DOKUMA MAKİNELER "nin tüm aksesuar ve ekipmanlarının davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine,
3-... 6 Asliye Ticaret Mahkemesinin 19.01.2024 tarih ... D.İŞ... Karar sayılı tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 86.070,6 TL nispi karar ve ilam harcından, davacı taraftan peşin olarak alınan ve tamamlama harcı olarak alınan toplam 25.821,25 TL harcın mahsubu ile bakiye 60.249,35 TL karar harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan ve (2) numaralı maddede mahsup edilen 25.821,25-TL harcın, davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.'deki esaslara göre belirlenen 223.680,00- TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 427,60 TL başvurma harcı, 557,00-TL posta giderleri olmak üzere toplam 984,60-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Hukuk Muhakemeleri Yasasının 333.maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan toplam gider/delil avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde davacıya iadesine,
9-Davalı tarafından yatırılan gider/delil avansı ve yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Dair taraf vekillerinin huzurunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri'nde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. Açıklandı.23/10/2024

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır