İSTANBUL 6. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/827 Esas
KARAR NO : 2024/604

DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İstirdat)
DAVA TARİHİ : 28/12/2023
KARAR TARİHİ : 15/10/2024

Mahkememizde açılan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (İstirdat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinden özetle; Müvekkili şirket ile davalı arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman şirketleri kanunu çerçevesinde (...sözleşme tescil tarihli, ... sözleşme tescil numaralı, ... tarih ... sözleşme numaralı(Devir Eden ... sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi) Finansal Kiralama Sözleşmesi ve sözleşmenin eki olan tadil finansal kiralama sözleşmeleri akdedildiğini malın tüm ekipman ve aksesuarları ile birlikte davalı kiracıya teslim edildiğini, davalı tarafın müvekkili şirket ile arasında Finansal kiralama sözleşmelerinin hükümlerine aykırı hareket ettiğini, kira bedellerini ve borçlarını ödemekle temerrüde düştüğünü ve kendilerine vadesi gelen borçlarını ödemeleri için; ... 3. Noterliği’nin ... tarih ... yevmiye sayılı ihtarnamesinin borçlulara keşide edildiğini ve FKK'nun ilgili Maddesi gereğince temerrüde düşülen borçlarını 60 gün içerisinde ödemesi aksi takdirde bu sürenin sonunda sözleşmenin fesih olunacağının ve tüm kira bedellerinin muaccel olacağının ihtar edildiğini, davalı tarafın ihtarnamede belirtilen 60 gün süre içerisinde ödemediğini, davalının sözleşmeye uymaması neticesi, sözleşmenin fesih olması, davalı ile müvekkili şirket arasındaki sürekli borç ilişkisini sona erdirdiğini, davalı tarafın kiralama konusu menkul malları rızası ile müvekkili şirkete iade etmediğinden, müvekkili şirketin mülkiyet hakkının tespitiyle, menkul malların müvekkili şirkete aynen iadesi için davanın açılmasının zorunlu hale geldiğini ve haklarının zayi olmaması açısından dava haklarının saklı kalması kaydı ile ... 7. ATM D.İş sayılı dosyasından ihtiyati tedbir kararının alındığı ve bu kararın ... 4. İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyası ile icraya konu edildiğini ifade ederek, sözleşme fesih edildiğinden fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydı ile 6361 sayılı finansal kiralama sözleşmesi hükümleri gereğince mülkiyeti müvekkili şirkete ait kiralananın müvekkiline iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması halinde, mal bedelinin sözleşmede belirlenmiş temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına, avukatlık vekâlet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı davaya cevap vermeyerek HMK 128 uyarınca tüm iddiaları inkar etmiş sayılmış, davalı vekili yargılama sırasında sunduğu yazılı ve sözlü beyanları ile davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ ve GEREKÇE :
Dava, finansal kiralama konusu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Sözleşme tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6361 sayılı Yasanın 23 ve 24. maddeleri uyarınca, finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir. Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir. Kiracı, finansal kiralama konusu malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre itinayla kullanmak zorundadır. Sözleşmede aksine hüküm yok ise kiracı, malın her türlü bakımından ve korunmasından sorumlu olup, bakım ve onarım masrafları kiracıya aittir.
Aynı Yasanın 30 ve devam maddeleri uyarınca Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme süresinin dolması, kiracının iflası, ölümü veya fiil ehliyetini kaybetmesi hâllerinde kendiliğinden sona erer. Kiracının tasfiye sürecine girmesi veya tasfiyeye girmeksizin finansal kiralama konusu malın tahsis edildiği işletmesini tasfiye etmesi hâlinde kiracının talebi üzerine sözleşmede aksine hüküm yoksa sözleşme, süresinden önce feshedilebilir. Sözleşmenin taraflarından her biri sürenin bitiminden en az üç ay önce bildirmek kaydıyla, mevcut veya yeni şartlar ile sözleşmenin uzatılmasını talep edebilir. Sözleşmenin uzatılması tarafların anlaşmasına bağlıdır.
Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.
Taraflardan birinin sözleşmeye aykırı harekette bulunduğu hâllerde, bu aykırılık nedeniyle diğer tarafın sözleşmeyi devam ettirmesinin beklenemeyeceği durumlarda sözleşme feshedilebilir. Kiracı ve kiralayan arasında finansal kiralama sözleşmesi ile ilgili ihtilaflarda, mahkemece finansal kiralama konusu malın ihtiyati tedbir kararı alınarak kiralayana veya üçüncü bir kişiye bırakılması durumunda kiralayan, mahkemeye malın rayiç değeri kadar teminat yatırmak suretiyle mal üzerinde tasarruf edebilir. Şu kadar ki; sözleşmenin feshinin haksız olduğuna karar verilmesi hâlinde kiralayan, kiracının zararını tazminle yükümlüdür.
Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir. Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır.
Kiracının bu Kanunda belirtilen süreler içinde borcunu ödememesinden dolayı kiralayan tarafından noter aracılığıyla kiracıya gönderilen fesih ihtarnameleri hakkında ... sayılı Kanunun 68/b maddesi hükümleri uygulanır.
Bu yasal çerçevede somut duruma bakıldığında, Finansal Kurumlar Birliğinin ... sözleşme tescil numaralı, ... tarih ... sözleşme numaralı(Devir Eden ... sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi) Finansal Kiralama Sözleşmesi ve sözleşmenin eki olan tadil finansal kiralama sözleşmeleri akdedilmiş, sözleşme kapsamında menkul mallar davalı yana teslim edilmiş, davacı tarafından, sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeni ile davalı adına keşide edilen ... 3. Noterliği’nin ...tarih ... yevmiye numaralı ihtarname ile borçların 60 gün içinde ödenmesi, aksi halde sözleşmenin feshedilmiş olacağı, sözleşme konusu malların fesih tarihinden itibaren 3 gün içinde iade edilmesi ihtar edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşme uyarınca kiracı ve kefiller yerleşim yerlerinde ve diğer hususlarda meydana gelen bütün değişiklikleri noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmemesinden veya usulüne uygun şekilde bildirmemesinden doğan tüm sorumluluğun kendilerine ait olduğunu, yapılan işlemlerin kendilerini bağlayacağını kabul ve taahhüt etmiş; kiralayan tarafından kendilerine gerekli tebligatın yapılabilmesi için bu sözleşmede isim ve ünvanları yanında belirtilmiş adresleri kanuni yerleşim yeri ittihat ettiklerini, belirtilen yerde adres yazılmaması halinde Ticaret sicili dosyalarındaki son adreslerinin veya kiralayan tarafından son olarak herhangi bir bildirim gönderilen adreslerinin, muhtarlıkta kayıtları bulunmasa bile yasal yerleşim yerleri olduğunu, ileride diğer bir mahalli kanuni yerleşim yeri ittihat edecek olurlarsa bu yeni adresi derhal noter kanalı ile kiralayana bildirmeyi, bildirmedikleri takdirde bu sözleşmede yazılı ya da yukarıda yer alan adreslerine ya da kayıtlı elektronik posta adreslerine 7201 sayılı Yasanın hükümlerine göre gönderilecek her türlü tebligatın kendilerine tebliğ edilmiş sayılacağını kabul ve taahhüt etmişlerdir.
Anılan durum karşısında ;Taraflar arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu çerçevesinde, ... sözleşme tescil numaralı, ...tarih ... sözleşme numaralı(Devir Eden ... sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi) Finansal Kiralama Sözleşmesi ve sözleşmenin eki olan tadil finansal kiralama sözleşmeleri akdedildiği, Finansal kiralamaya konu olan malın, 6361 Sayılı yasanın 23/1 Maddesi gereğince kiralayan şirketin mülkiyetinde olduğu, Anılan yasanın 24/1-2 maddesi gereğince de, kiracı sözleşmeler süresinde finansal kiralama konusu malların zilyedi olup, malları sözleşmelerde öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorunda olup, 6361 sayılı yasanın 30. maddesine göre sözleşme süresinin dolması ve sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi, 31. Maddesi hükmüne göre de, sözleşmenin ihlali hallerinde, 6361 sayılı yasanın 32. Ve 33. Maddeleri gereğince kiracı finansal Kiralama konusu mal yahut malları, kiralayana derhal geri vermekle mükellef olduğundan, dava konusu Finansal Kiralama Sözleşmesi gereği davalı kiracının kira taksitlerini üst üste 2 kez ve daha çok ödememesi yüzünden, 6361 sayılı FKK. 33/1 madde hükmü uyarınca davacının kiralanan malın iadesini talep edebileceği yönünde yasal tüm koşulların oluştuğundan, davacı şirketin, davalıdan dava konusu malı tüm ekipman ve aksesuarları ile birlikte iadesi talebinde bulanabileceği taraflar arasındaki sözleşme uyarınca, kiralayanın sözleşmeyi fesih etmesi halinde malın kiracı tarafından kiralayana iade ve teslim etmesi gerektiği ve bu kapsamda malın aynen iade yükümlülüğünün davalıya ait olduğu anlaşılmakla sözleşmenin feshinin geçerli olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davanın KABULÜ İLE; Taraflar arasındaki; ... tarih ... sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiğinin TESPİTİNE,
2-Finansal Kiralamaya Konu;
Satıcısı ... Ltd. Olan, 13/03/2013 tarih ... fatura nolu faturaya konu;
1-1 SET ... KESME MAKİNESİ MODEL ...AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...
2- 1 SET ... KESME MAKİNESİ MODEL ...AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...
3-1 SET ... MAKİNESİ MODEL ... AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...
4-1 SET ... MAKİNESİ MODEL ... AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...
5-1 SET ... MAKİNESİ MODEL ... AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...
6-1 SET ... MAKİNESİ MODEL... AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...
7-1 SET ... AMBALAJ KAĞIDI KAPLAMA MAKİNESİ MODEL ... AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...
8-1 SET ... AMBALAJ KAĞIDI KAPLAMA MAKİNESİ MODEL ... AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...
Satıcısı ... Olan, 10/09/2014 tarih ... fatura nolu faturaya konu;
1-2 SET ... KESME MAKİNESİ MODEL ...AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...-...
2-2 SET ... AMBALAJ KATLAMA MAKİNESİ MODEL ... AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...-...
3-2 SET ... KARTONLAMA MAKİNESİ MODEL ... AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...-...
4-2 SET ... AMBALAJ KATLAMA MAKİNESİ MODEL ... BESLEME SİSTEMİ VE AKSESUARLARI İLE BİRLİKTE SERİ NO:...-...
Satıcısı ... olan, ... tarih ... fatura nolu faturaya konu;
1-1 SET ...-KAPLAYICI TAMAMEN DELİKLİ KAPLAMA SİSTEMİ MODEL... SERİ NO:...
Satıcısı ...olan, ... tarih ... fatura nolu faturaya konu;
1-1 ADET ... KARTONLAMA MAKİNESİ 4X120, MAKİNE NO:..
Satıcısı ... olan, ... tarih... fatura nolu faturaya konu;
1-1 ADET ... MAKİNE NO:...
Satıcısı ... olan, ... tarih ... fatura nolu faturaya konu;
1-2 ADET ... ELEKTRONİK SAYMA MAKİNESİ MAKİNE NO:...-...
2-2 ADET ... ELEKTRONİK SAYMA MAKİNESİ MAKİNE NO:...-...
Satıcısı ...Ltd. Olan,... tarih ... fatura nolu faturaya konu;
1-2 SET ... TİP KATLAMA MAKİNESİ, MODEL ..., SERİ NO:...-..." nin tüm aksesuar ve ekipmanlarının davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine,
3-... 7.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... D.İş sayılı dosyasında tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 2.356.695,00-TL nispi karar ve ilam harcından 589.272,83-TL peşin alınan harcın mahsubuna, bakiye 1.767.422,17-TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık ücret tarifesi uyarınca hesap olunan 953.000,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan ilk gider ve posta masrafı olmak üzere toplam 589.642,68-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-HMK nun 333. Maddesi gereğince davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
8-Davalı tarafça yatırılan gider avansı olmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 15/10/2024

Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır