İSTANBUL 6. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/814 Esas
KARAR NO:2024/619

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:22/12/2023
KARAR TARİHİ:17/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket nezdinde, dava dışı sigortalı ... Tic. A.Ş. Adına ... Sigorta Poliçesi ile "..." adresinde 31.01.2022 tarihinde elektrik sigorta kutusundan kaynakları yangın çıktığı, sigortalı bulunan işyerinde, davalıdan satın alınıp kurulan yangın algılama sisteminin devreye girmemesi nedeniyle sigortalı konutta maddi hasar meydana geldiğini, hasara ilişkin ekspertiz raporu alınmış olup düzenlenen raporda; "hasarın artmasında alarmın devreye girmemesi sebebiyle erken müdahale edilememesinin etkisinin olabileceğinin" tespit edildiğini yangın nedeniyle meydana gelen hasardan, alarm sisteminin üreticisi ve satıcısı davalı şirket ürünün sonradan ortaya çıkan gizli bir ayıbının olması nedeniyle %100 kusuruyla sorumlu olduğu; davacı şirket nezdinde ... Plus Sigorta poliçesi kapsamında sigortalı olan konutta meydana gelen maddi hasar için 14.483,00-TL tutarında hasar tazminatı ödendiğini, halefiyet hükmü uyarınca davacı sigorta şirketin, hukuken sigortalısının yerine geçtiği ve sigortalısının sahip olduğu tüm hak ve yetkilere sahip olduğunu, davacı şirket tarafından ödenen tazminatın anılan halefiyet ilkesi uyarınca, rücuen tahsili amacıyla .... İcra Müdürlüğü ... E. sayılı dosyası ile takip başlatıldığı ancak borçlunun itirazı üzerine takibin durduğunu belirterek, davalının haksız ve hukuka aykırı itirazının iptali ile %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; ... ...'nin yangına sebebiyet vermesinin mümkün olmadığını, yangının elektrik kaynaklı çıkmış olduğu ve buna ilişkin tüm sorumluluğun dava dışı sigortalı ... ... Tic. A.Ş.'ye ait olduğunu, davacı tarafından dava dilekçesinde bahsedilmiş ancak dosyaya sunulmamış olan Ekspertiz Raporunun, dava konusu uyuşmazlığın çözümünde etkili olmaması gerektiğini, ekspertiz raporunun tek taraflı olarak tanzim edilen sigorta şirketinin haklarını koruyan teknik uzman bilirkişi tarafından hazırlanmayan ve delil vasfi olmayan bir belge olduğunu, ... ile dava dışı ... ... Tic. A.Ş. arasında 04.02.2019 tarihinde ... sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye istinaden dava dışı şirketin adresine 20.02.2019 tarihinde sistemin montajı yapıldığı, davalı ...”in, tarafi olduğu Sözleşme ile yüklendiği tüm borçları eksiksiz şekilde ifa ettiğini, montaj formundan izere sistem çalışır durumda dava dışı ... ... Tic. A.Ş.'ye teslim edildiğini, dava konusu iddia edilen yangın olayında davalı şirketin hiçbir kusuru bulunmadığı; davalı şirketin ilgili yasal mevzuat ve sözleşme hükümleri uyarınca yerine getirmesi gereken tüm yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini, panelden her gün belirli saatte panelin çalıştığını gösteren bir sinyalin ... Merkezine gönderildiği; ... tarafından düzenli olarak gerçekleştirilen sinyal izleme işlemi ile 24 saat sonunda sinyal alınmaması durumunda abonelere sms ile sistemde sorun olduğu yönünde uyarı mahiyetinde bildirim yapıldığını, elektik tesisatı sorumluluğunun davalı şirkete yüklenemeyeceğini, yangının elektrik sigorta kutusunda kaynaklı çıkmış olduğunu ikrar edildiği; elektrik sigortasının üstünden kablo kanalı geçtiği ancak kanal içindeki kablolar yandığı için alarm paneli zarar görerek kilitlendiği ve sinyal gönderilemediğini, tamamen davalı şirketin bilgi ve sorumluluğu dışında başlayan yangının, sisteme zarar vermiş olup böyle bir durumda davalı şirkete kusur atfedilmesinin mümkün olamayacağını, elektrik tesisatında kaçak akım rölesinin mevcut olması, dava dışı ... ... Tic. A.Ş şirketi tarafından tüm gerekli koruyucu tedbirlerin alınması ve yasal gerekliliklerin yaptırılması halinde dava konusu iddia edilen yangın olayının ve zararın meydana gelmeyeceğinin aşikar olduğunu sinyal raporu, alarm araması kayıtları, teknik servis formlarından açıkça üleceği üzere davalı şirket sözleşme ile üzerine düşen yükümlülükleri eksiksiz yerine getirdiği; Elektrik tesisatından kaynaklı meydana gelen yangında davalı şirketin temin ettiği sistem zarar gördüğünü, dolayısıyla herhangi bir şekilde gizli ayıp mevcut olduğu iddialarının gerçeği yansıtmasının mümkün olamayacağını, davacının dosyaya uğradığını iddia ettiği zararı ispat edebilecek nitelikte bir bilgi veya belge sunmadığını belirterek haksız, soyut ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, ilamsız icra takibine vaki itirazın İİK'nın 67/1. maddesi uyarınca iptali ile İİK 67/2.maddesi uyarınca icra inkar tazminatına hükmedilmesi istemlerine ilişkindir.
Dosyada tarafların bildirdiği belgeler, .... İcra Müdürlüğü ... E. sayılı dosyası, ticari defter ve kayıtlar, ... Sigorta Poliçesi, ödeme dekontu, ekspertiz raporu, faturalar ve bilirkişi raporu delil olarak değerlendirilmiştir.
HMK'nın 266/1. maddesi gereği dosyanın bir güvenlik hizmetleri uzmanı, bir mali müşavir, bir yangın uzmanı ve bir sigorta hukukundan kaynaklanan nitelikli hesaplama uzmanı bankacılık ve finans uzmanı bir bilirkişiye tevdi ile toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı incelenmek suretiyle; taraf defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerini olup olmadığı usulüne uygun tutulup tutulmadığı, tarafların iddia ve savunmaları kapsamında, davacı sigorta şirketinin sigortalısı olan dava dışı ... Turizm firmasına ait taşınmazda 31.01.2022 tarihinde gerçekleşen yangının sebebinin tespiti, bu bağlamda davalı tarafça sağlanan yangın algılama sisteminin yangına sebebiyet verip vermediği, yine ilgili sistemin yangın esnasında devreye girip girmediği, devre girmediyse sebebi, yangın algılama sisteminin ayıplı olup olmadığı, yangın algılama sistemi devreye girmedi ise bu sebeple zararın oluşup oluşmadığı yahut hasarın artıp artmadığı, davacı tarafça hasar dosyası sebebiyle sigortalıya ödenen bedelin davalıdan talep edilip edilemeyeceği, talep edilebilecek ise icra takibine konu alacağın net miktar belirlenmek(faiz ve ferileri yönünden de değerlendirme yapılarak ve takip talebine bağlı kalınması gerektiği hususuna özen gösterilerek ) suretiyle tespiti, yapılan değerlendirmenin açık ve anlaşılabilir bir tarzda raporun sonuç kısmında tablo halinde belirtilmesi hususlarında hazırlanan 23/09/2024 tarihli bilirkişi heyet raporunda, davacının ticari defter sunumu yapmadığı, bu nedenle hasar bedeli olarak ödediğini beyan ettiği 36.206.32 TL tutarın ticari defterlerde yer alıp almadığı görülemediği, davalının incelenen ticari defterlerinin kendi adına delil niteliğine haiz olduğu, yangın nedeniyle düzenlenen Ekspertiz Raporunun Rücu Yorumu bölümünde “.....Hasarın meydana gelmesinde etkisi olmasa dahi hasarın artmasında alarmın devreye girmemesi sebebiyle erken müdahale edilememesinin etkisinin olabileceği düş olup.......alarmın devreye girmemesinin hasarın artmasına tahminen %40 civarındadır” yorumu yapıldığı, davacı şirketin, ekspertiz raporu rücu bölümünde yapılmış olan “alarmın devreye girmemesinin hasarın artmasına tahminen 96 40 civarındadır” yorumu çerçevesinde davalıdan 14.04.2023 tarihli icra takibinde hasar bedeli olarak ödediğini beyan ettiği 36.206.32 TL tutarın 96 40' 1 olan 14.483.- TL talep ettiği, dosya içerisinde davacının icra takibine kadar davalıya ödeme emri göndererek temerrüde düşürdüğüne dönük bir belgenin mevcut olmadığı, bu nedenle icra takibinde talep ettiği faizin takdiri Sayın Mahkemenizin olmak üzere yerinde olamayacağı, davacının haklı görülmesi yönünde hüküm kurulması halinde, davacının icra inkar tazminatı talebi ile takip sonrası faiz isteminin Mahkemenin takdirlerinde olduğu, yapılan teknik değerlendirme sonucunda; davacı sigorta şirketin, hukuken sigortalısının yerine geçtiği ve sigortalısının sahip olduğu tüm hak ve yetkilere sahip olduğu, bu kapsamda dava dışı ... firması ile davalı ... firması arasındaki ... ... Sözleşmesindeki hak ve yetkiler kapsamında davacının hakkı ve yetkisi olduğu; söz konusu sözleşme kapsamında davalı ... firmasının tazminat yükü nün bulunmadığı, bu nedenle davacının talebinin Mahkemenin takdirinde olmak üzere yasal dayanağı bulunmadığı, bununla birlikte yangın başladığı anda ... güvenlik sisteminin arızalanmadığı ve aktif durumda olduğu buna rağmen duman detektölerinin sinyal üretmediği hususu göz önünde bulundurularak davacının ödediği bedeli rücu edebileceği hususunun takdirinin Mahkemede olduğu bildirilmiştir.
İtiraz iptali davası 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun 67 maddesinde: "(Değişik birinci fıkra: 17/7/2003-4945/15 md.) Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren 1 sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağın varlığı ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. (Değişik: 9/11/1988 - 3494/1 md.) Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.(2) İtiraz eden veli, vasi veya mirasçı ise, borçlu hakkında tazminat hükmolunması kötü niyetin sübutuna bağlıdır. (Mülga dördüncü fıkra: 17/7/2003-4949/103 md.) Birinci fıkrada yazılı itirazın iptali süresini geçiren alacaklının umumi hükümler dairesinde alacağını dava etmek hakkı saklıdır. (Ek fıkra: 2/7/2012-6352/11 md.) Bu Kanunda öngörülen icra inkar tazminatı, kötü niyet tazminatı ve benzeri tazminatların tespitinde, takip talebi veya davadaki talep esas alınır" düzenlemesine yer verilmiştir.
Borçlunun itirazı üzerine takibin durması ile birlikte alacaklı açtığı itirazın iptali davasında takip talebinde talep ettiği alacağının bulunduğunu ispat külfeti bizzat kendisindedir. Ancak davalı borçlunun İcra Dairesinde vermiş olduğu itiraz dilekçesinin içeriği ya da cevap dilekçesinin içeriğine göre ispat külfeti yer değiştirebilecektir. İtirazın iptali davası icra takibinin uzantısıdır ve iki dosya bir birlik oluşturmaktadır.
"Mahkemece, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davalının senetlerin ödenmiş senetler olduğunu iddia ederek ödemeye ilişkin belgeler ibraz etmiş ise de, ödemenin kanıtı olarak sunulan belgelere göre ödemenin ... adlı şahsa yapıldığı ve bu şahsın (dosyadaki bilgilere göre) davacı şirket ile ilgisinin bulunmadığının anlaşıldığı, davalının senet bedellerini ödediğini ispat edemediği, 19.10.2015 tarihli bilirkişi raporunun denetime elverişli içeriği itibariyle doğru olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, davalının .... İcra Müdürlüğü’nün ... sayılı icra takibine yaptığı itirazın 3.600 TL ana para ve 5.356,27 TL işlemiş faiz yönünden iptaline, takibin takip tarihi itibariyle bu miktar üzerinden devamına, inkar tazminatının şartları bulunmadığından reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2- Davacının temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede alacak belgeye dayanıp likit ve belirlenebilir mahiyette olup, İİK’nun 67. maddesi uyarınca davacı yararına inkar tazminatına karar verilmesi gerekirken bu isteğin reddine karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir. (Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 24/11/2016 tarih, 2016/4405 Esas 2016/15076 Karar sayılı ilamı)"
İcra inkar tazminatının düzenlenmesinin amacının, borçlunun ödeme emri üzerine icrada borcunu inkar etmesini önlemektir. Yüzde yirmilik oran en az tazminat miktarını ifade etmektedir. Mahkemece daha fazla tazminata da hükmedilebilir. İcra inkar tazminatı asıl alacak üzerinden hesaplanır ve icra inkar tazminatına hükmedilmesi de şartlara bağlanmıştır. İcra inkar tazminatının şartları ise şunlardır:
1-Geçerli bir icra takibi bulunmalıdır.
2-Borçlu geçerli bir itirazda bulunmuş olmalıdır.
3-Süresi içerisinde açılmış olan bir itirazın iptali davası bulunmalıdır.
4-Alacaklı icra inkar tazminatını talep etmiş olmalıdır.
5-Borçlunun itirazının haksız olduğu kararı verilmelidir.
6-İtirazın iptali davasında alacak likit olmalıdır.
İcra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için alacaklının kötü niyeti aranmaz. Sadece itiraz etmiş olması yeterlidir.
Yukarıda yer verilen ilkeler ve bilgiler ışığında dava dilekçesi, cevap dilekçesi, yazı cevapları, tarafların bildirdiği belgeler, .... İcra Müdürlüğü ... E. sayılı dosyası, ticari defter ve kayıtlar, ... Sigorta Poliçesi, ödeme dekontu, ekspertiz raporu, faturalar ile 23/09/2024 tarihli bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; iş bu itirazın iptali davasının İİK'nun 67/1. maddesi uyarınca 1 yıllık yasal hak düşürücü süre içerisinde açıldığı, davacı şirket nezdinde, dava dışı sigortalı ... Tic. A.Ş. adına
... Sigorta Poliçesi ile "..." adresinde 31.01.2022 tarihinde elektrik sigorta kutusundan
kaynaklı yangın çıktığı, sigortalı bulunan işyerinde, davalıdan satın alınıp kurulan yangın
algılama sisteminin devreye girmediği iddiasına istinaden dava dışı firmaya ait sigortalı konutta maddi hasar meydana geldiği ve hasara ilişkin alınan ekspertiz raporunda hasarın artmasında
alarmın devreye girmemesinin etkili olduğunun belirtildiği anılan rapora istinaden dava dışı sigortalı firmaya ödenen bedelin rücuen tahsili istemiyle başlatılan icra takibine davalı tarafça yapılan itirazın iptali istemiyle açılan davada; taraflar arasındaki sözleşme hükümleri tetkik edildiğinde sözleşmenin 5.4 maddesi ve 9.5 maddesinin davalı firmanın tazminat yükümlülüğünü ortadan kaldıracak nitelikte olduğu, hususen madde 5.4. te yangın sebebiyle ... firmasının tazminat
yükümlülüğü bulunmayacağının hüküm altına alındığı, ayrıca madde 9.5. te duman
detektörlerinin yangın sistemi niteliğinde olmadığı, davalı firma ... tarafından davaya konu sistemin hiçbir şekilde yangın önleme özelliği bulunduğunun taahhüt edilmediği, yangın ve sair olaylar sonucunda
uğrayabileceği zararı tazmin edeceğinin taahhüt edilmediği bu sebeplerle dava dışı sigortalısına yaptığı ödeme sebebiyle ilgili firmanın yerine geçerek ... ... Sözleşmesinin rücuen alacak talebi bakımından tarafı haline gelen davacı sigorta şirketinin mezkur sözleşmenin 5.4 ile 9.5 maddeleri doğrultusunda davalıdan alacak talebinde bulunamayacağı kanaatine varılmıştır.
23/09/2024 tarihli bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun, teknik anlamda yeterli ve denetime elverişli bulunduğundan Mahkememizce hükme esas alınarak; yukarıdaki açıklamalar ışığında davacı tarafça ispat olunamayan davanın reddine, davanın reddine karar verildiğinden İİK'nın 67/2 maddesi uyarınca icra inkar tazminatının yasal koşulları oluşmadığından reddine, davacının icra takibi başlatmakta kötüniyetli olduğunu gösteren herhangi bir delil bulunmadığından yasal koşullarının oluşmaması nedeniyle davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine, karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah olunduğu üzere;
1-Davanın ve icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Davalının kötüniyet tazminatı taleplerinin yasal koşulları oluşmadığından REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 427,60-TL maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 269,85-TL peşin harcın mahsubu ile artan 157,75-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden reddedilen miktar üzerinden, karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T.'deki esaslara göre belirlenen 16.401,51-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-İstanbul Arabuluculuk Bürosu tarafından ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere suçüstü ödeneğinden karşılanan 3.120,00-TL arabuluculuk tarife bedelinin, davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, buna ilişkin harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
7-Artan gider/delil avansından artan avans olması halinde, hüküm kesinleştiğinde ve talep edildiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, HMK'nın 341/2. maddesi uyarınca miktar itibariyle(28.250,00 TL'yi aşmadığından) KESİN olmak üzere karar verildi. 17/10/2024

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır