İSTANBUL 6. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/60 Esas
KARAR NO : 2024/613

DAVA : 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (Menfi Tespit)
DAVA TARİHİ : 22/12/2022
KARAR TARİHİ : 17/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktöring Ve Finansman Şirketleri Kanunundan Kaynaklanan (Menfi Tespit) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM /
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; ... 13.İcra Müdürlüğünün ... yeni (Eski ...) icra dosyasından müvekkilinin de bulunduğu borçlular için davalılardan ... A.Ş tarafından 20.05.2014 tarihinde ... 23.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ...sayılı dosyasından ihtiyati haciz kararı alındığını ancak bunun icraya konulmadığını ve takibin müvekkili şirket için düştüğünü, daha sonra bu dosyanın davalılardan ... A.Ş'ye temlik edildiğini ve bu davalı tarafından dosyanın yenilendiğini ve yeni numaradan ödeme emri dahi gönderilmeden yenileme dilekçesi hazırlandığını ancak bu yenileme dilekçeside müvekkili şirkete tebliğ edilmeden müvekkili şirketin iki aracına haciz konulduğunu, müvekkilinin bu haczi E-Devlet üzerinden öğrendiğini ve ... 10.İcra Hukuk Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyasından ödeme emrinin ve takibin iptali için davanın açıldığını, takibe konu ... Bankasının ...Şb.'sine ait, ... nolu 06.05.2014 tarihli, 13.650,00-TL'lik çekin çalıntı bir çek olduğunu, müvekkili şirketin kaşesinin basıldığını ve imzanın müvekkili şirkete ve müvekkili şirketin yetkilisine ait olmadığını, bu yüzden imza inkarında bulunulduğunu beyanla dava konusu edilen takip dayanağı ... 13.İcra Müdürlüğü'nün ... yeni esas sayılı dosyasından takibe konulan çekin çalıntı bir çek olması, müvekkili şirketin kaşesinin sahte olması, imzanın şirketin yetkilisinin olmaması nedeniyle müvekkili şirketin borçlu olmadığının tespitine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine, davacının kötü niyetli açmış olduğu icra takibinden dolayı %20'den az olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA /
Davalı ... A.Ş. vekili cevap dilekçesinde ve özetle; diğer davalı ... A.Ş. tarafından davacı ... Ltd. Şti. ile dava-dışı borçlular ..., ..., ... Tic. Ltd. Şti. hakkında ... 13.İcra Müdürlüğü'nün ... E. (... E.) sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, ... A.Ş.'nin iş bu alacağını müvekkili şirkete devir ve temlik ettiğini, davacı tarafından, Mahkemenizce tedbir talebinin reddine karar verilmesi sonrasında ... 13.İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı icra dosyasına 02/02/2023 tarihli dosya hesabına göre borcun ödendiğini ve davanın istirdat davasına dönüştüğünü, istirdat davalarında ödeme yapılan alacak miktarının harca esas değer olarak gösterildiğini, davacı tarafından ödenen miktarın 32.841,69-TL olduğunu, bu nedenle davacının ödediği harcın eksik kaldığını, davacının icra dosyasından gönderilen ödeme emrinin borçlu şirketin UETS adresine e-tebliğ edildiğini, ödeme emrine yasal süresi zarfında itirazda bulunmadığını, davacının dava konusu çekin sahte ve çalıntı olduğunu iddia etmiş ise de davacının iddialarının soyut nitelikte olduğunu beyanla davanın öncelikle usulden reddine, Mahkeme aksi kanaatte ise davanın esastan reddine, yargılama masrafı ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... A.Ş. vekili cevap dilekçesinde ve özetle; Usule ilişkin olarak, müvekkili şirkete karşı dava açılmadan evvel arabuluculuk sürecinin ikame edilmediğini, müvekkili şirketin davacı şirketten herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmadığını, dava konusu çeke ilişkin müvekkili şirket alacağının ... 48.Noterliği'nin ...tarih ve ... yevmiye numaralı Alacak Temlik Sözleşmesi uyarınca diğer davalı şirket ...A.Ş.'ye devir ve temlik edildiğini, müvekkili şirketin davacıdan herhangi bir alacak talebi bulunmadığı için davacının müvekkili şirkete karşı borçlu olmadığının tespitine yönelik açmış olduğu menfi tespit konulu davada öncelikle husumet itirazında bulunduklarını ve konusuz kalan davanın esasına girilmeksizin davanın reddine karar verilmesini, Esasa ilişkin olarak, müvekkili şirket ile dava dışı... Tic. Ltd. Şti. arasında 07.01.2014 tarih, ... nolu “Faktoring Sözleşmesi”nin akdedildiğini, dava dışı ...Tic. Ltd. Şti.’nin gerçekleştirdiği önödemeli faktoring işlemi çerçevesinde konu firma tarafından müvekkili şirkete dava konusu 1(bir) adet çek ciro ve teslim edildiğini, dava konusu çekin yasal süresi içinde muhatap bankaya ibraz edildiğinde karşılığı bulunmadığına dair şerh düşüldüğünü, ilgili çek hakkında muhatap banka tarafından karşılıksız çek işlemi yapılırken davacı vekilinin iddialarına dair herhangi bir şerh düşülmediğini, davacının dava konusu çek hakkındaki menfi tespit isteminin yerinde olmadığını, davaya konu çekin ciro yoluyla faktoring işlemi kapsamına alındığını, müvekkili şirketin BDDK’nın kararlarına ve yürürlükte olan yasa hükümlerine aykırı hiçbir işlem yapmadığını, mevzuata uygun bir şekilde hareket ettiğini beyanla arabuluculuk dava şartı gerçekleştirilmemiş olan davanın esasına girilmeksizin öncelikle usulden reddine, müvekkili şirketin davacı taraftan herhangi bir alacak talebinin bulunmamasından ötürü menfi tespit istemli konusuz kalan davanın husumet yokluğu nedeniyle esasına girilmeksizin reddine, müvekkili aleyhe açılan haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
KANITLAR /
Taraflarca gösterilen deliller toplanmış, taraf şirketlerin İTO kayıtları çıkartılarak dosyamız arasına alınmış, ... 13.İcra Müdürlüğü'nün ... Esas (Eski Esas ...) sayılı dosyası celbedilmiş, ... 10.İcra Hukuk Mahkemesi'nin ... Esas, ... 11.İcra Hukuk Mahkemesi'nin ... Esas, ... (Kapatılan)...Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ...D.İş. ve ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ... Soruşturma sayılı dosyaları UYAP üzerinden dosyamız arasına alınmış, davaya konu ve takibe dayanak çek aslı celp edilmiş ve davacı şirket yetkilisi ...'ün ıslak imza ve yazı örnekleri alınarak bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememizin 09/11/2023 tarihli duruşmasının (2) numaralı ara kararı ile; ''Eldeki davanın menfi tespit davası olarak açıldığı, İşbu menfi tespit davasının, davanın açıldığı tarihte nazara alındığında TTK'nun 5/A. Maddesi uyarınca alacak veya tazminat davası mahiyetinde olmaması nedeniyle dava şartı arabuluculuğa tabi olmaması bu yönde davanın usulden reddine dair davalı tarafların taleplerinin ayrı ayrı reddine'' karar verilmiştir.
Mahkememizin 09/11/2023 tarihli duruşmasının (6) numaralı ara kararı ile; ''... davaya konu ve takibe dayanak olan ...Bankası ...Şubesine ait, ... çek seri numaralı,06/05/2014 keşide tarihli, keşidecisi ... olan ve 13.650,00-TL bedelli çek üzerinde lehdar olan davacı şirketin imzasının davacı şirketin yetkilisinin eli ürünü olup olmadığının tespiti için dosyanın Grafolog bilirkişi ...'e GÜNSÜZ tevdii ile rapor tanziminin istenilmesine' dair karar verilmiş ve işbu doğrultuda Adli Tıp Öğretim Üyesi ... tarafından tanzim edilen 19/12/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Beyaz ışık ve değişik açılarda verilen ışık ışınları, yüksek çözünürlü (scanner) tarayıcı, bilgisayar analiz programları kullanılarak, grafolojik, grafometrik ve kaligrafik esaslar dahilinde yapılan mukayeseli incelemede;
İnceleme konusu çekteki birinci ciranta imza ile ...'e ait mukayese imzaları arasında yapılan karşı başlangıç hareketlerinde, ara gramalarda ve bitiş hareketlerinde farklılıklar görüldüğü, genel kabul görmüş karakteristik tanı unsurlarından; işleklik derecesi, alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından değerlendirildiğinde; inceleme konusu çekteki birinci ciranta imzanın ...'ün eli ürünü olduğunu gösterecek olduğunu gösterecek grafolojik benzerlik ve uygunluk saptanmadığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Mahkememizin 04/04/2024 tarihli ara duruşmasının (1) numaralı ara kararı ile; "...davalı ...A.Ş. vekilinin bilirkişi raporuna yönelik itirazlarının değerlendirilmesi ve itirazlarını karşılayacak mahiyette ek rapor tanzimi için dosyanın önceki bilirkişiye tevdiine" dair karar verilmiş ve işbu doğrultuda Adli Tıp Öğretim Üyesi ... tarafından tanzim edilen 08/05/2024 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Beyaz ışık ve değişik açılarda verilen ışık ışınları, yüksek çözünürlü (scanner) tarayıcı, bilgisayar analiz programları kullanılarak, grafolojik, grafometrik ve kaligrafik esaslar dahilinde yapılan mukayeseli incelemede;
İnceleme konusu çekteki birinci ciranta imza ile ...'e ait mukayese imzaları arasında yapılan karşılaştırmada; başlangıç hareketlerinde, ara gramalarda ve bitiş hareketlerinde farklılıklar görüldüğü, genel kabul görmüş karakteristik tanı unsurlarından; işleklik derecesi, alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından değerlendirildiğinde; inceleme konusu çekteki birinci ciranta imzanın ...'ün eli ürünü olduğunu gösterecek grafolojik benzerlik ve uygunluk saptanmadığı,
İnceleme konusu çekteki birinci ciranta imza ile ...'e ait mukayese imzaları arasında yapılan karşılaştırmada; başlangıç hareketlerinde, ara gramalarda ve bitiş hareketlerinde farklılıklar görüldüğü, genel kabul görmüş karakteristik tanı unsurlarından; işleklik derecesi, alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından değerlendirildiğinde; inceleme konusu çekteki birinci ciranta imzanın ...'ün eli ürünü olduğunu gösterecek grafolojik benzerlik ve uygunluk saptanmadığı görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Bilirkişi kök ve ek raporu dosya kapsamına uygun, teknik anlamda yeterli ve denetime elverişli bulunduğundan Mahkememizce hükme esas alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE /
Dava, istirdat davasıdır.
... 13.İcra Müdürlüğü'nün ... Esas (Eski Esas ...) sayılı takip dosyası kapsamından davalı/alacaklı ... A.Ş.'nin takibe konu ... Bankası...Şubesine ait ... nolu, 06/05/2014 tarihli, 13.650,00-TL bedelli çeke dayalı olarak toplam 14.260,61-TL alacağın ödetilmesi istemiyle dava dışı ..., ..., ... Ltd. Şti. Ve davacı/borçlu hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibinde bulunulduğu tespit olunmuştur. İşbu takibe konu ödeme emrinde borcun sebebinin ''... Bankası ... Şubesine ait ... nolu, 06/05/2014 tarihli, 13.650,00-TL bedelli çek'' olduğu tespit edilmiştir.
HMK'nun 320 maddesi uyarınca taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; davacının davaya konu ve takibe dayanak olan ...Bankası ... Şubesine ait, ... çek seri numaralı,06/05/2014 keşide tarihli, keşidecisi ... olan ve 13.650,00-TL bedelli çek nedeniyle ödenen toplam 32.841,69-TL bedelin istirdadı istemi ile davalıların arabuluculuk dava şartına yönelik itirazları ve davalı ... vekilinin husumet itirazının yerinde olup olmadığı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
Menfi tespit ve İstirdat davaları, İİK 72 vd. Maddelerinde düzenlenmiştir. İİK md.72/f.6: ''Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir'' şeklindedir.
Özel hukuka ilişkin bir uyuşmazlıkta, hâkim kural olarak, doğduğu iddia edilen bir hukuksal sonucun, gerçekten doğup doğmadığını belirleyebilmek için o hukuksal sonucu öngören hukuk kuralındaki olumlu veya olumsuz koşulların (öğe olayların), somut olarak ortaya çıkıp çıkmadıklarını kendiliğinden araştıramaz. O hukuksal sonucun doğduğunu iddia eden tarafın, gerçekleşmesi gereken koşulların, somut olarak gerçekleştiğini ispat etmesi gerekir. Genel ispat kuralı gereğince, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür (MK m.6). Bu bakımdan bir olguya bağlanan hukuksal sonuçtan kendi lehine haklar çıkaran taraf, o olguyu ispat yükü altındadır (HMK m.190/1). Somut olayda ispat yükünün, çekişmeli olgulardan kendi lehine haklar çıkaran davacı taraf üzerinde olduğu kabul edilmiştir.
İddia, savunma, yasal düzenlemeler, dosya içeriği deliller ve alınan bilirkişi raporlarına göre; eldeki davada davacı taraf, her ne kadar davayı menfi tespit davası olarak açmış ise de, Mahkememizce yaklaşık ispat koşulunun gerçekleşmemesi nedeniyle tedbir kararı verilmemesi ve borcun da dava açıldıktan sonra (02/02/2023 tarihinde) borçlu davacı tarafından ödenmesi nedeniyle İİK md.72/f.6 gereğince eldeki davaya, istirdat davası olarak devam edilmiştir. Davalı ... A.Ş. Yönünden, davacı dava dilekçesinde dahi başka bir deyişle dava tarihinden önce davaya konu ve takibe dayanak çekin dayanak yapıldığı takibe konu alacağın diğer davalı ... A.Ş.'ye temlik edildiğini, davaya konu çekin takibe konulduğu dosyanın temlik edilen ... A.Ş. tarafından yenilendiğini belirttiği, işbu durumun taraf dilekçelerinden ve celbedilen icra dosyasından da anlaşılmakla Mahkememizce davalı ... A.Ş. aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir. Diğer davalı ...A.Ş. Yönünden ise, dava konusu çekte davacı şirkete atfen atılı imzanın Mahkememizce teknik anlamda yeterli ve denetime elverişli görülerek hükme esas alınan bilirkişi kök ve ek raporlarında da belirtildiği üzere şirket yetkililerine ait olmadığı başka bir deyişle sahte olduğu, sahtelik iddiasının mutlak defilerden olup, herkese karşı ileri sürülebileceği, dolayısıyla davalının iyiniyetli son hamil olduğu yönündeki savunmasının dinlenemeyeceği, bu kapsamda, davacının dava konusu çekten dolayı sorumluluğu bulunmadığı kanaatine varıldığından Mahkememizce davalı ...A.Ş. aleyhine açılan davanın kabulüne, 32.841,69-TL'nin ödeme tarihi olan 02/02/2023 tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faizi ile birlikte davalı ... A.Ş.'den istirdadı ile davacıya verilmesine, davacının kötü niyet tazminatı isteminin ise, davalı ... A.Ş.'nin davacı aleyhine takip başlatmakta haksız ve kötü niyetli olduğu ispat edilemediğinden yasal koşulları oluşmadığından reddine, karar verilmiştir.
Tüm bu nedenlerle Mahkememizce aşağıda yazılı bulunan hüküm tesis olunmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davalı ... A.Ş. Aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine,
2-Davalı ... A.Ş. aleyhine açılan davanın KABULÜNE, 32.841,69-TL'nin ödeme tarihi olan 02/02/2023 tarihinden itibaren işletilecek ticari avans faizi ile birlikte davalı ... A.Ş.'den istirdadı ile davacıya verilmesine,
3-Davacının kötü niyet tazminatı isteminin yasal koşulları oluşmadığından reddine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca hesap olunan 2.243,41-TL nispi karar harcından peşin alınan 213,99-TL ve tamamlama harcı 346,90-TL toplamı olan 560,89-TL'nin mahsubuna, bakiye 1.682,52‬-TL harcın davalı ... A.Ş'den tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap olunan 30.000,00-TL nispi vekalet ücretinin davalı ... A.Ş'den alınarak davacıya verilmesine,
6-Red kararına karşı karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari ücret tarifesi uyarınca hesap olunan 30.000,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... A.Ş.'ye verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvuru harcı, 213,99-TL peşin harç ve 346,90-TL tamamlama harcı toplamı olan 560,89-TL, 4.650,00-TL bilirkişi ücreti ve 711,00-TL posta gideri olmak üzere toplam 6.002,59-TL yargılama giderinin davalı ... A.Ş.' den alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı ... A.Ş. Tarafından yatırılan ve kullanılmayan 100,00-TL gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde adı geçen davalıya iadesine,
9-Davalı ...A.Ş. Tarafından yapılan bir yargılama gideri olmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
10-Davalı ... A.Ş. Tarafından yapılan yargılama gideri ve yatırılan delil avansı bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmasına yer olmadığına,
11-HMK.nun 333.maddesi gereğince davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmın talep halinde ve hüküm kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı ve davalı ... A.Ş. Vekillerinin huzurunda, davalı ... A.Ş.'nin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/10/2024

Katip
¸

Hakim
¸