İSTANBUL 5. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2024/309 Esas
KARAR NO : 2024/613

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 27/11/2023
KARAR TARİHİ : 15/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin yetkili hamili olduğu; ... BANKASI ... Şubesi - Keşidecisi ... olan 15.03.2024 tarih, ... seri numaralı 30.000,00 - TL tutarındaki çek, 30.04.2024 tarih, ... seri numaralı 50.000,00 - TL tutarlı çek,...tarih ... seri numaralı 50.000-TL tutarlık çek, ... tarih ... seri numaralı 50.000-TL tutarlı çek, ... tarih ... seri numaralı 50.000-TL tutarlı çek, 5 adet çek ... takip numarasıyla 13.10.2023 tarihinde müvekkiline gönderilmek üzere müvekkilinin ticari ilişkide bulunduğu çeklerin keşidecisi ... tarafından ...'ya teslim edildiğini ancak ilgili çeklerin kargoda müvekkilinin rızası ve iradesi dışında kaybolduğunu, çein hamilin bilgisi ve iradesi dışında elinden çıkması çekin zayi olması hükümlerine göre hareket edilmesini gerekli kıldığını, çeklerin kaybolduğu gerekçesiyle ve çeki eline geçirecek kimselerin bilinmemesi sebebiyle tahsilatı mümkün olmamakla bu durumda müvekkilinin mağduriyetine neden olduğunu, çek bedelinin talep edilebilmesi bakımından çeklerin iptaline karar verilmesi gerektiğini ve ayrıca işbu davaya konu olan ..., ..., ..., ... ve ... seri numaralı çeklerin, çekin hamile, kötü niyetli 3. şahıslarca ibraz edilmesi ve muntazam ciro silsilesine göre hak sahibi görünen kişiye ödeme yapması gibi hamilin adına doğacak haksız ve hukuka aykırı durumları önlemek amacıyla da çek hakkında ödeme yasağı kararının alınması gerektiğini, nitekim müvekkilinin cirosunun da bulunmadığını, açıklanan sebeplerle bilgileri yazılı çeklerin iptali ve haklarında ödeme yasağı kararı alınması gerektiğinden işbu davayı açtıklarını, açıkladıkları tüm bu sebeplerle bilgileri yazılı çeklerin iptali ve haklarında ödeme yasağı kararı verilmesini, ihtiyati tedbir yoluyla çekler hakkında ödeme yasağının konulmasını, seri numarası belirtilen çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; zayi olan kıymetli evrakın iptali (çek iptali) istemine ilişkindir.
Türk ticaret Kanunu'nun 818/s maddesi uyarınca poliçeye ait iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası çek hakkında da uygulanır. İlgili yasal düzenlemelere göre iradesi dışında çek elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın çeki ödemekten menedilmesini ve çekin iptal edilmesini isteyebilir. Çeki eline geçiren kişi bilinmez ve ilan süresi içinde çek üçüncü kişiler tarafından sunulmaz ise çekin iptaline karar verilir. Anılan yasa hükmü uyarınca, kambiyo senetlerinin ziyaı nedeniyle iptal davası açma hakkı lehtar veya hamile tanınmış bir haktır. Keşidecinin bu hakkı yoktur. Davacı dava açma hakkının bulunduğunu bildirmiş davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığına ilişkin mahkemece tesbit yapılamadığı gibi, bu yönde üçüncü şahıslarca itiraz ileri sürülmemiştir.
Mahkememizce ilan yazısı yazılmış, dava konusu çeklerden 3 tanesi ... Bankası ... Şubesi Keşidecisi ... olan ... tarih ... seri numaralı 50.000- TL, ... tarih ... seri numaralı 50.000- TL, ... tarih ... seri numaralı 50.000- TL tutarlı çeklerin ilanlarının yapıldığına ilişkin sicil gazeteleri dosyamız içerisine alınmıştır.
Dava konusu olan 5 adet çeklerden 3 tanesi ... Bankası ... Şubesi - Keşidecisi ...olan ... tarih ... seri numaralı 50.000- TL tutarlı,... tarih ... seri numaralı 50.000- TL tutarlı, ... tarih ... seri numaralı 50.000- TL bedelli çeklerin ibraz edilmediği, yapılan ilanlar sonucunda mahkememize sunulmadığı, üçüncü kişilerce bir itiraz ileri sürülmediği, yasal ilan sürelerinin dolduğu ve çekin muhatap bankaya ibraz edilmediği görülmüştür. Hukuksal durum bu olunca işbu 3 adet çek yönünden zayii nedeniyle iptaline karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulüne,
... BANKASI ... Şubesi - Keşidecisi ... olan
- ... tarih ... seri numaralı 50.000- TL tutarlı,
- ... tarih ... seri numaralı 50.000- TL tutarlı,
- ... tarih ... seri numaralı 50.000- TL tutarlı çeklerin zayi olmaları nedeniyle iptaline,
2-Harçlar Yasasına göre alınması gereken harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK 341 maddesi uyarınca istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/10/2024

Katip
e-imzalı

Hakim
e-imzalı

"Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır."