İSTANBUL 5. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2024/163 Esas
KARAR NO : 2024/606

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 08/03/2024
KARAR TARİHİ : 15/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacının sunduğu dava dilekçesinde özetle; 2017 ile 25.02.2024 tarihleri arasında ... adresinde hediyelik eşya toptan ticaret firmasında faaliyet yürüttüğünü, ancak 25.02.2024 tarihinde yangın çıktığını, bu nedenle uzun bir süre kapalı kaldığını, yangın çıktığı için evraklarının 2017 yılından bu yana olan tüm evrakların, faturaların, belgelerinin yandığını, bir çok resmi işlemleri yapamadığını, kapanışı yapamadığını belirterek zayiilik kararı verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davacının 28/03/2024 tarihli dilekçesi ile zayilik kararı verilmesini talep ettiği belgelerin,
2017 yılı
2017 yılı işletme defteri
2017 yılı alış ve satış faturaları
2017 yılı tüm gider faturalarım ve belgeleri
2017 yılı tüm tahsilat-tediye ve ödeme makbuzları
Kira sözleşmeleri
2018 yılı
2018 yılı alış ve satış faturaları
2018 yılı tüm gider faturalarım ve belgeleri
2018 yılı tüm tahsilat-tediye ve ödeme makbuzları
Kira sözleşmeleri
2019 yılı
-... Yevmiye Numaralı Yevmiye Defteri
-... Yevmiye Numaralı Envanter Defteri
-... Yevmiye Numaralı Defteri Kebir
2019 yılı alış ve satış faturaları
2019 yılı tüm gider faturalarım ve belgeleri
2019 yılı tüm tahsilat-tediye ve ödeme makbuzları
Kira sözleşmeleri
2020 yılı
-... Yevmiye Numaralı Yevmiye Defteri
-... Yevmiye Numaralı Envanter Defteri
-... Yevmiye Numaralı Defteri Kebir
2020 yılı alış ve satış faturaları
2020 yılı tüm gider faturalarım ve belgeleri
2020 yılı tüm tahsilat-tediye ve ödeme makbuzları
Kira sözleşmeleri
2021 yılı
2021 yılı alış ve satış faturaları
2021 yılı tüm gider faturalarım ve belgeleri
2021 yılı tüm tahsilat-tediye ve ödeme makbuzları
Kira sözleşmeleri
2022 yılı
2022 yılı alış ve satış faturaları
2022 yılı tüm gider faturalarım ve belgeleri
2022 yılı tüm tahsilat-tediye ve ödeme makbuzları
Kira sözleşmeleri
2023 yılı
2023 yılı alış ve satış faturaları
2023 yılı tüm gider faturalarım ve belgeleri
2023 yılı tüm tahsilat-tediye ve ödeme makbuzları
Kira sözleşmeleri
2024 yılı
25.02.2024 tarihine kadar olan yılı alış ve satış faturaları
Kullanmadığım Fatura Defterleri
25.02.2024 tarihine kadar tüm gider faturaları ve belgeleri
25.02.2024 tarihine kadar tüm tahsilat-tediye ve ödeme makbuzları
2024 yılı Kira sözleşmelerine ilişkin defterlerin noter onaylı belgeleri olduğunu bildirmiştir.
Davanın kıymetli evrak (resmi evrak ve defter) iptali istemine ilişkin olduğu görüldü.
Mahkememizce davacı şirketin bağlı bulunduğu vergi müdürlüğüne müzekkere yazılmış, hakkında vergi incelemesi olup olmadığı sorulmuş, ... Vergi Dairesi Başkanlığı ... Vergi Dairesi Müdürlüğünce davacının vergi incelemesine rastlanmadığı bildirilmiş, iptali talep edilen resmi evrak ve defterlerin noter onay bilgileri için ... 3. Noterliğine müzekkere yazılmış, noterliğin ... tarihli cevabi yazılarında;
2017 mali dönem - yılı için ;
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Yevmiye Defteri ,
... tarih ... yevmiye numaralı 30 sayfa Envanter Defteri,
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Defter -i Kebir
2018 mali dönem- yılı için
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Yevmiye Defteri ,
... tarih ... yevmiye numaralı 30 sayfa Envanter Defteri ,
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Defter -i Kebir,
2019 mali dönem- yılı için;
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Yevmiye Defteri,
... tarih ... yevmiye numaralı 30 sayfa Envanter Defteri ,
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Defter-i Kebir
2020 mali dönem - yılı için :
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Yevmiye Defteri,
... tarih ... yevmiye numaralı 30 sayfa Envanter Defteri,
.. tarih .. vevmive numaralı 150 savfa Defter-i Kebirin kayıtlarının mevcut olduğu bildirilmiştir.
Davacı şirketin İTO kayıtları çıkarılarak dosyaya eklenmiş ve ortak yapısı incelenmiştir.
Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgeler, TTK'nın 82. maddesinin 1.fıkrasında sayılmış, Her tacir; (a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, (b) Alınan ticari mektupları, (c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini, (d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür." şeklindeki düzenlemeyle hüküm altına alınmıştır. TTK'nın 82. maddesinde neler için zayi belgesi verilmesi istenebileceği tahdidi olarak gösterilmemiş, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerden söz edilmiştir. Yine TTK’nın 82. Maddesinin (7) numaralı fıkrasında, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir,” hükmü düzenlenmiştir. TTK'nın 82/7.maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir.
Dosya kapsamında bulunan ... İtfaiye olay raporunda davacının dükkanında yangın çıktığı ve tamamen yandığı anlaşılmış, Vergi Müdürlüğünden alınan cevapta hakkında bir vergi incelemesi olmadığı anlaşılmış, noterlik cevabında ise davacının tastikini yaptırdığı defterlerin bilgisi alınmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda, davanın süresinde açılmış olduğu, talep konusu davacının resmi evraklarının zayi olmasında kusurunun bulunmadığı ve zayi olgusunun gerçekleştiğinin anlaşıldığı, ancak İstanbul ...Noterliğinin cevabi yazısında belirttiği yevmiye defteri, envanter defteri ve defter-i kebir yönünden davanın kabulü ile zayi nedeniyle iptaline, diğer istenilen belgeler yönünden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davacının davasının KISMEN KABULÜNE,
2017 mali dönem - yılı için ;
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Yevmiye Defteri ,
... tarih ... yevmiye numaralı 30 sayfa Envanter Defteri,
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Defter -i Kebir
2018 mali dönem- yılı için
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Yevmiye Defteri ,
... tarih ... yevmiye numaralı 30 sayfa Envanter Defteri ,
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Defter -i Kebir,
2019 mali dönem- yılı için;
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Yevmiye Defteri,
... tarih ... yevmiye numaralı 30 sayfa Envanter Defteri ,
.. tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Defter-i Kebir
2020 mali dönem - yılı için :
... tarih ... yevmiye numaralı 150 sayfa Yevmiye Defteri,
... tarih ... yevmiye numaralı 30 sayfa Envanter Defteri,
... tarih ... vevmive numaralı 150 savfa Defter-i Kebir İPTALİNE, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
dair davacı asilin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede İSTİNAF YOLU açık olmak üzere karar verildi. 15/10/2024

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır