İSTANBUL 21. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2024/604 Esas
KARAR NO : 2024/592
DAVA : Alacak (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/10/2024
KARAR TARİHİ : 18/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 17/10/2024 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ..., Cad. No: ... .../İstanbul adresinde bulunan oteli işletmek amacıyla davalı otel maliki ile 30.10.2020 tarihinde hasılat kira sözleşmesi imzaladığını, işbu sözleşmenin konusunun dava konusu otelin sözleşme süresi müddetince kullanılması ve işletilmesi, karşılığında işletmeci müvekkilinin ödeyeceği bedele ilişkin esas ve usuller, tarafların karşılıklı hak ve yükümlülüklerinin tayini ve tespitinden ibaret olduğunu, müvekkili ile davalı otel maliki arasında 30.10.2020 tarihinde iş yeri devir protokolünün imzalandığını, işbu protokol, "... Hotels" isimli otelin işletmesinin ...'a devredilmesi amacıyla tarafların ortak mutabakatları sonucunda düzenlendiğini, davalı otel malikinin hasılat kira sözleşmesinin TBK m.360 uyarınca işletmeyi hazır tutma yükümlülüğü ile sözleşmenin ifası için gerekli olan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, sözleşmeyi konusuz bırakacak eylemlerde bulunduğunu, taraflarınca ... Noterliği'nin ... yevmiye numarasıyla 20.08.2024 tarihinde davalı tarafa ihtar çekildiğini, ihtar ile davalı tarafa dava konusu sözleşmeye aykırılığı bildirildiğini ve borç yükümlülüklerine uyacak şekilde taşınmazın otel olarak işletilebilmesi için gerekli olan yükümlülüklerini yerine getirmesi için 7 günlük süre verildiğini, davalı tarafça ihtara cevap verilmediğini, verilen süre içerisinde sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmediğini, arabulculukta anlaşılamadığını belirterek müvekkiline TBK m.97 , m.113/1 uyarınca yerine ifa suretiyle cins tashihi için yetki verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yapılan yargılama, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, davacının "..., Cad. No: ... .../İstanbul " adresinde mukim Otel'in işletilmesine ilişkin, "Turizm İşletme Belgesi" ve mevzuat gereğince istihsali gereken diğer her türlü izin ve ruhsatı ilgili mercilerden alınabilmesi ve cins tashihi amacına hizmet etmek üzere tarafına yetki verilmesi, kira bedelinin uyarlanması, cezai şart ve zarara uğranıldığı iddiası ile maddi tazminat talebine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK' nın 4. Maddesi uyarınca:".. Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; a) Kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları.." kira sözleşmesinden kaynaklanan davalar Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmektedir.
Yargıtay 3.HD'nin 2021/287 Esas 2021/3719 Karar sayılı ilamında: "...Lokanta, otel, kantin, hastane, okul, dükkan, fabrika gibi iş yerlerinin işletilmek maksadıyla kiraya verilmesinde, reklam panolarının kiralanmasında, taksi kiralarında söz konusu olan ürün kirasıdır (Prof.Dr. Azra Arkan Serim; Hasılat Kirasında Tarafların Hak ve Borçları, İstanbul 2010, s. 3). Yerleşmiş Yargıtay uygulamasına göre de; kira sözleşmesinin, ürün kirasına ilişkin hükümlere tabi olabilmesi için, kiralananın işletme ruhsatıyla birlikte işletme hakkının devredilmiş olması gerekir.Öte yandan, ürün kirasında; kira bedelinin, üründen bağımsız bir bedel olarak kararlaştırılması hâlinde genel ürün (hasılat) kirasından; buna karşılık kira bedeli, ürünün belli bir hissesi ya da bölümü olarak belirlenmiş ise, katılmalı (iştirakli) ürün kirasından söz edilir (6098 sayılı TBK m. 357)...Dava, 6100 sayılı HMK'nın yürürlüğe girmesinden sonra 03/06/2013 tarihinde açıldığına göre, görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Hal böyle olunca, ilk derece mahkemesince; uyuşmazlığın çözümünde sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek, HMK'nın 114/1-c ve 115/2. maddeleri uyarınca asıl ve birleşen davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, taraflarca akdedilen sözleşmelerin hukuki tanım ve yorumunda yanılgıya düşülerek davaların esası hakkında hüküm kurulmas usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir..." şeklinde belirtilmiştir.
Buna göre, taraflar arasındaki somut uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı, mahkememiz huzurdaki davada görevli olmayıp davaya bakmakla görevli mahkeme İstanbul Sulh Hukuk Mahkemesi olduğundan ve görev konusu kamu düzeninden dava şartı ve mahkemece re'sen her aşamada gözetilmesi gereken husus olmakla, HMK md 114/1-c ve 115/2 uyarınca aşağıdaki şekilde görev yönünden dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Mahkemenin görevine ilişkin dava şartı noksanlığı bulunduğundan Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, davanın HMK 114/1-c ve 115/2.maddeleri uyarınca görev yönünden USULDEN REDDİNE,
2-)Kararın kesinleşmesine müteakip talep halinde dosyanın görevli olan İSTANBUL NÖBETÇİ SULH HUKUK MAHKEMESİNE gönderilmesine,
3-)HMK’nun 331 mad. uyarınca Harç, yargılama gideri ve gider avansının görevli mahkemece değerlendirilmesine, davaya başka bir mahkemede devam edilmediği takdirde talep üzerine harç yargılama gideri ve gider avansı konusunda mahkememizce karar oluşturulmasına,
4-)HMK 20.maddesi gereğince; karar tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde görevli mahkemeye gönderilmesi talebinde bulunulmaması halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtaratına,

Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 345. maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize sunulacak yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye verilecek bir dilekçe ile ... Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.18/10/2024

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır