İSTANBUL 2. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2024/272 Esas
KARAR NO : 2024/698

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 30/04/2024
KARAR TARİHİ : 23/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 25.09.2016 tarihinde ... ili ... İlçesi ... Mahallesi sınırları içerisinde 11.10 sıralarında ... plakalı ... sevk ve yönetimindeki araç ... üzerinde seyir halinde iken ... önüne geldiğinde karşıya geçmekte olan müvekkilinin eşi ...'a çarparak kaza sonucu ...'ın vefat ettiğini, olay sonucunda ... Cumhuriyet Savcılığı tarafından soruşturma başlatıldığını, kaza tespit tutanağında sigortasız ... plakalı araç sürücüsü ...'in 2918 sayılı KTK nun 52/1-A maddesini ihlal etmesinden dolayı kusurlu bulunduğunu, kusur incelemesi ve keşif yapılmasının gerekli olduğunu, nüfus kayıt örneğine göre müteveffa 01/01/1931 doğumlu olup, olay tarihinde 85 yaşında olup olay sırasında emekli olduğunu, müvekkili ...'ın 1960 doğumlu olup, ölenin eşi olduğunu, kaza tarihinde 56 yaşında olduğunu, yasal karine gereği destekten yoksun kalan konumunda olduğunu, Sigortacılık Kanunu ve diğer kanunlar çerçevesinde; müvekkillerinin destekten yoksun kaldıkları kazada; ... plakalı aracın ZMMS sigortasının olmaması nedeniyle ve ... Hesabı yönetmeliği hesaba başvurulabilecek haller başlıklı 9/1-b bendi kapsamında müvekkillerinin zararlarını karşılaması gerektiğini, 23.06.2017 tarihinde ... Hesabına başvurulduğunu, ... Hesabı bünyesinde ... sayılı hasar dosyası oluşturulmuş ve müvekkili ...'a destekten yoksun kalma tazminatı kapsamında 6.570 TL ödeme yapıldığını, o dönemde ekonomik bunalımda olan müvekkilinin, sigortanın teklif ettiği ödemeyi kabul ederek, fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak makbuz müvekkilince imzalandığını, Müteveffa ...'ın kazanın meydana gelmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığını, dava konusu somut olayda müvekkilinin desteği ...' ın da kusuru bulunsa dahi ve bunun sonucunda ölmesi neticesinde zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında müvekkilinin tazminat talep edebilmesinin mümkün olup, zorunlu trafik sigortası bulunmadığı için sorumluluk altına giren davalı ... Hesabının somut olay kapsamında sorumlunun sabit olduğunu, bu doğrultuda davalı taraf ... Hesabı tarafından müvekkilinin destekten yoksun kalma tazminatının karşılanması gerektiğini, arabuluculuk yoluna başvurulduğunu, uzlaşmaya varılamadığını, yaşlılığı nedeni ile çalışmayan ve hiç bir geliri olamayan müvekkilinin ekonomik durumu yargılama giderlerini karşılamaya elverişli olmadığını, adli yardım talebinde bulunduklarını belirterek adli yardım taleplerinin kabulüne, fazlaya ilişkin haklar saklı tutarak şimdilik, hesaplanacak maddi tazminatın davalı sigorta şirketinden resen belirlenecek temerrüt tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsiline, HMK kapsamında harca esas değer olarak şimdilik 30.000 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Dava, trafik kazasından doğan maddi (destekten yoksun kalma) tazminat istemine ilişkindir.
Davacı, dava dilekçesinde yargılama harç ve giderlerini karşılayabilecek durumunun olmadığını ileri sürerek adli yardım talebinde bulunmuş, dava "adli yardım" talepli açıldığından davanın başında yatırılması gereken yargı harçlarının ve gider avansının hiçbiri yatırılmamıştır.
Mahkememizce davacının adli yardım talebi incelenmiş, 02/05/2024 tarihli Karar ile, HMK 336/2. maddesi hükmü uyarınca davacının yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren maddi durumuna ilişkin hiçbir belge, kayıt, evrak, delil vs... mahkemeye sunulmadığından mevcut durum ve anılan Yasa hükmü gözetilerek adli yardım talebinin reddine karar verilmiştir. İşbu adli yardım talebinin reddine ilişkin karar (itiraz merci ve itiraz süresi gösterilerek), davacı vekili ...'e 28/05/2024 tarihinde usulüne uygun olarak olarak tebliğ edilmiş, davacı vekili tarafından 04/06/2024 tarihli dilekçesi ile itiraz yasa yoluna başvurulmuş ve mahkememiz dosyası davacı vekilinin itirazı incelenmek üzere itiraz merci olan ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiştir
... 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin ...D iş sayılı dosyasında, davacı vekilinin Mahkememizden verilen 02/05/2024 tarihli adli yardım talebinin reddine ilişkin itiraz kararının değerlendirilmesi soncunu verilen kararda; "HMK 337/2 maddesi uyarınca itiraz mercii olarak mahkememizin görevi, sadece adli yardım kararının verildiği anda kararın hukuki olup olmadığını değerlendirmek ile sınırlı olduğundan davacı tarafça dava açılırken ve adli yardım talebinde bulunulurken mali durumunun yargılama giderlerini karşılamaya yeterli olmadığına ilişkin belge ibraz edilmediği, adli yardım koşullarının varlığı hususunun ispat edilemediği anlaşılmakla ... 2. Asliye Ticaret Mahkememesi'nin ... Esas sayılı dosyasında davacı tarafın adli yardım talebinin reddi kararına yapılan itirazın reddine" dair yapılan inceleme sonucunda kesin olarak karar verilmiştir.
Bu çerçevede, adli yardım talebinin reddine ilişkin karar kesinleştiğinden, davacının yargılama harçlarını ve gider avansını yatırması zorunludur.
Bilindiği üzere, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma maddi tazminat isteminde, dava değeri üzerinden peşin harç yatırması gerekmektedir.
Harçların, kamu düzenine ilişkin olduğu ve resen nazara alınması gerektiği izahtan varestedir.
Eldeki davada, trafik kazası sebebiyle destekten yoksun kalma maddi tazminat istenildiğinden davanın açıldığı tarih itibariyle 2024 yılı 427,60 TL maktu başvurma harcı ile dava değeri (30.000 TL) üzerinden 427,60 TL peşin harç olmak üzere toplam 855,20 TL harç yatırılması zorunludur.
Ancak, davacı tarafından dava açılırken hiç harç yatırılmamıştır.
Mevcut durumda, yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde harçların eksik olduğu ve yatırılması gerektiği noktasında duraksama yoktur.
Harçlar tamamlanmadan, müteakip işlemlerin yapılması ve yargılamaya devam edilmesi zaten mümkün değildir. (492 s. Harçlar Kanunu m.32)
İşte tam da bu noktada; Adli Yardım talebinin reddine ilişkin karar kesinleştikten sonra;
Mahkememizin 13/06/2024 tarihli ARA KARARININ (1). maddesinde aynen;
"1-Harçlar Kanunun 30. ve 32. maddeleri uyarınca gerekli harçlar yatırılmadan yargılamaya devam edilmesi ve müteakip işlemlerin yapılmasının mümkün olmaması karşısında 2024 yılı maktu başvuru harcı olan 427,60 TL ile dava türünün trafik kazası nedeniyle tazminat davası olması ve dava değeri bakımından nispi harca tabi bulunması nedeniyle 427,60 TL peşin harç olmak üzere yatırılması gereken harçlar toplam 855,20 TL yargı harçlarını yatırmak üzere davacı vekiline 2 HAFTALIK KESİN SÜRE VE İMKAN VERİLMESİNE,
AKSİ HALDE YARGILAMAYA DEVAM EDİLEMEYECEĞİ İÇİN 2 HAFTALIK KESİN SÜRE SONUNDA RESEN DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASINA KARAR VERİLECEĞİNİN İHTARINA (İHTARATIN İŞBU ARA KARARIN TEBLİĞİ SURETİYLE YAPILMASINA)" şeklinde ayrıntılı olarak durum vurgulanmış ve ihtar edilmiştir.
Mahkememizin işbu Ara Kararı ekli meşruhatlı davetiyesi, davacı vekiline 01/07/2024 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Ne var ki, davacı (ve/veya vekili) tarafından harçlar yine yatırılmamıştır.
Bu durum üzerine, Mahkememizce 17/07/2024 tarihli ARA KARAR oluşturulmuş, davacı (ve / veya vekili ) tarafından usulüne uygun tebliğe rağmen ve verilen kesin süre içinde harçların yatırılmadığı bir kez daha tutanağa geçirildikten sonra, Harçlar Kanunun 30. ve 32. maddeleri uyarınca gerekli harçlar yatırılmadan yargılamaya devam edilmesi ve müteakip işlemlerin yapılmasının mümkün olmaması karşısında, davacı tarafından başvurma ve peşin harcın yatırılmaması sebebiyle 492 s. Kanunun 32. maddesinin atfı ve HMK 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK 150. maddesi "...İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.." hükümlerini ihtiva etmektedir.
Mahkememizce işlemden kaldırılmasına karar verilen işbu dava dosyası için yasal üç aylık yenileme süresi içinde taraflarca herhangi bir yenileme talebinde bulunulmamıştır. Yine, üç aylık yasal yenileme süresi içinde davacı veya vekili tarafından tutanakta belirtilen eksik harç da ikmal edilmemiştir.
Dolayısıyla, üç aylık yasal sürenin dolduğu tarih itibariyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiği aşikardır.
Açıklanan nedenler karşısında; 6100 s. HMK 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırıldığı 17/07/2024 tarihinden itibaren yasal üç aylık yenileme süresinin 17/10/2024 tarihi itibariyle sona erdiği, yasal yenileme süresi içinde dosyanın taraflarca yenilenmediği gibi yine davacı veya vekili tarafından eksik harçların da zaten ikmal edilmediği, bu halde HMK 150. maddesi hükmü uyarınca davanın yasal yenileme süresinin dolduğu 18/10/2024 tarihi itibariyle artık açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın 492 sayılı Harçlar Kanunun 30. ve 32. maddeleri atfı ile HMK 150. maddesi gereğince 18/10/2024 tarihi itibariyle AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
2-Alınması gereken 427,60 TL başvurma harcı ile 427,60 TL maktu karar ve ilam harcı olmak üzere toplam ‭855,2‬0 TL harcın davacıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 3.600,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davacıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara veya vekiline İADESİNE,
Dair, tarafların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki (2) haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere dosya üzerinden karar. verildi. 23/10/2024

Katip

Hakim