DIYARBAKIR ASLIYE TICARET MAHKEMESI

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/1430 Esas
KARAR NO : 2024/1001

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA İHBAR OLUNAN :
VEKİLİ :

DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 27/12/2023
KARAR TARİHİ : 15/10/2024
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ekte sunulan ..... tarih ve .....numaralı faturadan (EK-1) görüleceği üzere davalıdan .....uydu alıcılı televizyonu 17.300,00 TL karşılığında satın aldığını, müvekkilinin almış olduğu televizyon, .....tamir başlangıç tarihli tamir servis formundan görüleceği üzere panel arızası sebebiyle kullanılamaz hale geldiğinden servis tarafından değişim önerildiğini, ilgili servis tarafından müvekkilin televizyonunun misli ile değişimi sağlanması gerekirken müvekkile kendi televizyonunun alt modeli olan .....model televizyon önerilmiş; müvekkil tarafından her iki televizyon arasında teknik özellik bakımından birçok fark bulunduğundan bahisle önerilen teklif reddedildiğini, Müvekkil bu aşamada kendi televizyonunun misli olan .....model televizyonu talep edildiğini, ancak servis formundan görüleceği üzere misli ile değişim yapma zorunluluğu bulunan servis, müvekkile fiyatların artması sebebiyle 29.000,00 TL (aldığı televizyonun 2 katı fiyatı kadar) fiyat farkı çıkardığını, ürün üreticisinin müvekkilinin mağduriyetini karşılamaması üzerine tarafımızca ekte sunulan elektronik posta ekran görüntüsünden görüleceği üzere davalıya yazılı bildirimde bulunularak garanti kuruluşunun müvekkilin televizyonunda oluşan ayıbı gidermediği ve bu sebeple satıcı sıfatıyla müvekkilin satın almış olduğu televizyonun misli ile değişimi talep edildiğini, Davalı her ne kadar yazılı olarak tarafımıza dönüş yapmamış olsa da davalının Diyarbakır Şubesinde Müşteri Temsilcisi olarak çalışan adının .....olduğunu belirten görevli, müvekkil şirket yetkilisine bilgi vererek talep hakkında müvekkilin televizyonunun elinde olmadığını ve dilerse aynı televizyonunun 85 inç olanının kendisine verilebileceğini teklif ettiğini, müvekkili de bu teklifi kabul ettiğini, birkaç defa daha durumun akıbetini sorduğunda -ki bu süreç 4 haftalık süreçtir- kendisine dönüş yapılmadığını belirtildiğini, yazılan maile cevap verilerek kendisine belirtilen televizyonun stoklarında mevcut olmadığını dilerse kendisine 65 inç verilebileceğini belirtmiştir. Müvekkil de 85 inç teklifinin kendileri tarafından yapıldığını şimdi de 65 inç teklif edildiğini; bu televizyonun kendi televizyonundan küçük olması hasebiyle bu teklifi kabul etmediğini şirkete bildirildiğini, yukarıda izah olunan nedenlerle müvekkilinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile: davacı .....İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. 'ye ait .....uydu alıcılı televizyonunun misli ile değişimine, yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini vekâleten arz ve talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Öncelikli olarak müvekkil şirket uyuşmazlık konusu ürünün yalnızca satıcısı konumunda olup ilgili mevzuat gereği üretici/ithalatçı/yetkili servise rücu imkanı bulunduğundan huzurdaki davanın .....A.Ş.'ye (.....) ihbar edilmesini, davacı şirket .....tarihinde müvekkil şirket mağazasından davaya konu ürünü eksiksiz ve hasarsız bir şekilde satın aldığını, Bir ürünün ayıplı mal kategorisine girebilmesi için TBK 219. maddesinde belirttiği gibi alıcıya teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olması gerekmektedir. Ayrıca ayıbın varlığı için eksikliğin bir üründen beklenilen objektif faydayı ortadan kaldırması gerekmektedir. Davaya konu ürün eksiksiz, kusursuz ve hasarsız bir şekilde teslim edilmiş olup davalının ürünü bir yılı aşkın süredir kullanması bu durumu göstermektedir. Bu nedenle de davacı şirketin seçimlik hakları kullanması için kanuni şartlar oluşmadığını, davacıya teslim edilen telefonun en son modeli davacı açısından sebebsiz zenginleşme yaratacak niteliktedir." şeklinde ayıpsız benzerinde ürünün model yılının esas alınması gerektiği en son modelin tesliminin sebepsiz zenginleşme oluşturacağı belirtildiğini, bu kapsamda davacının taleplerinin yerinde olmadığı açık olduğunu, bu kapsamda davacı şirketin haksız ve mesnetsiz davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir, yukarıda detaylı olarak izah ettiği üzere davacı, hukuki dayanaktan yoksun iddialar ile huzurdaki davayı ikame ettiğini, bu durumda davacının hakkın kötüye kullanılması yasağına aykırı hareket ettiği açık olduğunu, izah edilen sebepler ve mahkemece resen gözetilecek nedenler ile, (müvekkil şirketin fazlaya ilişkin her türlü talep ve hakları saklı kalmak kaydıyla); huzurdaki davanın reddine, davanın ......'ye ihbar edilmesine; yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini vekaleten arz ve talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Mahkememizce aldırılan .....tarihli bilirkişi kök raporu ile .....tarihli ek rapor; koltuk takımı üzerinde yapılan tespitlerde, koltuk takımının yerinde incelendiğinde koltuğun oturma minder kısmı ve kolçak kısımlarında yoğun bir tüylenme olduğu, koltuk takımındaki bu kusur kumaşın kalitesi ile ilgili üretimden kaynaklı sonradan ortaya çıkan gizli bir ayıp olduğu, koltuk takımının hem ikili hem üçlü koltuklarının kumaşının tümüyle değişimiyle giderilebilir bunun için yaklaşık maliyet 25.000,00TL olduğu, koltuk takımının yerinde incelendiğinde koltuğun oturma minder kısmı ve kolçak kısımlarında yoğun bir tüylenme olduğu, tüm döşeme kumaşları değiştirilerek giderilebileceği, ancak maliyet fayda açısından bunun göz önünde bulundurulması gerekmekte olduğu kanaatine varıldığı, .....tarihli ek raporda, dava tarihi itibariyle koltuk takımının 30.000,00TL civarında olduğu ve güncel ikame bedelinin yaklaşık 60.000,00TL olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır.
Yukarıdaki deliller ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Taraflar arasındaki ihtilafın; satış sözleşmesi ile alınan televizyonun üretimden kaynaklı ayıplı olup olmadığının tespiti ile ayıplı ise ayıbın niteliği ve davacının ilgili ürünün ayıpsız misli ile değişimi isteminin yerinde olup olmadığının tespitine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
TBK 219. maddesinde, satıcı alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini veya alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki yada ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumludur.
TBK 223/1.maddesinde alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir durum görür ise bunu uygun bir süre içinde bildirmekle yükümlüdür,
TBK 227. maddesinde, satıcının, satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcı; satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme seçimlik hakları yanında genel hükümlere göre tazminat talep etme hakkı vardır.
TTK 23/1-c maddesinde, malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değil ise alıcı malı teslim aldıktan sonra 8 gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda TBK 223.maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.
TBK 223/2.maddesinde, alıcı, gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir, bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır. düzenlemeleri mevcuttur.
Bu kapsamda Mahkememizce .....tarihli celsede kurulan ara karar ile yerinde inceleme yetkisi verilerek elektronik eşya hususunda uzman elektrik mühendisine dosye tevdi edilmiş ve bilirkişden; ilgili televizyonda üretim kaynaklı bir ayıp olup olmadığı ilgili televizyonun garanti süresi, oluşan arızanın belirlenmesi ve davacıya teklif edilen tvler ile satın alınan tvlerin karşılaştırması yapılarak misli olarak sayılıp sayılamayacağı hususlarında teknik rapor tanzim edilmesi sağlanmıştır.
.....tarihli bilirkişi raporu ile; dava konusu televizyon üzerinde yapılan tespitlerde, davacı tarafından satın alınan .....Model Televizyonun üretimden kaynaklı ayıplı mal olduğunun tespit edildiği, davalı tarafından davacıya değişim için teklif edilen .....Televizyonun görüntü kalitesi açısından muadil ürün olmadığı, davacı tarafından talep edilen .....Televizyonun ise .....Model televizyondan daha gelişmiş özelliklere sahip yüksek hızlı işlemciye sahip olduğu anlaşılmıştır.

Davaya konu televizyonun üretimden kaynaklı gizli ayıplı olduğuna göre, ayıplı kabul edilen televizyondan satıcı olan davalı olan davacıya karşı sorumludur. Davaya konu televizyonun servise götürülmüş olması ve davalı tarafından muadil ürün teklif edildiği hususları dikkate alındığında ayıp ihbarının yapıldığının kabul edilmişir. Dava konusu televizyonun ekranın sağ alt ve sol alt köşelerinde ekranda gölgelenmelerin olduğu, televizyonda panel arızasının olduğu ve bu durumun üretimden kaynaklı olması nedeniyle ayıplı ürün olduğu anlaşılmakla, davacının bu nitelikteki televizyonu kullanmasının kendisinden beklenemeyeceği açıktır. Buna göre davacının TBK.'nun 227. maddesindeki seçimlik haklarından ayıpsız misli ile değişim hakkını davalıya karşı ileri sürebileceğinin kabulü edilerek; davacının davaya konu edilen televizyonun ayıpsız misli ile değişim talebinin kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
G.D:Nedenleri gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE, davaya konu edilen .....tarihli faturaya konu edilen 1 adet .....model televizyonun AYIPSIZ MİSLİ İLE DEĞİŞTİRİLMESİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.181,76 TL harçtan, başlangıçta yatırılan 295,45 TL peşin harç ve sonradan yatırılan 472,00 TL tamamlama harcın mahsubu ile bakiye 414,31‬ TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 269,85 TL başvuru harcı ile peşin harç olarak yatırılan 295,45 TL'nın toplamı olan 565,3‬ TL'nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından 260,00 TL tebligat ve posta masrafı ile 2.500,00 TL bilirkişi ücreti olarak sarf edilen toplamda 2.760‬,00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 17.300,00 vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK'nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 3.120,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
6-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı davanın değeri itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim