DIYARBAKIR ASLIYE TICARET MAHKEMESI

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 24/11/2022
KARAR TARİHİ : 15/10/2024
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;..... tarihinde ..... plakalı aracın müvekkile çarpması sonucu müvekkilimiz ağır şekilde yaralanmış çenesinde kırıklar meydana gelmiş, neredeyse tüm dişleri dökülmüş vücudunun çeşitli yerlerinde kırıklar meydana geldiğini, ağır şekilde yaralandığını, halen bakıma muhtaç olduğunu, kazanın oluşumunda araç sürücüsü tam kusurlu olup müvekkilimizin herhangi bir kusuru bulunmadığını, zararın tazmini amacıyla davalı sigorta şirketine yapmış oldukları başvuru neticesinde davalı sigorta şirketince yasal süre içerisinde talebin karşılanmadığını, tahkikat sonucunda maddi tazminat değerinin tam olduğu anda artırılmak üzere 100,00 TL sürekli işgöremezlik/sakatlık (maluliyet), 50,00 TL bakıcı gideri olmak üzere toplam 150,00 TL poliçe limitleri dahilinde olmak üzere kaza tarihinden işleyecek bankalara uygulanan en yüksek ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini, yargılama masrafları ve vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirkete karayolları trafik kanunu madde 97 hükmü gereğince yapılması gereken zorunlu başvuru usulüne uygun olarak yapılmadığından dava şartı eksikliği nedeniyle davanın reddi gerektiğini, davacının belirsiz alacak davası açmakta hukuki yararı bulunmadığından davanın usulden reddi gerektiğini, davaya konu kaza hakkında yürütülmekte olan soruşturma olup olmadığı sorgulanarak, yürütülen soruşturma bulunması halinde bekletici mesele yapılarak sonucunun beklenmesi gerektiğini, davacı taraf hmk m. 334 ve 336 gereğince adli yardım talebinde, tbk m. 76 gereğince de geçici ödeme talep ettiklerini, işbu hususlarda karar verilmeden önce davacı tarafın iddialarının dayanakları araştırılmalı, maddi durumuna ilişkin olarak gerekli merciilerden bilgi alınması gerektiğini, trafik kazası sonucunda ortaya çıkan bakıcı giderleri sağlık gideri teminatı kapsamında olduğundan sigorta şirketinin bu hususta herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemekle birlikte, kusur ve maluliyet oranının tespiti bakımından dosyanın adli tıp kurumu'nun ilgili dairesi’ne sevk edilmesini talep etme zarureti doğduğunu, kaza tarihi itibariyle eldeki verilerle kalıcı araz bildirimi yapılması için zaruri olan 1 (bir) yıllık stabilizasyon süresi henüz tamamlanmamış olduğundan rapor maluliyeti göstermek için yeterli ve elverişli olmayacağını, sayın mahkeme aksi kanaatte ise, asla kabul anlamına gelmemekle birlikte, .....-.....tarihlerini kapsayan .....numaralı poliçe nedeniyle sigorta şirketinin trafik sigortasından kaynaklı sorumluluğu poliçe limitleriyle sınırlı olduğunu, hukuki yararın yokluğu nedeniyle davanın usulden reddini, mahkeme aksi kanaatte ise davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve beyan etmişti.
GEREKÇE;
1-Kaza Tespit Tutanağı; .....günü saat .....sıralarında, sürücü ..... sevk ve idaresindeki ..... plakalı otomobil ile Şanlıurfa yolu üzerinden 500 evler istikametinden Talaytepe Cadde istikametine sağ şeridi takiben seyri sırasında olay mahalli yaya geçidine geldiğinde, aracının sağ ön kısımlarıyla, seyrine göre sağ tarafından yola girip yaya geçidinden karşıya geçmek isteyen yaya .....’e çarptığı, kazada sürücü .....'ın 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 74/b maddesini ihlal ettiğinin tespit edilmiş olduğu, tutanağın iki polis memuru tarafından imza altına alındığı anlaşılmıştır.
2-Sigorta Poliçesi: Davalı sigorta şirketi ile sigortalanan ve kazaya karışan ..... plaka sayılı araç malikinin .....İnşaat M.Ad.Taah.Tic.Ltd.Şti. olduğu .....tarihlerini kapsayan ZMMS poliçesi düzenlendiği ve sakatlanma ve ölüm kişi başına zarar limitinin 500.00,00TL olarak belirtildiği, davacının başvurusu üzerine sigorta şirketince hasar dosyasının açıldığı, davalı sigorta şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığı anlaşılmıştır.
3-Diyarbakır SGK'dan gelen yazı cevabında; Davacıya rücuya tabi bir ödeme yapılmadığı, sigortalıya ait herhangi bir kaydın bulunmadığının belirtildiği anlaşılmıştır.
4-Mahkememizce İstanbul ATK dan aldırılan .....tarihli kusur raporu; .....günü saat .....sıralarında, sürücü ..... sevk ve idaresindeki ..... plakalı otomobil ile Şanlıurfa yolu üzerinden 500 evler istikametinden .....Cadde istikametine sağ şeridi takiben seyri sırasında olay mahalli yaya geçidine geldiğinde, aracının sağ ön kısımlarıyla, seyrine göre sağ tarafından yola girip yaya geçidinden karşıya geçmek isteyen yaya .....’e çarpması sonucu, dava konusu trafik kazası meydana geldiği, sürücü ..... sevk ve idaresindeki otomobil ile gündüz vakti, meskun mahalde seyri sırasında geldiği yatay ve düşey işaretlerle belirlenmiş yaya geçidi bulunan olay mahallinde hızını yaya geçidini kullanarak karşıya geçen veya geçmek üzere bulunan yayalara ilk geçiş hakkını verebileceği şekilde azaltarak, dikkatli ve müteyakkız biçimde seyretmesi gerekirken gereken dikkat ve özeni göstermeyip seyrine göre yolun sağından yola girerek yaya geçidinden karşıya geçmek isteyen ilk geçiş hakkına haiz yayaya çarpması sonucu meydana gelen olayda, asli kusurlu olduğu, davacı yaya ....., ilk geçiş hakkına haiz olacak şekilde yaya geçidi üzerinden karşıya geçmek istediği esnada, sol tarafından gelen aracın sadmesine maruz kaldığı olayda hatalı tutum ve davranışı bulunmadığından atfı kabil kusuru olmadığı, sürücü .....'ın %100 (Yüzde yüz) oranında kusurlu olduğu, davacı yaya .....'in kusursuz olduğu, kanaatine varıldığı anlaşılmıştır.
5-Mahkememizce Dicle Üniversitesi Adli Tıp Anabilimdalı Başkanlığından aldırılan .....tarihli ve .....tarihli maluliyet raporu; .....doğumlu ....T.c. Numaralı .....” in .....tarihinde Maruz kaldığı trafik kazası sonucu yaralanması nedeniyle engel/özür/maluliyet oranının değerlendirilmesinde 20.02.2019 gün ve 30692 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Erişkinler için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik”in 14/1. maddesinde yer alan “30.03.2013 gün ve 28603 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması Ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu yönetmelik hükümlerine göre yapılmış olur” hükmünce çocuktaki yaralanmalar; 20.02.2019 gün ve 30692 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri değerlendirildiğinde, kişinin engel oranın %8 ve sürekli olduğu, .....tarihinden itibaren kişinin tedavi süresince ortaya çıkan bakıcı (temizlik, banyo, tuvalet, yeme-içme, vb.) ihtiyaç süresinin 1 ay olduğu, .....tarihinden itibaren kişinin iyileşme süresinin 4 aya kadar uzayacağı, bu süre zarfında %100 özürlü sayılması gerektiği, kanaatine varıldığı anlaşılmıştır.
6-Mahkememizce Aktüerya bilirkişisinden aldırılan .....tarihli bilirkişi raporu;.....tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu malul kalan davacı ..... için maddi tazminat hesaplaması yapılmıştır. Buna göre kaza sonucu % 8 oranında malul kalan, 4 ay süreyle geçici iş göremez duruma gelen ve 1 ay süreyle bakıcıya ihtiyaç duyan davacının bilinen ve bilinmeyen dönem Sürekli İşgücü Kaybı tazminatına ilişkin maddi zararının Sürekli İş Göremezlik(Bilinen Dönem) .....TL, Sürekli İş Göremezlik(Bilinmeyen Dönem) .....TL, Bakıcı Gideri(Bilinen Dönem) .....TL olarak hesap edilmiş olduğu kanaatine varıldığı anlaşılmıştır.
7-Arabuluculuk tutanağı dava açmadan önce Diyarbakır Arabuluculuk Bürosunca .....dosya numarası ile .....tarihinde tarafların anlaşamadığına dair son tutanak düzenlendiği anlaşılmıştır.
8-Davacı vekilinin .....tarihli belirli hale getirme dilekçesi; 50,00 TL bakıcı gideri talebini 2515,51 TL, 100,00 TL sürekli işgörmezlik(maluliyet) talebini ise 497.484,49 TL olmak üzere toplam 500.000,00 TL olarak belirli hale getirdiği anlaşılmıştır.
Dosya içerisinde bulunan tüm delil ve belgeler bir arada değerlendirildiğinde;
Dava, trafik kazası nedeniyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun ("TBK") m. 49 (818 Sayılı BK m. 41) vd. hükümlerine göre ZMMS sigortacısı aleyhine açılmış haksız fiil hukuksal nedenine dayalı sürekli iş göremezlik ve bakıcı giderine ilişkin tazminat kalemlerinden oluşan maddi tazminata ilişkin tazminat davası olduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık noktasının .....tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle davacının kusurunun bulunup bulunmadığı, davacıda kaza nedeni ile maluliyetinin oluşup oluşmadığının tespiti ile sürekli iş göremezlik tazminatı ve bakıcı giderine ilişkin tazminatının davalıdan tahsili istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Haksız fiilden doğan borçlar TBK m. 49 (818 Sayılı BK m. 41) vd. hükümlerine düzenlenmiş olup; haksız fiilin unsurları (i) hukuka aykırı fiil, (ii) zarar, (iii) kusur ve (iv) illiyet bağı şeklindedir. Yine TBK m. 50 (BK m. 42) hükmünde zarar görenin, zararını ve zarar verenin kusurunu ispatlama yükümlülüğü altında olduğu hükme bağlanmıştır.
ZMSS, 2918 sayılı KTK'nun 91 vd. maddelerince düzenlenen moturlu bir aracın, karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüdür. Bu tanımdan da anlışalacağı üzere ZMSS, karayolunda motorlu araç işletenin, işlettiği araç nedeniyle üçüncü kişilere verilen bedensel (cismani) ve eşya zararlarından doluya onun mali ve hukuki sorumluluğunu üçüncü kişilere karşı güvenceye alması nedeniyle bir pasif ve aynı zamanda zarar sigortası niteliğini taşımaktadır.
Dosya içerisinde kaza tespit tutanağı, ceza dosyası evrakları, mahkememizce ATK dan alınan kusur raporu birlikte değerlendirildiğinde kazanın .....günü saat .....sıralarında, sürücü ..... sevk ve idaresindeki ..... plakalı otomobil ile seyri sırasında olay mahalli yaya geçidine geldiğinde, aracının sağ ön kısımlarıyla, seyrine göre sağ tarafından yola girip yaya geçidinden karşıya geçmek isteyen yaya .....’e çarpması sonucu dava konusu trafik kazasının meydana gelmiş olduğu; davalı nezdinde sigortalı araç sürücüsünün yaya geçidi bulunan olay mahallinde hızını yaya geçidini kullanarak karşıya geçen veya geçmek üzere bulunan yayalara ilk geçiş hakkını verebileceği şekilde azaltarak, dikkatli ve müteyakkız biçimde seyretmesi gerekirken gereken dikkat ve özeni göstermeyip seyrine göre yolun sağından yola girerek yaya geçidinden karşıya geçmek isteyen ilk geçiş hakkına haiz yayaya çarpması sonucu meydana gelen olayda asli kusurlu olduğu, davacı yaya .....'in ise 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde yer alan herhangi bir kural ihlali yapmadığı anlaşıldığından meydana gelen kazada kusursuz olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkememizce Dicle ATK dan yönetmelik hükümlerine uygun olarak, davacının yaralanması il ilgili birden fazla uzmanlık dalını ilgilendiren uzman heyetim heyetinden "Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik" e göre rapor tanzim edilmesi istenilmiş olup, alınan raporda davacının sürekli iş göremezliğinin %8 ve sürekli olduğu, kaza tarihinden itibaren bakıcıya ihtiyaç süresinin 1 ay olduğu ve iyileşme süresinin 4 aya kadar uzayabileceği belirlenmiştir. Alınan rapora karşı davalının itiraz etmiş olduğu fakat alınan raporun kaza tarihindeki yönetmeliğe uygun olduğu, maluliyet doğrultusunda alanında uzman doktorların bulunduğu ve rapor düzenlemeye yetkili hastaneden alındığı anlaşılmakla itiraz yerinde görülmemiş ve maluliyet raporu hükme esas alınmıştır.
Mahkeme tarafından dosyada davacının ne iş yaptığına ilişkin; kollukça yapılan araştırma tutanağında da davacının öğrenci olduğu, SGK yazı cevabında SGK kaydının olmadığı anlaşılmış, davacının asgari ücret tarifesi üzerinden tazminat hesabı yapılması yoluna gidilmiştir.
Yargıtay içtihatlarında benimsendiği üzere TRH 2010 Tablosu'na göre davacının yaşı nazara alınarak muhtemel bakiye ömrün belirlenmesi ve güncel asgari ücret tarifesi üzerinden; %1,8 teknik faiz uygulanmadan, progresif rant formülü kullanılarak tazminatın hesaplanması, bilinmeyen/işleyecek devre hesabı yapılırken, bilinen son gelirin her yıl için %10 artırılıp %10 iskonto edilmesi yönteminin kullanılması, bilinen ve bilinmeyen dönem hesabının hangi tarihlerden başlayıp hangi tarihte bittiği, davacı açık ve denetime elverişli bir şekilde belirtilerek sürekli iş göremezlik ve bakıcı gideri tazminat hesaplamasının yapılması için dosya aktüer bilirkişisine tevdii edilmiş ve alınan rapora göre de davacının sürekli iş göremezlik tazminat miktarı 989.623,83 TL ve bakıcı gideri 5.004,00TL olarak hesap edilmiş alınan raporun karar tarihine en yakın asgari ücret tarifesine göre hesap edildiği, davalının aktüerya raporuna itirazının yerinde görülmediği ve alınan raporun dosya kapsamı ile uyumlu olduğu, denetlenebilir ve hüküm kurmaya elverişli olduğu kanaat edilmekle hükme esas alınmıştır.
Müterafik kusur bakımından yapılan incelemede; zararın meydana gelmesinde veya artmasında zarar görenin de kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu'nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir. Müterafik kusur indiriminde her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilerek uygun oranda bir indirim yapılmasını gerektirir ve zarar görenin müterafik kusurunun tespiti halinde BK.nun 44.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Somut olayda, kaza anında davacının kazaya ve maluliyetine etki eden kusurunun bulunduğuna dair dosya içerisinde bilgi ve belge yer almadığından müterafik kusur indirimi yapılmamıştır.
Bütün dosya kapsamı, alınan bilirkişi raporu ve miktar arttırım dilekçesine göre; .....tarihinde dava dışı ..... sevk ve idaresindeki davalı sigorta şirketine ZMMS ile sigortalı olan aracın tam kusuru ile trafik kazası yaptığı, davacı asilin kusurunun bulunmadığı ve kaza nedeni ile yaralandığı, yaralanmaya bağlı olarak davacının maluliyet
oranının %8 ve sürekli, bakıcıya ihtiyaç süresinin 1 ay olacağı belirlenmiş, aktüer raporuna göre sürekli iş göremezlik tazminat miktarı 989.623,83 TL, bakıcı gideri 5.004,00-TL olarak hesaplandığı anlaşılmıştır. Belirtilen bu miktarların 2918 sayılı yasanın 91.md göre davalı sigorta şirketinin kaza tarihi itibariyle teminat limitinin ölüm ve sakatlanma teminat limitinin kişi başına 500.000TL, sağlık gideri 500.000TL olduğu ve belirlenen bu teminat miktarı itibari ile sorumlu olduğu ve davacının davasını belirlediği tutarın bu teminat limiti içerisinde kaldığı anlaşılmakla, davacının talep etmiş olduğu tazminat kalemlerine yönelik davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ayrıca 2918 sayılı KTK.'nun 99/1. maddeleri ile ZMSS poliçesi Genel Şartlarının B.2. maddesi uyarınca rizikonun belge ve bilgileri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Davacı vekilinin davalı yan ile mail çıktıları dikkate alındığında başvuru tarihinin .....olduğu kabul edilmekle, bu tarihi takip eden 8 iş gün sonunun .....tarihine isabet ettiği anlaşılmakla bu tarihinden itibaren faize hükmedilmiştir. Kazaya karışan davalı nezdinde sigortalı aracın gelen yazı cevabına göre dava dışı .....Ltd. Şti'ye ait olduğu, tacirin borçlarının ticari olması asıl olmakla ve Yargıtay 'ın yerleşik içtihatları doğrultusunda tazminata avans faiz uygulanması gerektiğine kanaat getirilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile;
A) Davacının bakıcı giderine ilişkin talebi olan 2.515,51 TL'ye .....tarihinden itibaren uygulanacak avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B) Davacının sürekli iş göremezlik tazminatına ilişkin talebi olan 497.484,43 TL'ye .....tarihinden itibaren uygulanacak avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2- Harçlar Kanunu gereğince kabul edilen 500.000 TL maddi tazminat yönünden alınması gereken 34.155‬,00-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3- Suçüstü ödeneğinden alındığı anlaşılan 2.200-TL Bilirkişi ücreti, 2.345TL ATK ücreti, 197,00-TL Tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 4.742‬,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
5- Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta harar verilmesine yer olmadığına,
6- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 79.000,00- TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider/delil avansının artan kısmın, karar kesinleştikten sonra HMK m. 333 ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m. 207 hükümleri uyarınca re'sen yatırana iadesine,
8- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.560,00-TL arabulucu ücretinin davalı sigorta şirketinden alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK'nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK'nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK'nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim