DANIŞTAY VERGI DAVA DAIRELERI KURULU

DANIŞTAY VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2022/1523 E.  ,  2024/777 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/1523
Karar No : 2024/777

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... İnşaat Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... İdaresi Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında Ankara ili, Çankaya ilçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parselde bulunan taşınmaz üzerine inşa edilen bağımsız bölümlerin 29/09/2017 ila 09/07/2018 tarihleri arasında satışı nedeniyle ödenen 926.200,08 TL tutarındaki tapu harcının iadesi istemiyle yapılan düzeltme başvurusunun reddi üzerine yapılan şikayet başvurusunun zımnen reddine dair işlemin iptali ile ödenen tapu harcının yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.
... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararı:
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un 1. maddesinde, bu Kanun'un amacının, afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiştir. Uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan şekliyle Kanun'un 7. maddesinin (9) numaralı fıkrasında, bu Kanun uyarınca yapılacak olan işlem, sözleşme, devir ve tesciller ile uygulamaların, noter harcı, tapu harcı, belediyelerce alınan harçlar, damga vergisi, veraset ve intikal vergisi, döner sermaye ücreti ve diğer ücretlerden, kullandırılan krediler sebebiyle lehe alınacak paraların ise banka ve sigorta muameleleri vergisinden müstesna olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Olayda, uyuşmazlık, 6306 sayılı Kanun kapsamında yeniden inşa edilen bağımsız bölümlerin hak sahibi ile müteahhit dışında kalan üçüncü kişilere satılması işlemlerinin 6306 sayılı Kanun ile getirilen istisnadan yararlanıp yararlanamayacağına ilişkindir.
6306 sayılı Kanun'un 1. maddesinde belirtilen amaç doğrultusunda, "riskli yapı" olarak tespit edilen bir binanın yıkılarak yerine standartlara uygun olarak yeni bir bina yapılması halinde söz konusu riskli bina yenilenmiş ve Kanun'da belirtilen amaç gerçekleşmiş olacaktır. Anılan Kanun kapsamında dönüşüme tabi tutulduktan sonra inşa edilen yeni binadaki konutların, hak sahibi malik dışındaki kişilere satışı nedeniyle yapılacak işlemler ile düzenlenecek kağıtlara damga vergisi ve harç istisnası uygulanması, yeni binadaki konutların süregelen tüm alım-satım ve diğer işlemleri sebebiyle doğan vergi ve harçlardan istisna olmasını gerektirmemektedir.
Bu durumda, 6306 sayılı Kanun kapsamında dönüşüme tabi tutulduktan sonra inşa edilen yeni binadaki konutların hak sahibi ile müteahhit dışında kalan üçüncü kişilere satılması işlemlerinin anılan Kanun ile getirilen vergi ve harç istisnasından yararlanmasına olanak bulunmadığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Mahkeme bu gerekçeyle davayı reddetmiştir.
Davacının istinaf istemini inceleyen ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararı:
Vergi Dava Dairesi, istinaf istemine konu edilen kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle istinaf istemini reddetmiştir.
Davacının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 30/12/2021 tarih ve E:2021/1053, K:2021/7667 sayılı kararı:
Gayrimenkullerin ivaz karşılığında devir ve iktisabı tapu harcına tabidir. Ancak 6306 sayılı Kanun uyarınca yapılacak devir ve tesciller vergi ve harçtan müstesnadır. Vergiden istisna olan işlemlerden vergi alınmasının ise mevzuda hata olduğu ve dava konusu taşınmazların satışına ilişkin ödenen tapu harcının istisna kapsamında değerlendirilmesi halinde olayda vergi hatası bulunduğunun da kabulü gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Dava konusu tapu harcı, riskli yapı niteliği taşıyan taşınmazların yıkılarak 6306 sayılı Kanun kapsamında yeniden inşası sonrasında oluşan bağımsız bölümlerin ilk satışına ilişkin olup, kentsel dönüşüm uygulamasının 6306 sayılı Kanun'un amacını gerçekleştirmeye yönelik olan uygulama sonrasında inşa edilen konutların üçüncü kişilere ilk satış işlemlerinin de 6306 sayılı Kanun'un 7. maddesinin (9) numaralı fıkrasında vergi ve harçtan müstesna olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, dava konusu taşınmazların satışına ilişkin ödenen tapu harcı istisna kapsamında olduğundan ve vergiden istisna olan işlemlerden vergi alınması mevzuda hata olarak değerlendirildiğinden olayda, davacı müteahhit firma tarafından üçüncü kişilere yapılan devirlerin istisna hükmü kapsamında değerlendirilmesine yasal olarak imkan bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar veren Vergi Mahkemesi kararına karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Daire bu gerekçeyle temyize konu kararı bozmuştur.
... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı ısrar kararı:
Vergi Dava Dairesi, aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ilk kararında ısrar etmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Tapu harcından müstesna olduğu mevzuatta hüküm altına alınan bir işlem nedeniyle tapu harcı tahsil edilmesinin Vergi Usul Kanunu'nun 118. maddesinin (3) numaralı bendi uyarınca verginin mevzuunda hata olduğu, ilk derece mahkemesi kararında verginin mevzuunda hata bulunup bulunmadığı yönünde bir değerlendirme yapılmaksızın gerçekleştirilen işlemlerin 6306 sayılı Kanun uyarınca istisna kapsamında bulunmadığının belirtilmesinin Mahkemece eksik inceleme yapıldığını gösterdiği, davaya konu harcı doğuran taşınmaz satışlarının 6306 sayılı Kanun uyarınca istisna kapsamında olduğunun Danıştay kararlarıyla da ortaya konulduğu belirtilerek ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... 'IN DÜŞÜNCESİ: Temyizen incelenen ısrar kararının, Danıştay Dokuzuncu Dairesinin kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Danıştay Dokuzuncu Dairesinin yukarıda yer verilen kararının dayandığı aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ısrar kararının bozulması gerekmektedir.
Öte yandan, yeniden verilecek kararda, davacı tarafından iadesi istenilen tapu harcı tutarlarının, tapu harcının ödendiğini gösterir ödeme belgeleri ile iadeye konu bağımsız bölümlere ait ekli tapu senetleri örneklerinde yazılı satış bedelleri üzerinden satış tarihlerinde geçerli tapu harcı oranı dikkate alınarak hesaplanan ve davacı adına tahakkuk eden tapu harcı tutarları ile uyumlu olup olmadığı incelenmek ve değerlendirilmek, davacının faiz istemi de ayrıca gözetilmek suretiyle hüküm kurulacağı tabiidir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- Davacının temyiz isteminin KABULÜNE,
2- ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3- Yeniden verilecek kararda karşılanacağından, yargılama giderleri hakkında hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına,
11/09/2024 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

X - KARŞI OY:

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında ısrar kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, istemin reddi gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.