DANIŞTAY 9. DAIRE

Danıştay 9. Daire Başkanlığı         2023/5853 E.  ,  2024/3921 K.
"İçtihat Metni"T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2023/5853
Karar No : 2024/3921

TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

2-(DAVACI) Müflis … Jeneratör San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, 2013/Aralık döneminden devreden katma değer vergisi dikkate alınmak ve 2014 yılı işlemleri incelenmek suretiyle, 2014 yılının muhtelif dönemleri için salınan katma değer vergisi uyarınca beyan tablosunun yeniden düzenlenmesi neticesinde 2015 yılından 2016/Ocak dönemine devreden katma değer vergisinin azaltıldığı yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak re'sen tarh edilen 2016/Haziran, Ağustos, Kasım dönemlerine ilişkin katma değer vergisi ve tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; davacı şirket adına, 2013 yılının muhtelif dönemleri için re'sen tarh edilen katma değer vergisi ve tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle kesilen vergi ziyaı cezasına karşı açılan davanın … Vergi Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla, cezalı tarhiyatın davacının tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlandırılmamasına ilişkin kısmı ile vergi ziyaı cezasının tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle arttırılan kısmı yönünden kabulüne, kalan kısmı yönünden reddine karar verildiği dikkate alındığında, devreden verginin değişmesinden kaynaklanan dava konusu tarhiyatın, davacı şirketin tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlandırılmamasına ilişkin kısmıda hukuka uyarlık, kalan kısmında ise hukuka aykırılık bulunmadığı; tekerrür yönünden ise, tekerrür hükümlerinin uygulanmasına neden olarak gösterilen 2010/Aralık dönemine ait vergi ziyaı cezasına ilişkin ihbarnamenin 2015 yılı içerisinde tebliğ edilerek aynı yıl içinde kesinleştiği anlaşıldığı, bu durumda, 01/01/2016 tarihinden itibaren gerçekleşen eylemler için tekerrüre dayanak oluşturabileceği açık olan söz konusu ceza nedeniyle dava konusu vergi ziyaı cezasının artırılmasına hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle kısmen kabulüne, kısmen reddine, cezalı tarhiyatın davacının tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlandırılmamasına ilişkin bölümünden kaynaklanan kısmının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve taraflarca ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurularının reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI:
DAVACININ İDDİALARI: Dava konusu katma değer vergisi ve vergi ziyaı cezasının zamanaşımına uğradığı, vergi tekniği raporu ve vergi inceleme raporunun kendilerine tebliğ edilmediği, bu durumun savunma hakları ve hak arama hürriyetlerini ihlal ettiği, düzenledikleri faturaların gerçek hukuki ilişkilere dayandığı ve ticari defter ve kayıtları ile cari hesap kayıtlarında yer aldığı, faturaların sahte olduğu iddiasının somut ve gerekçeli delillere dayandırılmadığı, yüksek tutarda vergi borçlarını eksiksiz şekilde ödemiş olmaları ve dünyanın en büyük alanına sahip jeneratör fabrikası unvanını taşımaları karşısında sahte fatura düzenlemelerinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, olayda tekerrür şartlarının oluşmadığı iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.
DAVALININ İDDİALARI: Davacı hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda yer alan tespitlerin, 2013 ve 2014 yılları üretim raporlarının, satış maliyeti tutarlarının ve satış hasılatı tutarlarının gerçek olmadığını gösterdiği, kamu alacağının zamanaşımına uğraması olasılığı karşısında davacının tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlandırılmasının mümkün olmadığı iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: Davalı tarafından savunma verilmemiştir. Davacının savunması yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ: Bölge İdare Mahkemesi kararının Daire kararında belirtilen gerekçe ile kısmen onanıp, kısmen bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı şirket adına, 2013/Aralık döneminden devreden katma değer vergisi dikkate alınmak ve 2014 yılı işlemleri incelenmek suretiyle, 2014 yılının muhtelif dönemleri için salınan katma değer vergisi uyarınca beyan tablosunun yeniden düzenlenmesi neticesinde 2015 yılından 2016/Ocak dönemine devreden katma değer vergisinin azaltıldığı yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak re'sen tarh edilen 2016/Haziran, Ağustos, Kasım dönemlerine ilişkin katma değer vergisi ve tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Tekerrür" başlıklı 339. maddesinin olay tarihinde yürürlükte olan hâlinde, "Vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, cezanın kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere vergi ziyaında beş, usulsüzlükte iki yıl içinde tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde elli, usulsüzlük cezası yüzde yirmibeş oranında artırılmak suretiyle uygulanır." hükmü yer almakta iken; 26/10/2021 tarih ve 31640 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 38. maddesiyle 213 sayılı Kanun'un "Tekerrür" başlıklı 339. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
“MADDE 339 – Vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, vergi ziyaı cezasında cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren beşinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar, usulsüzlükte cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren ikinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde elli, usulsüzlük cezası yüzde yirmibeş oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Şu kadar ki, artırım tutarı kesinleşen cezadan (kesinleşen birden fazla ceza olması durumunda bunlardan tutar itibarıyla en yükseğinden) fazla olamaz.
Birinci fıkrada yer alan beş ve iki yıllık sürelerin hesabında, artırıma esas alınan cezaların kesinleşme tarihi dikkate alınır.”

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ilişkin kısmına yönelik taraflarca ileri sürülen iddialar, kararın bu kısmının bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, vergi ziyaı cezasının tekerrür hükümleri nedeniyle artırılan kısmına yönelik davacı temyiz istemine gelince;
Dosyanın incelenmesinden; tekerrür hükümlerinin uygulanmasına dayanak gösterilen vergi ziyaı cezasının 2015 yılında kesinleşen, 2010/Aralık dönemine ilişkin vergi ziyaı cezası olduğu, uyuşmazlığa konu 2016/Haziran, Ağustos, Kasım dönemlerine ilişkin cezalı tarhiyatın ise, 2013, 2014, 2015 yıllarının muhtelif dönemleri için yapılan katma değer vergisi tarhiyatları sonucunda beyan tablosunun yeniden düzenlenmesi neticesinde 2015/Aralık döneminden 2016/Ocak dönemine devreden katma değer vergisinin azaltılmasından kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, asıl tarhiyat üzerinden kesilen vergi ziyaı cezasına uygulanma şartı gerçekleşmeyen tekerrüre esas cezanın, devreden katma değer vergisinden kaynaklanan dava konusu 2016/Haziran, Ağustos, Kasım dönemlerine ilişkin vergi ziyaı cezasına da uygulanamayacağı açık olduğundan, dava konusu dönemlere ilişkin vergi ziyaı cezalarının tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle arttırılmasında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmış olup, Bölge İdare Mahkemesi kararının vergi ziyaı cezasının tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle arttırılan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerekmektedir.
Diğer yandan ,davacı şirket adına, 2013, 2014 ve 2015 yılının muhtelif dönemleri için re'sen tarh edilen katma değer vergisi ve tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle kesilen vergi ziyaı cezasına karşı açılan davalarda verilen kararlar, Dairemizin 18/04/2024 tarih ve E:2023/5873, K: 2024/1853, 10/07/2024 tarih ve E:2023/6939, K: 2024/3896, 10/07/2024 tarih ve E:2023/6940, K: 2024/3897 sayılı kararlarıyla onanarak kesinleşmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Davalının temyiz isteminin reddine, davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurularının reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, vergi ziyaı cezasının tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle arttırılan kısmı yönünden BOZULMASINA, kalan kısım yönünden ONANMASINA,
Temyiz isteminde bulunan davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca aleyhe onanan kısım üzerinden hesaplanacak nispi harcın alınmasına,
Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 10/07/2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.