DANIŞTAY 6. DAIRE

Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2023/1556 E.  ,  2024/3210 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2023/1556
Karar No : 2024/3210

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) :
1- …
2- …
…
12- …
13- …
VEKİLİ: Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI): … Büyük Şehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Van ili, İpekyolu ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parseli (uygulama sonrası … ada, … sayılı parsel) kapsayan alanda Van Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile yapılan parselasyonun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden; uyuşmazlığa konu parselasyon işleminin 1/1000 ölçekli uygulama imar planına uygun olarak yapıldığı, düzenleme sahası ile düzenleme sınırının, düzenleme sonucu alınan düzenleme ortaklık payının ve bu paydan düzenleme sonucunda verilen verilen müstakil taşınmazın kök parsele göre değer kaybının olmadığı aksine değer kazancının olduğu, 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca yapılan parselasyonda imar mevzuatına aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçesinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı olup bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : 5216 sayılı Kanunda, parselasyon planlarının ilçe belediyelerince yapılacağı ve ardından büyükşehir belediyesinin onayına sunulacağı açıkça belirtilmiş olup, Van Büyükşehir Belediyesince yapılarak onaylanan parselasyon işleminde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığından Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenildikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Van ili, İpekyolu ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parseli (uygulama sonrası … ada, … sayılı parsel) kapsayan alanda Van Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile yapılan parselasyonun iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunun 18. maddesinin ilk fıkrasında; "İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır." hükmüne yer verilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunun "Büyükşehir, İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları" başlıklı 7. Maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon planlarını ve imar ıslah plânlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak, aynı fıkranın (c) bendinde; Kanunlarla büyükşehir belediyesine verilmiş görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar plânlarını, parselasyon plânlarını ve her türlü imar uygulamasını yapmak ve ruhsatlandırmak, 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmak büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, öncelikle dava konusu parselasyon işlemini yapma yetkisinin hangi belediyeye ait olduğunun tespiti gerekmektedir. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, imar planlarına uygun olarak parselasyon yapma ve onaylama yetkisinin ilçe belediyesine ait olduğu, 5216 sayılı Kanunun 7. maddesinin, 1. fıkrasının, (b) bendi uyarınca, ilçe belediyelerin onayladıkları parselasyon planlarını büyükşehir belediyesine göndermesi gerektiği, ancak nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde ilçe belediyesi tarafından uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarının yapılmaması durumunda uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmanın büyükşehir belediyesinin görev ve sorumluluğunda olduğu anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, 5216 sayılı Kanunda, parselasyon planlarının ilçe belediyesince yapılacağı ve ardından büyükşehir belediyesinin onayına sunulacağı açıkça belirtilmiş olup, dairemizin 15/01/2024 tarihli ara kararı ile davalı idareden; parselasyonun Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından yapılmasının nedeni sorularak 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun "Büyükşehir, İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendine göre mi veyahut (c) bendine göre mi tesis edildiğinin açıklanılması istenilmesi üzerine Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından, yapılan imar uygulamasının 5216 sayılı İmar Kanunun 7/1-b bendinde geçen, "...nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmayan ilçe belediyelerinin uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmak ve yaptırmak" hükmü doğrultusunda yapıldığının bildirildiği görülmüş; ancak davaya konu alanda ilçe belediyesi tarafından 3194 sayılı İmar Kanunun 18. maddesi uyarınca parselasyon işlemi yapılmaması nedeniyle yukarıda aktarılan kanunun 7/1-(b) maddesindeki koşulların oluştuğuna dair bilgi ve belgeye yer verilmediği gibi davalı idarenin, 5216 sayılı kanunun 7. Maddesinin, 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca parselasyon işlemini yapmaya yetkili olduğunu gösteren ayrıca bir bilgi ve belge de bulunmadığından büyükşehir belediye encümenlerine imar uygulaması yapma yetkisi veren durumların davaya konu uyuşmazlıkta mevcut olmadığı anlaşılarak, büyükşehir belediyesince doğrudan yapılıp onaylanan parselasyon işleminde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, büyükşehir belediye encümenine parselasyon yapma yetkisi veren durumların davaya konu uyuşmazlıkta mevcut olmadığı görüldüğünden dava konusu işlemin iptali istemi ile açılan davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesinin temyize konu kararında isabet bulunmamıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen reddine ilişkin mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 22/05/2024 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.