DANIŞTAY 6. DAIRE

Danıştay 6. Daire Başkanlığı         2019/14311 E.  ,  2024/3185 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/14311
Karar No : 2024/3185

TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- …
2- ..
3- ..
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av..

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin .. tarih ve E:.., K:.. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Tekirdağ ili, Süleymanpaşa ilçesi, ... Mahallesi, … ada, …, .., … ve … sayılı parselleri kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca … tarih ve … sayılı Süleymanpaşa Belediye Encümeni kararıyla kabul edilerek … tarih ve … sayılı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Encümenince onaylanan parselasyon işlemine yapılan itirazın reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Süleymanpaşa Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen .. tarih ve E:.., K:… sayılı kararda; dosyadaki bilgi ve belgeler ile yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporun birlikte değerlendirilmesinden; parselasyon işleminin dayanak 1/1000 ölçekli uygulama imar planına uygun olduğu, uyuşmazlık konusu parsellerden daha önce düzenleme ortaklık payı ya da başka ad altında kesinti ya da bedelsiz terk yapılmadığı, zorunluluk nedeniyle parsel ötelemesi haricinde parselasyon işlemi sonrasında davacılara mümkün mertebe maliki oldukları kök parsellerin bulunduğu yerde ya da aynı değer bandında bulunan parsellerden tahsis yapıldığı, bu itibarla dava konusu parselasyon işleminde imar mevzuatına, imar parsellerinin oluşturulması ve dağıtımına ilişkin ilke ve tekniklere aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Kök parseli ile aynı yerden tahsis mümkün iken 100 metre mesafede yer alan parselden tahsis yapıldığı, tahsis edilen parselin daha değersiz olduğu, dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Düzenleme sonucu oluşan imar parsellerinin bulunduğu yerden, bu mümkün olmaması halinde en yakın yerden tahsis edildiği, dava konusu işlemin mevzuata uygun olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Tekirdağ ili, Süleymanpaşa ilçesi, ... Mahallesi, … ada, …, .., … ve … sayılı parselleri kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca .. tarih ve … sayılı Süleymanpaşa Belediye Encümeni kararıyla kabul edilerek … tarih ve … sayılı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Encümenince onaylanan ve 16/12/2016-16/01/2017 tarihleri arasında askı-ilana çıkarılan parselasyon işlemine askı süresi içinden yapılan itirazın … tarih ve … sayılı Süleymanpaşa Belediye Encümeni kararıyla reddi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihi itibarıyla yürürlükte olan 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesinde, “İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.
Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı" olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde kırkını geçemez.” hükmüne yer verilmiştir.
İşlem tarihinde yürürlükte olan mülga İmar Kanununun 18 inci Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlenmesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İmar Parsellerinin Oluşturulması ve Dağıtımındaki Esaslar" başlıklı 10. maddesinde, "İmar parsellerinin oluşturulması ve dağıtımında aşağıdaki esaslar dikkate alınır:
a) Düzenlemeyle oluşacak imar parsellerinin mümkün mertebe aynı yerdeki veya yakınındaki eski parsellere tahsisi sağlanır,
b) Plân ve mevzuata göre korunması mümkün olan yapıların tam ve hissesiz bir imar parseline intibak ettirilmesi sağlanır,
c) Mal sahibine tahsis edilen miktarın bir imar parselinden küçük olması veya diğer teknik ve hukuki nedenlerle müstakil imar parseli verilmemesi halinde,
İmar parselasyon plânları ve imar durumu belirlenmiş düzenleme alanlarında yapılacak binaların toplam inşaat alanı veya bağımsız bölüm adetleri belirtilen imar adaları veya parselleri, kat mülkiyetine esas olmak üzere hisselendirilebilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, parselasyon işlemi neticesinde dava dışı ..., ..., ...'ın maliki olduğu ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planında park alanında kalan 194 ada 4 sayılı kök parsele karşılık olarak davacıya ait … ada … sayılı kök parselinin bulunduğu alanda yer alan yeni … ada … sayılı parselden, davacıya ise … ada … sayılı kök parsele karşılık olarak anılan taşınmazın bulunduğu alana yaklaşık 100 metre mesafede yer alan yeni … ada .. sayılı parselden tahsis yapıldığı, davacının itirazının .. ada … sayılı kök parselin bulunduğu yerden tahsis imkanı varken yaklaşık 100 metre mesafedeki yeni … ada … sayılı parselden tahsis yapılmasına ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı idare tarafından, parselasyon işlemine yapılan itirazın reddine ilişkin encümen kararında mecburi parsel ötelemelerinden kaynaklanan zorunluluk nedeniyle davacının taşınmazının bulunduğu yerden tahsis yapılmadığı belirtilmiştir.
İdare Mahkemesince yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen ve hükme esas alınan raporda ise davalı idare tarafından ifade edilen zorunluluğun, imar parsellerinin oluşturulması ve dağıtımındaki ilke ve esaslar kapsamında teknik anlamda bir zorunluluk olup olmadığının gerekçelerini açıkça ortaya konulan değerlendirmelere yer verilmediği görülmektedir.
Bu durumda uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için imar parsellerinin oluşturulması ve dağıtımındaki ilke ve esaslar dikkate alınarak, davacıya kök parselinin bulunduğu yerden tahsis yapılmamasının teknik bir zorunluluk olup olmadığı hakkında gerekirse ek bilirkişi raporu alınarak karar verilmesi gerektiğinden davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, işbu davada verilecek karar, … ada … sayılı kök parselin maliki olan dava dışı ..., ..., ...'ın hak ve menfaatlerini etkileyebileceğinden, davanın anılan kişilere ihbarı gerektiği açıktır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacıların temyiz istemilerinin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/05/2024 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.