DANIŞTAY 4. DAIRE

Danıştay 4. Daire Başkanlığı         2024/941 E.  ,  2024/4456 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2024/941
Karar No : 2024/4456

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : 1- … Gayrimenkul Geliştirme ve İnşaat Anonim Şirketi
2- … Turizm Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Muğla İli, Bodrum İlçesi, … mevkiinde gerçekleştirilmesi planlanan "Gökçebel Yat Limanı (Otel Dahil)" projesine ilişkin ÇED sürecinin sonlandırılmasına dair Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince verilen kararda; Mahkemece yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanan bilirkişi raporu ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, proje ile yapılacak dolgu ve kurutma uygulamalarının denize girme ve güneşlenme amacıyla kullanılan sahil şeridinde ve deniz dibi ekolojik yapısında meydana getirdiği tahribatın geçici süreli olduğu, meydana gelen tahribatın bir süre sonra ortadan kalkacağı, Yat Limanı Projesi içinde yer alan dalgakıranın 3 etap olarak planlanmasının yat limanı bütünlüğü açısından herhangi bir sorun teşkil etmediği, imar planında yat limanı olarak tanımlanmış olan kara alanındaki konaklama tesislerinin Kıyı Kanunu'nun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte tanımlanan yat limanı hususunda aykırılık teşkil etmediği, Yat Limanı Projesi alanında 2,5 km mesafede yer alan Yalıkavak Yat Limanının ve yatlara hizmet verecek başka tesislerin bulunuyor olmasının yapılmak istenen Yat Limanı Projesini kamu yararına aykırı hale getirmeyeceği, kıyı alanında yat limanı planlamasının uygun olduğu hususları bir bütün olarak değerlendirildiğinde dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, ÇED Raporu Özel Formatının belirlenmesi aşamasında Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığının … tarih ve … sayılı yazısı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının (Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü) … tarih ve … sayılı yazısı ile idarelerine bildirilen projenin gerçekleştirilmesinin uygun olmadığı yolundaki olumsuz görüşlere istinaden dava konusu işlemin tesis edildiği, İnceleme Değerlendirme Komisyonu üyesi kurumların ÇED süreci içinde sürece konu faaliyeti kendi kurum mevzuatları açısından değerlendirerek görüş verdikleri, olumsuz kurum görüşü bildirilmesi halinde ÇED sürecinin devamı yolunda İdarelerinin takdir yetkisinin bulunmadığı, olumsuz görüş veren kurumların da davaya dahil edilmesi gerektiği, Mahkemece yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanan 16/03/2022 tarihli bilirkişi raporunun her ne kadar Mahkemece hükme esas alınabilecek nitelikte görülmemiş olsa da Mahkeme tarafından tespiti istenilen hususlara cevap verebilecek nitelikte olduğu, söz konusu bilirkişi raporu dikkate alınmadan yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle hazırlanan raporun hükme esas alınmasının hukuka aykırı olduğu, dava konusu işlemin bilimsel ve teknik veriler ışığında ve ilgili kurumların görüşleri doğrultusunda tesis edilmiş olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği, Mahkeme kararının hüküm kısmının sondan bir önceki paragrafında yer alan "ÇED Başvuru Dosyası" ifadesinin "ÇED Raporu" olarak düzeltilmesine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Diğer taraftan, Mahkeme kararının "Öte yandan Mahkememiz kararının dava konusu projeye ilişkin "Çed Olumlu" veya "Çed Gerekli Değildir" yönünde işlem tesis edilmesi anlamını taşımadığı, Çed başvuru dosyası hazırlandıktan sonra dava konusu projenin çevreye etkilerinin yeniden değerlendirilebileceği de açıktır." şeklindeki hüküm kısmının sondan bir önceki paragrafında yer alan "ÇED Başvuru Dosyası" ifadesinin, projeye ilişkin olarak zaten bir ÇED başvuru dosyasının idareye sunulmuş olduğu, bundan sonraki süreçte "ÇED Raporu" hazırlanmasının gerektiği hususları göz önünde bulundurulduğunda, "ÇED Raporu" olarak anlaşılması gerektiği açıktır.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. Temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 20/A-2-(i) maddesi uyarınca, kesin olarak, 04/07/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.